1918 - 1991 “Ε.Σ.Σ.Δ.” : Τα επιλεγόμενα. Η οικονομική κατάσταση, το συνολικό ΑΕΠ και η μετασοβιετική καταβαράθρωση της Ρωσίας έως το 1998 και η ανάταξη της ρωσικής οικονομίας, στην εποχή των τσεκιστών του Βλαντιμίρ Πούτιν (1999 - 2025).
Σε συνέχεια του χθεσινού (26/12/2025) δημοσιεύματος, σε αυτό, εδώ το μπλογκ, όσον αφορά την Σοβιετική Ένωση και την αυτοδιάλυση της οποίας, σχεδίασε και εφάρμοσε η ύστερη σοβιετική κομματική και κρατική γραφειοκρατία, κατά την περίοδο 1989 - 1991, με τίτλο : 25/12/1991 - 25/12/2025. Μια προσωπική αποτίμηση της πορείας και της πτώσης της “Σοβιετικής Ένωσης”, 34 χρόνια, μετά το τέλος της, είναι απαραίτητο, περιγράψω τα επιλεγόμενα και να εξετάσω τα οικονομικά στοιχεία και τα οικονομικά αποτελέσματα, στην “Ε.Σ.Σ.Δ.” και, στην μετασοβιετική Ρωσία.
Παρατηρώντας τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ακριβώς, ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης δεν ήταν προϊόν της κακής της μοίρας, αλλά αποτέλεσε προϊόν συνειδητής επιλογής της άρχουσας κομματικής και κρατικής γραφειοκρατίας, η οποία σχεδιασμένα προχώρησε, στην εγκατάλειψη της διαχείρισης των οικονομικών θεσμών του κράτους αυτού και το κυριότερο όλων, στην εγκατάλειψη του κεντρικού σχεδιασμού της σοβιετικής οικονομίας.
Έτσι, το ΑΕΠ το 1950 (σε δισ. δολάρια του 1990) ήταν 510 δισεκατομμύρια δολάρια, στην ΕΣΣΔ, 161 δισεκατομμύρια δολάρια, στην Ιαπωνία και 1456 δισεκατομμύρια δολάρια, στις ΗΠΑ.
Το 1965, αντίστοιχα μεγεθών των ΑΕΠ ήσαν 1011 δισεκατομμύρια δολάρια, στην ΕΣΣΔ, 587 δισεκατομμύρια δολάρια, στην Ιαπωνία, και 2607 δισεκατομμύρια δολάρια, στις ΗΠΑ.
Η Σοβιετική Ένωση, μάλιστα, διατήρησε την θέση της, στην παγκόσμια οικονομία, ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία, τόσο, σε ονομαστικούς όρους, όσο και σε όρους ισοτιμιών αγοραστικής δύναμης για το μεγαλύτερο μέρος του χρονικού διαστήματος, μέχρι το 1988, όταν η οικονομία της Ιαπωνίας ξεπέρασε τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, αλλά, μόνον, σε επίπεδο ονομαστικής αξίας και όχι, σε ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων, μέτρο μεγέθους, το οποίο έχει πραγματική και ουσιαστική σημασία, ως προς το οποίο η Σοβιετική Ένωση διατήρησε την δεύτερη θέση.
Αυτό, που πραγματικά συνέβη, στην Σοβιετική Ένωση, μετά το 1988, είναι αυτό, που έχω περιγράψει πολλές φορές.
Απλούστατα, η σοβιετική γραφειοκρατία εγκατέλειψε την διαχείριση της του κεντρικού σχεδιασμού της σοβιετικής οικονομίας με αποτέλεσμα να αφεθεί αυτή αρρύθμιστη και να υπονομευθεί, εκ των έσω, ούτως ώστε να δημιουργήσει έντονες ελλείψεις, στην καταναλωτική αγορά, η οποία, πάντοτε, υπήρξε προβληματική, εξ αιτίας της σκληρής πραγματικότητας, η οποία προσδιόριζε την σοβιετική οικονομία, ως μια οικονομία, με πολεμικό προσανατολισμό, όπως προκύπτει και από τα, παρακάτω, οικονομικά μεγέθη, που δείχνουν - έστω και με πλήρη ανεπάρκεια - την συμμετοχή των στρατιωτικών δαπανών, ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε μια μακρά χρονική περίοδο :
1920 : 2%
1950 : 9%
1960 : 12%
1961 : 13,86%
1962 : 14,93%
1963 : 15,49%
1964 : 15,03%
1965 : 14,49%
1966 : 14,11%
1967 : 14,49%
1968 : 14,45%
1969 : 14,61%
1970 : 13%
1971 : 13,56%
1972 : 13,80%
1973 : 13,33%
1974 : 13,71%
1975 : 14,14%
1976 : 14,32%
1977 : 14,07%
1978 : 14,00%
1979 : 14,53%
1980 : 16%
1981 : 15,48%
1982 : 15,36
1983 : 15,51%
1985 : 14,79%
1986 : 14,49%
1987 : 14,63%
Αυτό, που πρέπει να ληφθεί, υπόψιν, είναι ότι τα σχετικά πραγματικά μεγέθη, στον πολεμικό τομέα της Σοβιετικής Ένωσης, έφταναν, στο 1/3 της συνολικής παραγωγής, με δεδομένο ότι όλος ο βιομηχανικός τομέας εμπλεκόταν, με τον ένα, ή τον άλλον τρόπο, στην πολεμική παραγωγή και ο καταναλωτικός τομέας περιοριζόταν στο 60% του ΑΕΠ. Αυτό, βέβαια, ήταν ένα πρόβλημα, αλλά, στην πραγματικότητα, είναι γεγονός ότι η σοβιετική κοινωνία είχε προσαρμοσθεί, σε αυτά τα δεδομένα, που επέβαλε ο κεντρικός σχεδιασμός, έως ότου αυτός αφέθηκε, στην εγκατάλειψη, μετά το 1988.
Έτσι, το μήνυμα που πέρασε, στην σοβιετική κοινωνία, κατά την περίοδο 1989 - 1991, ή, υπό μετασχηματισμό, κομμουνιστική κομματική και κρατική γραφειοκρατία, ήταν ότι καθίσταται απαραίτητη, η μετάβαση, από τον υποτιθέμενο, ως ζημιογόνο κεντρικό κρατικό σχεδιασμό, στον ατελή γραφειοκρατικό καπιταλισμό των δυτικών χώρων, που προφανώς, οδηγούσε, στον μετασχηματισμό της κομμουνιστικής κομματικής και κρατικής γραφειοκρατίας, σε μια ολιγαρχία πλούτου καπιταλιστών δυτικού τύπου. Και βέβαια, η αλήθεια είναι ότι αυτόν τον προσανατολισμό τον έκανε αποδεκτό, έστω και παθητικά, η ρωσική κοινωνία, καθώς οι κομματικοί και οι κρατική γραφειοκράτες εγκατέλειψαν τον κεντρικό σχεδιασμό, προκειμένου να φανεί, ως αποτυχημένος και η αιτία του κακού.
Αυτό, που συνέβη, στην συνέχεια, βέβαια, ήταν, εντελώς, αντίθετο, από αυτό, που υποσχόταν, στην ρωσική κοινωνία, η σοβιετική γραφειοκρατία. Οι εξελίξεις, στην ρωσική οικονομία και στην ζωή των Ρώσων πολιτών, υπήρξαν καταστροφικές.
Ας δούμε τα σχετικά μεγέθη, για να αντιληφθούμε, περί τίνος πρόκειται.
Κατά την μακρά χρονική περίοδο, που ακολούθησε, από το 1990, έως το 1999, η ρωσική οικονομία και κοινωνία βυθίστηκαν, κυριολεκτικά, στο χάος, με την δραστικότατη και γοργή κατάρρευση του ρωσικού ΑΕΠ, το 1998, στα 807,03 δισεκατομμύρια δολάρια του 2021, για να έλθει η διαδικασία ανάκαμψης της ρωσικής οικονομίας, δειλά το 1999 (870,68 δισεκατομμύρια δολάρια), με την ανάληψη της εξουσίας, από τον, αρχικά, πρωθυπουργό και κατόπιν, πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αφού προηγουμένως η ίδια γραφειοκρατία αντελήφθη ότι τα πράγματα είχαν ξεφύγει, εντελώς, με αποτέλεσμα η Ρωσία να έχει εισέλθει, σε μια έντονη και διαρκή διαδικασία παρακμής σε όλα τα επίπεδα και να υποχρεωθεί να συγκεντροποίηση την ρωσική οικονομία και να επαναφέρει μια μορφή κεντρικού σχεδιασμού.
Ας δούμε τα σχετικά μεγέθη του ρωσικού ΑΕΠ, όπως εξελίχθηκαν από το 1990, έως το 2024 :
1990 : 1,30 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
1991 : 1,17 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
1992 : 1,02 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1993 : 953,04 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1994 : 851,03 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1995 : 832,07 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1996 : 817,53 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1997 : 843,11 δισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
1998 : 807,03 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
1999 : 870,68 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2000 : 1,00 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2001 : 1,07 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2002 : 1,17 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2003 : 1,34 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2004 : 1,47 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2005 : 1,70 τρισεκατομμύριο αμερικανικά δολάρια 2021.
2006 : 2,13 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2007 : 2,38 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2008 : 2,88 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2009 : 2.77 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2010 : 2,93 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2011 : 3,26 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2012 : 3,48 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2013 : 3,74 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2014 : 3,76 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2015 : 3,53 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
2016 : 3,54 τρισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια 2021.
Σχόλια