1640. Χάρτης της Χερσονήσου του Αίμου. 1850-1944. Θεσσαλονίκη. 1903. Η εξέγερση του Ίλιντεν και ο Χρίστο Τατάρτσεφ. 1927. Η Frida Kahlo. 1926-1937. Καστελλόριζο και Ρόδος. 1932-1996. Ελληνικά χαρτονομίσματα (50-200-5000 δραχμών). 1937. Το αρχαίο στάδιο των Δελφών. 1941. Βίλνιους, Λιθουανία. Οι μαζικές εκτελέσεις των Εβραιών. Λίντιτσε, Τσεχοσλοβακία. Ο επιλεκτικός και βίαιος εκγερμανισμός και η, μετέπειτα εκτέλεση των μη επιλεγέντων παιδιών. 12/1944. Λέσβος. Η εκδίωξη των βρετανικών αποικιακών στρατευμάτων. 1947. Ο Михаил Калашников, πατέρας του AK-47. 1950-2025. Αθήνα. 1980. Αλβανία και μετέπειτα. (202).

1927. Coyoacan, Μεξικό. Η ζωγράφος Φρίντα Κάλο  (Magdalena Carmen Frida Kahlo Calderón 6/7/1907 - 13/7/1954), φορώντας κοστούμι, στο οικογενειακό της πορτραίτο, σε ηλικία, σχεδόν, 20 ετών. Υπήρξε σύζυγος του Diego Rivera και είχε ερωτική σχέση, με τον Λέοντα Τρότσκυ (και πολλούς άλλους, όπως, επίσης και με άλλες).

1640. Χάρτης της Χερσονήσου του Αίμου (των Βαλκανίων).

1850. Οθωμανική Θεσσαλονίκη. Χάνι έξω, από τα δυτικά τείχη. Ζωγραφική αναπαράσταση (χαρακτικό), όπως το περιέγραψε ο Vladimir Zittelbach. Συλλογή Γ. Πατιερίδη, Κ. Σταμάτη.

1903. Η εξέγερση του Ίλιντεν. Ο Χρίστο Τατάρτσεφ (Христо Николов Татарчев, 16 Δεκεμβρίου 1869 - 5 Ιανουαρίου 1952), άλλος ένας Βούλγαρος εθνικός ήρωας της “Βόρειας Μακεδονίας”, ως χειρουργός του βουλγαρικού στρατού, κατά την διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Χρίστο Τατάρτσεφ ήταν ένα, από τα ιδρυτικά μέλη της IMRO, μιας βουλγαρικής οργάνωσης, που υποστήριζε, δημοσίως, ότι στόχος της ήταν η ανατροπή του οθωμανικού ζυγού και η δημιουργία μιας αυτόνομης Μακεδονίας, αλλά πραγματικός της στόχος ήταν η προσάρτηση της Μακεδονίας, στην Βουλγαρία, ή, αν αυτό δεν ήταν δυνατόν, να την κάνει υποτελή.

Ο Χρίστο Τατάρτσεφ έγραψε, τα εξής, στα απομνημονεύματά του :

"Συζητήσαμε, επί μακρόν, τους στόχους αυτής της οργάνωσης και αργότερα, διευθετήσαμε την αυτονομία της Μακεδονίας, με την κυριαρχία του βουλγαρικού στοιχείου. Δεν μπορέσαμε να αποδεχθούμε την αρχή της άμεσης ενοποίησης της Μακεδονίας, με την Βουλγαρία, γιατί διαπιστώσαμε ότι, σε αυτό θα αντιταχθούν οι Μεγάλες Δυνάμεις και οι φιλοδοξίες των μικρών γειτονικών κρατών και της Τουρκίας. Μας ήρθε, στο μυαλό, ότι μια αυτόνομη Μακεδονία θα μπορούσε, αργότερα, να ενωθεί πιο εύκολα, με την Βουλγαρία, ή, εάν αυτό δεν μπορούσε να επιτευχθεί, θα μπορούσε να αποτελέσει τον ενωτικό κρίκο μιας ομοσπονδίας των βαλκανικών λαών".

Denis Š. Ljuljanović (2023). Φανταζόμενοι την Μακεδονία, στην εποχή της Αυτοκρατορίας : Κρατικές Πολιτικές, Δίκτυα και Βία (1878-1912). Lit Verlag. pp. 211–212.

Από το διαδίκτυο : 

George Papapolychroniou.

1925. Θεσσαλονίκη. Η αψίδα του Γαλέριου. Η γνωστή, ως Καμάρα.

Μάρτιος 1926. Καστελλόριζο. Από τις επισκευές των ζημιών του σεισμού της 18ης Μαρτίου του 1926 στο Καστελόριζο, από τους Ιταλούς και τους κατοίκους, σε φωτογραφία της εποχής επί Ιταλικής Διοίκησης, εξ ου και ο φασιστικός τρόπος χαιρετισμού.

Η φωτογραφία είναι από πλοίο, το οποίο χαιρετάνε όλοι.

1932. Ελληνικό χαρτονόμισμα των 5.000 δραχμών.

28/10/1937. Ρόδος. Φασιστική φιέστα, στο Μανδράκι, επί Διοίκησης De Vecchi, για τις γιορτές της επετείου της φασιστικής πορείας, προς την Ρώμη.

Αφίσες, με τον Benito Mussolini, αναρτημένες, στο Διοικητήριο.

1937. Δελφοί. Μια, απίστευτα, σπάνια λήψη του αρχαίου Σταδίου των Δελφών. Το στάδιο κτίστηκε, αρχικά, τον 5ο αἰῶνα και ανακαινίστηκε, µε την πάροδο των ετών. Η τρέχουσα μορφή του αποκτήθηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. Εκτιμώμενη χωρητικότητα 6.500 θεατών. Υψόμετρο : 653 μέτρα.

Martin Hürlimann / Getty

1930 (δεκαετία). Θεσσαλονίκη. Στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας, νυν Εθνικής Αμύνης.

Ιούλιος 1941. Βίλνιους. Λίγες εβδομάδες. μετά την γερμανική κατοχή του Βίλνιους, ξεκίνησαν μαζικές εκτελέσεις, στο Δάσος Ποναρίου (Πανέριαι), που βρίσκεται, περίπου, 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης. Οι Γερμανόι Einsatzgruppen, βοηθούμενος, από Λιθουανούς συνεργάτες, πραγματοποίησε τις δολοφονίες.

Οι Εβραίοι, συχνά, συλλαμβάνονται, με ψευδή προσχήματα, ενώ τους έλεγαν ότι τους στέλνουν, σε στρατόπεδα εργασίας. Αντ' αυτού, μεταφέρθηκαν, στο Δάσος, αναγκάστηκαν να γδυθούν, για να ριφθούν, κατόπιν, σε μεγάλους λάκκους, που είχαν σκάψει οι Σοβιετικοί, για αποθήκευση καυσίμων. Ολόκληρες οικογένειες δολοφονήθηκαν, αμέσως και παιδιά σκοτώθηκαν, μαζί με τους γονείς τους.

Μεταξύ Ιουλίου 1941 και Αυγούστου 1944, περίπου, 70.000-100.000 άνθρωποι εκτελέστηκαν, στο Δάσος, συμπεριλαμβανομένων, περίπου, 50.000 Εβραίων, από το Βίλνιους. Η τοποθεσία έγινε το κύριο έδαφος δολοφονίας, για τους Εβραίους της Λιθουανίας και μία, από τις μεγαλύτερες τοποθεσίες μαζικών δολοφονιών, στην Ανατολική Ευρώπη. Σήμερα, το Δάσος στέκεται ως τόπος μνήμης και πένθους, τιμώντας τα θύματα αυτής της θηριωδίας και διατηρώντας την μνήμη όσων χάθηκαν.

1941 - 1942. Θεσσαλονίκη, Κατοχή. Η πρώτη προβλήτα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Στο βάθος, η πύλη εισόδου και τα σημερινά νο 19 και 21 της Κουντουριώτου. Δεξιά τους, διακρίνεται το κτίριο της Ιονικής και Λαϊκής Τράπεζας και πίσω, το ψηλό κτίριο της Εθνικής. Αριστερά, η βομβαρδισμένη από τους Ιταλούς, το 1941, σημερινή αποθήκη Ζ, και πίσω της, το κτίριο διοίκησης του Ο.Λ.Θ.

1941 - 1944. Θεσσαλονίκη. Ημέρες Κατοχής, στο Καπάνι, ο φωτογραφος, στην οδο Μενεξέ, εκεί, που συναντά την Ασκητού. Στο βάθος, η Ερμού.

1941 - 1944. Θεσσαλονίκη, Κατοχή. Στην παραλία - Λεωφόρο Νίκης.  Λήψη, από βάρκα, δίπλα, από την αποβάθρα της πλατείας Ελευθερίας. 

Βαρκάρηδες και λούστροι, στον αγώνα, για το μεροκάματο, περιμένουν τους Γερμανούς πελάτες. Αριστερά, στο ισόγειο, που είχε απομένει, από το κτίριο της λέσχης, ένα καφέζυθοπωλείο, με το όνομα Ποσειδών, έχει πάρει την θέση του Κρυστάλ. Δίπλα, το κτήριο της Messageries Maritimes εγκατελειμμένο, με σπασμένα τα τζάμια, και ένα, μόνο, καφενείο να λειτουργεί, στο ισόγειο. Δεξιά, διακρίνουμε τα κτίρια  του Ολύμπος Νάουσα, με διαφορετικό μπαλκόνι και του  Mediterranean.

10/7/1942. Lidice, Τσεχοσλοβακία. Κατοχή. Μια εξαφανισμένη γενιά.

Ένα, από τα πιο σπαρακτικά κεφάλαια της τραγωδίας Lidice, είναι η τύχη των παιδιών της. Πριν τον Ιούνιο του 1942, το Lidice ήταν ένα ήσυχο χωριό, όπου τα παιδιά έπαιζαν, σε κήπους, πήγαιναν, σε ένα μικρό σχολείο και μαζεύονταν για κυριακάτικα πικνίκ, με τις οικογένειές τους. Το γέλιο τους ήταν μέρος της ταυτότητας του χωριού.

Αλλά, μετά την δολοφονία του gauleiter Reinhard Heydrich, οι Γερμανοί εξαπέλυσαν ένα κύμα τρόμου, που έφθασε, ακόμη και στις νεότερες ψυχές. Μετά την εκτέλεση των ανδρών και την φυλάκιση των γυναικών, οι γερμανικές αρχές χώρισαν τα παιδιά, από τις μητέρες τους. Οι γυναίκες ούρλιαζαν και ικέτευαν, αλλά οι ικεσίες τους αντηχούσαν, μόνο, στους κατεστραμμένους δρόμους.

Ακολούθησε μια ψυχρή, γραφειοκρατική διαδικασία. Οι φυλετικοί «ειδικοί» των SS εξέτασαν, κάθε παιδί, αποφασίζοντας ποιο είναι «κατάλληλο», για εκγερμανισμό. Μόνο λίγοι - αυτοί με ξανθά μαλλιά, ανοιχτά μάτια και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του προσώπου - πήγαν μακριά, για να μεγαλώσουν, ως Γερμανοί, χωρίς, ποτέ ξανά, να μάθουν τα πραγματικά τους ονόματα, ή τις οικογένειές τους.

Τα υπόλοιπα, περισσότερα, από 80 παιδιά, στάλθηκαν, στο στρατόπεδο εξόντωσης του Χέλμνο. Εκεί, δολοφονήθηκαν, σε φορτηγά αερίου - μία, από τις πρώτες μορφές βιομηχανικής δολοφονίας. Τα πτώματά τους πετάχτηκαν, σε μαζικούς τάφους, ανώνυμα και χωρίς σήμανση.

Σήμερα, την μνήμη τους τιμά το στοιχειωμένο Μνημείο Παιδιών Lidice, όπου χάλκινα αγάλματα 82 παιδιών στέκονται ενωμένα, ατενίζοντας τον ορίζοντα. Η σιωπή τους μιλάει, πιο δυνατά, από κάθε λέξη : μια υπενθύμιση της αθωότητας, που καταστράφηκε και μια γενιά, που σβήστηκε.

Ιούνιος 1944. Πολτάβα. Μαχητικά Yak-9D, από το 802ο Σύνταγμα Αεροπορίας Μαχητικών της 310ης Μεραρχίας Αεροπορίας Μαχητικών, επιφορτίστηκαν, με αεράμυνα στο αεροδρόμιο κατά την διάρκεια της επιχείρησης Frantic.

24-28/12/1944. Λέσβος. "Πίσω, δε σας θέλουμε"- Η μάχη της Αθήνας και το "Go back" του λαού της Λέσβου. Στις 24 Δεκεμβρίου 1944, η πίεση των Εγγλέζων και των δυνάμεων της κυβέρνησης Παπανδρέου γίνεται, ολοένα και περισσότερο, εντονότερη. Κερδίζουν έδαφος, σε όλα τα μέτωπα. Οι μαχητές του ΕΛΑΣ αμύνονται, απεγνωσμένα.

Η προώθηση εγχώριων αστικών και Bρετανικών στρατευμάτων συνεχίζεται, στην Νέα Σμύρνη (όπου ολοκληρώνεται η σύμπτυξη του ΕΛΑΣ), ενώ αυξάνεται η πίεση σε Πλάκα-Κεραμεικό-Ψυρρή. 

Η Καισαριανή βομβαρδίζεται όλη τη νύχτα και ισοπεδώνεται.  Ο ΕΛΑΣ συνεχίζει να ανακαταλαμβάνει θέσεις, στην Δραπετσώνα. Μεγάλο μέρος του Ορφανοτροφείου Χατζηκώστα, που λειτουργούσε, σαν φυλακή (Πειραιώς 68), ανατινάζεται, καθώς και το "Διεθνές", στην οδό Ευριπίδου, που ήταν οχυρωμένο, από τους Άγγλους. 

Την ίδια ημέρα, παραμονή Χριστουγέννων του 1944, σκάφη του Βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού, που μετέφεραν Ινδικά Στρατεύματα, με επικεφαλής τον ταξίαρχο Τόρνμπουλ, εμφανίζονται, στο λιμάνι της Μυτιλήνης, πρωτεύουσας ενός νησιού"κατακόκκινου", με απόλυτη κυριαρχία  ΚΚΕ και ΕΑΜ. 

Ο πολιτοφύλακας, που ήταν σκοπιά, στο λιμάνι, ειδοποιεί, αμέσως, τους υπεύθυνους του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ. Λίγο αργότερα, ο διορισμένος, από την κυβέρνηση Παπανδρέου, στρατιωτικός διοικητής των νησιών Αιγαίου συνταγματάρχης Χ. Τσιγάντες (διοικητής του Ιερού Λόχου, στην Μέση Ανατολή) ειδοποιεί το φρουραρχείο, πως 8.10, ο ΄Αγγλος ταξίαρχος θα βρίσκεται, στο ξενοδοχείο "Αιγαίο" και θα έπρεπε να βρίσκονται, εκεί, τα μέλη της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ, οι διοικητές του ΕΛΑΣ και της Πολιτοφυλακής και ο φρούραρχος Μυτιλήνης, για να συζητήσουν μαζί του. 

Η διοίκηση του ΕΛΑΣ δίνει το σύνθημα της γενικής επιφυλακής, βγάζει ένοπλες περιπολίες και τα χωνιά, σε όλες τις γειτονιές καλούν, σε γενική κινητοποίηση : 

"Οι δολοφόνοι του γενναίου λαού της Αθήνας και του Πειραιά, ο Παπανδρέου και ο Σκόμπι, θέλουν να ματοκυλίσουν και το ηρωικό νησί μας, θέλουν να φέρουν μια μαύρη τρομοκρατία, για να μας υποδουλώσουν...Νιάτα και λαέ! Εμπρός, όλοι άντρες, γυναίκες και παιδιά να ζητήσουμε να φύγουν, απ’ το νησί μας οι μαύροι. Θάνατος, στο φασισμό–Λευτεριά, στο λαό!". 

Κηρύσσεται γενική απεργία και πλήθη λαού αρχίζουν να κατακλύζουν την παραλία. Οι Έλληνες εκπρόσωποι, που πήγαν, στο ξενοδοχείο βρήκαν, μόνο, τον Τσιγάντε, που τους ανακοίνωσε ότι τα Ινδικά στρατεύματα θα αποβιβαστούν και διαβεβαίωσε πως δεν πρόκειται ν’ αλλάξει το καθεστώς, που επικρατούσε, στο νησί. 

Η απάντηση ήταν κατηγορηματική : Τα Ινδικά στρατεύματα δεν είχαν καμιά δουλειά, στο νησί και κάθε προσπάθεια, για απόβαση θα αποτελούσε πρόκληση την ώρα, που, στην Αθήνα, γινόταν πόλεμος. Στις εννιά το πρωί, από ένα σκάφος άρχισαν να επιβιβάζονται, σε μια τορπιλάκατο, πάνοπλοι Ινδοί στρατιώτες. 

Ο κόσμος, που ήταν μαζεμένος, στο λιμάνι, έσπασε τα σύρματα και φωνάζοντας "πίσω δεν σας θέλουμε" προσπαθεί να εμποδίσει τους Ινδούς να βγουν, στην προκυμαία. Οι Άγγλοι αξιωματικοί σαστίζουν, η τορπιλάκατος κάνει ανάποδα και στρέφεται προς τα "μπλόκια". Όλος ο κόσμος τρέχει, προς τα ’κει. 

 Η επιτροπή επαναλαμβάνει, στον ταξίαρχο Τόρνμπουλ, πως δεν πρόκειται να επιτραπεί αποβίβαση αποικιακών στρατευμάτων. Το απόγευμα, αρχίζει να συρρέει, στην Μυτιλήνη, ο κόσμος, από τα χωριά, κατά χιλιάδες. Άντρες και γυναίκες, οπλισμένοι, άλλοι, με παλιές χατζάρες, άλλοι, με κασμάδες, άλλοι με τσεκούρια και ξύλα. Σ’ όλους τους δρόμους που οδηγούν, στο λιμάνι, στήνονται οδοφράγματα, με πέτρες, αναποδογυρισμένους αραμπάδες, βαρέλια, ότι βρει ο καθένας το φέρνει, για να φράξει τον δρόμο. 

Όλη την νύχτα της παραμονής, προς την ημέρα των Χριστουγέννων, η Μυτιλήνη αντιλαλεί, από τα αντιστασιακά τραγούδια. Τα ξημερώματα των Χριστουγένων φτάνουν κι άλλοι αγρότες, αρκετοί, απ’ αυτούς, με τουφέκια. Κάποιος,, με τα λίγα Αγγλικά, που ήξερε, σκαρώνει το σύνθημα "Go back". Μέσα σε λίγα λεπτά, το σύνθημα διαδίδεται, σα σπίθα. 

Μετά από 3 μέρες, ο οπλισμένος λαός της Μυτιλήνης, μαζί με τον ΕΛΑΣ, θα αναχαιτίσουν, κάθε απόπειρα απόβασης των Βρετανών, που αναγκάζονται να αποχωρήσουν, στις 28 Δεκέμβρη. Η "Ελεύθερη Λέσβος" κυκλοφόρησε 26 του Δεκέμβρη, με τίτλους : "Go back", "Ο λαός παίρνει δύναμη, από την νίκη του". 

Στην Αθήνα και τον Πειραιά, χιλιάδες μέλη και οπαδοί του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, πολλοί άλλοι "ύποπτοι", για "συμπάθεια", στο κίνημα της αντίστασης, κάτοικοι περιοχών που ελέγχει ο ΕΛΑΣ, έχουν συλληφθεί, ως όμηροι. Κρατούνται, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, στο Γουδί, στο Χασάνι, σε αστυνομικά τμήματα και βασανίζονται, καθημερινά, πριν τους στείλουν,  στο στρατόπεδο της Ελ Ντάμπα, στην Μέση Ανατολή. 

Χίλιους ομήρους έχει συλλάβει και ο ΕΔΕΣ, στην Ήπειρο και τους μεταφέρει, στην Κέρκυρα, όπου κατέφυγαν οι δυνάμεις του, μετά  την συντριβή τους, από τον ΕΛΑΣ. 

Στα τέλη του δεύτερου δεκαήμερου του Δεκέμβρη, η Κεντρική  Επιτροπή του ΕΛΑΣ αποφασίζει να λάβει αντίμετρα και διατάσσει την σύλληψη ομήρων, από την άλλη πλευρά.

Μίμης Φωτόπουλος, Άρης Αλεξάνδρου, Δημήτρης Χριστοδούλου, Βαγγέλης Γκούφας, Γιώργος Βαλέτας, Κώστας Μαρίνης, Σπύρος Μελετζής, Πάρις Πρέκας, Φώτης Ζαχαρίου, Αλέξης Καρρέρ, Δημήτρης Μπέης (ο κατοπινός δήμαρχος Αθηναίων), Μπάμπης Μπακάλης κ.α γνώρισαν όλοι τα "σύρματα της Ελ Ντάμπα", μια αποσιωπημένη σκοτεινή πλευρά της Ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι ελληνικές αρχές τους συνέλαβαν και οι Βρετανοί τους μετέφεραν, μυστικά, στην Αιγυπτιακή έρημο, 180 χλμ., από την Αλεξάνδρεια, όπου τους κράτησαν, σε ένα παλιό δικό τους στρατόπεδο. Συνολικά, 7.672 Ελληνες κάθε ηλικίας οδηγήθηκαν, μεταξύ 18/12/1944-4/1/1945, μοιράστηκαν, σε 25 κλωβούς, με συρματοπλέγματα και στοιβάχτηκαν, σε σκηνές, ,με άθλιες συνθήκες υγιεινής, υποφέροντας, από ψείρες, ψώρα, φυματίωση και πείνα, αποκομμένοι, από τον έξω κόσμο, χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας, με τους δικούς τους. 

Η φωτογραφία, από το "Go back" της Λέσβου το 1944, είναι του φωτογράφου Δουκάκη Σίμου Χουτζαίου.

Praxis Review

1946. Καμαρούλα, κοντά, στο Αγρίνιο. Δημοτικό σχολείο του χωριού. Φωτογραφία της Βούλας Θεοχάρη - Παπαϊωάννου. Αρχείο Μουσείο Μπενάκη.

1947. Μόσχα. Ο Μιχαήλ Καλάσνικωφ (Михаил Тимофеевич Калашников‎‎ 10 Νοεμβρίου 1919 – 23 Δεκεμβρίου 2013).

Στις 23 Δεκεμβρίου 2013, πέθανε, ως αντιστράτηγος ε.α. του Κόκκινου Στρατού και είναι ο σχεδιαστής του ομωνύμου όπλου.

"Οι ναζί ήσαν αυτοί, που με έκαναν κατασκευαστή όπλου, για την υπεράσπιση της πατρίδας μου. Εγώ, πάντα, ήθελα να κατασκευάσω μια μηχανή χρήσιμη, για τους αγρότες, μια θεριστική μηχανή".

Αποφάσισε να κατασκευάσει το όπλο, κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Πήρε μέρος, στον πόλεμο, ενάντια, στους ναζιστές και υπηρέτησε, στα τεθωρακισμένα. Τραυματίστηκε, στην θρυλική μάχη του Μπριάνσκ, το 1941 και τότε, άρχισε να σκέφτεται να βελτιώσει τα αυτόματα όπλα. 

Κατά την διάρκεια της νοσηλείας του, άκουσε πολλούς σοβιετικούς στρατιώτες να εκφράζουν παράπονα, για την ποιότητα των όπλων τους. Όπως δήλωσε, αργότερα, ζήλευε "τους Γερμανούς, που ο καθένας τους, είχε το δικό του αυτόματο, ενώ εμείς, συχνά, πολεμούσαμε με ένα όπλο ανά τρεις. Έτσι, σκέφτηκα να σχεδιάσω ένα αξιόπιστο όπλο, για να έχουν οι στρατιώτες μας, ένα μικρού μεγέθους αυτόματο όπλο, όπως είχαν οι Γερμανοί". 

Το 1947, παρουσίασε ένα αυτόματο τυφέκιο, το οποίο προκάλεσε μεγάλη εντύπωση, στους σοβιετικούς στρατιωτικούς κύκλους, για την αντοχή του, τον απλό χειρισμό του, την δύναμη πυρός και το χαμηλό κόστος του. Δύο χρόνια, αργότερα, υιοθετήθηκε, από τον Κόκκινο Στρατό. 

Το επίσημο όνομα του όπλου, ΑΚ-47, προκύπτει, από τα αρχικά του "Αφτομάτ Καλασνικόβα" ("Αυτόματο του Καλάσνικοφ") και τον αριθμό 47, επειδή άρχισε να κατασκευάζεται, το 1947. 

Γρήγορα, έγινε το πιο δημοφιλές φορητό όπλο, στον κόσμο, εξαιτίας των μοναδικών του ιδιοτήτων. Με το "όπλο των φτωχών", όπως έχει αποκληθεί, πολεμούν τακτικές στρατιωτικές μονάδες, αλλά και αντάρτες απελευθερωτικών κινημάτων. 

Μέχρι τα ογδόντα του, ο Καλάσνικοφ διηύθυνε ένα σχεδιαστικό γραφείο, που είχε αναλάβει την εξέλιξη του ΑΚ-47 και δημιουργία άλλων όπλων. Καθοριστική ήταν η συνεισφορά της δεύτερης συζύγου του Γεκατερίνα Μοϊσέγεβνα (1921-1977), που ήταν διπλωματούχος μηχανικός και με την οποία είχε αποκτήσει τέσσερα παιδιά.

Το 1953, ο Καλάσνικοφ έγινε μέλος του ΚΚΣΕ και διετέλεσε βουλευτής του Ανωτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ. Τιμήθηκε, με πλήθος διακρίσεων και αναγορεύτηκε, σε διδάκτορα των τεχνικών επιστημών, αν και ήταν αυτοδίδακτος. Έφυγε από την ζωή, στις 23/12/2013 και κηδεύτηκε με τιμές ήρωα, παρουσία 60.000 κόσμου.

Praxis Review

1950 (δεκαετία). Αθήνα.

1952. Αθήνα.

  

1955. Αθήνα. «Η ΚΑΛΠΙΚΗ ΛΙΡΑ»: Η αριστουργηματική ταινία του 1955, με τις διεθνείς διακρίσεις. Για πολλούς, η κορυφαία ελληνική ταινία όλων των εποχών

O Γάλλος θεωρητικός Ζορζ Σαντούλ την ενέταξε, ανάμεσα, στις 1000 καλύτερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου, ενώ, τον Απρίλιο του 1985, η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΕΚ) την εξέλεξε, ως μια, από τις 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών.

Ο λόγος, για την ταινία, με τίτλο «Κάλπικη λίρα», η οποία γυρίστηκε το 1955, από τον σπουδαίο Έλληνα σκηνοθέτη Γιώργο Τζαβέλλα και έμελε να αποτελέσει σημείο-σταθμό, στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και της ελληνικής τέχνης.

Για πολλούς θεωρητικούς του κινηματογράφου, τόσο Έλληνες, όσο και ξένους, θεωρείται η κορυφαία ελληνική ταινία όλων των εποχών. Θα μπορούσε, για κάποιους, ο χαρακτηρισμός αυτός να ακουστεί υπερφίαλος. Για εκείνους, όμως, που γνωρίζουν, από κινηματογράφο, είναι, απόλυτα, εύστοχος και αληθινός.

Οι διακρίσεις της ταινίας «ζαλίζουν» : Βραβεύτηκε, στα Φεστιβάλ Βενετίας, Μπάρι και Μόσχας, ενώ αποτέλεσε επίσημη ελληνική συμμετοχή, τόσο, στο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών, όσο και του Karlovy Vary. Προβλήθηκε, σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού, με τους σινεφίλ να την υποδέχονται, με ενθουσιασμό. Στην Ρωσία, προβλήθηκε, ταυτόχρονα, σε 1000 αίθουσες, προκαλώντας αίσθηση, στην τοπική κοινωνία. Αποτέλεσε την πρώτη σπονδυλωτή ταινία του ελληνικού κινηματογράφου, μια πολύ σημαντική καινοτομία, για την εποχή, που, όπως ήταν φυσικό, είχε αρκετό ρίσκο. Ωστόσο, οι Έλληνες την υποδέχθηκαν, με ενθουσιασμό, με αποτέλεσμα την σεζόν 1954-1955, που προβλήθηκε, να βρεθεί, στην πρώτη θέση, από πλευράς εισπράξεων, από όλες τις ταινίες της σεζόν, κόβοντας 208.410 εισιτήρια, στην πρώτη προβολή της.

Το σχετικό ρεπορτάζ του περιοδικού της εποχής «Κινηματογραφικός Αστήρ», τα λέει όλα:

«Η πρώτη προβολή της εν Αθήναις έκλεισε με 210 χιλ. περίπου εισιτήρια. Εν συνεχεία προεβλήθη στο “Ίρις” και απέδωσεν επί τέσσαρας συνεχείς εβδομάδας 34.000 εισιτήρια με τιμήν 10 δρχ. αντί της συνήθους των 5 δρχ. Εις το “Παλλάς” του Πειραιώς εσημείωσεν 48.836 εισιτήρια. Επίσης με ηυξημένον εισιτήριον προεβλήθη εις τους κιν/φους “Ατθίς” Αθηνών, “Βαλκάνια” Πειραιώς, “Ορφεύς” Κοκκινιάς, πραγματοποιήσασα διπλάσια των συνήθων εισιτήρια. Καταπληκτική ήτο επίσης η επιτυχία εις Θεσσαλονίκην όπου προεβλήθη δια 4ην εβδομάδα εις τα “Ηλύσια” με υπερτιμημένον εισιτήριον. Εις Καβάλαν, Σέρρας, Ηράκλειον, Λάρισαν, Βόλον και Πάτρας εδημιούργησε ρεκόρ ελληνικών και ξένων ταινιών με ηυξημένον εισιτήριον κατά 25%.Λαμβανομένης υπ’ όψιν αυτής της αυξήσεως της τιμής των εισιτηρίων και του γεγονότος ότι η διάρκεια της προβολής είναι άνω των δύο ωρών, η απόδοσις της κινήσεως πρέπει να θεωρηθή ηυξημένη τουλάχιστον κατά 50% πλέον των πραγματοποιουμένων συνήθως εισιτηρίων».

Η ταινία αποτελεί μια εξαιρετική ηθογραφία εποχής, που αναδεικνύει, με απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο, τα ήθη της ελληνικής μεταπολεμικής κοινωνίας, η οποία προσπαθούσε, «με νύχια και με δόντια», να ανασυσταθεί, εκ της τέφρας της, με βασικά συστατικά την ανθρωπιά, την αλληλεγγύη, τον θεσμό της οικογένειας. Προσπάθεια, που, μόνο, εύκολη δεν ήταν, σε μια χώρα κατεστραμμένη κοινωνικά και οικονομικά. Σε μια χώρα εξαθλιωμένη, όπου το χρήμα αποτελούσε μέγιστο ζητούμενο, για μια πιο ανθρώπινη ζωή.

Θα μπορούσε να πει, βέβαια κάποιος ότι το χρήμα παραμένει, διαχρονικά, ζητούμενο, στις κοινωνίες των ανθρώπων. Πράγματι, έτσι είναι. Με μια μεγάλη διαφορά, ωστόσο : Εκείνη την εποχή, το χρήμα ήταν ζητούμενο, απλά, για μια πιο ανθρώπινη ζωή, σήμερα, είναι ζητούμενο, για μια άνετη ζωή. Κι αυτό δεν έχει αλλάξει, ούτε, μέσα στην κρίση των τελευταίων ετών 16 χρόνων (αν κάποιος διαφωνεί, ας ρίξει μια ματιά, στις…προπαραγγελίες του νέου iPhone, στην Ελλάδα).

Πέραν, από όλα τα παραπάνω, η ταινία διαθέτει και μια πλειάδα σπουδαίων και χαρισματικών ηθοποιών, που, σήμερα, πλέον, είναι μύθοι : Βασίλης Λογοθετίδης, Ίλια Λιβυκού, Μίμης Φωτόπουλος, Ορέστης Μακρής, Δημήτρης Χορν, Έλλη Λαμπέτη, Δημήτρης Μυράτ, Λαυρέντης Διαννέλος, Σπεράντζα Βρανά, Βαγγέλης Πρωτόπαππας και τόσοι άλλοι.

Ο Ανάργυρος και η αποτυχία του.

Η υπόθεση αφορά, στην ιστορία μιας κάλπικης λίρας, η οποία περνά, από χέρι, σε χέρι και αφηγείται την πορεία της, στα τέσσερα αυτόνομα επεισόδια, που συνθέτουν την ταινία. Την λίρα έχει κατασκευάσει ένας έντιμος χρυσοχόος, ο Ανάργυρος (Βασίλης Λογοθετίδης), παρασυρμένος, από την γοητεία της κυρίας Φιφής (Ίλυα Λιβυκού), η οποία, μαζί, με τον φίλο της Ντίνο (Βαγγέλης Πρωτόπαππας), θέλησαν να εκμεταλλευθούν τον πρώτο και να φτιάξουν πολλές χρυσές λίρες, για να γίνουν πλούσιοι. Ο Ανάργυρος, με τις οικονομίες χρόνων, που έκανε, είχε μαζέψει 100 λίρες, τις οποίες, όμως, ξόδεψε, για να αποκτήσει τον εξοπλισμό, που απαιτούνταν, για την κατασκευή των κάλπικων λιρών.

Μετά, από πολύ κόπο, κατασκευάζει την πρώτη λίρα και πριν προχωρήσουν, στην αναπαραγωγή της, προσπαθούν να την «τεστάρουν», στην αγορά, για να δουν, αν «περνάει». Το τεστ αναλαμβάνει να κάνει ο ίδιος ο Ανάργυρος, ωστόσο αυτό αποτυγχάνει, αφού όλοι αναγνωρίζουν ότι πρόκειται, για κάλπικη λίρα. Ο ίδιος κινδυνεύει να βρεθεί, στην φυλακή, αφού όλοι γνωρίζουν ότι είναι χαράκτης και τον υποψιάζονται. Μεταφέρει τους φόβους του, στην Φιφή και στον Ντίνο και αποφασίζουν να σταματήσουν το κόλπο και να εξαφανίσουν όλον τον εξοπλισμό. Έτσι, ο Ανάργυρος μένει, δίχως φράγκο, ωστόσο επιστρέφει και πάλι, στην δουλειά του, όπου βρίσκει την παλιά του ηρεμία. Όσο, για την λίρα, την πετάει, στο δρόμο, όπου την βρίσκει ένας ζητιάνος, που, παριστάνει τον τυφλό, τον οποίο υποδύεται ο Μίμης Φωτόπουλος.

Αόοοοματος…

Ο ζητιάνος αυτός (ιστορική έμεινε η ατάκα του Φωτόπουλου να λέει, διαρκώς, με τον δικό του μοναδικό τρόπο την λέξη «αόοοοματος»), καβγαδίζει, συνεχώς, με μια πόρνη (Σπεράντζα Βρανά), η οποία έχει στέκι, το σημείο, που κάθεται και ο ίδιος.

Το στέκι τους είναι ο ναός του Αγίου Ιωάννη, στην Δάφνη (πάνω, στην Λεωφόρο Βουλιαγμένης, σήμερα). Ο ζητιάνος, λοιπόν, καταλαβαίνει, με τνη σειρά του ότι η λίρα είναι, τόσο κάλπικη, όσο και ο ίδιος. Προσπαθεί να την εξαργυρώσει, αλλά δεν τα καταφέρνει. Κι εφόσον, δεν βρίσκει κανένα κορόιδο να του αλλάξει την λίρα, με γνήσια λεφτά, αποφασίζει να πληρώσει, με αυτήν, την Σπεράντζα Βρανά, μια έξυπνη κοκότα, η οποία, όμως, τελικά, και θα ξεγελαστεί και δεν θα χαρεί το κάλπικο νόμισμα, αφού αυτό έχει κυλήσει, από μια τρύπια τσέπη του παντελονιού του ζητιάνου.

Ο ζητιάνος ανακαλύπτει ότι έχει χάσει την λίρα, το επόμενο πρωί, αφού έχει, ήδη, κοιμηθεί, με την κοκότα. Τότε της αποκαλύπτει πως ούτως ή άλλως, η λίρα ήταν κάλπικη, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένας άγριος καυγάς, ο οποίος τους οδήγησε, στα κρατητήρια, αφού συνελήφθησαν και οι δύο.

Η Φανίτσα των δακρύων και το μεγαλείο του Ορέστη Μακρή.

Στην τρίτη ιστορία, την λίρα βρίσκει, τυχαία, η Φανίτσα (την υποδύεται η Μαρία Καλαμιώτου), ένα φτωχό και ορφανό κοριτσάκι, που πουλάει λουλούδια και παλεύει να βοηθήσει την άρρωστη μητέρα της. Η αφελής και αγνή Φανίτσα πιστεύει ότι, με την λίρα, θα μπορέσει να πληρώσει τα νοίκια που χρωστάει, στον τσιγκούνη σπιτονοικοκύρη της (Ορέστης Μακρής), κανείς, όμως, δεν φαίνεται να την πιστεύει. Ο πατέρας της Αναστάσης (Λαυρέντης Διανέλλος) ήταν μπογιατζής και όσο ζούσε, είχαν μια ευτυχισμένη οικογένεια, έστω και αν, συνεχώς, τους ενοχλούσε ο σπιτονοικοκύρης τους, ζητώντας τους τα νοίκια, απειλώντας τους, παράλληλα, να τους πετάξει, στον δρόμο, εάν δεν του τα έδιναν. Κάποια ημέρα ωστόσο, ο πατέρας της Φανίτσας θα σκοτωθεί, στην οικοδομή, οπότε μένει μόνη της, με την μητέρα της, η οποία, για να ζήσουν, πλένει και καθαρίζει σπίτια. Όταν, όμως, η μητέρα της αρρωσταίνει, δεν έχουν λεφτά, ούτε, για φαγητό. Έρχονται, λοιπόν, τα Χριστούγεννα και η φτώχεια τους είναι απερίγραπτη. Τότε, η Φανίτσα βρίσκει την κάλπικη λίρα και προσπαθεί να την δώσει, για να πάρει τρόφιμα. Όλοι, όμως, καταλαβαίνουν ότι η λίρα είναι κάλπικη και δεν της δίνουν τίποτα.

Στο τέλος, όμως, ο ίδιος ο σκληρός σπιτονοικοκύρης θα δεχτεί να αλλάξει την λίρα, με χρήματα, όχι, γιατί ξεγελιέται, αλλά, γιατί, για μια φορά, αποφασίζει να βγάλει, προς τα έξω, τον, βαθιά, θαμμένο μέσα του, αυθεντικό, καλό του εαυτό. Και κάπου, εδώ, έρχεται μια, από τις, πλέον, «δυνατές» σκηνές της ταινίας, όταν ο σπιτονοικοκύρης παίρνει αγκαλιά την Φανίτσα και της ζητάει, με δάκρυα, στα μάτια, να τον αφήσει να γίνει αυτός ο πατερούλης της. Στο τέλος, την κάλπικη λίρα την βάζει ο ίδιος, ως νόμισμα, στην πρωτοχρονιάτικη βασιλόπιτα.

Παύλος και Αλίκη.

Το φλουρί πέφτει σε ένα νιόπαντρο ζευγάρι, τον Παύλο και την Αλίκη, που υποδύονται ο Δημήτρης Χορν και η Έλλη Λαμπέτη. Εκείνη είναι κόρη πλουσίας οικογενείας, που την αποκήρυξε, γιατί παντρεύτηκε, κρυφά, εκείνον, πτωχό, πλην, τίμιο καλλιτέχνη. Στην αρχή, είναι όλα καλά, για τους δυο τους, ωστόσο, όσο ο καιρός περνάει, ο Παύλος δεν καταφέρνει να βγάλει χρήματα, από την δουλειά του, με αποτέλεσμα να αρχίσουν τα προβλήματα. Μένουν, σε μια παγωμένη σοφίτα, χωρίς, πλέον, ρεύμα, χωρίς ζεστασιά, χωρίς νερό, χωρίς φαγητό. Η Αλίκη αρχίζει να ξανασκέφτεται την σχέση της, με τον Παύλο, αποφασίζει ότι αυτή δεν έχει μέλλον και τον εγκαταλείπει. Επιστρέφει σπίτι της και παντρεύεται έναν πλούσιο νέο, κάνει παιδί, μαζί του και πλέον, ζει, πλουσιοπάροχα. Στο μεταξύ, ο Παύλος θα προχωρήσει, στην ζωή του, θα διοργανώσει και δικές του εκθέσεις ζωγραφικής και μετά, από καιρό, θα συναντηθεί, τυχαία, με την Αλίκη, στον δρόμο. Και εδώ, ακολουθεί άλλη μια εξαιρετική σκηνή, με τους δύο, πρώην, αγαπημένους να προσπαθούν ο ένας να μάθει τα νέα του άλλου, μην μπορώντας, όμως, να κρύψουν ότι, πάντα, παραμένουν ερωτευμένοι, έστω κι αν πέρασαν κάποια χρόνια.

Η σκηνή αυτή – που είναι η τελευταία φορά, που συναντιούνται οι δυο τους – γυρίστηκε, στην Ηρώδου Αττικού, έξω από το οίκημα, που, σήμερα, αποτελεί το Προεδρικό Μέγαρο και το Μέγαρο Μαξίμου.

Ο μαγικός Μάνος Χατζιδάκις.

Τη σύνδεση των 4 ιστοριών, μεταξύ τους, κάνει ο Δημήτρης Μυράτ, ο οποίος, στην ταινία έχει τον ρόλο του αφηγητή. «Ο παράς είναι, πάντα, κάλπικος» αναφέρει ο ίδιος, στο τέλος, κάθε αυτοτελούς επεισοδίου, μήνυμα, που αποτελεί το κεντρικό νόημα, γύρω, από το οποίο περιστρέφονται οι ζωές των πρωταγωνιστών: ότι, δηλαδή, η, άνευ όρων, αναζήτηση του χρήματος μπορεί να μετατρέψει την ζωή των ανθρώπων, από γνήσια, ως προς τα αισθήματα και τις σχέσεις, σε κάλπικη.

Αυτός είναι και ο λόγος, που η ταινία αποτελεί, ίσως, την κορυφαία ηθογραφία του ελληνικού κινηματογράφου. Άλλοι σημαντικοί ηθοποιοί της ταινίας ήσαν οι Νίκος Φέρμας, Λέλα Πατρικού, Ζώρας Τσάπελης, Θάνος Τζενεράλης, Πέρσα Βλάχου, Αθανασία Μουστάκα, Άννα Ρούσσου, Λούλα Ιωαννίδου, Νινέττα, Ράλλης Αγγελίδης, Γιώργος Βλαχόπουλος, Γιάννης Ιωαννίδης, Ταϋγέτη και πολλοί άλλοι.

Πέραν, από την σκηνοθεσία, ο Γιώργος Τζαβέλλας είχε επιμεληθεί και το σενάριο.

Η υπέροχη μελωδία της ταινίας είναι του Μάνου Χατζιδάκι, ενώ βοηθός σκηνοθέτη ήταν ο Ναπολέων Ελευθερίου. Η παραγωγή ήταν της Ανζερβός, η ενώ τα δικαιώματά της ανήκουν, σήμερα, στην εταιρεία Καραγιάννης Καρατζόπουλος.

ΠΗΓΗ: gazzetta.gr

1955. Αθήνα. Ελληνικό χαρτονόμισμα των 50 δραχμών.

1957. Αθήνα. Οδός Αχαρνών. Δεξιά, ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα.

1960 (δεκαετία). Αθήνα. 

1960 - 1962. Αθήνα. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, σε μια λογομαχία τους, προφανώς, στο εντευκτήριο της βουλής.

1964. Αθήνα.

1970 (αρχές δεκαετίας). Αθήνα.

1976. Πειραιάς. Στον σταθμό του ηλεκτρικού τραίνου.

1980. Άγιοι Σαράντα. Αλβανία.

«ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΠΙΣΤΟΙ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ENVER»

Το σύνθημα, στο κτίριο του μουσείου "Naim Frashëri".

1982. Ο πολιτικός χάρτης της Ευρώπης, εκείνη την εποχή.

1980 (δεκαετία). Αθήνα. Μια σπάνια φωτογραφία, από την στήλη του Ζάχου Χατζηφωτίου «Η εβδομάδα του Ιάκχου», στον «Ταχυδρόμο», μας μεταφέρει, στο «Εργοστάσιο», το περιβόητο κλαμπ των αδελφών Μελετόπουλων και στην καρδιά μιας χαρούμενης συντροφιάς, που την απαρτίζουν ο Μιχάλης Ασλάνης, ο σχεδιαστής Γιάν Αντόν, ο χορογράφος και χορευτής Δημήτρης Παπάζογλου και η Όλια Στεφανίδου, ίσως, η πιο διάσημη χορεύτρια, στην Ελλάδα αυτής της δεκαετίας, που, κατόπιν, θα δημιουργούσε, με μεγάλη επιτυχία, την δική της σχολή χορού, που διαρκεί, μέχρι και σήμερα. 

ΠΗΓΗ:Elena's Diary

1980 (τέλη δεκαετίας). Αλβανία. «Η ψευδαίσθηση της εξουσίας και η πτώση του Κράτους».

Πρέπει να έχουν περάσει δύο, ή τρία χρόνια, από την περίφημη παρέλαση πιστών, στην πλατεία του σχολείου μας. Η Πολιτεία του Χρόνου, με όλες της τις δυνάμεις,, είχε δείξει την δύναμη, ή, τουλάχιστον, έτσι μας φάνηκε, οι μικροί μαθητές, που είχαν παρακολουθήσει εκείνη την εντυπωσιακή παρέλαση, από τα παράθυρα του Ηνωμένου Σχολείου. Οι στολές, ο ρυθμός, οι κλήσεις και η πορεία, είχαν δημιουργήσει την πεποίθηση ότι αντιμετωπίζουμε κάτι αδιάσπαστο.

Πρέπει να ήταν μια ανοιξιάτικη ημέρα, από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν, με τον συμμαθητή μου, Fadil Veliu, ήμασταν ξαπλωμένοι ξυπόλητοι, σε ένα γρασίδι, κάπου, πίσω από το νεκροταφείο της Tufina. Ήταν το μέρος όπου, μία φορά την εβδομάδα, η τάξη μας, ή πιο ακριβή, η Πέμπτη Διμοιρία διεξήγαγε αμυντικές ασκήσεις, εναντίον των αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι παρακολουθούσαν τους λόφους Tufina, για να τους κατακτήσουν, πάση θυσία.

Περπατώντας, από το Ηνωμένο Σχολείο και γυρίζοντας, πίσω, παλεύοντας, σε ένα σουρεαλιστικό γκρίζο τοπίο, αλλά, πάντα, χαρούμενος που τα βήματά μας, τελικά, μας οδήγησαν, στο τραπέζι.

Αλλά εκείνη η ημέρα, που κόλλησε, στην μνήμη μου, ήταν διαφορετική. Μου φάνηκε, σαν πρόωρη άνοιξη. Το γρασίδι μύριζε μέλι και ο ουρανός ήταν βαθύ μπλε. Ο Fadil και εγώ ήμασταν ξαπλωμένοι, στο γρασίδι, περιμένοντας το σήμα, για την ομάδα μας, να πηδήξει στη φανταστική επίθεση, εναντίον αλεξιπτωτιστών, που θα αποβιβαστούν, από εχθρικά αεροπλάνα.

Περιμένοντας το σφύριγμα του διοικητή, γυρίσαμε όλοι ανάσκελα, με μάτια, από τον ουρανό και φανταστικά αεροπλάνα. Ξαφνικά, ίσως, από την ζεστασιά του ήλιου, από την γλύκα της μυρωδιάς του γρασιδιού, από τα λουλούδια, που είχαν αρχίσει να ανθίζουν, ή, απλά, από τον παραλογισμό όλης της σκηνής, πήραμε έναν παράξενο υπνάκο. Και με αυτό, ξεχάσαμε τους εχθρικούς αλεξιπτωτιστές.

Δεν ξέρω, γιατί, ο Fadil, ο φίλος μου, κάθε εξέγερσης, στο σχολείο, με μάτια, από τον ουρανό, ονειρευόταν πολύχρωμα αλεξίπτωτα, που μετέφεραν μεγάλα, βαριά σακιά κρέατος, γεμάτα μαλακό κρέας. Κρέας, που θα μπορούσαμε να βάλουμε, σε μαύρο ψωμί, ή καλαμποκόψωμο, που μερικές φορές αγοράζαμε, στον φούρνο της γειτονιάς. Ή, για να πετάξουμε τα καθημερινά μας φασόλια.

"Φαντάσου", είπε ο Fadil, "αλεξίπτωτα, με κιμά, σκορπισμένα, στο γρασίδι”.

"Εσύ, τί γίνεται;”, με ρώτησε, βγάζοντάς με, από την φωτογραφία, το πώς μπορούν να ανοιχτούν αυτά τα κουτιά, με ξιφολόγχες, ή φτυάρια τζίνι.

"Σοκολάτα, Fadil", του είπα. "Μεγάλες σοκολάτες, σαν τα τούβλα των παλατιών, που περιβάλλουν το σχολείο μας. Χοντρά, βαριά, χειροποίητα τούβλα”.

"Υπάρχουν τόσο μεγάλες σοκολάτες;" ρώτησε, ένας αμφισβητίας.

"Υπάρχουν", είπα, στην αρχή εκείνου, που είχε δει τις διαφημίσεις της RAI, κάθε φορά, που πήγαινε σπίτι. "Υπάρχουν και διαφορετικές γεύσεις”.

Ο Romeo, ένα αδύναμο, αγόρι, από την Πρεμετή, που, ίσα, που είχε όπλο, στην πλάτη του, μας διέκοψε, με την λεπτή φωνή του και είπε :

"Κι αν πέταξαν πίτα, από τα αεροπλάνα;”

Έκλεισε τα μάτια του, καθώς φαινόταν να ονειρεύεται τις πίτες των γέρων της γειτονιάς του.

«Άσε τα όνειρα, με κουτί κρέας», συνέχισε. "Κρέας, ή κρεμμυδόπιτα, θα ήταν τέλεια”.

Στοιχειωμένοι, στις επιθυμίες μας, ξαπλωμένοι, στην κοιλάδα της Tufina, δεν ακούσαμε, ούτε το σφύριγμα του διοικητή, ούτε την φωνή του Λευκού, του διοικητή της τάξης (ενός μελλοντικού στρατηγού) να μας καλεί να σηκωθούμε, να επιτεθούμε, στις θέσεις του "εχθρού" και να ρίξουμε τις σανίδες, με την καρικατούρα.

Η τάξη μας, κρυμμένη, στο χαράκωμα, φαίνεται να έχει τελειώσει τον ρόλο της. Όλοι, απλά, περίμεναν να τελειώσει η προπόνηση, για να προλάβουν την στροφή των ανδρών.

Θυμάμαι τις ευγενικές εκκλήσεις του Διοικητή να ζητούν εξηγήσεις, για το γιατί ξεχάσαμε, ξαφνικά, την φανταστική μας επίθεση. Δεν θυμάμαι, πια, τις λεπτομέρειες επιστροφής. Ίσως, κουρασμένοι και πεινασμένοι, όλοι ξέχασαν αυτή την σκηνή.

Αλλά ξέρω, σίγουρα, ότι εκείνη την ημέρα, όταν καθόμασταν, στο κρύο τραπέζι, μπροστά σε μονότονο φαγητό, με τα μάτια μισοκλειστά και το μυαλό, ακόμη, σε αεροπλάνα, ρίχνοντας κουτιά, με κρέας, σοκολάτες και πίτες, κατάλαβα κάτι ξεκάθαρα :

«Το κράτος είχε πέσει».

Θυμήθηκα αυτό το κομμάτι ιστορίας, σήμερα, ενώ άκουγα την μεγάλη συζήτηση, στην Αλβανία, για το AKSHI και την «πτώση του κράτους».

Ιούλιος 1988. Το τελευταίο καλοκαίρι της Ωνάση, με τον Τιερί Ρουσέλ.

2/8/1996. Κέρκυρα. Ο Τόλης Βοσκόπουλος και η Άντζελα Γκερέκου την ημέρα του γάμου τους. Ο Τόλης Βοσκόπουλος και η Άντζελα Γκερέκου είχαν παντρευτεί στο δημαρχείο της Κέρκυρας, με κουμπάρους τον δημοσιογράφο Τέρενς Κουίκ και τον επιχειρηματία Στέργιο Βρούσγο. Η νύφη φορούσε νυφικό του σχεδιαστικού διδύμου Χάρης Άγγελος. Το ζευγάρι είχε γνωριστεί έναν χρόνο, νωρίτερα, όταν η ηθοποιός είχε επισκεφθεί το On the Rocks, όπου εμφανίζονταν, τότε, ο Τόλης Βοσκόπουλος. Πέντε χρόνια, αργότερα, στις 15/8/2001, ήλθε η γέννηση της κόρης τους, Μαρίας. Από τα πιο αγαπημένα ζευγάρια, έμειναν, μαζί, μέχρι το τέλος της ζωής του τραγουδιστή (και ηθοποιού), το 2021.

«Η δική μου ζωή μαζί του ήταν ανεπανάληπτη, όπως ανεπανάληπτος ήταν κι εκείνος» θα έλεγε σε συνέντευξή της η Άντζελα Γκερέκου. 

Πάντως, η αλήθεια είναι ότι η Γκερέκου, από μικρή, ελκυόταν, από την παρουσία του Βοσκόπουλου.

1996. Ελληνικό χαρτονόμισμα των 200 δραχμών.

2025. Αθήνα. Η Ξένια Καλογεροπούλου, στο σπίτι της.

1974-1977. Η Σύλβα Γιαβάσογλου-Ακρίτα, βουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ, τότε, στην βουλή, με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Γεννήθηκε, στην Θεσσαλονίκη, το 1928 και πέθανε, στην Αθήνα, στις 24/12/2025, σε ηλικία 97 ετών. Υπήρξε σύζυγος του Ελληνοκύπριου Λουκή Ακρίτα, που πέθανε, στις 7/2/1965 και υπήρξε βουλευτής της Ένωσης Κέντρου και υφυπουργός Εθνικής Παιδείας, στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου. Αντιστάθηκε, στην δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 και φυλακίστηκε, για χρόνια, ενώ η μικρή κόρη της, η Έλενα Άκριτα, μεγάλωνε, με την γιαγιά της. Ο πατέρας της Σύλβα Ακρίτα, διατέλεσε υπουργός της κυβέρνησης του Ελευθέριου Βενιζέλου, το 1932 και η ίδια διετέλεσε και υφυπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Το 1996, όταν ο Κώστας Σημίτης ανέλαβε την πρωθυπουργία και την προεδρία, του ΠΑΣΟΚ, αποσύρθηκε, από την ενεργό πολιτική.

23/12/2025. «ΕΣΤΙΑ»

1968. Σκίτσο του Αρχέλαου.

1968. «ΡΟΜΑΝΤΣΟ». Σκίτσο του Κ. Βλάχου.

1976. «ΡΟΜΑΝΤΣΟ». Σκίτσο του Αρχέλαου.

1978. Σκίτσο του Κ. Βλάχου.

1982. «Τραστ». Σκίτσο του Φάνη Γιόση. 

1990. Σκίτσο του Χ. Αναστόπουλου.

12/12/2025. Σκίτσο του Τάκη Τζελάτη.

10/12/2025. Σκίτσο του Στάθη Σταυρόπουλου.

16/12/2025. Σκίτσο του Στάθη Σταυρόπουλου.

18/12/2025. Σκίτσο του Γιώργου Μικάλεφ.

18/12/2025. Σκίτσο του Στάθη Σταυρόπουλου.

19/12/2025. Σκίτσο του Ηλία Μακρή. 

21/12/2025. Σκίτσο του Στάθη Σταυρόπουλου.

22/12/2025. Σκίτσο του Ηλία Μακρή.

22/12/2025. Σκίτσο του Ιάκωβου Βάη.

23/12/2025. Σκίτσο του Κώστα Σκλαβενίτη.

23/12/2025. Σκίτσο του Γιώργου Μικάλεφ.

24/12/2025. Σκίτσο του Δημήτρη Χαντζόπουλου.