Από τον "προλεταριακό διεθνισμό" των εργαζόμενων τάξεων, στον κοσμοπολιτικό διεθνισμό του σύγχρονου γραφειοκρατικού αστισμού. (Μια ματιά, στις αιτίες και στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών της εποχής μας).
"Εδώ και λίγο καιρό, οι ραφτεργάτες του Λονδίνου ίδρυσαν μια γενική ομοσπονδία, για να υποστηρίξουν τα αιτήματά τους, εναντίον των εργοδοτών, που, στην πλειοψηφία τους, είναι μεγαλοκαπιταλιστές. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο να ανέβουν οι μισθοί ,στα επίπεδα των διαρκώς αυξανομένων τιμών των μέσων επιβίωσης, αλλά και να μπει ένα τέλος, στην υπερβολικά σκληρή μεταχείριση των εργατών, σε αυτόν τον κλάδο της βιομηχανίας.
Οι εργοδότες πίστεψαν ότι θα ματαιώσουν αυτό το σχέδιο, φέρνοντας εργάτες από το Βέλγιο, την Γαλλία, ή την Ελβετία. Πάνω σε αυτό το θέμα, το Κεντρικό Συμβούλιο της Διεθνούς Ένωσης Εργατών δημοσίευσε στις βελγικές, γαλλικές και ελβετικές εφημερίδες, μια προειδοποίηση, η οποία είχε πλήρη επιτυχία. Η μανούβρα των εργοδοτών του Λονδίνου απέτυχε. Αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν και να ανταποκριθούν στα δίκαια αιτήματα των εργατών.
Έχοντας ηττηθεί, στην Αγγλία, οι εργοδότες προσπαθούν τώρα να πάρουν αντίμετρα, ξεκινώντας από την Σκωτία. Σαν αποτέλεσμα των όσων συνέβησαν στο Λονδίνο, αναγκάστηκαν, αρχικά και στο Εδιμβούργο, να συμφωνήσουν, σε μια αύξηση μισθών 15%. Την ίδια στιγμή, όμως, μυστικά, έστειλαν, στην Γερμανία, ανθρώπους, για να στρατολογήσουν εργάτες, ειδικά, από τις περιοχές του Αννόβερου και του Μεκλεμβούργου και να τους φέρουν, στο Εδιμβούργο. Η πρώτη ομάδα έχει, ήδη, μεταφερθεί. Ο σκοπός αυτής της εισαγωγής εργατών είναι ίδιος, με την εισαγωγή Ινδών κούληδων στην Τζαμάϊκα, δηλαδή η διατήρηση της δουλείας.
Αν οι εργοδότες του Εδιμβούργου πετύχουν, μέσω της εισαγωγής Γερμανών εργατών, να εξουδετερώσουν τις παραχωρήσεις που, ήδη, έχουν κάνει, αυτό θα έχει, αναπόφευκτα, τον αντίκτυπό του και στην Αγγλία. Και αυτοί, που θα υποφέρουν περισσότερο, θα είναι οι ίδιοι οι Γερμανοί εργάτες, που, στην Μεγάλη Βρετανία, είναι περισσότεροι, από τους εργάτες άλλων εθνών της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Αυτοί οι ίδιοι οι νεοεισαγόμενοι εργάτες, όντας τελείως αβοήθητοι, σε μια ξένη χώρα, θα βυθιστούν, σύντομα, στο επίπεδο ενός παρία. Είναι ζήτημα τιμής, για τους Γερμανούς εργάτες να αποδείξουν, στους εργάτες των υπολοίπων χωρών, ότι και αυτοί, όπως οι αδελφοί τους, στην Γαλλία, στο Βέλγιο και στην Ελβετία, γνωρίζουν πως να υπερασπιστούν τα κοινά συμφέροντα της τάξης τους και δεν θα γίνουν υποτακτικά όργανα του κεφαλαίου, στον αγώνα του, εναντίον της εργατικής τάξης".
Για λογαριασμό του Κεντρικού Συμβουλίου της Διεθνούς Ένωσης των Εργατών.
Καρλ Μαρξ, Λονδίνο 4 Μαΐου 1866.
Ότι οι κοινωνίες του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους, ή ότι οδηγούνται, στην υιοθέτηση εσφαλμένων μεθοδολογικών και πρακτικών λύσεων, όσον αφορά την αντιμετώπιση των μαζικών μεταναστευτικών ροών της εποχής μας είναι περισσότερο από βέβαιο. Αλλά οι κοινωνίες αυτές, ως ενιαία σύνολα, που λειτουργούν, κατά πλειοψηφία και κάτω από την επιρροή διάφορων πολιτικών - όπως και άλλης φύσεως - ιδεολογημάτων και ιδεοληψιών, είναι δικαιολογημένες να βρίσκονται σε σύγχυση, όταν αντιμετωπίζουν τα πρακτικά αποτελέσματα αυτών των μεταναστεύσεων και βομβαρδίζονται από την καθεστωτική προπαγάνδα των διάφορων, δεξιών, κεντρώων και αριστερών ελίτ, που τις διοικούν. Πολύ περισσότερο όταν το συγκεκριμένο πρόβλημα διαιωνίζεται, χωρίς να επιλύεται.
Το πρόβλημα των μεταναστευτικών ροών δεν είναι ένα καινούργιο πρόβλημα, στην εποχή του καπιταλισμού. Βέβαια, από ιστορική, άποψη δεν είναι ένα φαινόμενο, που απαντάται, μόνο στην καπιταλιστική εποχή. Κάθε άλλο. Είναι πανάρχαιο πρόβλημα, αλλά εδώ δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε, στις προκαπιταλιστικές κοινωνίες, για να βρούμε λύσεις, στο σύγχρονο πρόβλημα, που αντιμετωπίζουμε. Δεν χρειάζεται εμείς και οι νεώτεροί μας να ανακαλύψουμε, ξανά τον τροχό. Αρκεί να ανατρέξουμε, στο παρελθόν των καπιταλιστικών κοινωνιών, για να αντιληφθούμε, το τί πρέπει και το τί δεν πρέπει να πράξουμε, ως κοινωνίες, σχετικά με το μεταναστευτικό ζήτημα.
Το παραπάνω κείμενο, που είχε γράψει, το 1866, για λογαριασμό του κεντρικού συμβουλίου της Πρώτης Διεθνούς, ο Karl Marx, δεν είναι ένα θεωρητικό - ούτε και δυσνόητο - κείμενο. Δεν αφορά την θεωρία, για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών της εποχής του, οι οποίες, φυσικά, δεν ήσαν καθόλου τυχαίες και καθόλου αθώες. όπως δεν είναι καθόλου τυχαίες και καθόλου αθώες και οι μεταναστευτικές ροές της σύγχρονης εποχής. (Προφανώς, το, εν λόγω, κείμενο έχει κάποια προβλήματα, όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες προοπτικές των μαρξικών διαπιστώσεων, αφού το βιοτικό επίπεδο, στις καπιταλιστικές κοινωνίες ανέβηκε, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτές οι προοπτικές, έτσι όπως υλοποιήθηκαν, προέκυψαν, στην πράξη, μέσα και από την ώσμωση των μαρξικών και των εργατιστικών ιδεών, με την καθημερινή πράξη των κινημάτων, που ανδρώθηκαν, μέσα στις καπιταλιστικές κοινωνίες του 19ου αιώνα και ως εκ τούτου, αυτά τα προβλήματα δεν αλλοιώνουν την ορθότητα της μεθοδολογικής κατεύθυνσης της δράσης της Α' Διεθνούς και του Karl Marx. Κάθε άλλο).
Το κείμενο αυτό, που έγραψε ο Karl Marx, αν και μικρό, δεν είναι ένα τυχαίο κείμενο. Είναι ένα κείμενο, το οποίο είναι τεκμηριωμένο και αφορά, λεπτομερειακά, την συγκεκριμένη δράση, για την αντιμετώπιση αυτών των καθοδηγημένων, από τις καπιταλιστικές ελίτ της εποχής του, μεταναστευτικών ροών και περιέχει μια πλήρη ιδεολογική τεκμηρίωση, για την ανάληψη αυτής της συγκεκριμένης δράσης και για τις πρακτικές πολιτικές κατευθύνσεις της.
Αφορά μιαν άλλη εποχή, λένε οι σύγχρονοι μαρξιστές και οι αριστεροί, πάσης φύσεως και προελεύσεως, όταν βρίσκονται αντιμέτωποι, με αυτό το κείμενο του Karl Marx και με τις περιγραφόμενες δράσεις της Πρώτης Διεθνούς. Προφανώς, αφορά μιαν άλλη εποχή. Αλλά το πρόβλημα είναι το ίδιο. Και το κυριότερο είναι ότι οι άνθρωποι και οι κοινωνικές και πολιτικές ομάδες και τάξεις εκείνης της εποχής είχαν τα μέσα και τους τρόπους να το αντιμετωπίσουν. Σήμερα, δυστυχώς, δεν συμβαίνει αυτό που συνέβαινε τότε, όσον αφορά τις εργαζόμενες τάξεις.
Ο έμπρακτος προλεταριακός διεθνισμός της Διεθνούς Ένωσης των Εργαζομένων δεν υπάρχει. Και δεν υπάρχει, επειδή, σήμερα, δεν υπάρχει η αντίστοιχη "Διεθνής Ένωση των Εργαζομένων". Αν υπήρχε, θα μπορούσε να διαμορφώσει και να συντονίσει τις αντίστοιχες δράσεις, αυτού του είδους. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο έγκλημα της Αριστεράς, όλων των αποχρώσεων. Από την κομμουνιστική, μέχρι την σοσιαλιστική εκδοχή της.
(Υπάρχει, βέβαια, το απομεινάρι της Δεύτερης Διεθνούς, η "Σοσιαλιστική Διεθνής", στην οποία προεδρεύει ο απίθανος ΓΑΠ, αλλά αυτή έχει μετατραπεί, ήδη, από την εποχή του τέλους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια ένωση πολιτικών γραφειοκρατών και τίποτε περισσότερο, χωρίς εργατικό προσανατολισμό, έχοντας αποβάλει κάθε εργατικό και εργατιστικό χαρακτήρα).
Αλλά, εάν δεν υπάρχει, ως έμπρακτη δύναμη, ο προλεταριακός διεθνισμός, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ο κλασικός διεθνισμός του κεφαλαιοκρατικού κόσμου, ο οποίος, πλέον, έχει μετατραπεί, στον κοσμοπολιτικό διεθνισμό του σύγχρονου γραφειοκρατικού αστισμού, που συμπεριλαμβάνει τους παλαιούς αστούς και την γραφειοκρατική τεχνοδομή των μεγάλων επιχειρήσεων, στις οποίες οι πολυεθνικές εταιρείες έχουν τον πρώτο λόγο.
Όπως είπαμε, οι μαζικές μεταναστευτικές ροές της εποχής μας δεν είναι τυχαίες, όπως δεν ήσαν τυχαίες και οι μεταναστευτικές ροές του κοντινότερου και του πιο απόμακρου παρελθόντος. Οι σύγχρονες γραφειοκρατικές καπιταλιστικές ελίτ, οι οποίες προέκυψαν, από την ίδια την συσσώρευση, την συγκέντρωση και την συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και οδήγησαν φυσιολογικότατα, στην δημιουργία των σύγχρονων τεράστιων επιχειρήσεων και στην δομική διοικητική γραφειοκρατικοποίησή τους, μέσα από την κυριαρχία του στρώματος των μεγάλων διοικητικών στελεχών, στο οποίο ενσωματώνονται και οι παλαιοί καπιταλιστές (όταν αυτοί υφίστανται, ως μονάδες), εξακολουθούν, όπως και οι παλαιοί καπιταλιστές να επιθυμούν και να προωθούν, εμπράκτως, την μαζική μετανάστευση, στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Και αυτό το πράττουν, προκειμένου να επιτύχουν την μαζική μείωση του εργατικού κόστους, σε κάθε τομέα δραστηριότητας, με την δημιουργία ενός τεράστιου δυναμικού, δηλαδή του αποκαλούμενου εφεδρικού εργατικού δυναμικού ανέργων και ημιαπασχολουμένων.
Δεν αποτελεί κάτι το νέο αυτή η συνειδητή και οργανωμένη καπιταλιστική επιδίωξη. Όπως είναι γνωστό, από παλιά, η υπερκοσμία, σε έναν γεωγραφικό και κοινωνικό χώρο, ρίχνει τους μισθούς και τα μεροκάματα. Αυτή ήταν, πάντοτε, η αλήθεια, στις καπιταλιστικές κοινωνίες, όπως και στις κοινωνίες, εντός των οποίων ασκούνταν και καπιταλιστικές δραστηριότητες. Ο υπερπληθυσμός φέρνει τον ανταγωνισμό, για τις δουλειές και φθηναίνει το κόστος των παραγόμενων προϊόντων.
Οι τεράστιες μεταφορές αυτού του εργατικού δυναμικού, από τις χώρες της αποικιακής καταστροφής και της εγκατάλειψης των χωρών αυτών, στην κακή τύχη τους (η οποία συμπεριλαμβάνει και πολέμους, τους οποίους, σκοπίμως, διεξάγουν οι σύγχρονες υπερδυνάμεις, επιδιώκοντας και αποδεχόμενες τα αποτελέσματά τους, ως προς την αύξηση και την διόγκωση των μεταναστευτικών ροών), αποτελούν ένα σαφέστατο και αναμφισβήτητο παρακολούθημα των επιδιώξεων των σύγχρονων καπιταλιστικών ελίτ, όπως επιδιωκόμενη είναι και η πρόκληση των συμφορών, στους πληθυσμούς των χωρών αυτών, που επενεργούν έτσι ώστε αυτές οι μεταναστευτικές ροές να πραγματοποιηθούν και να διογκώσουν τον εφεδρικό βιομηχανικό - και λοιπό - στρατό, στις αναπτυγμένες οικονομίες του γραφειοκρατικού καπιταλισμού της εποχής μας.
Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα, που οι κοινωνίες της εποχής μας έχουν να αντιμετωπίσουν και την οποία θα εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν, όσο η ανθρωπότητα θα βρίσκεται, μέσα στον κλοιό της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης.
Παλαιά, στον 19ο και στον 20ο αιώνα, μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1980, που κατέρρευσε ο "υπαρκτός σοσιαλισμός", υπήρχαν οι Διεθνείς (η Πρώτη, η Δεύτερη και η Τρίτη), αλλά και ο φόβος του κομμουνισμού, που εκπορευόταν από την ύπαρξη της "Σοβιετικής Ένωσης", όπως και η άνοδος των εθνικισμών, που είχαν ανακόψει την διαδικασία της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης.
Τώρα δεν υπάρχει τίποτε από όλα αυτά. Έμειναν τα ερείπια όλων τους, με αποτέλεσμα οι σύγχρονες κοσμοπολιτικές γραφειοκρατικές καπιταλιστικές ελίτ και τα πολιτικά τους φερέφωνα, να επαναφέρουν, μαζύ με την παγκοσμιοποίηση και την χαώδη μεταφορά του εφεδρικού εργατικού δυναμικού, από τις χώρες των διάφορων ζωνών καταστροφής, είτε είναι η Αφρική, είτε η Μέση Ανατολή, είτε η κεντροδυτική Ασία, στην Ευρώπη, ή στις άλλες αναπτυγμένες χώρες του γραφειοκρατικού καπιταλισμού.
Και αν οι ελίτ επιδιώκουν να φέρνουν - και φέρνουν -, χωρίς σταματημό και κατά μάζες, μετανάστες και πρόσφυγες (δηλαδή μετανάστες, τους οποίους οι Δυτικοί, προηγουμένως, προσφυγοποίησαν, με κλασικό παράδειγμα τους Σύρους, οι οποίοι, εάν δεν γινόταν ο μεθοδευμένος πόλεμος, δεν θα προσφυγοποιούνταν), στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, οι εργαζόμενες τάξεις των χωρών υποδοχής δεν έχουν τα μέσα και τον τρόπο να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, που διαμορφώνεται, από αυτή την έλευση των δεκάδων και των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών.
Εδώ, είναι, όπως είπαμε, η τεράστια ευθύνη της, πάσης φύσεως, Αριστεράς. Οι εργαζόμενες τάξεις δεν έχουν τα μέσα και τους τρόπους να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες αυτής της χαοτικής παγκοσμιοποίησης, επειδή τα εργατικά συνδικάτα δεν έχουν μια παγκόσμια υπόσταση, ούτως ώστε να δώσουν τις πρέπουσες απαντήσεις, στην παγκοσμιοποιημένη υπόσταση των καπιταλιστικών ελίτ. Αυτή είναι η αλήθεια.
Και εδώ είναι που χρειάζεται να επανέλθουμε, στο κείμενο του Karl Marx και της Πρώτης Διεθνούς. Τότε υπήρχε η Διεθνής, ως μια ένωση των εργαζόμενων τάξεων, η ενεργός γραφειοκρατία της οποίας έδινε τις κατάλληλες κατευθύνσεις και προέβαινε, στον κατάλληλο συντονισμό, ούτως, ώστε να αποκρουστούν οι οργανωμένες μεταναστευτικές ροές, τις οποίες ανέπτυσσαν οι συντονισμένοι καπιταλιστές εργοδότες, που τις οργάνωναν, ακριβώς, επειδή, ήθελαν, να "σπάσουν" τις εργατικές αντιστάσεις, στις χώρες υποδοχής και να μειώσουν, δραστικά, το εργατικό κόστος.
Τώρα, όλες οι εκδοχές της διεθνούς Αριστεράς έχουν καταφέρει να μην υπάρχει τίποτε. Να μην υπάρχει κανένας κοινωνικός, ή, έστω, γραφειοκρατικός μηχανισμός αντίστασης των εργαζόμενων τάξεων, στις χώρες υποδοχής. Και - το κυριότερο - η διεθνής Αριστερά κατάφερε, εν μέσω παγκοσμιοποίησης, να μην υπάρχει κανένας μηχανισμός συγκράτησης αυτών των ανθρώπων, που μεταναστεύουν, στις χώρες προέλευσής τους. Και τούτο συμβαίνει, επειδή η, πάσης φύσεως, Αριστερά αρνήθηκε να διατηρήσει και να ανασυγκροτήσει αυτούς τους μηχανισμούς, σαν την Διεθνή των Εργαζομένων της εποχής του Karl Marx, που θα μπορούσαν να ανασχέσουν αυτή την χαοτική μετακίνηση των μεταναστευτικών πληθυσμών, προς όφελος και των δύο πλευρών. Και των εργαζόμενων τάξεων των χωρών υποδοχής, αλλά και εκείνων των χωρών προέλευσης.
Έτσι, συγκροτείται, στην πράξη και υλοποιείται ο προλεταριακός διεθνισμός, για τον οποίον μιλούσαν οι παλαιοί εργατικοί ακτιβιστές και οι συνδικαλιστές όλων των τάσεων - ακόμη και των συντηρητικών.
Από εκεί και πέρα, όλα τα άλλα είναι θεωρητικά φληναφήματα και συγχύσεις, που σκοπίμως, απευθύνονται, στον συναισθηματικό κόσμο και στα αισθήματα αλληλεγγύης των πληθυσμών, που υφίστανται τα δυσμενή αποτελέσματα των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών, οι οποίες συμβάλλουν και αυτές, σημαντικά, στην πτώση του βιοτικού επιπέδου των εργαζόμενων τάξεων των χωρών υποδοχής.
Αυτού του είδους οι στάσεις των διαφόρων τάσεων της διεθνούς Αριστεράς, οι οποίες αρνούνται να δουν αυτό, που στην, πράξη, συμβαίνει και να διεκδικήσουν να πραγματοποιηθεί αυτό, που πρέπει να γίνει, δεν κάνουν τίποτε άλλο, από το να ταυτίζουν τον κοσμοπολιτικό διεθνισμό των σύγχρονων γραφειοκρατικών καπιταλιστικών ελίτ, με τον απαραίτητο διεθνισμό των εργαζόμενων τάξεων - τον προλεταριακό διεθνισμό των εργατικών κοινωνιστών, πριν αυτός ο όρος παύσει να σημαίνει αυτό, που τότε σήμαινε και πριν αυτός ο όρος εργαλειοποιηθεί, από τους κομμουνιστές της σταλινικής εποχής, οπότε ουσιαστικά, σήμαινε τον έμπρακτο γραφειοκρατικό διεθνισμό, προς τα συμφέροντα της κάστας, που διοικούσε την "Ε.Σ.Σ.Δ." και την Κομμουνιστική Διεθνή.
Αυτό, που πρέπει να γίνει, είναι να αναχαιτισθούν και να ελεγχθούν οι μεταναστευτικές ροές, στις αναπτυγμένες χώρες του γραφειοκρατικού καπιταλισμού.
Μετανάστες, σε άσχημες συνθήκες...
Οι καπιταλιστικές ελίτ πρέπει να πιεσθούν και να υποχρεωθούν να σταματήσουν να επιδιώκουν την μαζική, χαοτική και ανεξέλεγκτη μετανάστευση και παράλληλα, πρέπει να ενθαρρυνθούν οι μετανάστες να παραμείνουν και να επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους. Αυτό φυσικά, σημαίνει ότι το εργατικό κόστος, στις χώρες υποδοχής, πρέπει να μείνει υψηλό και παράλληλα, να ενισχυθούν οι επενδύσεις, στις χώρες προέλευσης.
Αυτό σημαίνει, ακόμη, ότι οι μεταναστευτικές ροές πρέπει να περιορισθούν, στα πλαίσια της πλήρους απασχόλησης του εργατικού δυναμικού των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών και οι μεταναστεύσεις να γίνονται, όταν το υπάρχον εργατικό δυναμικό, με το συγκεκριμένο βιοτικό επίπεδο, που έχει διαμορφωθεί, σε κάθε χώρα, ως αποτέλεσμα των εσωτερικών κοινωνικών αγώνων, δεν επαρκεί και πάντοτε, αναλόγως των συσχετισμών δυνάμεων, που ισχύουν, εντός των χωρών αυτών.
Ως εκ τούτου, η ουσιαστική μελέτη των παλαιών αγώνων των εργαζόμενων τάξεων, στην καπιταλιστική Ευρώπη και οι επιτυχίες τους, έτσι όπως περιγράφονται, στο κείμενο, που συνέγραψε ο Karl Marx και το οποίο έχει μείνει, ως ντοκουμέντο της Πρώτης Διεθνούς, έχει κεφαλαιώδη σημασία, προκειμένου να μην συγχέεται ο διεθνισμός των εργαζόμενων τάξεων, με τον κοσμοπολιτικό διεθνισμό των γραφειοκρατικών καπιταλιστικών τάξεων και για να μπορεί να οικοδομηθεί μια ουσιαστική και πρακτική διεθνιστική αλληλεγγύη, στους μεταναστευτικούς πληθυσμούς, οι οποίοι πρέπει να παραμείνουν και να ανορθώσουν τις χώρες τους.
Παρά τα όσα, περί του αντιθέτου, λέγονται, αυτό είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί. Οι μεταναστευτικοί πληθυσμοί μπορούν να ανορθώσουν τις χώρες τους. Τα παραδείγματα της Κίνας, αλλά και (πολύ λιγότερο) της Ινδίας, όπως και των αραβικών χωρών - πριν από τους πολέμους, που ξεκίνησαν, στην δεκαετία του 1990 και ενδυναμώθηκαν, από την δεκαετία του 2000 και μετά - δείχνουν ότι αυτό είναι δυνατό, αρκεί να ενθαρρυνθούν και να ακολουθηθούν πολιτικές πλήρους απασχόλησης, μαζύ με τον περιορισμό και τον έλεγχο των παγκοσμιοποιητικών διαδικασιών.
Φυσικά, αυτή η παγκόσμια κοινωνική μηχανική, που πρέπει να ξεκινήσει, από τις καπιταλιστικές χώρες και να θέσει, υπό έλεγχο, τις επιδιώξεις και τα έργα των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων, έχει τις δυσκολίες της. Αυτές οι δυσκολίες, βέβαια, είναι μεγάλες. Πολύ μεγάλες.
Το εγχείρημα αυτό, όμως, δεν είναι ακατόρθωτο.
Κάθε άλλο. Θα πάρει πολύ χρόνο, αλλά είναι επιτεύξιμο...
Σχόλια