Pseudo"European Union" is in a longterm deep coma. Η Ιταλία ζει την δική της εκδοχή της ελληνικής αποστασίας της 15/7/1965, αλλά, αργά, ή γρήγορα, θα βρει τον δρόμο της. Και ο δρόμος αυτός την οδηγεί, εκτός ευρώ (και την Γερμανία, στην χρεωκοπία)...



Τάσος Λιώλης (1961 - 2000). Η τωρινή ιταλική πολιτική κρίση και όσα μέλλονται να συμβούν, στην ψευδεπίγραφη "Ευρωπαϊκή Ένωση" - την  παλαιά Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα -, μου φέρνουν, στον νου, τις παλαιές συζητήσεις, που κάναμε, το 1988, με τον εικονιζόμενο, εδώ, μακαρίτη φίλο μου, οι σχέσεις μου, με τον οποίο, λίγο αργότερα, χάλασαν, με δική μου υπαιτιότητα. Οι συζητήσεις αυτές αφορούσαν τους όρους της επιβίωσης, ή της κατάρρευσης της Ε.Ο.Κ., μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, ύστερα, από μια πιθανή ενσωμάτωση της "Σοβιετικής Ένωσης" του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, στον Δυτικό Κόσμο. Το βασικό συμπέρασμα ήταν ότι ο μόνος δρόμος, για την επιβίωση της Ε.Ο.Κ., ήταν η πολιτική και κρατική ενοποίησή της, με την μορφή της ομοσπονδίας, ενώ ο δρόμος, για την καταστροφή της, ήταν η εμμονή, στην οικονομική διάστασή της και η ολοκλήρωση αυτής της διάστασης, με την δημιουργία μιας νομισματικής ένωσης, με, ή χωρίς, κοινό νόμισμα. Εκείνη την εποχή, στηριζόμασταν, στις επιβεβαιωμένες προβλέψεις του Μιχαήλ Μπακούνιν, για την κατάρρευση της Λατινικής Ένωσης, αλλά και στην επιβεβαιωμενη ανικανότητα των ευρωπαϊκών ελίτ να προχωρήσουν ένα πολιτικό σχέδιο κρατικής ενοποίησης, λόγω των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων τους και ιδιαίτερα, της δεδομένης γερμανικής συμφεροντολογικής ξεροκεφαλιάς, αλλά και της ανυπαρξίας της έννοιας του ευρωπαϊκού έθνους. Τελικά, δεν πέσαμε έξω, αν και από τότε, έχουν περάσει 30 χρόνια. Οι ευρωπαϊκές ελίτ ακολούθησαν, ως συνήθως, τον εσφαλμένο δρόμο. Ως εκ τούτου, τα όσα λέει ο απορριφθείς υποψήφιος υπουργός Οικονομικών της μη σχηματισθείσας κυβέρνησης Conte, ο Paolo Savona, για το ευρώ, είναι απολύτως, ορθά και βρίσκονται, μέσα στο πνεύμα εκείνων των συζητήσεων : «Το ευρώ είναι ένας ζουρλομανδύας που κατασκευάστηκε στην Γερμανία. Το Βερολίνο δεν έχει αλλάξει την άποψή του, για τον ρόλο του, στην Ευρώπη, από την εποχή του Ναζισμού ..... και η συμμετοχή, στην ευρωζώνη, περιλαμβάνει φασισμό, χωρίς δικτατορία και από οικονομική σκοπιά, μια μορφή ναζισμού, χωρίς μιλιταρισμό». Ορθόν. Ορθότατον...





Η νομιμοφανής άρνηση του Ιταλού προέδρου Sergio Mattarella  να ορκίσει την κυβέρνηση συνασπισμού του "Κινήματος των 5 αστέρων" του Luigi Di Maio και της "Λέγκας του Βορρά" του Matteo Salvini, υπό τον Giuseppe Conte, λόγω της διαφωνίας του, με τον διορισμό του εχθρού του ευρώ Paolo Savona, ως υπουργού Οικονομικών, η οποία άρνηση, στην ουσία αποτελεί εκτροπή από την θεμελιώδη αστικοδημοκρατική αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, έτσι όπως αυτή εκφράστηκε, στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Μαρτίου, με την καθαρή νίκη των κομμάτων, που αντιτίθενται στο ευρώ και την ζώνη του, αντικατοπτρίζοντας τις πεποιθήσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των στρωμάτων της ιταλικής κοινωνίας, με επικεφαλής την νεολαία, δεν πρόκειται να αλλάξει την φορά των πραγμάτων.

Βέβαια, μέσα στον πανικό τους, ο εντολοδόχος της γερμανικής κυβέρνησης, των Βρυξελλών και της σάπιας ιταλικής μπατιροτραπεζοκρατίας Sergio Mattarella, η μειοψηφική "ευρωπαϊστική" ελίτ της γειτονικής χώρας, το Βερολίνο - που απειλείται με άμεση χρεωκοπία, αφού τα ανοίγματα της Ιταλίας, στην Γερμανία, μέσα στα πλαίσια του "Target 2", κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018, φθάνουν, στα 450 δισ. € -, η ευρωγραφειοκρατία των Βρυξελλών - που βλέπει τις καρέκλες της να τρίζουν -, η Φραγκφούρτη - η Ε.Κ.Τ. κατέχει 250 δισ. €, από το ιταλικό δημόσιο χρέος - και οι ευρωπαϊκές τράπεζες - κυρίως, οι γαλλογερμανικές, που κατέχουν μεγάλο μέρος του χρέους αυτού -, προσπαθούν να αποτρέψουν τις δυσμενέστατες, για όλους τους, εξελίξεις, αλλά το μόνο, που μπορούν να κάνουν, είναι να τις καθυστερήσουν, μέσα από μια επιχείρηση κοινοβουλευτικής αποστασίας, στα πρότυπα της ελληνικής αποστασίας της 15ης Ιουλίου 1965, αφού, άλλωστε και η ιταλική διαφθορά είναι ενδημική και συστημική, μήπως και μπορέσουν να σχηματίσουν μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία, υπέρ της "κυβέρνησης τεχνοκρατών", που ετοιμάζει η Angela Merkel, όπως είχε πράξει, μαζύ με τον Nicolas Sarkozy, τον Νοέμβριο του 2011, όταν ανέτρεψαν την κυβέρνηση του Silvio Berlusconi και σχημάτισαν την κυβέρνηση τεχνοκρατών, υπό τον Mario Monti (το αστείο είναι ότι ζήτησαν την βοήθεια των Αμερικανών, οι οποίοι την αρνήθηκαν, όπως περιγράφει ο, τότε, υπουργός Οικονομικών των Η.Π.Α. Timothy Geithner).

Όμως, παρά τα όσα γίνονται και όσα πρόκειται να συμβούν, η Ιταλία θα βρει, αργά, ή γρήγορα, τον δρόμο της. Και αυτός ο δρόμος την οδηγεί (με, ή χωρίς, την εισαγωγή διπλού νομίσματος), εκτός του ευρώ και της ζώνης του. Και φυσικά, αυτός ο δρόμος οδηγεί την Γερμανία, στην χρεωκοπία.

Αυτό που είναι δεδομένο, είναι ότι η επιμονή των γερμανικών ελίτ να μην κοπεί χρήμα, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη, με σκοπό την μη αναδιανομή των εισοδημάτων και των πλεονασμάτων, εντός ευρωζώνης και την συντήρηση των θηριωδών αποταμιεύσεων και των πλεονασμάτων τους (που, όμως, ως επενδυμένες οι πρώτες, σε μεγάλο βαθμό, στα δημόσια χρέη των κρατών της ευρωζώνης, μέσω του ESM, αλλά και στον βαθμό, που τα δεύτερα, είναι σε μεγάλο βαθμό, εικονικά, αφού τα ανοίγματα, προς τα άλλα κράτη της ευρωζώνης είναι τεράστια και ως εκ τούτου, ανύπαρκτα, με δεδομένο το γεγονός ότι αυτές οι τρύπες δεν πρόκειται να κλείσουν), εις βάρος όλων των άλλων, είναι κοντόφθαλμη, εθνικιστική και εξόχως, ταξική - αφού αφορά και τους ίδιους τους απλούς Γερμανούς πολίτες, οι οποίοι έχουν αρχίσει να δυσανασχετούν - και θα οδηγήσει την ευρωζώνη και την "Ε.Ε.", στην διάλυση.

Όπως έχουμε, εδώ και πολλά χρόνια, γράψει : Την τύχη της "Ε.Σ.Σ.Δ." επιφυλάσσουν οι γερμανικές ελίτ στην ευρωζώνη. Οι αιτίες των γερμανικών αρνήσεων για την έκδοση κοινών ομολόγων των κρατών της ευρωζώνης και ο στραγγαλισμός των οικονομιών των ευρωπαϊκών κρατών.  Αλλά οι γερμανικές ελίτ δεν βάζουν μυαλό. Όχι, επειδή δεν γνωρίζουν το τί πρέπει να πράξουν, αλλά επειδή δεν το επιθυμούν. Και δεν το επιθυμούν, επειδή προτιμούν να παραμείνουν ακέραια τα κέρδη και τα πλεονάσματά τους. Ως εκ τούτου, δεν είναι διατεθειμένες να πράξουν όσα προτείναμε, εδώ και επίσης, πολλά χρόνια : Γιατί η Γερμανία θα υποχρεωθεί να πληρώσει για τις χώρες της ευρωζωνικής περιφέρειας, αν θελει να σώσει το ευρώ. (Οι μεταβιβαστικές πληρωμές από τις χώρες με πραγματική υποτίμηση, προς τις χώρες με πραγματική ανατίμηση, μέσα σε μια νομισματική ένωση). Η Γερμανία, δηλαδή το σύνολο της γερμανικής ελίτ - και από κοντά και οι ελίτ των άλλων πλεονασματικών χωρών της ευρωζώνης -, δεν θέλει και δεν πρόκειται να πληρώσει, για να σώσει το ευρώ.

Αυτή είναι και αυτή παραμένει η ουσία της ιταλικής κρίσης και της κρίσης της ευρωζώνης. Αυτή είναι η ουσία και όλων των οικονομικών κρίσεων στον παλαιό και στον σύγχρονο καπιταλισμό. Οι πλεονασματικές οικονομικές ελίτ αρνούνται - όταν τους επιτρέπεται - να ανακυκλώσουν και να αναδιανείμουν εκείνο το απαραίτητο τμήμα των πλεονασμάτων τους, που μπορεί να ωθήσει τις καπιταλιστικές οικονομίες και να επαναφέρει την ανάπτυξη. Αυτό είναι, που συμβαίνει και τώρα, στην ευρωζώνη.

Σε αυτή την μέγγενη έχει πιαστεί, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης. Αυτό που συμβαίνει, στην πραγματικότητα, είναι ότι η έξοδος από το ευρώ, αλλά και η δημιουργία ενός παράλληλου νομίσματος (αν και το τελευταίο θα οδηγήσει την Ιταλία, αργά, ή γρήγορα, εκτός ευρωζώνης) θα οδηγήσει την ιταλική οικονομία, στην αποκόλληση από την διαρκή ύφεση και θα την καταστήσει μια, από τις περισσότερο ελκυστικές οικονομίες, στον πλανήτη, με βάση τις τεράστιες δυνατότητες, που έχει.

Άλλωστε, η είσοδος της Ιταλίας, στην ευρωζώνη και η αντικατάσταση του εθνικού νομίσματός της, από το ευρώ, καθήλωσε, την ιταλική οικονομία, στην υπανάπτυξη, με μηδενική, κατά μέσον, όρο, αύξηση του ιταλικού ΑΕΠ, επί, σχεδόν, δύο δεκαετίες, μαζύ με μια παράλληλη καταστροφή του παραγωγικού της ιστού, λόγω μη ανταγωνιστικότητας, η οποία, για να αυξηθεί, απαιτεί την σαρωτική ανατροπή των κοινωνικών, ταξικών και οικονομικών ισορροπιών της χώρας αυτής.

 Η Ιταλία, που υπέστη αυτή την τεράστια οικονομική καταστροφή - μια πραγματική λαίλαπα -, μετά την απόφασή της εντόπιας ελίτ να στραφεί στο κατευθυνόμενο, από τις γερμανικές ελίτ, ευρώ και την ζώνη του, όπως είπαμε, θα βρει τον δρόμο της. Ανάμεσα, στα άλλα και επειδή η ίδια η ελίτ της χώρας αυτής είναι, πλέον, διασπασμένη, ενώ η πλειοψηφία της ιταλικής κοινωνίας έχει στραφεί, κατά του ευρώ, της ζώνης του και των Γερμανών.

Έτσι, μέσα στον προσεχή καιρό (από μερικούς μήνες, έως - το αργότερο - κάποια χρόνια), η Ιταλία θα καταφύγει, σε ένα νέο νομισματικό σύστημα και σε ένα νέο εθνικό νόμισμα. Όσο και αν οι εγχώριοι "ευρωπαϊστές" προσπαθήσουν να το αποφύγουν.

Θα χρηματίσουν βουλευτές, πολιτικά κόμματα και θα κάνουν αποστασίες, a la ελληνικά - για να θυμηθούμε και τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος, πριν από ένα χρόνο, σαν σήμερα, εγκατέλειψε τα εγκόσμια -, με βαλίτσες, a la Ποταμιάνου, δίπλα, στην ιταλική Βουλή και την Γερουσία, προκειμένου να κρατήσουν, όπως-όπως και με το ζόρι, την Ιταλία, στην ευρωζώνη. Θα φέρουν τεχνοκράτες, από το Δ.Ν.Τ. και από την Ε.Κ.Τ. (ο Mario Draghi είναι και αυτός μια εναλλακτική λύση, για το μέλλον). Θα κάνουν πολλά - αν μπορούσαν να κάνουν και στρατιωτικό πραξικόπημα, θα το έκαναν.

Ματαίως. Το μόνο, που θα μπορούσε να σώσει το ευρώ και την ζώνη του, είναι το να πείσουν τους Γερμανούς να αλλάξουν.

Όμως, οι Tedesci είναι Tedesci. Και αυτό δεν αλλάζει...



Σχόλια

Ο χρήστης TassosAnastassopoulos είπε…
Αγαπητέ φίλε konstantinos omegas έλαβα, αυτό το κενό σχόλιο, από σας. Προφανώς, κάτι μη αναμενόμενο έχει συμβεί.

Παρακαλώ να στείλετε το κείμενο.

Ευχαριστώ.
Ο χρήστης Konstantinos omegas είπε…
σχολίασα ότι ήταν γνωστός από παλιά ο κίνδυνος της γερμανικής Ευρώπης, επικράτησε όμως η άποψη ότι η Ευρώπη θα διασφαλίσει τα σύνορα μας και είχαν μια ελπίδα ότι σε βάθος χρόνου θα υπήρχε οικονομική σύγκλιση με τη βοήθεια της Γερμανίας, πράγματα τα οποία διαψεύστηκαν.
Είχα βάλει κι έναν μικρό κώδικα για να μην εξέχουν οι φωτογραφίες σου από το πλαίσιο κειμένου αλλά μάλλον δεν επιτρέπεται και στάλθηκε κενό όλο το σχόλιο
Ο χρήστης TassosAnastassopoulos είπε…
Η μόνη δικαιολογία, που είχε μια βάση, για την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ, ήταν ο κίνδυνος από την Τουρκία. Βέβαια, το ανάχωμα ήταν μικρό και όταν χρειάστηκε, στην πράξη, η ΕΟΚ/ΕΕ ήταν ανύπαρκτη, αφού ήσαν οι Αμερικανοί, που μεσολάβησαν, αλλά, έστω και μικρό, το ανάχωμα υπήρξε και στα δευτερεύοντα λειτούργησε.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η δικαιολογία αυτή υπήρξε επαρκής. Δεν υπήρξε. Η χώρα δεν έπρεπε να μπει στην ΕΟΚ.

Όμως, ακόμη και αν δικαιολογηθεί η στρατηγική επιλογή της εισόδου της Ελλάδας, στην ΕΟΚ, αυτό που ήταν ανεπίτρεπτο και εγκληματικό, ήταν η είσοδος της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Ο χρήστης TassosAnastassopoulos είπε…
Όπως φαίνεται, τα κουκιά, για μια (τωρινή, άμεση) αποστασία, στα ιταλικά νομοθετικά σώματα, δεν βγήκαν. Ούτε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ούτε η κεντροαριστερά του Ματτέο Ρέντσι θέλησαν να στηρίξουν μια κυβέρνηση τεχνοκρατών και δεν επιθυμούν να αποτελέσουν την κοινοβουλευτική βάση, πάνω στην οποία θα μπορούσαν να προστεθούν, σταδιακά οποιοιδήποτε αποστάτες, από την Λέγκα του Βορρά και τα Πέντε Αστέρια.

Αυτό, βέβαια, μπορεί να γίνει αργότερα, αλλά δεν μπορεί να γίνει, τώρα. Η πρωτοβουλία του Σέρτζιο Ματταρέλλα ήταν χοντροκομμένη, απολύτως, πρόωρη και ως εκ τούτου, αδιέξοδη, αφού τα δύο αντισυστημικοφανή κόμματα των Ματτέο Σαλβίνι και Λουΐτζι Ντι Μάϊο δεν έχουν δοκιμασθεί, ως κυβέρνηση. Ο Ματταρέλλα διέπραξε βλακεία και αυτό εγγράφεται, εις βάρος του, αφού, σε μεγάλο βαθμό, τον ακυρώνει, ως θεσμικό παράγοντα.

Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνει την "δουλειά" του, εάν και όταν του δοθεί, στο μέλλον, η ευκαιρία, αλλά, στην παρούσα φάση, υποχρεώνεται να αποσύρει το πρόωρο και ανερμάτιστο σχέδιο του σχηματισμού μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών, ή των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, με αποτέλεσμα να υποχρεώνεται να δώσει νέα εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, στον Τζιουζέπε Κόντε και να αποδεχθεί τον Πάολο Σαβόνα, ως ... υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων - και όχι, πλέον, ως υπουργό Οικονομικών. (Προφανώς, ο Σαλβίνι δουλεύει τον Ιταλό ΠτΔ και τους ευρωζωνίτες).

Πρέπει, εδώ, να επισημανθεί ότι οι δύο "παράταιροι" κυβερνητικοί εταίροι, στην Ιταλία, δεν έχουν (τουλάχιστον, αρχικό) στόχο να βγάλουν την χώρα τους, από την ευρωζώνη, αλλά το "ματς", με τους λοιπούς ευρωζωνίτες και ιδιαίτερα, με το Βερολίνο και την Φραγκφούρτη - όπως και με τις Βρυξέλλες - προμηνύεται ότι θα είναι συναρπαστικό. Όπως φαίνεται, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, στην Ρώμη, δεν είναι τσιπροκαμμένοι και η Ιταλία, βέβαια, δεν είναι Ελλάδα.

Οι νέοι κυβερνήτες της Ρώμης έχουν τεράστιες δυνατότητες χειρισμών και εναλλακτικών λύσεων, τις οποίες φαίνεται ότι είναι διατεθειμένοι να δοκιμάσουν. Ως εκ τούτου, το κόστος, για την ευρωζώνη, θα είναι υψηλό. Πολύ υψηλό. Αν δεν το πράξουν,αυτοί θα είναι χαμένοι.

Οψόμεθα...

Ο χρήστης Konstantinos omegas είπε…
ξυπόλητοι στα αγκάθια, σαν τον Τσίπρα. Όποιος γνωρίζει την ιδιοσυγκρασία των Γερμανών,καταλαβαίνει ότι δεν υποχωρούν σε θέματα "αρχής" όποιος κι αν είναι ο αντίπαλος. Αν δεν υπάρχει σχέδιο Italexit, θα το πιούν κι αυτοί το πικρό ποτήρι ό,τι και να κάνουν.
Ο χρήστης TassosAnastassopoulos είπε…
Προφανέστατα. Αν δεν έχουν σχέδιο εξόδου, από την ευρωζώνη, θα συντριβούν και εκεί θα τους περιμένει, στην γωνία ο Ματταρέλλα και οι "ευρωπαϊστες". Παρά ταύτα, πιστεύω ότι, έστω και πολύ αργά, η Ιταλία θα βρει τον δρόμο της. Και αυτό, επειδή η ελίτ της χώρας αυτής είναι διασπασμένη και δεν μπορεί να αφήσει την διαδικασία καταστροφής του παραγωγικού της ιστού να προχωρήσει, έτσι απλά. Άλλωστε, ούτε και ο κόσμος, στην Ιταλία δεν είναι διατεθειμένος να υποστεί τις συνέπειες αυτής της διαδικασίας.

Όσον αφορά τον Τσίπρα, δεν είναι τόσο ότι δεν είχε σχέδιο. Όπως αποδεικνύουν οι εξελίξεις του ελληνικού δράματος του 2015, σχέδιο (λιγότερο καλό, ή λιγότερο κακό) υπήρξε, από τον Βαρουφάκη, το οποίο ο πρωθυπουργός και η ηγετική ομάδα δεν επέτρεψαν να πραγματοποιηθεί. Και αυτό συνέβη, επειδή δεν ήθελαν να το πραγματοποιήσουν. Και προφανώς, αυτή ήταν η πραγματική τους βούληση, από την αρχή [Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μπροστά στο πλήρες αδιέξοδο της εφαρμοσμένης πολιτικής της. (Ο Γιάννης Βαρουφάκης, οι πιθανότητες επιτυχίας, που είχε το "Σχέδιο X" και η εγκατάλειψή του, από τα ορφανά του αναπαλαιωμένου ευρωσταλινισμού, που συγκροτούν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ).]. Απλώς, μπλόφαραν και έχασαν. (Ανάμεσα, στα άλλα και επειδή, οι Γερμανοί - οι οποίοι πρότειναν στην ελληνική κυβέρνηση, ένα σχέδιο εξόδου, από την ευρωζώνη, το οποίο οιτσιπροκαμμένοι και ο Βαρουφάκης δεν συζήτησαν - και οι λοιποί ευρωζωνίτες, τους είχαν πάρει χαμπάρι).

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

21/5/2023 : Ολέθρια συντριβή - στα όρια της διάλυσης - του ΣΥΡΙΖΑ, (με 20,07%), όπου πέφτει η αυλαία, με την πληρωμή του λογαριασμού της σύγχρονης “Συμφωνίας της Βάρκιζας” του καλοκαιριού του 2015. Τεράστια η προσωπική νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας, με 40,78%, (ΠΑΣΟΚ 11,53%, ΚΚΕ 7,20%, Ελληνική Λύση 4,46%, ΝΙΚΗ 2,93%, Πλεύση Ελευθερίας 2,87%, ΜΕΡΑ25 2,59%), ακριβώς, επειδή στερούντο αντιπάλου. (Και φυσικά, οι δημοσκοπήσεις, πήγαν όλες, στα σκουπίδια).

Βουλευτικές εκλογές 25/6/2023 : Ο Αλέξης Τσίπρας, που, στις 8/6/2016, πούλησε, στον Λάτση, την έκταση στο Ελληνικό, με 92 € το τμ, ενώ το 2014 έλεγε ότι “αν υπογράψω ιδιωτικοποιήσεις στο Ελληνικό, τότε καλύτερα να ψηφίσετε Σαμάρα”, δεν δικαιούνται αυτός και η ηγετική ομάδα του ψευδεπώνυμου ΣΥΡΙΖΑ να ομιλούν, για την τωρινή εκλογική καταστροφή του κόμματος, που, φυσικά, πρόκειται να έχει και συνέχεια…

Μιλώντας, για “το στάδιο, στο οποίο δεν θα χρειάζεται να υπάρχουν αφεντικά και δούλοι, επειδή οι σαΐτες θα υφαίνουν μόνες τους”. Από αυτόν τον ορισμό του Αριστοτέλη, για το καθεστώς της ελεύθερης κοινωνίας (που νοείται ως αναρχική/αντιεξουσιαστική), στον μουτουαλισμό του Pierre-Joseph Proudhon και από την δραστική μείωση του χρόνου εργασίας, που περίμενε ο John Maynard Keynes, στο σήμερα και στους μελλοντικούς καιρούς).