16ος-17ος αιώνας : Από το παλαιότερο σωζόμενο αρχοντικό των Μπενιζέλων, στην πλατεία Συντάγματος του 1865 και μετέπειτα : Η μεταμόρφωση της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής, μέσα από το φωτογραφικό υλικό του 19ου και του 20ου αιώνα. (12).
16ος μΧ και 17ος μΧ αιώνες. (Κατασκευή). Το αρχοντικό των Μπενιζέλων, το παλαιότερο σωζόμενο αρχοντικό βυζαντινού και οθωμανικού ρυθμού των Αθηνών.
Ονομάζεται και αρχοντικό της Αγίας Φιλοθέης, η οποία ανήκε, στην οικογένεια αυτή. Το αρχοντικό της Αγίας Φιλοθέης είναι το παλαιότερο αρχοντικό των Αθηνών, που διασώζεται. Δεν συνήθιζαν, εκείνη την εποχή, να έχουν τα κρεβάτια, που έχουμε εμείς, σήμερα. Κοιμόντουσαν, στους καναπέδες. Το ένα τους καθιστικό ήταν το καλοκαιρινό και το άλλο το χειμερινό, το οποίο περιείχε το τζάκι. Στο χειμερινό δωμάτιο, μαζευόταν η οικογένεια της Αγίας Φιλοθέης. Σε όλα τα δωμάτια, υπάρχουν τρία παράθυρα, τα οποία είναι πολεμίστρες, κάτι που δεν βλέπουμε, συχνά.
Οι γυναίκες έμπαιναν, στον γυναικωνίτη, γιατί δεν μπορούσαν να είναι, στον ίδιο χώρο, με τους άντρες. Οι μεγάλες βεράντες του αρχοντικού των Μπενιζέλων ήταν τόπος επισκέψεων και συζητήσεων.
Το χαρακτηριστικό του αρχοντικού ήταν, τότε, το νερό. Πάνω στην περιουσία της Αγίας Φιλοθέης, χτίστηκε η αρχιεπισκοπή των Αθηνών. Η Αγία Φιλοθέη έκανε το πρώτο της μοναστήρι, στην αρχιεπισκοπή, εκεί, που ήταν, τότε, το μοναστήριο του Αγίου Ανδρέα. Το Ψυχικό ονομάζεται, έτσι, γιατί η Αγία Φιλοθέη έκανε, εκεί, το πρώτο πηγάδι, για να πίνουν νερό οι τσοπάνηδες, με τα πρόβατά τους. Η περιοχή Καλογρέζα ονομάστηκε, έτσι, γιατί, εκεί, η Αγία Φιλοθέη είχε κάνει ένα τρίτο μοναστήρι».
1897.
1960.
Ριζάρη και Βασιλίσσης Σοφίας.
Το στρατόπεδο πυροβολικού.
1865. Λήψη, από την πλατεία Συντάγματος.
Βλέπουμε την κάτω πλατεία Συντάγματος, απέναντι, είναι η οδός Ερμού, η Μητρόπολη Αθηνών, το Αστεροσκοπείο, και στο βάθος, ο ελαιώνας και το όρος Αιγάλεω.
1900. Πλατεία Συντάγματος.
Πλάνο, από την πλατεία, η οδός Ερμού, ανέκαθεν ο εμπορικότερος δρόμος της Αθήνας.
1927. Πλατεία Συντάγματος.
1927. Η Πλατεία Κοτζιά.
Παραμονή Πρωτοχρονιάς, η πλατεία, με υπαίθριους πάγκους μικροπωλητών. Στο βάθος, η Εθνική Τράπεζα.
1917. Μοναστηράκι. Οι φυλακές της Παλιάς Στρατώνας.
«Κάθε φορά που περνούσα από εκεί, έβλεπα από τα σιδερόφρακτα παράθυρα ν' απλώνονται χέρια και ν' ακούγονται φωνές που προκαλούσαν τον οίκτο των διαβατών», αναφέρει ο Αντώνης Βερβενιώτης στο βιβλίο του «Η Αθήνα του 1900». Οι φυλακές της Παλιάς Στρατώνας, δίπλα από την Βιβλιοθήκη του Ανδριανού στο Μοναστηράκι, υπήρξε ένα κτήριο που έχει σημαδέψει την ιστορία της πρωτεύουσας από την εποχή που οικοδομήθηκε, το 1780 μέχρι και το 1929 που άρχισε η κατεδάφιση του.
Γράφει η Νίκη Παπάζογλου
Η εμφάνιση και η έξαρση της ληστοκρατίας, που επηρέασε την κοινωνική ζωή των Ελλήνων ως τα μέσα της δεκαετίας του 1930 και η αδυναμία απορρόφησης και ενσωμάτωσης των κατοίκων της υπαίθρου στην οικονομική και στην κοινωνική ζωή των πόλεων, όπου μετακινούνταν όλο και περισσότεροι, δημιούργησε περιθωριακά στρώματα. Οι μόρτες, οι κουτσαβάκηδες, οι παλληκαράδες, οι νταήδες και άλλοι συνέβαλαν με τον τρόπο τους στην εξάπλωση της παρανομίας και της εγκληματικότητας.
Επόμενο ήταν οι διαχειριστές της εξουσίας να θεσπίσουν ένα νομικό πλαίσιο αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών που περιλάμβανε τη φυλάκιση των καταδικασθέντων κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ελλείψει χώρων και περιορισμένης δυνατότητας ανέγερσης νέων χρησιμοποιούνταν παλαιά οικήματα στα οποία συνηθέστερα οι συνθήκες κράτησης ήταν άθλιες
Μια λυρική περιγραφή προσφέρει και το παρακάτω δίστιχο:
«Ψύλλοι και ψείρες και κοριοί, αυτά τα τρία όντα,
είναι της μαύρης φυλακής τα μόνα προϊόντα».
Γράφει η Νίκη Παπάζογλου
Η εμφάνιση και η έξαρση της ληστοκρατίας, που επηρέασε την κοινωνική ζωή των Ελλήνων ως τα μέσα της δεκαετίας του 1930 και η αδυναμία απορρόφησης και ενσωμάτωσης των κατοίκων της υπαίθρου στην οικονομική και στην κοινωνική ζωή των πόλεων, όπου μετακινούνταν όλο και περισσότεροι, δημιούργησε περιθωριακά στρώματα. Οι μόρτες, οι κουτσαβάκηδες, οι παλληκαράδες, οι νταήδες και άλλοι συνέβαλαν με τον τρόπο τους στην εξάπλωση της παρανομίας και της εγκληματικότητας.
Επόμενο ήταν οι διαχειριστές της εξουσίας να θεσπίσουν ένα νομικό πλαίσιο αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών που περιλάμβανε τη φυλάκιση των καταδικασθέντων κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ελλείψει χώρων και περιορισμένης δυνατότητας ανέγερσης νέων χρησιμοποιούνταν παλαιά οικήματα στα οποία συνηθέστερα οι συνθήκες κράτησης ήταν άθλιες
Μια λυρική περιγραφή προσφέρει και το παρακάτω δίστιχο:
«Ψύλλοι και ψείρες και κοριοί, αυτά τα τρία όντα,
είναι της μαύρης φυλακής τα μόνα προϊόντα».
1902. Πατήσια. Οδός Πατησίων. Εργοστάσιο Ζυθοποιίας Κλωναρίδη Φιξ.
Η Οδός Πατησίων (χωματόδρομος) και Καυταντζόγλου (η συνέχεια της Γαλατσίου). Ιππήλατο τραμ της γραμμής Ομόνοια - Πατήσια (Αλυσίδα), μπροστά, στο εργοστάσιο Κλωναρίδη Φιξ.
"Το παγοποιείο άρχισε την λειτουργία
του, την 1η Μαρτίου του 1903, ενώ
τα επίσημα εγκαίνια του ζυθοποιείου
έγιναν, στις 26 Δεκεμβρίου
του ίδιου χρόνου".
1920 (δεκαετία). Εργοστάσιο Κλωναρίδη. Οδός Πατησίων και Καυταντζόγλου.
1935. Οδός Πατησίων και Καυταντζόγλου. Εργοστάσιο Κλωναρίδη Φιξ.
1917;
1926;
Η πλατεία Κολωνακίου.
Οδός Πατριάρχου Ιωακείμ.
1920 (δεκαετία). Μία πανοραμική άποψη της Αθήνας, από το Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας Θησείου, από αριστερά, ο Ναός του Ηφαίστου, ο Λυκαβηττός και η Ακρόπολη.
1920 (δεκαετία). Παναθηναϊκό Στάδιο.
Άποψη του Καλλιμάρμαρου, με τα προπύλαια και την γέφυρα του Ιλισού.
1920. Η Σταδίου και η Βουκουρεστίου, με ράγες του τραμ.
Αριστερά, οι βασιλικοί στάβλοι. (το σημερινό μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Μ.Τ.Σ.). Στο βάθος, ο Λυκαβηττός.
1960 (τέλη δεκαετίας). Κάτω Πατήσια. Ο ναός Αγίου Δημητρίου.
Στρατηγού Καλάρη και Αγίου Δημητρίου όπλων.
1970 (δεκαετία). Πλατεία Ομονοίας.
Από την πλευρά της οδού Αθηνάς, βλέπουμε, απέναντι, την οδό 3ης Σεπτεμβρίου.
Η πλατεία, στην ομορφότερη εκδοχή της.
1928. Παλαιό Φάληρο. Λεωφόρος Ποσειδώνος.«Φλοίσβος».
Άποψη της παραλιακής λεωφόρου Ποσειδώνος. Αριστερά, βλέπουμε το κτίριο σύμβολο του Παλαιού Φαλήρου, «Φλοίσβος» οου είναι ένα, από τα παλαιότερα κτίρια του Παλαιού Φαλήρου, με – κατ’ εκτίμηση – κατασκευή το 1885-1895. Πρέπει να είναι ένα από τα ελάχιστα «στρογγυλά» κτίρια της εποχής του και μάλλον το μοναδικό σωζόμενο. Είναι το μόνο κτίριο της ακτής του Παλαιού Φαλήρου, που βρίσκεται, κάτω από την παραλιακή οδό. Την εποχή, που κτίστηκε, στην δυτική του πλευρά, υπήρχε παραλία και η οποία, μετά το 1970, άρχισε να επιχωματώνεται για να φτιαχτεί η σημερινή Μαρίνα Φλοίσβου και το παραθαλάσσιο πάρκο του Φαλήρου. Αρχικά, τα 10 πρώτα χρόνια, από την κατασκευή του, χρησιμοποιήθηκε, ως κατοικία. (περιγραφή: Ελισάβετ Μιτσού). Δεξιά, βλέπουμε το αρχοντικό με τους δύο κωνικούς πυργίσκους ήταν η έπαυλις του Κωνσταντίνου Νικολούδη, Λεωφ. Ποσειδώνος και Πρωτέως. Αρχιτέκτων: Αλέξανδρος Νικολούδης. Την κατεδάφισαν, στην δεκαετία του 1960. Η έπαυλις αυτή στέγασε το Δημαρχείο του Παλαιού Φαλήρου.
1940. Πασαλιμάνι.
Ο Λιμένας Ζέας, ή παλαιότερα, Πασαλιμάνι είναι ο δεύτερος, σε μέγεθος, λιμένας του Πειραιά, με σχήμα κυκλικό.
Ο λιμένας αυτός λεγόταν, από τους αρχαίους Αθηναίους «Ζέα», όπως εξακριβώθηκε, από επιγραφή, που βρέθηκε, στον μυχό του λιμένα, προ της σημερινής πλατείας Κανάρη και επί της οποίας, υπήρχε το συμβόλαιο της, «εν Ζέα, Σκευοθήκης του Αττικού Ναυστάθμου».
1936. Τελετή ολυμπιακής φλόγας. Κούλα Πράτσικα - Αλέκα Κατσέλη.
Είναι, στην Ολυμπία, αλλά αυτό δεν βλάπτει, ως προς την ιστορικότητα της φωτογραφίας.
1960. Καλαμάκι. Λεωφόρος Ελευθερίας (η συνέχεια της Λεωφ. Αμφιθέας) και Σόλωνος.
Ένα στενό, πάνω από την παραλιακή Λεωφόρο Ποσειδώνος. Πλατεία Βασίλη Αργυρόπουλου, (μεγάλος κωμικός μας ηθοποιός και παλιός κάτοικος της περιοχής), μετά το 1963, η πλατεία ονομάστηκε Τζων Κέννεντυ.
1950 (αρχές δεκαετίας). Η περιοχή του Χίλτον, πριν την κατασκευή του ξενοδοχείου.
1960. Αστέρας Βουλιαγμένης. Λαιμός Βουλιαγμένης.
1930 (δεκαετία). Χαλάνδρι. Λεωφόρος Πεντέλης.
Η γύρω περιοχή είναι, ακόμη, μέσα, στο πράσινο. Στο βάθος, διακρίνεται το βουνό Πεντέλη.
24/3/1963. Η λεωφόρος Αρδηττού - Καλλιρρόης, στην συμβολή, με την οδό Αθανασίου Διάκου.
Εργασίες ασφαλτόστρωσης και γενική ανακατασκευή και κάλυψη του ποταμού Ιλισού, (στην γέφυρα του Όθωνα), της οδού Αθανασίου Διάκου, την Τρίτη 26 Μαρτίου 1963. Η γωνιακή πολυκατοικία είναι, υπό ανέγερση. Δεξιά, είναι η περιοχή του Ολυμπιείου, πιο δεξιά, είναι η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής, οι καταρράκτες του Ιλισού, η πηγή Καλλιρρόης, (δεν φαίνονται). Στο βάθος, η περιοχή Πλάκα, και η Ακρόπολη.
Σχόλια