Ο “καυτός” Νοέμβρης του 1973 : Ξαναβλέποντας την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με το σκοτεινό γεωπολιτικό και στρατιωτικό παρασκήνιο, που οδήγησε, στο - έτσι κι αλλιώς - βέβαιο, μοιραίο και ολέθριο πραξικόπημα του Διοικητή της ΕΣΑ Δημήτριου Ιωαννίδη.

 



Όταν, στις 8 Οκτωβρίου 1973, οι, παραπάνω, εικονιζόμενοι, ο τότε πρόεδρος του δικτατορικού κράτους Γεώργιος Παπαδόπουλος (που, την 1η Ιουνίου 1973, μετά το κατασταλέν, πριν πραγματοποιηθεί, κίνημα του πολεμικού ναυτικού, κατάργησε την βασιλεία και ανακήρυξε τον εαυτό του, ως πρόεδρο της “δημοκρατίας” και αφού πραγματοποίησε και το δημοψήφισμα της 29/7/1973, που επικύρωσε τα πεπραγμένα του) όρκιζε τον Σπύρο Μαρκεζίνη, ως πρωθυπουργό, για την μετάβαση του δικτατορικού καθεστώτος, σε ένα καθεστώς ελεγχόμενου προεδρικού κοινοβουλευτισμού, αυτή η πολιτική κίνηση του δικτάτορα και της ομάδας του, δεν έγινε, στο κενό.

Είχαν υπάρξει στο παρελθόν, ήδη, από τον Απρίλιο του 1973, παρασκηνιακές επαφές, με τον Σπύρο Μαρκεζίνη, που, τότε, ήταν, στην Ελβετία, με σαφή σκοπό, τις προτάσεις του Γεωργίου Παπαδόπουλου, στον παλαιό πολιτικό, προκειμένου να διερευνηθούν οι προθέσεις του, για το, εάν ήταν διατεθειμένος να συμμετάσχει, ενεργά και σε πρωτεύοντα ρόλο, σε μια ενδεχόμενη μετάβαση, από το δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967,  σε ένα κοινοβουλευτικό καθεστώς.

Αυτός, που ανέλαβε την μεσολάβηση, για την διερεύνηση των προθέσεων του Σπύρου Μαρκεζίνη, ήταν ο Ιωάννης Πασσάς, ο οποίος περιγράφει τα γεγονότα,  ως εξής :


«Πράγματι εἰς τάς ἀρχάς Ἀπριλίου τοῦ 1973 -ὅταν ὁ κ. Μαρκεζίνης εὑρίσκετο εἰς τήν Ἐλβετίαν- ὁ Γ. Παπαδόπουλος μέ παρεκάλεσε νά μεταβῶ ἐκεῖ καί νά τόν βολιδοσκοπήσω ἐάν –εἰς τήν πιθανήν περίπτωσιν πού ἡ Ἐπανάστασις θά προέβαινεν εἰς πολιτικοποίησιν- ὁ Μαρκεζίνης θά ἦτο ἕτοιμος καί διατεθειμένος νά ἀναλάβη αὐτήν τήν προσπάθειαν.

Κατόπιν τούτου, ἀνεχώρησα εἰς Γενεύην ὅπου καί συνήντησα τόν κ. Μαρκεζίνην … Μετά συζητήσεις ἀρκετῶν ἡμερῶν, ἐπέστρεψα εἰς τάς Ἀθήνας τήν 21ην Ἀπριλίου 1973 μέ τήν ὑπόσχεσιν τοῦ Μαρκεζίνη ὅτι ἦτο ἀπολύτως ἕτοιμος ἀπό πλευρᾶς σχεδιασμῶν, μελετῶν καί προγράμματος, διότι ἀπό πολλοῦ ἀνέμενε παρομοίαν εὐκαιρίαν…»

Ως εκ τούτου, όταν η τριανδρία της δικτατορίας των συνταγματαρχών (Γεώργιος Παπαδόπουλος, Νικόλαος Μακαρέζος και Στυλιανός Παττακός) αποφάσισεότι η το θα οδηγούσε, σε ένα επιτηρούμενο, από τον στρατό, κοινοβουλευτικό καθεστώς, όπως αυτό των κεμαλικών, στην Τουρκία, η υ του Σπύρου Μαρκεζίνη, για αυτού αυτού του είδους την μετάβαση, ως του πρωθυπουργού,  που θα οδηγούσε την χώρα, σε βουλευτικές εκλογές, στις 10 Φεβρουαρίου 1974, ήταν δεδομένη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η τριανδρία δεν είχε και τις εσωτερικές επιφυλάξεις της, επειδή ο Σπύρος Μαρκεζίνης, είχε ένα παρελθόν σκοτεινού χρηματισμού του, ως υπουργού και γενικώς, ως πολιτικού, αλλά και στον ιδιωτικό του βίο, το οποίο παρελθόν, μαζί με τις δεδομένες φιλοδοξίες του ανδρός, έκαναν τον Γεώργιο Παπαδόπουλο να το σκέφτεται πολύ, εάν θα έπρεπε να καλέσει τον Μαρκεζινη, για να του δώσει την πρωθυπουργία.

 





Όπως γράφει ο στενός συνεργάτης του Γεωργίου Παπαδόπουλου και του δικτατορικού καθεστώτος Γεώργιος Κάρτερ, στο βιβλίο του «Τα καύσιμα ετελείωσαν…», τα γεγονότα εκτυλίχθηκαν, ως ακολούθως :

«Στήν ἀρχή τόσον ὁ Παπαδόπουλος ὅσο καί ὁ Παττακός ἄκουσαν τήν ὑποψηφιότητά του μέ ἔκδηλο σκεπτικισμό…
Ἕνας ὀγκώδης πράσινος φάκελλος κυκλοφοροῦσε ἐμπιστευτικῶς ἀπό χέρι σέ χέρι μεταξύ τῶν μελῶν τῆς τριανδρίας.
Τό περιεχόμενό του ἀναφερόταν διεξοδικῶς στόν ἰδιωτικό καί δημόσιο βίο τοῦ δυναμικοῦ ἐκείνου ἀνδρός.
Ὁ Μακαρέζος εἶχε τήν γνώμη ὅτι ὁ Μαρκεζίνης ἤθελε μόνον ν’ ἀποκτήση τόν τίτλο τοῦ Πρωθυπουργοῦ:
“Ἡ Ἐπανάστασις -ἔλεγε- εἶναι τό τελευταῖο τραῖνο γιά τόν Μαρκεζίνη!
Ἄν τό χάση, χάνει ὁριστικῶς καί τήν εὐκαιρία νά γίνη Πρωθυπουργός”.
Ὁ γράφων παρετήρησε τότε ὅτι “ὁ Μαρκεζίνης ἔχει τίς δικές του φιλοδοξίες καί ὅταν ἀνέλθει στό τραῖνο, μπορεῖ νά τό πάρη καί νά φύγη”.
Ὁ Μακαρέζος ἀπάντησε:
“Ὁ Μακαρέζος θά εἶναι ὁ ἐπιβάτης τῆς πρώτης θέσεως. Τό τραῖνο θά τό ὁδηγοῦμε ἐμεῖς”.»

(Γεώργιος Κάρτερ : «Τά καύσιμα ἐτελείωσαν» σελ. 104).


Κάπως έτσι η  τριανδρία της δικτατορίας των συνταγματαρχών κατέληξε, στο να επιλέξει τον Σπύρο Μαρκεζίνη, ως πρωθυπουργό της κυβέρνησης θα επιχειρούσε την μετάβαση, στο ελεγχόμενο, από τον στρατό, δηλαδή από την τριανδρία, κοινοβουλευτικό σύστημα.

Η αλήθεια είναι, όμως, ότι τα πράγματα στράβωσαν, με την εξέγερση των φοιτητών, στο Πολυτεχνείο, η οποία, είναι η αλήθεια, απλώς, έδωσε την αφορμή, στον Διοικητή της ΕΣΑ Δημήτριο Ιωαννίδη και στον στρατό, που αυτός, στην πραγματικότητα, έλεγχε, να πραγματοποιήσουν το πραξικόπημα της 25/11/1973, κατά του Γεωργίου Παπαδόπουλου και του Σπύρου Μαρκεζινη, προκείμενου να αποτρέψουν την διαδικασία του επιτηρούμενου  “εκδημοκρατισμού” του στρατιωτικού καθεστώτος.

Με την αρχική καταστολή της φοιτητικής εξέγερσης, η οποία δεν μπόρεσε να επεκταθεί, ευρύτερα, στην αθηναϊκή κοινωνία, αφού όσοι συμμετείχαν, στην κατάληψη, μέσα και έξω του Πολυτεχνείου δεν ξεπέρασαν τους 8.000, περιμένοντας μια λαϊκή εξέγερση, η οποια, όμως, ηταν περιορισμένη, αφού, όπως δήλωσε, αργότερα (Εφημερίδα “Αυγή” της 17/11/1976), ο Κώστας Λαλιώτης : «οι μάζες δεν είχαν καμμία διάθεση, για αγωνιστική κινητοποίηση».



Το Πολυτεχνείο το πρωί της 17ης Νοεμβρίου 1973.




Από εκεί και πέρα, άρχισαν τα μνημειώδη σφάλματα του Γεωργίου Παπαδόπουλου, με την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, την Κυριακή, 18 Νοεμβρίου 1973, μια απόφαση, που ελήφθη, σε σύσκεψη, με τον αντιπρόεδρο του κράτους Οδυσσέα Αγγελή, τον αντιπρόεδρο της κυβερνήσεως Χαρίλαο Μητρέλια, τέως πρόεδρο του ΣτΕ και τον πρωθυπουργό Σπύρο Μαρκεζίνη. 

Όπως αναφέρει, στο πόρισμά του, ο εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς, ο Παπαδοπουλος «αντελήφθη προφανώς την εις βάρος του – από Αύγουστον ήδη 1973 – υποβόσκουσαν κίνησιν των Ιωαννίδη, Ρουφογάλη, Μπονάνου (κατάθεσις Σιφναίου) και προσπαθεί να αντιδράση δια της εγκαίρου καταστολής, της υπό των άλλων ήδη εκμεταλλευομένης προφανώς εξεγέρσεως…»

Αυτός ο φόβος κάνει τους Παπαδόπουλο και Αγγελή  να αμφιταλαντεύονται, όμως, ο Μητρέλιας και ο Μαρκεζίνης τάχθηκαν, υπέρ της κήρυξης του στρατιωτικού νόμου, χωρίς να λαμβάνουν, υπόψη, τους κινδύνους, που ελλόχευαν και τους έπεισαν να κηρύξουν τον στρατιωτικό νόμο, σε μια στιγμή, που αυτός δεν ήταν κάτι το απαραίτητο, αφού η εξέγερση ήταν, υπό καταστολή. 

Εν τέλει, ο Παπαδόπουλος και ο Αγγελής, έπραξαν το λάθος και συμφώνησαν.

Με  την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, που έλυσε τα χέρια του Δημήτριου Ιωαννίδη και έδωσε την ενεργό εξουσία, στους επιχειρησιακούς στρατιωτικούς διοικητές, κυρίως, του Λεκανοπεδίου της Αττικής, που ο Διοικητής της ΕΣΑ έλεγχε, ο Παπαδόπουλος απηύθυνε διάγγελμα, στον ελληνικό λαό, που αξίζει, για λόγους ιστορικής καταγραφής, να αναφέρω το περιεχόμενό του, ως εξής:

«Με βαθείαν συνείδησιν των ευθυνών μου έναντι του Έθνους και της Ιστορίας απεφάσισα μετά τας χθεσινάς αναρχικάς εκδηλώσεις μίας ωργανωμένης μειοψηφίας να κηρύξω τον Στρατιωτικόν Νόμον καθ’ άπασαν την Επικράτειαν προς αποκατάστασιν της διασαλευθείσης τάξεως.

Κατέβαλον μέχρι τούδε πάσαν προσπάθειαν δια να οδηγήσω την Χώραν προς την ομαλήν δημοσίαν ζωήν, εξασφαλίζουσαν την περαιτέρω κανονικήν εξέλιξιν των πολιτικών μας πραγμάτων, κατόπιν μίας μείζονος πολιτικής κρίσεως χρονολογουμένης από του 1964. Ατυχώς αναρχικά στοιχεία, αποβλέποντα εις ανατροπήν πάσης εννόμου τάξεως και εκμεταλλευόμενα την αφέλειαν απροσγειώτων ατόμων και την ιδιοτέλειαν πολιτικών προσώπων εδημιούργησαν επικινδύνως έκρυθμον κατάστασιν. Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, απέδειξαν την ύπαρξιν συνωμοσίας των εχθρών της Δημοκρατίας και της ομαλότητος, οι οποίοι αποβλέπουν εις την βιαίαν παρεμπόδισιν της εφαρμογής του δημιουργικού προγράμματος, όπερ πραγματοποιείται από της Μεταπολιτεύσεως της 1ης Ιουνίου του 1973.

Τεταγμένος εκ του Συντάγματος όπως προασπίζω την γαλήνην, τας κατακτήσεις και την ασφάλειαν του Ελληνικού Λαού, δηλώ ότι είμαι αποφασισμένος να λάβω όλα τα πρόσφορα μέτρα δια την παγίωσιν της τάξεως και την ανεμπόδιστον επίδοσιν του λαού εις τα ειρηνικά έργα του. Καλώ τους εκπροσώπους εκείνους του πολιτικού κόσμου οι οποίοι ευθυγραμμίζονται προς τας ανατρεπτικάς εκδηλώσεις της μηδενιστικής μειοψηφίας, όπως αναλογισθούν τας ευθύνας των έναντι της Ελλάδος και τους παραδίδω εις την κρίσιν της μεγίστης πλειοψηφίας του Ελληνικού Λαού, η οποία υφίσταται τας συνεπείας της ανατρεπτικής δράσεως.

Ελληνικέ Λαέ,

Η ποθητή δια κάθε έντιμον πολίτην εσωτερική γαλήνη θα αποκατασταθή. Και το ανεκτίμητον αγαθόν της δημοσίας τάξεως θα κατοχυρωθή εν τη πορεία της χώρας προς την ομαλήν δημοσίαν ζωήν».



 


Στις 21 Νοεμβρίου 1973, στον «Ελεύθερο Κόσμο», η δημοσιογραφική γραφίδα του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, ο παλαιός αρχειομαρξιστής/τροτσκιστής Σάββας Κωνσταντόπουλος έγραφε τα εξής :

«Απεφασίσθη από τον κ. Γ. Παπαδόπουλον να προχωρήσωμεν προς την δημοκρατίαν. Διατί να θελήση σήμερον το αίμα αφού δεν το επεδίωξε όταν ασκούσε απόλυτον εξουσίαν; … Δια την παρούσαν πολιτικήν κατάστασιν η αιματοχυσία ούτε αναγκαία ήτο ούτε ωφέλιμος… Ο Τόπος εβάδιζεν ομαλώς προς την δημοκρατίαν. Τόσον ο κ. Γ. Παπαδόπουλος όσον και ο κ. Σπ. Μαρκεζίνης έκαμαν μεγάλας παραχωρήσεις δια να φθάσωμεν εις την εκλογικήν κάλπην με πλήρεις εγγυήσεις περί του αδιαβλήτου της λαϊκής ετυμηγορίας.

Τα κόμματα έδειξαν ευθύς εξ αρχής ότι δεν επιθυμούσαν την ειρηνικήν ομαλοποίησιν των πολιτικών μας πραγμάτων. Ήρχισαν να καλλιεργούν κλίμα παθών και εξάψεως… Η αιματοχυσία λογικώς, πολιτικώς και πραγματικώς, βαρύνει τα παλαιά κόμματα… Αίμα ήθελαν τα κόμματα δια να εμφανισθούν καταλογίζοντα εις την κυβέρνησιν την υπαιτιότητα… Όμως κάμνουν ένα λάθος τα παλαιά κόμματα. Ομαλοποίησις και δημοκρατία θα υπάρξουν, διότι το θέλει ο Λαός. Και εις τον Λαόν θα δοθή συντόμως η δυνατότης να αποφασίση εν ασφαλεία, γαλήνη και ελευθερία δια το μέλλον της Χώρας».



Δημήτριος Ιωαννίδης.


Δύο ήσαν τα άτομα, που ήσαν πρωταγωνιστικά στελέχη του στρατιωτικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, τα οποία διαδραμάτισαν σκοτεινό ρόλο, στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Και οι δύο δεν επιθυμούσαν την διαδικασία της επιτηρούμενης πολιτικοποίησης, που είχε θέσει, σε εφαρμογή, ο Παπαδόπουλος. Ο Διοικητής της ΕΣΑ Δημήτριος Ιωαννίδης και ο Αρχηγός της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλης. 

Όπως έχει πει, στην κατάθεσή του, ο υπουργός Παιδείας της κυβέρνησης Μαρκεζίνη Παναγιώτης Σιφναίος :

«Έντιμος υπάλληλος της ΚΥΠ με εβεβαίωσεν ότι κατά την Πέμπτην και Παρασκευήν 15 και 16 Νοεμβρίου 1973, ευρίσκοντο εντός του Πολυτεχνείου στελέχη της ΚΥΠ. Έτερον αξιόπιστον πρόσωπον μου είπεν ότι είδεν εντός του Πολυτεχνείου δεκάδας ανθρώπων… της ΕΣΑ». Κατά τις έρευνες, αποκαλύφθηκαν και δύο ταυτότητες πρακτόρων της ΚΥΠ που επιβεβαιωμένα είχαν εισχωρήσει στο πολυτεχνείο: ο Δημήτριος Πίμπας και ο Δημήτριος Κατσούλης». 

Επίσης, ο εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς αναφέρει, στο πόρισμά του : «Και περιέργως ο μηδεμίαν έχων αναλάβει αποστολήν εις την επιχείρησιν, τότε Διευθυντής της ΕΣΑ Δημήτριος Ιωαννίδης, μεταβαίνει περί ώραν 04:00 της 17/11/1973 εις τον χώρον του Πολυτεχνείου. Και ουδείς, ούτε ο ίδιος, αποκαλύπτει διατί!»

Είναι προφανές ότι η αμερικανική κυβέρνηση ήταν δυσαρεστημένη, μετά από την όχι φιλική στάση, που τήρησαν ο Παπαδόπουλος και ο Μαρκεζίνης, κατά την διάρκεια του αραβοϊσραηλινού πολέμου του Yom Kippur. 





Για να είμαι ψύχραιμος και αντικειμενικός, πρέπει να πω ότι η εξέγερση του Πολυτεχνείου υπήρξε, για την αμερικανική CIA, στην Αθήνα, βούτυρο στο ψωμί της, χωρίς φυσικά, οι φοιτητές να έχουν καμία γνώση όσων εκτυλίσσονταν, στα σκοτεινά παρασκήνια των γεωπολιτικών παιχνιδιών και ως εκ τούτου, χωρίς καμία τέτοια πρόθεση, έγιναν “συμπαίκτες”, στα αμερικανικά σχέδια, που έβλεπαν, ως αναγκαία, την ανατροπή του Γεωργίου Παπαδόπουλου και την εναλλαγή του, από ένα νέο στρατιωτικό καθεστώς, το οποίο δεν θα έφευγε από την πεπατημένη των κλασικών ελληνοαμερικανικών σχέσεων, που ήσαν μια πεπατημένη, η οποία προσδιορίζει (ακόμη και σήμερα) τις σχέσεις αυτές, ως σχέσεις υποτέλειας των Αθηνών, στην Ουάσινγκτων.

Όπως γράφει ο Μαρκεζίνης, οι φοιτητές κατέστησαν, απλώς, «άβουλα όργανα σκοτεινών δυνάμεων», ενώ ο προαναφερθείς υπουργός Παιδείας Παναγιώτης Σιφναίος κατέθεσε ότι :

«Πιστεύω ότι οι κινηθέντες τον Νοέμβριον ελάχιστοι φοιτηταί, δεν είχον την παραμικράν ιδέα του τι ετεκταίνετο… Οι οργανωταί – Έλληνες ή ξένοι ή και αμφότεροι… επέσπευσαν την εκδήλωσιν δια να την χρησιμοποιήσουν ως κάλυμμα της ιδικής των προμελετημένης εκδηλώσεως. Στόχος των άμεσος ήτο η πρόληψις των δηλώσεων Μαρκεζίνη και η ματαίωσις των εκλογών!».

Όπως αναφέρει και ο εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς 

«Και τις πταίει; Πάντες οι εξαπολύσαντες τας δυνάμεις αυτάς του ολέθρου και εμπνεύσαντες την πολιτικοποίησιν της κινήσεως, οργανώσαντες ή εκμεταλλευθέντες την όλην επιχείρησιν, εμφανείς ή αφανείς δράσται…»

Υπάρχει μια όχι ασήμαντη δόση υπερβολής, σε όλα αυτά, αν και η βάση των ισχυρισμών που προβάλλονται είναι, εν μέρει, πραγματική και υπαρκτή. 

Προφανώς, το πρόβλημα δεν ήταν να μην προλάβει ο Παπαδόπουλος να ανακοινώσει, στις 17 Νοεμβρίου 1973, την διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών, στις 10 Φεβρουαρίου 1974. 

Ο ισχυρισμός αυτός μπορεί να φαίνεται αληθοφανής, αλλά δεν στέκει, διότι όλα τα στοιχεία, που υπάρχουν, οδηγούν, στο συμπέρασμα ότι ο Δημήτριος Ιωαννίδης και οι αξιωματικοί, που ήσαν πιστοί, σε αυτόν, θα προέβαιναν σε πραξικόπημα, κατά του Γεώργιου Παπαδόπουλου και του Σπύρου Μαρκεζίνη και χωρίς την εξέγερση του Πολυτεχνείου, χωρίς, καν, να είχε κινηθεί φύλλο, ή, στο ίδιο χρονικό διάστημα, που έγινε, δηλαδή, στις 25/11/1973, είτε, σε ευθετότερο χρόνο και πάντως, αρκετά, πριν την 10η Φεβρουαρίου 1974, που ήταν η μέρα, που υποτίθεται ότι θα διεξάγονταν οι βουλευτικές εκλογές, τις οποίες θα προκήρυσσε η κυβέρνηση του Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη.





Κινητήρια δύναμη πίσω από την εξέγερση, στο Πολυτεχνείο, δεν ήσαν οι παλαιοί πολιτικοί, όπως πίστευε ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Αυτοί έπαιξαν διακοσμητικό ρόλο, ως επισκέπτες, στον χώρο του Πολυτεχνείου και τίποτε περισσότερο, από αυτό. 

Στην κινητοποίηση και στην εξέγερση πρωταγωνίστησαν, μαοϊκοί, τροτσκιστές, σοσιαλιστές της ΠΑΣΠ και αγωνιστές της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και της ΑΝΤΙΕΦΕΕ, αν και το ΚΚΕ, ωστόσο, αποχώρησε, από την κατάληψη, στις 16 Νοεμβρίου 1973, ενώ είναι, πλέον, γνωστό το πόσον είχε αιφνιδιαστεί το ΚΚΕ, που επιθυμούσε να αποσυρθούν οι όποιες δυνάμεις έλεγχε, από το Πολυτεχνείο.

Το ΚΚΕ (Εσωτερικού) είχε γίνει άνω-κάτω. Ο Μπάμπης Δρακόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος, δήλωνε, στις 16/11/1973, ότι: 

«ενώ το δημοκρατικό κίνημα αξιώνει την δημοκρατική ομαλότητα, σκοτεινές δυνάμεις εργάζονται για να φράξουν τον δρόμο προς την κατεύθυνση αυτή και οργανώνουν προκλήσεις για να δικαιολογήσουν την επιβολή στρατοκρατικών μέτρων»

και η ηγεσία του Ρήγα Φεραίου υποστήριζε ότι : 

«Οι φοιτητές δεν έχουν αυτή την στιγμή διάθεση για αγώνα που θα τους φέρει σε αντιπαράθεση με τον Μαρκεζίνη. Πρέπει να εξαντλήσουμε την “καλή θέληση” του Παπαδόπουλου για αλλαγή και να μην δημιουργούμε καταστάσεις ανασχετικές αυτής της “θετικής πορείας”». 

Όμως, οι Ρηγάδες της βάσης, σε σημαντικό βαθμό, συμμετείχαν, στην κατάληψη (που ξεκίνησε, από ένα … λάθος, όταν κυκλοφόρησε η φήμη ότι οι ασφαλίτες και οι χουντικοί εισέβαλαν, στον χώρο του Πολυτεχνείου, κάτι, που δεν είχε συμβεί· τώρα, εκ των υστέρων, αυτό το λάθος είναι προβληματικό, ως προς την διακίνηση αυτής της φήμης, αφού στην υπόθεση των κινητοποιήσεων των φοιτητών είχαν εμπλακεί και διάφοροι πράκτορες μυστικών υπηρεσιών - ΚΥΠ και CIA -, που, προφανώς, έπαιξαν κάποιον σκοτεινό ρόλο) και δεν έφυγαν, από εκεί, παρά μόνον, όταν έγινε η οργανωμένη αποχώρηση των φοιτητών, ύστερα, από την στρατιωτική επέμβαση, στις πρώτες πρωινές ώρες της 17ης Νοεμβρίου 1973.

Αλλά και στο ΚΚΕ, έγιναν, άνω-κάτω, παρά τον πιο σφικτό και πιο κλειστό και εσωστρεφή χαρακτήρα του κόμματος και της ΚΝΕ και της ΑΝΤΙΕΦΕΕ. Έτσι, έκθεση της 4ης Ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, τον Ιούλιο του 1976, αναφέρει :

«Αλλά πέρα από αυτό, πρέπει να λεχθεί ότι η κατάληψη αποτέλεσε αιφνιδιασμό για τις καθοδηγήσεις του Κόμματος και της ΚΝΕ… Η ΚΟΑ και το Γραφείο της ΚΣ της ΚΝΕ είδαν κατ’ αρχήν την κατάληψη σαν μία επικίνδυνη περιπλοκή, στην ανάπτυξη της αντιχουντικής πάλης και ήθελαν να πάρουν μέτρα για την άμεση απομάκρυνση των φοιτητών από το Πολυτεχνείο». 

Έτσι, το Γραφείο του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ διαμόρφωσε, ως πρώτη του εκτίμηση, ότι :  

«τα γεγονότα αποτελούν ανεύθυνη, ως ένα βαθμό, ενέργεια, έξω από τη γραμμή της οργάνωσης.» 

Γι’ αυτό και η σχετική έκθεση του κόμματος θεώρησε ως «ανεύθυνη και βιαστική» την εξέγερση του Πολυτεχνείου και ουσιαστικά, την κατέκρινε, ως εξής : 

«Δύο μέλη της ΚΝΕ, την Πέμπτη το πρωί εξέτασαν τα γεγονότα επί τόπου, έκαναν τις πρώτες εκτιμήσεις και κατέληξαν σε μερικά μέτρα που έπρεπε να παρθούν. Οι εκτιμήσεις τους ήταν οι παρακάτω: Η “παθητική” στάση της αστυνομίας προβλημάτιζε. Η “κατάληψη” απ’ έξω έδινε την εντύπωση εξτρεμισμού. Τα αριστερίστικα συνθήματα επικρατούσαν… Έτσι εκτιμήθηκε ότι πρόκειται για μία ανεύθυνη και βιαστική κίνηση με έντονο το αριστερίστικο στοιχείο, που ήταν ως ένα βαθμό, έξω από τη γραμμή της οργάνωσης, η οποία εκείνο τον καιρό γενικά ήταν κατά των καταλήψεων και των βιαστικών και απογραμμάτιστων ανοιχτών εκδηλώσεων…».

Παρά ταύτα, πολλά μέλη της ΚΝΕ και της ΑΝΤΙΕΦΕΕ παρέμειναν, στον χώρο του Πολυτεχνείου, μέχρι το τέλος. Αυτή είναι η αλήθεια. 

Από εκεί και πέρα, η καταστολή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, στις 17 Νοεμβρίου 1973, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, με την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, από τον Γεώργιο Παπαδόπουλο. 

Όπως ανέφερα ο Ιωαννίδης, που, ούτως ή άλλως, θα έκανε το πραξικόπημα, διευκολύνθηκε, ακόμη περισσότερο, σε επιχειρησιακή στρατιωτική βάση και τα ξημερώματα της 25ης Νοεμβρίου 1973 ανέτρεψε, χωρίς καμία αντίσταση, τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και ανέκοψε την πορεία της όποιας πολιτικοποίησης του καθεστώτος. 

Το αστείο είναι ότι ο Σάββας Κωνσταντόπουλος, στις 25 Νοεμβρίου 1973, δηλαδή την ημέρα της ανατροπής του Παπαδόπουλου, από τον Ιωαννίδη, έγραφε ότι :

«Η εκδηλωθείσα εις τας Αθήνας ανταρσία έχει βάθος. Αι ρίζαι της διέρχονται τα ελληνικά σύνορα και φθάνουν εις το εξωτερικόν. Αι αρχαί, ας ελπίζωμεν, θα είναι συντόμως εις θέσιν να ενημερώσουν σχετικώς την δημοσίαν γνώμην. Ο Λαός πρέπει να πληροφορηθή ολόκληρον την αλήθειαν… Οι οργανωταί του αποτυχόντος εγχειρήματος διέπραξαν τρία λάθη:

  • ΤΟ ΠΡΩΤΟΝ ΛΑΘΟΣ: Υπελόγισαν εις παραίτησιν του Πρωθυπουργού Σπ. Μαρκεζίνη. Την εθεώρουν ως βεβαίαν. Παραίτησις του κ. Σπ. Μαρκεζίνη θα δημιουργούσε – κατά την γνώμην τους – πολιτικόν κενόν… Οι αρχιτέκτονες και εκτελεσταί της ανταρσίας επλανήθησαν. Ο κ. Σπ. Μαρκεζίνης όχι μόνον δεν παρητήθη αλλά εισηγήθη την επιβολήν του Στρατιωτικού Νόμου και την καταστολήν της αναρχίας.
  • ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΛΑΘΟΣ: Απέκλειον οι οργανωταί της ανταρσίας της επιβολήν του Στρατιωτικού Νόμου. Κατά την αντίληψίν του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα προχωρούσε εις μίαν τοιαύτην αποφασιστικήν ενέργειαν… Και εις το σημείον τούτο επλανήθησαν. Ο Στρατιωτικός Νόμος ήρθη προς μηνών δια να προχωρήση η Χώρα εν πλήρει ελευθερία προς την Δημοκρατίαν… Εναντίον αυτής της διαδικασίας εστράφη η ανταρσία. Ούτε όμως η Δημοκρατία, ούτε η προς αυτήν οδηγούσα μέθοδος εγκαταλείπονται από το Κράτος ανυπεράσπιστοι. Όλα τα δημοκρατικά Συντάγματα του κόσμου, παρέχουν εις την Κυβέρνησιν το δικαίωμα να εφαρμόζη τον Στρατιωτικόν Νόμον προς αντιμετώπισιν σοβαράς εσωτερικής απειλής, στρεφομένης εναντίον των δημοκρατικών διαδικασιών…
  • ΤΟ ΤΡΙΤΟΝ ΛΑΘΟΣ: Οι οργανωταί της ανταρσίας, κατεχόμενοι υπό παραισθήσεως, επερίμεναν λαϊκήν συμπαράστασιν… Η μεγάλη όμως λαϊκή μάζα δεν επιθυμεί επαναστάσεις και αιματοχυσίας…

Η οργανωθείσα ανταρσία απέτυχε εξ αιτίας των ανωτέρω τριών λαθών…» «Ελεύθερος Κόσμος».

Ο Κωνσταντόπουλος έσφαλε. Έπεσε έξω, αφού οι οργανωτές του πραξικοπήματος, για την ανατροπή του Γεωργίου Παπαδόπουλου, πρόλαβαν και έκαναν την δουλειά τους. 

Αλλά όσα έγραψε είχαν ιδιάζουσα σημασία, λόγω των προσωπικών σχέσεων, που ο Κωνσταντόπουλος διατηρούσε, με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο εκφράζοντας, δημοσιογραφικά, το καθεστώς του. 

Έτσι, ακριβώς, με την πτώση του, ο ίδιος ο Παπαδόπουλος, μέσω του Κωνσταντοπούλου, για πρώτη φορά, υποστήριξε ότι η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν ξενοκίνητη - ουσιαστικά, αμερικανοκίνητη - και ότι υπήρχε ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο, με πολύ συγκεκριμένο στόχο, ήτοι τον ίδιο και το μεταβατικό καθεστώς, που βάδιζε, προς μια κάποια μορφή κοινοβουλευτισμού, με την διεξαγωγή, προσεχώς, των βουλευτικών εκλογών.



Η Σοφία Βέμπο, τότε…


Αλλά και ο Μαρκεζίνης αναφέρει, για την κατάληψη του Πολυτεχνείου, ότι «…ούτε την Δικτατορία θα διώξει, ούτε την Δημοκρατία θα επαναφέρει. Θα αποτελέσει απλώς το πρόσχημα που αναζητούσαν ο Ιωαννίδης και οι συνεργάτες του, για να ανατρέψουν – με την υπόδειξη των Αμερικανών – μία εβδομάδα αργότερα τον Παπαδόπουλο…»

Όπως είπε, στην κατάθεσή του, ο Παπαδόπουλος :

«Πολλοί ίσως επεδίωξαν και επέτυχαν και το “Πολυτεχνείον” και τα θύματά του. Και φοβούμαι ότι αυτοί δεν ήσαν μόνον οι ανεύθυνοι έναντι του λαού. Ο οιοσδήποτε ημπορεί να ήντλησεν πολιτικά και ηθικά ωφελήματα από το “Πολυτεχνείον” εκτός εμού και της Κυβερνήσεώς μου. Τούτο υπήρξεν έκτοτε ασφαλές και επιβεβαιωμένον.»

Ο ίδιος ο Παπαδόπουλος πίστευε ότι ο αντικειμενικός σκοπός του Πολυτεχνείου ήταν να ματαιωθεί η συνέντευξη τύπου, που είχε προγραμματιστεί, για τις 17 Νοεμβρίου 1973, κατά της διάρκεια της οποίας θα ανακοινωνόταν η διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών, στις 10 Φεβρουαρίου 1974.

Τα ίδια πίστευε και ο Σπύρος Μαρκεζίνης, που γράφει ότι : «οι οπωσδήποτε επιθυμούντες την ανατροπήν μου, δεν θα ήσαν εις θέσιν να το πράξουν αν είχε πραγματοποιηθεί η Συνέντευξις Τύπου.» («Αναμνήσεις 1972-1974», σελ. 409).

Βέβαια, αυτή η συνέντευξη τύπου δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, διότι αναβλήθηκε, για τις 28 Νοεμβρίου 1973, αλλά, νωρίτερα, στις 25/11/1973, ο Δημήτριος Ιωαννίδης και το τοπικό κλιμάκιο της CIA, στην Αθήνα, τους πρόλαβαν, άνετα και χωρίς κόπο, όλους. 

Αν και όπως προανέφερα, δεν ήταν αυτό το γεγονός, που οδήγησε, στο πραξικόπημα αυτό και στην ολέθρια, για την Κύπρο, οκτάμηνη ιωαννιδική δικτατορία.

Απλώς, έπαιξε τον ρόλο του καταλύτη. 

Δυστυχώς…

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Παρουσιάζοντας, τμηματικά, το περιεχόμενο του σχεδιάσματος της μήνυσης, για τις παρανομίες, σχετικά, με την “ληστεία” των, υπερβαλλόντως, των ασφαλιστικών κατηγοριών ποσών, που κατέβαλαν οι “νέοι ασφαλισμένοι” και οι ασφαλισμένοι των λεγόμενων “νέων περιοχών” βενζινοπώλες και τις παράνομες επικουρικές συντάξεις των πρατηριούχων υγρών καυσίμων του e-ΕΦΚΑ, λόγω μη συμπλήρωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης (1).

Άρθρο 16 Συντάγματος : Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια απαγορεύονται, χωρίς περιστροφές και “δια ροπάλου”, ενώ το άρθρο 28 του Συντάγματος, είναι άσχετο, με το θέμα. Μνήμες δικτατορίας του 1973, αστυνομοκρατία και συνταγματική εκτροπή και ανωμαλία φέρνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που κάνει τεράστια μαλακία, καταργώντας, κάθε, έστω και τυπική, έννοια της εθνικής κυριαρχίας, γι’ αυτό και τα δικαστήρια - παρά τις μπουρδολογίες του Βαγγέλη Βενιζέλου - οφείλουν να κρίνουν τις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου, όταν ψηφιστεί, ως αντισυνταγματικές.

2/2024 Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο : Κατεξευτελιστικό ψήφισμα καταδίκης του αυταρχικού καθεστώτος φυλαρχίας κράτους της υποσαχάριας Αφρικής του - κατά τους αφελείς χριστιανούς, εκφραστή των “Γωγ και Μαγώγ” - και κατά τον ορθό λόγο, δυνάμενου να αποκληθεί και ως «disordered» Κυριάκου Μητσοτάκη, που έχει αποθρασυνθεί και “έγινε ρόμπα”, για την ανυπαρξία κράτους δικαίου, την αστυνομοκρατία, την ανελευθερία των ΜΜΕ, την κατασκοπεία με το σύστημα “Predator”, τον έλεγχο της ΕΥΠ, από τον ίδιο και την ανισορροπία της κατανομής των εξουσιών, με τον κυβερνητικό έλεγχο, στο δικαστικό σύστημα. (Καιρός ήταν. Άργησε. Πολύ άργησε)…