Οι BRICS σκοπεύουν να ιδρύσουν νέα ζώνη, με κοινό νόμισμα, ένα βήμα, που είναι παράτολμο και πιθανώς, να αποδειχθεί μη βιώσιμο, ενώ ορατή είναι η απειλή για το αμερικανικό δολάριο και την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ και της Δύσης, σε έναν κόσμο, που οδηγείται, στην διαίρεση και στον κατακερματισμό και ως εκ τούτου, καθίσταται πολύ επικίνδυνος.

BRICS : Το χαρτονόμισμα των 100 BRICS, που παρουσίασε η Ρωσία, στην Νότια Αφρική.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η, πρόσφατα, διευρυμένη οικονομική ζώνη των BRICS, αρχίζει να εμφανίζει, πρόωρα, αλλά και παράτολμα, στην παγκόσμια οικονομική σκηνή, σε επίπεδο πραγματικού/πρακτικού σχεδιασμού, ένα νέο κοινό νόμισμα, το οποίο οι ελίτ των χωρών αυτών, που συμμετέχουν, σε αυτήν την εμφανιζόμενη, ως οικονομική ένωση, σκοπεύουν να υιοθετήσουν.

Με δεδομένη την τεράστια διαφοροποίηση, ανισομέρεια, άνιση ανάπτυξη και ανισοβαρή εμπορική δύναμη των οικονομιών, που απαρτίζουν αυτό το οικονομικό μπλοκ, οι BRICS δεν εμφανίζουν ευοίωνες προοπτικές μακροπρόθεσμης επιβίωσης, διότι η υιοθέτηση ενός κοινού νομίσματος, όπως απέδειξε και η εμφανής αποτυχία της δημιουργίας της ευρωζώνης, με κοινό νόμισμα το ευρώ, εδώ και πάνω από 20 χρόνια, μια νομισματική ένωση, για να είναι ελάχιστα βιώσιμη προϋποθέτει, περίπου, ομοιογενείς οικονομίες, ή την μετατροπή της νομισματικής και οικονομικής ένωσης, σε ένα ομοσπονδιακό κράτος, με κεντρική κυβέρνηση, η οποία θα ποδηγετείς την κεντρική ομοσπονδιακή τράπεζα, προσδιορίζοντας τις κατευθύνσεις και τα επίπεδα της νομισματικής πολιτικής, στην ομοσπονδία.

Ακριβώς, επειδή η ευρωζώνη, παραμένει, στην βάση της, να είναι αυτό, που ήταν, όταν δημιουργήθηκε, επίσημα, την 1/1/2002, δηλαδή μια ατελής οικονομική ένωση, με ένα κοινό νόμισμα, ανάμεσα, σε οικονομίες χωρών, που είναι πολύ διαφορετικές και άνισε, μεταξύ τους και παρά το γεγονός ότι κατάφερε να επιβιώσει, μέχρι στιγμής, για μακρύ χρονικό διάστημα, τα προβλήματα, που αντιμετωπίζει, είναι τεράστια και δυσχερή, με μια κεντρική τράπεζα, την ΕΚΤ, η οποία παραμένει άνευ ελέγχου, ή, δυσχερώς, ποδηγετείς αι, από το Βερολίνο και μερικώς, το Παρίσι, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να λειτουργήσει, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις όλων των οικονομιών των κρατών, που συμμετέχουν, στην ζώνη του ευρώ, οι οποίες, λόγω της ανισομέρειας, που διέπει τα επίπεδα ανάπτυξης, παραγωγής και δομικής συγκρότησής τους, συνεχίζουν να παρουσιάζουν τεράστια προβλήματα, που “λύνονται”, στο πόδι. 

Το, ακόμη, χειρότερο όλων είναι ότι η δημιουργία νομισματικών ζωνών, ανάμεσα σε οικονομίες οι οποίες είναι ανόμοιες, ανισοβαρείς και ανισόμετρες, οδηγεί, αναπόφευκτα, από την συγκρότησή τους, στην δημιουργία μιας, ελάχιστα, συγκαλυμμένης μορφής νεοαποικιακής διαίρεσης, εντός της οικονομικής και πολύ περισσότερο, της οποιασδήποτε νομισματικής ένωσης, σε μια οικονομική μητρόπολη και σε μια εξασθενισμένη οικονομική περιφέρεια, που θυμίζουν τον τύπο των οικονομικών αναλύσεων του Samir Amin. 

Και φυσικά, αυτό είναι που συμβαίνει, στην ευρωζώνη, ανάμεσα, στον βορρά και στον νότο, με ακραίο αρνητικό παράδειγμα την σημερινή Ελλάδα.

Ως εκ τούτου, οι προοπτικές της συγκρότησης αυτής της νομισματικής ένωσης παραμένουν, άκρως, δυσμενείς, εφόσον η ευρωζώνη δεν μετασχηματίζεται και δεν προβλέπεται, ούτε καν, σε έναν μακρινό χρονικό ορίζοντα, να μετασχηματισθεί, σε ένα ομοσπονδιακό κράτος, με κεντρική κυβέρνηση, που να ελέγχει την κεντρική τράπεζα, όπως συμβαίνει, στις ΗΠΑ, ή, έστω, στην Ινδία. 

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα αυτά, οι προοπτικές των BRICS, ως οικονομικής και κυρίως, ως μέλλουσας νομισματικής ένωσης, με δεδομένη την, πολύ μεγαλύτερη ανισόμετρη ανάπτυξη των οικονομιών των χωρών, που συμμετέχουν και πρόκειται να συμμετάσχουν, σε αυτήν, είναι, άκρως, δυσμενείς, με δεδομένο το γεγονός ότι, στην πράξη, αυτή η νέα νομισματική ζώνη, όταν συγκροτηθεί, πρόκειται να αντιμετωπίσει, σε οξύτερο βαθμό, τα ίδια προβλήματα, με αυτά, που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη και με δεδομένη την χαλαρότητα των δεσμών και τις διαφορετικές κατευθύνσεις και διεθνείς προσανατολισμούς των κρατών, που συμμετέχουν και πρόκειται να συμμετάσχουν, στους BRICS, είναι πολύ πιθανό αυτή η νομισματική ένωση, να καταρρεύσει και να διαλυθεί, ή να περιορισθεί, σε έναν πολύ μικρότερο αριθμό κρατών, από αυτά, που είναι τώρα και από αυτά, που πρόκειται να προστεθούν, από την 1/1/2024 και αργότερα.

Οπως φαίνεται, η Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης (New Development Bank), που έχει συσταθεί, στην Βραζιλία και προεδρεύεται, από την πρώην πρόεδρο της χώρας αυτής Dilma Roussef, με μέλη τις χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική), στην οποία, προφανώς, θα συμμετάσχουν και τα νέα μέλη, πρόκειται να παίξει τον ρόλο της Κεντρικής Τράπεζας της, υπό  δημιουργία, νέας νομισματικής ένωσης, όταν αυτή ιδρυθεί (το πότε θα ιδρυθεί παραμένει άγνωστο), αλλά οι έκταση των αρμοδιοτήτων της δεν έχει διευκρινισθεί.

Οι BRICS, βέβαια, θα μπορούσαν να καθιερώσουν, στο πλαίσιο του Μηχανισμού Συναλλαγματικής Στήριξης και της λεγόμενης Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, ένα σύστημα Ειδικών Τραβηχτικών Δικαιωμάτων, όπως συμβαίνει, με το ΔΝΤ, με τον συνδυασμό ενός καλαθιού νομισμάτων των χωρών που συμμετέχουν στην οικονομική αυτή ένωση. Το καλάθι αυτό θα πρέπει να σταθμισθεί, με βάση την εμπορική ισχύ της κάθε χώρας. 

Κάτι τέτοιο, όμως, πέραν από τα άλλα προβλήματα, που πρόκειται να δημιουργήσει, θα οδηγήσει, στην κυριαρχία του κινεζικού γουάν, γεγονός, το οποίο θα οδηγούσε, στην άρνηση της Ινδίας να συμμετέχει σε ένα τέτοιο σύστημα, αν και η ίδια η υιοθέτηση του κοινού νομίσματος πρόκειται να οδηγήσει, στο ίδιο πρόβλημα, σε εμπορικό επίπεδο. 

Οι BRICS, όμως, δεν επέλεξαν αυτή την λύση. Επέλεξαν να δημιουργήσουν ένα εμπορικό νόμισμα, που υποστηρίζεται από  τον χρυσό και σημαντικά προϊόντα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο κα), το οποίο πρόκειται υπονομεύσει την αγοραστική δύναμη του δολαρίου και να οδηγήσει, σε υψηλότερες τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς τα εξαντλημένα αποθέματα της Δύσης πρέπει να αναπληρώνονται, λόγω των χειμερινών μηνών.

Τα αποθέματα χρυσού, προφανώς, πρέπει να καλύπτουν την έκδοση τραπεζογραμματίων του νέου κοινού νομίσματος των BRICS. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μικρή δυνατότητα των χωρών της Δύσης, καθώς και των και των κρατών, που βρίσκονται στην δυτική σφαίρα επιρροής, να στηρίξουν τα δικά τους νομίσματα, διότι ο χρυσός έχει φύγει, στην Ανατολή, με αποτέλεσμα η, υπό διαμόρφωση, οικονομική συμμαχία της Ρωσίας και της Κίνας να οδηγεί σε αυτό το νέο νόμισμα διακανονισμού του εμπορίου, με την Ρωσία να ηγείται αυτού του σχεδιασμού εμπνευστής του οποίου είναι ο Σεργκέι Γκλαζίεφ, ο οποίος είναι επικεφαλής της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης. 

Επισήμως, η Ρωσία υποτίθεται ότι έχει νομισματικά αποθέματα χρυσού 2.302 τόνων. Υπάρχουν, όμως, άγνωστες ποσότητες χρυσού, στο Κρατικό Ταμείο της Ρωσίας και στο Κρατικό Ταμείο για Πολύτιμα Μέταλλα, όπου λέγεται ότι υφίστανται άλλοι 10.000 τόνοι χρυσού. Άλλωστε, η παραγωγή του ρωσικού ορυχείου χρυσού των 325 τόνων, ετησίως, που ήταν το δεύτερο καλύτερο, μετά τους 375 τόνους της Κίνας, το 2022, σχεδιάζεται να ενισχυθεί. 

Αλλά όποια και αν είναι τα πραγματικά μεγέθη, είναι πιθανό η Ρωσία να έχει περισσότερο χρυσό, για την εκτύπωση χρημάτων, από τους 8.133 τόνους χρυσού των ΗΠΑ, που θεωρείται, ως ένα μέγεθος, πολύ υπερεκτιμημένο. 

 Η άποψη του Σεργκέι Γκλαζίεφ, που είναι και άποψη του Βλαντιμίρ Πούτιν ειναι παλαιομοδίτικη, αλλά ειναι σαφής. Ας την δούμε, με τα ίδια τα λόγια του Σεργκέι Γκλαζίεφ : 

«Τα μεγάλα αποθέματα χρυσού επιτρέπουν, στην Ρωσία να ακολουθήσει εξωτερική οικονομική πολιτική και να ελαχιστοποιήσει την εξάρτηση, από εξωτερικούς δανειστές. Το ποσόν των αποθεμάτων χρυσού επηρεάζει την φήμη, την πιστοληπτική ικανότητα και την ελκυστικότητα των επενδύσεων της χώρας. Τα μεγάλα αποθέματα σας επιτρέπουν να προγραμματίζετε τον κρατικό προϋπολογισμό, για μεγάλο χρονικό διάστημα, εξαγοράζοντας πολλούς οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους». 

Η θέση αυτή έχει μια λογική, αλλά σκοντάφτει, όσον αφορά την έκδοση των τραπεζογραμματίων, μακροπρόθεσμα, όταν αυτά καταστεί αναγκαίο να υπερβούν τον κανόνα του χρυσού. Ως εκ τούτου, η λύση αυτή καθίσταται προσωρινή και θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, όσο και αν αυτά αργήσουν να έλθουν.

Βέβαια, όλη αυτή η συνδυαστική εξέλιξη, με την υποστήριξη της Μόσχας, στην δημιουργία του κοινού νομίσματος των BRICS, απειλεί την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία του αμερικανικού δολαρίου, αλλά, στην παρούσα φάση, οι ΗΠΑ παραμένουν να είναι μια ισχυρή οικονομική δύναμη, στον κόσμο, αλλά η Κίνα τις ξεπέρασε, το 2020 και αμφισβητεί την ηγεμονία της Ουάσινγκτων. 

Με όρους ισοδύναμης αγοραστικής δύναμης, οι αναδυόμενες χώρες αύξησαν θεαματικά τη συμμετοχή τους στο παγκόσμιο ΑΕΠ, από 37% το 1980 σε 60% το 2018, ενώ, το αντίστοιχο ποσοστό των ανεπτυγμένων χωρών μειώθηκε, σε μεγάλο βαθμό, ήτοι από 63% σε 40%, ενώ, ειδικά, των ΗΠΑ περιορίστηκε, από 22% σε 15%. Αντίθετα, το ποσοστό της Κίνας αυξήθηκε, απο 2%, σε 19%. 

Πάντως, αυτή η διαδικασία, θα μπορούσε να οδηγήσει, στο μέλλον, στην δημιουργία κλειστών περιφερειακών νομισματικών ζωνών, μέσα από περιφερειακές συμφωνίες και ως εκ τούτου, θα οδηγούσε στην επιτάχυνση του οικονομικού κατακερματισμού, στον πλανήτη, μαζί με όλα τα τεράστια μειονεκτήματα και τα συναφή προβλήματα, που παρουσιάζουν οι νομισματικές ενώσεις. 

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που συμβαίνει, είναι ότι απειλείται η κυριαρχία του δολαρίου και των ΗΠΑ, ενώ είναι δεδομένο ότι στο παρελθόν, καμία ηγεμονική δύναμη δεν παρέδωσε την πρωτοκαθεδρία της, χωρίς πόλεμο, με εξαίρεση την Βρετανία, που υποχρεώθηκε, το 1930, να εγκαταλείψει τον κανόνα χρυσού, στον οποίο στηριζόταν ο ηγεμονική θέση της αγγλικής λίρας και την οποία αντικατέστησε η Ουάσινγκτων και το αμερικανικό δολάριο, που, σήμερα, αποτελεί κυρίαρχο όπλο της ηγεμονικής δύναμης των ΗΠΑ. 

Πραγματικά, ο κόσμος μας, ο οποίος οδηγείται, στην διαίρεση, όσον αφορά, στις, επιμέρους, συσσωματώσεις της κατανομής της παγκόσμιας ισχύος και πιθανώς, στον μακροπρόθεσμο κατακερματισμό, τείνει να γίνει, ολοένα και περισσότερο, συναρπαστικός, αλλά συνάμα και ολοένα και περισσότερο, επικίνδυνος. 

Και αυτή η επικινδυνότητα, στην παρούσα φάση, εκδηλώνεται, με τον πόλεμο, στην Ουκρανία, ο οποίος μπορεί να λάβει μία πολύ απεχθή τροπή. Ελπίζω κάτι τέτοιο να μην γίνει, αλλά η ελπίδα δεν αρκεί, διότι τα συμφέροντα, που παίζονται, είναι τεράστια· μπορώ να πω γιγαντιαία. 

Ως εκ τούτου, η διολίσθηση, σε έναν περιφερειακό πυρηνικό όλεθρο, ουδόλως, αποκλείεται. 

Θα δούμε.