10/1949-10/2025 : 76 χρόνια κρατικής υπόστασης της “Λαϊκής Δημοκρατίας” της Κίνας και της πολιτικής εξουσίας του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο διδάχθηκε από την εμπειρία της αυτοδιάλυσης της “Ε.Σ.Σ.Δ.”, το 1991 και την εξέγερση της πλατείας Τιέν Ανμέν, το 1989. (Το ΚΚΣΕ διαλύθηκε, επειδή απωλεσε την πολιτική και ιδεολογική κυριαρχία του, στις ένοπλες δυνάμεις. Το Κ.Κ. Κίνας δεν πρόκειται να επιτρέψει να συμβεί κάτι ανάλογο, στον κινεζικό “Λαϊκό Απελευθερωτικό” Στρατό).

 

Καθώς φέτος την 1 Οκτωβρίου, η ονομαζόμενη “Λαϊκή Δημοκρατία” της Κίνας έχει κλείσει τα 76 χρόνια κρατικής ύπαρξης και της πλήρους πολιτικής κυριαρχίας του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, είναι απαραίτητος ένας πολιτικός απολογισμός, εν όψει του ιστορικού γεγονότος ότι αυτή η μεγάλη κομμουνιστική κρατική οντότητα, έχει καταφέρει να ξεπεράσει τα 74 χρόνια της κρατικής και της πολιτικής ζωής της αλήστου μνήμης “Σοβιετικής Ένωσης” και βέβαια, δεν υπάρχει, στον ορίζοντα και στο προβλεπτό και το απώτατο μέλλον, καμία προοπτική, για την διάλυση αυτού του κράτους, το οποίο δεν ακολούθησε τα βήματα και δεν είχε και δεν πρόκειται να έχει το εσπευσμένο και χαοτικό τέλος της “Σοβιετικής Ένωσης”.

Η αλήθεια είναι ότι, μετά από μεγάλα λάθη και αποτυχίες, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας μπόρεσε να βρει την ισορροπία, που χρειαζόταν, προκειμένου να διατηρήσει την πολιτική και ιδεολογική κυριαρχία του, μέσα στην τεράστια κινεζική κοινωνία, φυσικά, όχι αδιατάρακτα, αλλά, εν τέλει, αποτελεσματικά και με την συνοδεία ιλιγγιωδών επιτευγμάτων, κυρίως, στην μεταμαοϊκή εποχή, αφού, πέρα από την πολιτική και ιδεολογική κυριαρχία του, το κινέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα, μέσα από τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που ξεκίνησαν την εποχή του Ντενγκ Ξιαοπίνγκ και συνεχίζονται, με την εφαρμογή ενός υβριδικού μοντέλου γραφειοκρατικού κρατικού καπιταλισμού, το οποίο διατηρεί την οικονομία της Κίνας, ως μία οικονομία κεντρικού σχεδιασμού, όπως συνέβαινε και στην “Σοβιετική Ένωση”, ενσωματώνοντας, στα πλαίσια αυτού του κεντρικού οικονομικού σχεδιασμού και τον λεγόμενο ιδιωτικό τομέα της κινεζικής οικονομίας, ο οποίος λειτουργεί, υπό σαφέστατη κρατική και κομματική καθοδήγηση. 

Αυτή, άλλωστε, είναι και η πραγματική και απόλυτα, μετρημένη υπεροχή της - ας την πούμε, έτσι - ανατολικής εκδοχής του σύγχρονου γραφειοκρατικού κρατικού καπιταλισμού, έναντι της δυτικής μορφής του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού, η οποία συνοδεύεται όχι, απλώς, από έναν ατελή κεντρικό σχεδιασμό, αλλά από έναν κεντρικό σχεδιασμό ο οποίος Βρίσκεται πολύ πιο κάτω, από τα επίπεδα της ημιτελούς μορφής κεντρικού οικονομικού σχεδιασμού, γεγονός το οποίο αποτελεί και το βασικό πρόβλημα του σύγχρονου δυτικού κόσμου, ο οποίος έχει απωλέσει την πρωτοκαθεδρία του, στον πλανήτη όσον αφορά την αποτελεσματικότητα του αποκεντρωμένου οικονομικού του μοντέλου, το οποίο φθίνει.

Άλλωστε, η σύγκριση των μεγεθών ανάμεσα, στην κινεζική οικονομία και στις οικονομίες της Δύσης είναι μετρήσιμη και φυσικά, είναι τεράστια η απόσταση, που τις χωρίζει, καθώς ο δυτικός τρόπος αποκεντρωμένης παραγωγής καθιστά την ανατολική εκδοχή της, κεντρικά, σχεδιασμένης γραφειοκρατικής κρατικοκαπιταλιστικής οικονομίας, που εφαρμόζει το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, ασύγκριτα, αποτελεσματικότερη από την αποκεντρωμένη εκδοχή δυτική εκδοχή του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού. 

Και είναι τα ίδια τα οικονομικά μεγέθη, που συγκρινόμενα αποδίδουν την πραγματική εικόνα και την - ολοένα και αυξανόμενη - απόσταση, που χωρίζει την ανατολική εκδοχή του κεντρικού σχεδιασμού της γραφειοκρατικοκαπιταλιστικής οικονομίας, από την δυτική αποκεντρωμένη μορφή της. 

Αυτό, άλλωστε, σαφέστατα, το βλέπουμε, συγκρίνοντας τα συνολικά Α.Ε.Π. των οικονομιών της Δύσης, σε σχέση με το Α.Ε.Π. την κινεζικής οικονομίας, η οποία έχει πάρει, εδώ και περισσότερο, από μια δεκαετία - ήδη, από το 2014 - την πρωτοπορία, καλπάζει και συν τω χρόνω, αυξάνει την απόσταση, που την χωρίζει, από τις ασθμαίνουσας οικονομίας της δυτικής εκδοχής του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού. 

Έτσι, για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, πρέπει να επισημάνω ότι το Α.Ε.Π. της κινεζικής οικονομίας, μετρούμενο, σε δολάρια, που αντιπροσωπεύουν μονάδες αγοραστικής δύναμης, έφτασε, το 2024, στα 37,920 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το Α.Ε.Π. των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής έφτασε, στα 29,240 τρισεκατομμύρια δολάρια και το Α.Ε.Π. και της Ινδίας στα 15,960 τρισεκατομμύρια δολάρια. 

Από, εκεί και πέρα, το Α.Ε.Π. της Ρωσίας, μόλις, έφθασε τα 6,831 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το γερμανικό Α.Ε.Π. έφθασε, στα 6,253 τρισεκατομμύρια δολάρια, το γαλλικό Α.Ε.Π. έφθασε, στα 4,290 τρισεκατομμύρια δολάρια και το βρετανικό Α.Ε.Π. έφθασε, στα 4,160 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και με δεδομένο το γεγονός ότι, μια δεκαετία, πίσω, στο παρελθόν, τα μεγέθη ήσαν, πολύ διαφορετικά, όπως και η σειρά κατάταξης και οι αποστάσεις, μεταξύ των οικονομιών αυτών.

Όλα αυτά συνέβησαν, με την δομή του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας να παραμένει, στην κλασική μορφή του λενινιστικού μοντέλου του “δημοκρατικού συγκεντρωτισμού”, όπως αποκρυσταλλώθηκε, στην σταλινική εποχή του Μεσοπολέμου, με κεντρικά διοικητικά όργανα την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος το Πολιτικό Γραφείο (το Πολιτμπιρό) και ειδικά, την Διοικούσα Επιτροπή του Πολιτικού Γραφείου του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, η οποία, μαζί με τον, επικεφαλής, Γενικό Γραμματέα του Κομματος είναι μια επταμελής επιτροπή η οποία τρέχει όχι, μόνο, την κομματική καθημερινή ζωή, αλλά και τις αποφάσεις, για το κράτος, για την οικονομία και την κοινωνία. 

Αυτό, φυσικά, αποτελεί ένα τεράστιο επίτευγμα, με δεδομένο το γεγονός ότι το μέγεθος της κινεζικής κοινωνίας είναι και αυτό τεράστιο, φθάνοντας το 1,409 δισεκατομμύριο ανθρώπους και δείχνει τον υψηλό βαθμό δυσκολίας αυτού του επιτυχούς εγχειρήματος.

Αλλά η προσωπική μου γνώμη είναι ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα του κινεζικού κομμουνισμού αποτελεί το γεγονός ότι έχει μηδενίσει τον αριθμό των πολιτών του κινεζικού κράτους οι οποίοι βρίσκονται, κάτω από τα όρια της φτώχειας, κάτι που οι άλλες χώρες του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού απέχουν, μακράν, από το να το καταφέρουν, καθώς, άλλωστε, αυτός ο στόχος, δηλαδή ο μηδενισμός των πληθυσμών, που ζουν, κάτω από το όριο της φτώχειας, δεν υπάρχει, ως προτεραιότητα, στις χώρες αυτές· αντίθετα, μάλιστα, επιδιώκεται να συντηρείται, σε υψηλά επίπεδα. Ως εκ τούτου, το κινέζικο μοντέλο - μόνο και μόνο, γι’ αυτό το επίτευγμα - είναι άξιο παρατήρησης και μπορώ να πω, επαίνου, αφού αυτός ο στόχος, πάντα, κατά την γνώμη μου, είναι ο κυρίαρχος στόχος, που θα έπρεπε να έχει τεθεί, στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο και ιδιαίτερα, μάλιστα, σε αυτές; που αποκαλούμε ανεπτυγμένες χώρες (ενδεικτικά, αναφέρω ότι οι πληθυσμοί, κάτω, από τα όρια της φτώχειας, ποσοστιαία, φθάνουν, στις ΗΠΑ 14%, στην Γερμανία 14,8%, στην Γαλλία 15,6% στην Βρετανία 18,6%, στην Δανία 12,4% στην Ρωσία 12,1%, στην Ιαπωνία 17%, στην Αυστραλία 13,6%, στον Καναδά 8,7%, στην Σουηδία 16,1%, στην Ελβετία 15,8%, στην Ολλανδία 14,5%, στο Βέλγιο 12,3%, στην Αυστρία 14,8%, στην Φινλανδία 12,2%, στην Ισπανία 20,2%, στην Πορτογαλία 16,4%, στην Ιταλία 20,1%, στο Λουξεμβούργο 17,3% στην Τουρκία 13,9%, στην Ελλάδα 18,8% κλπ· και φυσικά, εννοείται ότι τα μεγέθη αυτά είναι απαράδεκτα).

Το ερώτημα που γεννάται, είναι το πώς και γιατί το μοντέλο του κινεζικού κινεζικού κομμουνισμού πέτυχε, αντίθετα, από την ντροπιαστική αυτοδιάλυση της “Σοβιετικής Ένωσης”. Οι Κινέζοι κομμουνιστές, μετά και την δική τους εμπειρία, από την εξέγερση, στην πλατεία  του Πεκίνου, την άνοιξη του 1989, μελέτησαν, επισταμένως, τις αιτίες της πτώσης της “Σοβιετικής Ένωσης”.

Έτσι, φυσικά, οι Κινέζοι κομμουνιστές κατέληξαν, στο σωστό συμπέρασμα ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα “Σοβιετικής Ένωσης” οδηγήθηκε, στην διάλυσή του, εξαιτίας ενός καίριου γεγονότος, το οποίο αφορούσε το ότι το ΚΚΣΕ έπαυσε να έχει την πολιτική και ιδεολογική του κυριαρχία, στις σοβιετικές ένοπλες δυνάμεις, δηλαδή, στον Κόκκινο Στρατό, ο οποίος επαγγελματοποιήθηκε και οδηγήθηκε, εκτός κάθε σοβαρής επιρροής, από το “σοβιετικό” Κομμουνιστικό Κόμμα. 

Ως εκ τούτου, το συμπέρασμα, στο οποίο κατέληξε η κινεζική ηγεσία, από την εποχή του Ντενγκ Ξιάοπινγκ, έως τώρα, την εποχή του Σι Τζινπίνγκ, είναι ότι ο κινέζικος “Λαϊκός Απελευθερωτικός” Στρατός δεν πρέπει, ποτέ, να ξεφύγει, από την πολιτική και ιδεολογική κυριαρχία του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, χωρίς αυτό, βέβαια, να επηρεάζει την αυστηρή επαγγελματική κατάρτιση των στελεχών των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων, οι οποίες, όμως, θα πρέπει να ελέγχονται, στενά, από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας. 

Αυτό εξηγεί και την διαφορετική συμπεριφορά του ρωσικού Κόκκινου Στρατού, από τον “Κινέζικο Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό”, αφού οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ήσαν αυτές, που στήριξαν την αυτοδιάλυση της “Σοβιετικής Ένωσης”, κατά την κρίσιμη περίοδο 1989 - 1991, ενώ, αντίθετα, οι κινεζικές ένοπλες δυνάμεις ήσαν εκείνες οι οποίες στήριξαν, δυναμικά, το κινέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα και την εξουσία του, τον Ιούνιο του 1989, με την καταστολή της υπερτιμημένης εξέγερσης, στην πλατεία Τιεν αν μεν.

Αυτό είναι το καθαριστικό συμπέρασμα, που βγήκε, από την επισταμένη ανάλυση των επιτροπών του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που μελέτησαν τις αιτίες της πτώσης της “Σοβιετικής Ένωσης”, σε συνδυασμό, με την δική τους εμπειρία. Και αυτό το συμπέρασμα, επαναλαμβάνω, είναι σωστό, διότι, αν και όταν, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας απωλέσει την πολιτική και ιδεολογική του κυριαρχία, στις τάξεις των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων, τότε, η “Λαϊκή Δημοκρατία” της Κίνας θα εκμετρήσει τον βίο της. 

Και αυτό, βέβαια, η κινέζικη κομμουνιστική ηγεσία δεν πρόκειται να επιτρέψει να συμβεί. 

Είναι χαρακτηριστικοί οι διάλογοι, εντός της ηγεσίας του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, κατά την περίοδο της κρίσης του 1989, οι οποίοι έχουν ένα έντονο πολιτικό και ιδεολογικό στοιχείο, που επικαθόρισε τις αποφάσεις τους, για την καταστολή της εξέγερσης, στην πλατεία Τιανανμέν, παρά το γεγονός ότι ένα τμήμα της ηγεσίας αυτής, με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος Ζάο Ζιγιάνγκ, στήριξε την εξέγερση των φοιτητών και των εργαζομένων, στο Πεκίνο, εκείνη την εποχή, οπότε και η πλειοψηφία της κινεζικής κομμουνιστικής ηγεσίας τον καθαίρεσε και χρησιμοποίησε τον στρατό, για να καταστείλει την εξέγερση, κάτι, που, επιτυχώς, έπραξε. 

Παραθέτω αποσπάσματα των διαλόγων, έτσι όπως έχουν απομαγνητοποιηθεί, προκειμένου να φανεί το έντονο πολιτικό και ιδεολογικό φορτίο των συζητήσεων και των αποφάσεων, που ελήφθησαν και που διέσωσαν την κυριαρχία του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος και οδήγησαν, στην αποτροπή της διάλυσης της “Λαϊκής Δημοκρατίας” της Κίνας, ως κρατικής υπόστασης.

Στις 25 Απριλίου 1989, ο Λι Πενγκ και οι λοιποί αξιωματούχοι, πήγαν, στην έπαυλη του Ντενγκ Ξιάοπινγκ, για να τον ενημερώσουν, για τις φοιτητικές διαδηλώσεις, στο Πεκίνο και άλλες 20 πόλεις. Η αντίδραση του οικοδεσπότη ήταν η βάση, για το κύριο άρθρο της 26ης Απριλίου 1989, στον Τύπο και η επίσημη θέση του Κόμματος, έναντι του φοιτητικού κινήματος.

Ακολούθησε ο εξής διάλογος:

«Λι Πενγκ : Κάποια από τα πλακάτ και τα συνθήματα. που φωνάζουν οι φοιτητές, στις πορείες, είναι αντισοσιαλιστικά και στρέφονται, κατά του Κόμματος. Είναι κραυγαλέο ότι ζητούν ανατροπή των δογμάτων μας, για την αστική φιλελευθεροποίηση και την πνευματική επιμόλυνση. Η λόγχη είναι στραμμένη κατευθείαν, προς το μέρος σας και τους άλλους της παλαιότερης γενιάς του επαναστατικού προλεταριάτου.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Λένε ότι είμαι ο εγκέφαλος όσων συμβαίνουν;

Λι Πενγκ : Υπάρχουν ανοιχτά αιτήματα παραίτησης της κυβέρνησης και εκκλήσεις, για διάφορες ανοησίες, όπως «ανοιχτές έρευνες και συζητήσεις, για το ζήτημα της διακυβέρνησης και την εξουσία, στην Κίνα» και αιτήματα, για διευρυμένες εκλογές, με αναθεώρηση του Συντάγματος, άρση περιορισμών και άρση της κατηγορίας, περί αντεπαναστατικών εγκλημάτων. Παράνομες μαθητικές οργανώσεις έχουν, ήδη, ξεσπάσει, στο Πεκίνο και την Τιανζίν. Υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, πίσω από τον μικρό αυτό αριθμό των ηγετών των παράνομων οργανώσεων που παίρνουν τις αποφάσεις (…)

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Δεν είναι ένα συνηθισμένο φοιτητικό κίνημα. Οι φοιτητές κάνουν σαματά, εδώ και δέκα ημέρες τώρα και είμαστε ανεκτικοί και συγκρατημένοι. Αλλά τα πράγματα δεν πήγαν, όπως τα περιμέναμε. Μία ελάχιστη μειονότητα εκμεταλλεύεται τους φοιτητές. Θέλουν να προκαλέσουν σύγχυση, στον κόσμο και να βυθίσουν την χώρα, στο χάος. Είναι μια καλοσχεδιασμένη συνωμοσία, πραγματικός σκοπός της οποίας είναι να πλήξουν το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα και το σοσιαλιστικό σύστημα. Πρέπει να εξηγήσουμε, σε ολόκληρο το κόμμα και το έθνος, ότι αντιμετωπίζουμε μία πάρα πολύ κρίσιμη πολιτική μάχη. Πρέπει να είμαστε σαφείς και ξεκάθαροι, απέναντι, σε αυτήν την αναταραχή.

Λι Πενγκ : Μήπως πρέπει, άμεσα, να οργανώσουμε ένα κύριο άρθρο, στην Εφημερίδα του Λαού, ώστε να διαδώσουμε όσα είπε ο σύντροφος Ντενγκ Ξιάοπινγκ;».

Αυτό έγινε. Στις 26 Απριλίου 1989, δημοσιεύεται στην «Εφημερίδα του Λαού», άρθρο τιτλοφορούμενο «Ανάγκη, για μια καθαρή στάση, απέναντι στις ταραχές».

«Πρόκειται για καλοσχεδιασμένη πλεκτάνη, για να προκαλέσει σύγχυση, στον κόσμο και να ρίξει την χώρα, σε αναταραχή. Ο πραγματικός στόχος του είναι να απορρίψει το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα και το σοσιαλιστικό σύστημα, στο πιο θεμελιώδες επίπεδο. Πρόκειται, για έναν πολύ κρίσιμο πολιτικό αγώνα, που αφορά ολόκληρο το Κόμμα και το έθνος».

Το πρωί της 13ης Μαΐου 1989, ο Γενικός Γραμματέας του Κόμματος Ζάο Ζιγανγκ και ο Πρόεδρος της του κράτους Γιάνγκ Σανγκουν πηγαίνουν, στο σπίτι του Ντενγκ Ξιάοπινγκ, για να δώσουν αναφορά.

Εκεί, καταγράφονται και οι εντάσεις, μεταξύ της ανώτερης ηγεσίας.

Ο Ζάο Ζιγιανγκ κάνει μία φιλική εισήγηση, προς τα αιτήματα των φοιτητών και εισηγείται πολυεπίπεδο διάλογο.

Εισπράττει την εξής απάντηση:

«Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Ο διάλογος είναι καλός, αλλά το θέμα είναι να λυθεί το πρόβλημα. Δεν μπορεί να μας σέρνουν, από την μύτη. Αυτό το κίνημα διαρκεί, πάρα πολύ, σχεδόν, ένα μήνα, τώρα. Οι σύντροφοι ανησυχούν. Πρέπει να είμαστε αποφασιστικοί. Έχω πει, ξανά και ξανά, ότι χρειαζόμαστε σταθερότητα, εάν πρόκειται να αναπτυχθούμε. Πώς μπορούμε να προοδεύσουμε, εάν τα πράγματα είναι σε απόλυτη αταξία;

Γιάνγκ Σανγκουν : Ο Γκορμπατσώφ θα είναι, εδώ, σε δύο ημέρες και σήμερα, ακούω ότι οι φοιτητές πρόκειται να κηρύξουν απεργία πείνας. Προφανώς, θέλουν να ανεβάσουν την θερμοκρασία και να τραβήξουν μεγάλη διεθνή προσοχή.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Η Τιεν Αν Μεν είναι το σύμβολο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Η πλατεία πρέπει να είναι, σε τάξη, όταν έρθει ο Γκορμπατσώφ. Πρέπει να διατηρήσουμε την διεθνή μας εικόνα. Τι εικόνα θα δώσουμε αν η πλατεία είναι χάλια»;

Στις 13 Μαΐου 1989, τουλάχιστον, 100.000 φοιτητές  ανακοινώνουν απεργία πείνας και στις 16/5/1989, ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ φθάνει, στην Κίνα.

Η Διοικούσα Επιτροπή του Πολίτμπιρο συγκαλείται, εκτάκτως : Στη σύσκεψη είναι παρόντες οι Ζαο Ζιγιανγκ, ο Λι Πενγκ, ο Κιάμο Σι, ο Χου, και Γιαο Λιν. Εκ των γερόντων του κόμματος, παρίστανται οι Γιάνγκ Σανγκουν και Μπο Γιμπο.

Στο τραπέζι, πέφτει η ιδέα αναθεώρησης του άρθρου, στην εφημερίδα της 26ης Απριλίου 1989. Απορρίπτεται.

Ακολουθεί νέα σύσκεψη, στις 17 Μαΐου 1989 :

«Γιαο Γιλιν : ... Δεν καταλαβαίνω, γιατί ο σύντροφος Ζαο Ζιγιανγκ ανέφερε τον σύντροφο Ντενγκ Ξιάοπινγκ, στην χθεσινή συνομιλία του, με τον Γκορμπατσώφ. Έτσι, όπως έχουν τα πράγματα, αυτήν την στιγμή, αυτό το μόνο, που μπορεί να είχε σκοπό, ήταν να μεταφέρει, στον σύντροφο Ντενγκ Ξιάοπινγκ όλη την ευθύνη και να κάνει τους φοιτητές να στοχοποιήσουν τον σύντροφο Ντενγκ Ξιάοπινγκ.  Αυτό έκανε το όλο χάος πολύ χειρότερο.

Ζαο Ζιγιανγκ : (…) Σχετικά με τα χθεσινά σχόλιά μου, στον Γκορμπατσώφ : Από το 13ο Συνέδριο του Κόμματος, όποτε συναντώ ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος, από άλλες χώρες, ξεκαθαρίζω τον ρόλο του συντρόφου Ντενγκ Ξιάοπινγκ. Το κάνω αυτό, για να βεβαιώσω ότι ο κόσμος έχει μια πιο ξεκάθαρη κατανόηση ότι η συνεχιζόμενη ισχύς του συντρόφου Ντενγκ Ξιάοπινγκ, εντός του Κόμματός μας, είναι νόμιμη, παρά τη συνταξιοδότησή του.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Σύντροφε Ζαο Ζιγιανγκ η ομιλία σου, στις 4 Μαΐου, ήταν σημείο καμπής. Από τότε, το φοιτητικό κίνημα χειροτερεύει, σταθερά. Φυσικά, θέλουμε να οικοδομήσουμε την σοσιαλιστική δημοκρατία, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε, βιαστικά, και αυτό που δεν θέλουμε, καθόλου, είναι αυτά τα δυτικού τύπου πράγματα. Αν το ένα δισεκατομμύριο του λαού μας πήγαινε, ξαφνικά, σε πολυκομματικές εκλογές, θα είχαμε χάος, όπως ο εμφύλιος πόλεμος, που είδαμε, κατά την διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης… (…) Αφού το σκέφτηκα, πολύ και επώδυνα, κατέληξα, στο συμπέρασμα ότι πρέπει να κατεβάσουμε τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό και να κηρύξουμε στρατιωτικό νόμο, στο Πεκίνο, πιο συγκεκριμένα, στις αστικές περιοχές του Πεκίνου. Ο στόχος του στρατιωτικού νόμου θα είναι η καταστολή των αναταραχών μια και καλή και η επαναφορά, γρήγορα, στην κανονικότητα.

Ζαο Ζιγιανγκ : Είναι πάντα καλύτερο να παίρνεις μια απόφαση, παρά να μην την έχεις. Αλλά σύντροφε Ντενγκ Ξιάοπινγκ, θα είναι δύσκολο, για μένα, να πραγματοποιήσω αυτό το σχέδιο. Έχω δυσκολίες, με αυτό.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ;: Η μειοψηφία υποτάσσεται στην πλειοψηφία!

Ζαο Ζιγιανγκ : Θα υποκύψω, στην κομματική πειθαρχία. Η μειοψηφία υποχωρεί, στην πλειοψηφία».

Το πρωί της 18 Μαΐου, οι “8” συναντώνται, με το Πολίτμπιρο και συμφωνούν, επισήμως, να κηρύξουν στρατιωτικό νόμο. Ο Ζαο Ζιγιανγκ δεν παρίσταται και ένας, εκ των παρισταμένων, τον επιτιμά αγρίως:

«Λι Πενγκ : Ο λόγος που ο σύντροφος Ζαο Ζιγιανγκ δεν ήλθε, σήμερα, είναι ότι αντιτίθεται, στον στρατιωτικό νόμο. Ενεθάρρυνε τους φοιτητές, από την αρχή. (…) Ήταν προφανές ότι οι απόψεις του συντρόφου Ζαο Ζιγιανγκ ήσαν διαφορετικές από αυτές του συντρόφου Ντενγκ Ξιάοπινγκ και της πλειοψηφίας των συντρόφων.

Βανγκ Ζεν : Αυτοί οι άνθρωποι, πραγματικά, τα θέλουν! Θα πρέπει να συλληφθούν, μόλις, ξαναβγούν έξω. Μην τους δείχνετε έλεος! Οι φοιτητές είναι τρελοί, αν νομίζουν ότι μια χούφτα ανθρώπων μπορεί να ανατρέψει το Κόμμα και την κυβέρνησή μας!

Μπο Γινπο : Όλος ο ιμπεριαλιστικός δυτικός κόσμος θέλει οι σοσιαλιστικές χώρες να εγκαταλείψουν τον σοσιαλιστικό δρόμο και να γίνουν δορυφόροι, στο σύστημα του διεθνούς μονοπωλιακού καπιταλισμού. Οι άνθρωποι (…), που βρίσκονται, πίσω, από αυτό το φοιτητικό κίνημα, έχουν υποστήριξη, από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη και από τους αντιδραστικούς του Κουομιντάνγκ, στην Ταϊβάν. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι το Κογκρέσο των ΗΠΑ και άλλα δυτικά κοινοβούλια έχουν αναμειχθεί, στο φοιτητικό κίνημα»…

Στις 4 το πρωί της 19ης Μαΐου, μετά την συνεδρίαση της Μόνιμης Επιτροπής του Πολίτμπιρο, οι Ζαο Ζιγιανγκ και Λι Πενγκ επισκέπτονται την Τιεν Αν Μεν. Ο Ζαο Ζιγιανγκ  είπε, στους φοιτητές: «Ήρθαμε πολύ αργά» και παρακάλεσε να προστατέψουν την υγεία τους, να σταματήσουν την απεργία πείνας και να φύγουν, από την πλατεία, πριν να είναι πολύ αργά.

«Ξαπλώναμε, στις γραμμές των τραίνων, όταν ήμασταν νέοι και δεν σκεφτόμασταν το μέλλον. Αλλά πρέπει να σας ζητήσω να σκεφτείτε, προσεκτικά, το μέλλον. Πολλά θέματα θα λυθούν, τελικά. Σας ικετεύω να τερματίσετε την απεργία πείνας».

Ο στρατιωτικός νόμος  εφαρμόστηκε, αρχικά, μόνον, σε πέντε αστικές συνοικίες του Πεκίνου. Αλλά προκάλεσε σφοδρή αντίθεση, σε όλη την πρωτεύουσα, καθώς και σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Στρατεύματα, από 22 μεραρχίες, κινήθηκαν, προς την πόλη και έτσι πολλοί αποκλείστηκαν, στα προάστια, ή στους δρόμους της πόλης, χωρίς να μπορούν να φθάνουν, στους προορισμούς τους.

Το κέρινο ομοίωμα του Ντενγκ Ξιάοπινγκ.

Την ίδια ημέρα, ο Ντενγκ Ξιάοπινγκ συγκαλεί τους “8” του κόμματος, με θέμα την αντικατάσταση του Ζαο Ζιγιανγκ.

«Η αδιαλλαξία του Ζαο Ζιγιανγκ ήταν εμφανής και φέρει αναμφισβήτητη ευθύνη. Ούτε, στην συνεδρίαση κόμματος-κυβέρνησης-στρατού, που συγκάλεσε η Διαρκής Επιτροπή του Πολιτικού Γραφείου δεν παρευρέθηκε. Όλοι κατάλαβαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.

Βανγκ Ζεν : Ο Ζαο Ζιγιανγκ δεν έδωσε, ποτέ, λίγη προσοχή, σε ανθρώπους σαν εμάς. (…) Αυτό, που, πραγματικά, θέλει, είναι να διώξει εμάς τους γέρους, από την εξουσία. Δεν τον κακομεταχειριστήκαμε. Αυτός επέλεξε την αντιπαράθεση.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : (…) Στην πρόσφατη αναταραχή, ο Ζαο Ζιγιανγκ αποκάλυψε, πλήρως, την θέση του. Προφανώς, στέκεται, στο πλευρό της αναταραχής και πρακτικά, υποδαυλίζει διχασμό, διχάζει το Κόμμα και υπερασπίζεται την αναταραχή. (…) Η επιλογή του αντικαταστάτη του, είναι ο σύντροφος Ζιανγκ Ζεμίν, από την Σαγκάη. Κάθε  φορά, που κατεβαίνω, στην Σαγκάη, με συναντά και με θεωρεί ένα σεμνό άτομο, με ισχυρή κομματική πειθαρχία και ευρεία γνώση. Τα πάει καλά και στην Σαγκάη».

Το βράδυ της 27ης Μαΐου, ο Ντενγκ Ξιάοπινγκ  και οι άλλοι “7” συναντήθηκαν, για, περίπου, πέντε ώρες.

Λι Πενγκ : Τα αντιδραστικά στοιχεία πιστεύουν ότι η κυβέρνηση, τελικά, θα υποχωρήσει, αν αρνηθούν να αποσυρθούν, από την πλατεία. Το σχέδιό τους είναι να προκαλέσουν συγκρούσεις και να δημιουργήσουν αιματοχυσία (…)

Βανγκ Χεν : Αυτοί οι καταραμένοι μπάσταρδοι! Ποιοι νομίζουν ότι είναι, που πατάνε ιερό έδαφος, όπως η Τιε Αν Μεν, τόσο καιρό; Πραγματικά, τα θέλουν! Πρέπει να στείλουμε τα στρατεύματα, αμέσως, τώρα, για να αρπάξουν αυτούς τους αντεπαναστάτες, σύντροφε Ντενγκ Ξιάοπινγκ! Σε τί χρησιμεύει, τέλος πάντων, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός; Σε τί χρησιμεύουν τα στρατεύματα στρατιωτικού νόμου; Δεν πρέπει, απλώς, να κάθονται και να τρώνε! Υποτίθεται ότι πιάνουν, από τον λαιμό, τους αντεπαναστάτες! Πρέπει να το κάνουμε, αλλιώς δεν θα συγχωρήσουμε, ποτέ, τον εαυτό μας! Πρέπει να το κάνουμε, αλλιώς οι απλοί άνθρωποι θα επαναστατήσουν! Όποιος προσπαθεί να ανατρέψει το Κομμουνιστικό Κόμμα αξίζει θάνατο, χωρίς ταφή!

Λι Χσεν Νιεν : Ο απολογισμός, που, μόλις, μας έδωσε ο σύντροφος Λι Πενγκ δείχνει, ξεκάθαρα, ότι ο δυτικός καπιταλισμός θέλει, πραγματικά, να δει αναταραχή, στην Κίνα. Και όχι μόνο αυτό. Θα ήθελαν, επίσης, να δουν αναταραχή, στην Σοβιετική Ένωση και σε όλες τις σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιαπωνία και μερικές άλλες δυτικές χώρες δεν αφήνουν, ούτε βήμα ειρηνικής εξέλιξης, στις σοσιαλιστικές χώρες. (…)Καλύτερα να προσέχουμε. Ο καπιταλισμός θέλει να νικήσει τον σοσιαλισμό, στο τέλος.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Ο σύντροφος Λι Χσεν Νιεν έχει δίκιο. Τα αίτια αυτού του περιστατικού έχουν να κάνουν, με το παγκόσμιο πλαίσιο. Ο δυτικός κόσμος, ειδικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν ρίξει ολόκληρη την μηχανή προπαγάνδας τους, στις ταραχές και παρέχουν ενθάρρυνση και βοήθεια, στους λεγόμενους δημοκράτες -ανθρώπους, που, στην πραγματικότητα, είναι τα αποβράσματα του κινεζικού έθνους. Αυτή είναι η ρίζα της χαοτικής κατάστασης, που αντιμετωπίζουμε σήμερα. (…) Ορισμένες δυτικές χώρες χρησιμοποιούν πράγματα, όπως τα «ανθρώπινα δικαιώματα» σαν να λένε ότι το σοσιαλιστικό σύστημα είναι παράλογο, ή παράνομο, για να μας επικρίνουν, αλλά αυτό, που, πραγματικά, στοχεύουν είναι η κυριαρχία μας. Οι δυτικές χώρες δεν έχουν, καθόλου, δικαίωμα να μιλάνε, για ανθρώπινα δικαιώματα!

Λι Πενγκ : Προτρέπω, σθεναρά, να προχωρήσουμε, άμεσα, για να καθαρίσουμε την πλατεία Τιεν Αν Μεν και να βάλουμε, αποφασιστικά, ένα τέλος, στην αναταραχή και στο, συνεχώς, ευρυνόμενο πρόβλημα.

Κίρο Σι : Τα γεγονότα δείχνουν ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε, από τους φοιτητές να αποσυρθούν, οικειοθελώς. H εκκαθάριση της πλατείας είναι η μόνη μας επιλογή και είναι, απολύτως, απαραίτητη.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Συμφωνώ, με όλους σας και προτείνω τα στρατεύματα του στρατιωτικού νόμου να ξεκινήσουν, απόψε, να υλοποιούν το σχέδιο εκκαθάρισης και να το ολοκληρώσουν, εντός δύο ημερών. Καθώς προχωράμε, στο ξεκαθάρισμα, πρέπει να το εξηγήσουμε, ξεκάθαρα, σε όλους τους πολίτες και τους φοιτητές, ζητώντας τους να φύγουν και κάνοντας ό,τι καλύτερο μπορούμε, για να τους πείσουμε. Αν, όμως, αρνηθούν να φύγουν, θα είναι υπεύθυνοι, για τις συνέπειες»…

Στις 4 το απόγευμα της 3ης Ιουνίου 1989, οι Γιάνγκ Σανγκουν, Λι Πενγκ, Κιάμο Σι και Γιαο Γιλιν, πραγματοποίησαν έκτακτη συνάντηση, με αρμόδιους στρατιωτικούς αξιωματούχους.

«Λι Πενγκ : Καταλαβαίνετε όλοι την εικόνα, τώρα. Μόλις ήρθα, επίσης, σε επαφή, με τον σύντροφο Ντενγκ Ξιάοπινγκ και μου ζήτησε να μεταφέρω δύο σημεία, σε όλους. Το πρώτο είναι : Λύστε το πρόβλημα, πριν ξημερώσει, αύριο. Εννοεί ότι τα στρατεύματά μας του στρατιωτικού νόμου θα πρέπει να ολοκληρώσουν, πλήρως, το έργο τους, να καθαρίσουν την Πλατεία, πριν δύσει ο ήλιος. Το δεύτερο είναι : Να είστε σώφρονες, με τους φοιτητές και να βεβαιωθείτε ότι εκείνοι καταλαβαίνουν αυτό, που κάνουμε. Τα στρατεύματα θα πρέπει να καταφύγουν, σε «όλα τα απαραίτητα μέσα», μόνο, εάν όλα τα άλλα, αποτύχουν. Με άλλα λόγια, πριν εκκενώσουμε την πλατεία, να συμβουλεύουμε τους φοιτητές και τους πολίτες να αποφεύγουν, πάση θυσία, τους δρόμους και να ζητάμε, από αυτούς που βρίσκονται, στην πλατεία, να φύγουν, μόνοι τους, από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Εν ολίγοις, πρέπει να κάνουμε εξαιρετική δουλειά, στο έργο της προπαγάνδας. Πρέπει να είναι σαφές, σε όλους, ότι στεκόμαστε, στο πλευρό του λαού και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε, για να αποφύγουμε την αιματοχυσία.

Ακολουθεί απόσπασμα, από τους επικεφαλής διοίκησης του Στρατιωτικού Νόμου :

«Τα στρατεύματα συνέχισαν να πυροβολούν προειδοποιητικούς πυροβολισμούς, στον αέρα, αλλά οι άνθρωποι δεν έδειχναν σημάδια φόβου. Η (…) προέλαση του στρατού ήταν αργή, λόγω της παρέμβασης των πολιτών. Το πλήθος πετούσε πέτρες, μπουκάλια αναψυκτικών και άλλα, αλλά ο στρατός τήρησε αυστηρή πειθαρχία και δεν έριξε, ούτε μια βολή. 

Πιστεύοντας ότι τα στρατεύματα δεν θα χρησιμοποιούσαν αληθινά πυρομαχικά, οι πολίτες γίνονταν, όλο και πιο τολμηροί. Στις 10:10 μ.μ., δεκάδες χιλιάδες σχημάτισαν ένα ανθρώπινο τείχος, στην οδό Μπιενφογκβο, για να μπλοκάρουν τα στρατεύματα, οι δύο πλευρές στάθηκαν, η μία, απέναντι, στην άλλη, σε απόσταση είκοσι, έως τριάντα μέτρων. Κάποιοι, από τους πολίτες, συνέχισαν να πετούν πέτρες και άλλα αντικείμενα.

(…) Οι στρατιώτες - με τις δύο πρώτες σειρές, σε γονατιστή θέση και τους πίσω ορθίους -  έστρεψαν τα όπλα τους, στο πλήθος. Περίπου, στις 22:30, κάτω από ένα καταιγισμό πετροπόλεμου, τα στρατεύματα άνοιξαν πυρ (…) Όταν οι άνθρωποι, στο πλήθος, συνειδητοποίησαν ότι χρησιμοποιούνταν αληθινά πυρομαχικά, ξεχύθηκαν, κατά κύματα, προς την γέφυρα Μουξιντι. Η υποχώρησή τους εμποδίστηκε, από τα οδοφράγματα, που είχαν στήσει και γι’ αυτό κάποιοι, από το πλήθος ποδοπατήθηκαν και τραυματίστηκαν, σοβαρά».

Απόσπασμα, από fax του Υπουργείου Κρατικής Ασφαλείας :

«Μέχρι την 1 π.μ., στις 4 Ιουνίου, όλα τα στρατεύματα στρατιωτικού νόμου είχαν εισέλθει, στην πλατεία Τιεν Αν Μεν και επί τρεις ώρες, καλούσαν τους φοιτητές να αποχωρήσουν, οικειοθελώς, πριν από την προθεσμία (4 το πρωί) εκκένωσης της πλατείας.

Στις 4:00, απότομα, όλα τα φώτα της πλατείας έσβησαν, προκαλώντας, στους καταληψίες της, πανικό. Την ίδια στιγμή, η Διοίκηση Στρατιωτικού Νόμου συνέχισε να μεταδίδει την «Ειδοποίηση, για εκκένωση της πλατείας».

Γύρω, στις 4:30, τα φώτα, στην πλατεία άναψαν, ξανά. Οι φοιτητές βρέθηκαν αντιμέτωποι, με έναν μεγάλο αριθμό ένοπλων στρατιωτών, οι οποίοι προσέγγιζαν τους φοιτητές, όλο και πιο κοντά. Σειρές, από τανκς και τεθωρακισμένα άρχισαν να κινούνται, αργά, μέσα, στην Πλατεία, από το βόρειο άκρο της. Τα τανκς και τα τεθωρακισμένα συνέχισαν να προχωρούν, γκρεμίζοντας και συντρίβοντας φοιτητικές σκηνές στην πορεία, μέχρι που κύκλωσαν τους φοιτητές από τα ανατολικά και τα δυτικά, σε απόσταση είκοσι ή τριάντα μέτρων.

Περί τις 5 π.μ., χιλιάδες φοιτητές υποχώρησαν προς τη νοτιοανατολική γωνία της Πλατείας. Σποραδικά ακούγονταν κραυγές «Αιματοχυσία» «Κάτω ο φασισμός» «Κλέφτες, κλέφτες», «Γ… ζώα» και άλλα παρόμοια. Κάποιοι έφτυναν τους στρατιώτες, καθώς περνούσαν, μπροστά τους.

Ξημέρωσε, περίπου, στις 5:20. Ο κύριος όγκος των μαθητών είχε εγκαταλείψει την πλατεία, αλλά περίπου διακόσιοι προκλητικοί φοιτητές και πολίτες παρέμειναν και τώρα, ήσαν, εντελώς, στριμωγμένοι, από τανκς, που προχώρησαν, πάνω τους, αργά και υπομονετικά, αναγκάζοντάς τους, σταδιακά, να υποχωρήσουν. Όταν και η τελευταία ομάδα, τελικά, απωθήθηκε, από την πλατεία και βρέθηκε, με τους πολίτες, έξω, από αυτήν, μερικά από τα μέλη της πήραν το θάρρος να φωνάξουν: «Φασίστες!» και «Κάτω ο Φασισμός!». Σε απάντηση, αξιωματικοί και στρατιώτες, που ήσαν συγκεντρωμένοι, στο Μαυσωλείο του Μάο πυροβόλησαν, στον αέρα και φώναξαν: «Αν κανείς δεν μου επιτεθεί, δεν επιτίθεμαι, σε κανέναν!»

Στις 5:40 π.μ., η πλατεία είχε καθαριστεί.

Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι, σε όλη την διαδικασία εκκαθάρισης της Πλατείας, τα στρατεύματα του στρατιωτικού νόμου δεν πυροβόλησαν, μέχρι θανάτου, ούτε ένα άτομο και κανένα άτομο δεν έπεσε, κάτω από τανκ.

Ωστόσο, ορισμένες ανθρωποκτονίες πολιτών και στρατιωτών συνεχίστηκαν και κατά τις πρωινές ώρες. Το πλήθος ήταν εξοργισμένο και φήμες διεδίδοντο, για χιλιάδες θύματα».

Στις 6 Ιουνίου, δυόμισι μέρες μετά από αυτό που απεκλήθη «καταστολή των αντεπαναστατικών ταραχών», ακολουθεί ο απολογισμός. Το απόσπασμα του διαλόγου προέρχεται από τα πρακτικά των Κεντρικών του κόμματος και απομαγνητοφώνηση της συνεδρίασης:

«Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Αν δεν μέναμε ήμασταν σταθεροί, με τις αντεπαναστατικές ταραχές, ποιός ξέρει τί μπορεί να είχε συμβεί; Ο στρατός υπέφερε πολύ. Τους χρωστάμε πολλά, πραγματικά, τα χρωστάμε. Αν οι συνωμοσίες όσων υποκινούσαν τις ταραχές είχαν πετύχει, θα είχαμε εμφύλιο πόλεμο. Και αν είχε γίνει εμφύλιος – φυσικά, η δική μας πλευρά θα είχε κερδίσει, αλλά σκεφτείτε, μόνο, όλους αυτούς τους θανάτους.

Λι Χσεν Νιεν : Εάν δεν είχαμε καταπνίξει αυτές τις αντεπαναστατικές ταραχές, θα μπορούσαμε να μιλάμε, εδώ, τώρα; Οι στρατιώτες του ΛΑΣ είναι πραγματικά τα αδέρφια του κινεζικού λαού και στιβαροί πυλώνες του Κόμματος και του κράτους. …

Γιάνγκ Σανγκουν : Έχουμε πληρώσει ακριβό τίμημα, για την καταστολή αυτών των αντεπαναστατικών ταραχών. Η αποκατάσταση της κοινωνικής τάξης, στο Πεκίνο, πρέπει να είναι η πρώτη μας προτεραιότητα, τώρα και αυτό σημαίνει ότι έχουμε πολλή δουλειά πολιτικής σκέψης να κάνουμε.

Μπο Γιμπο : Έχω κάποιο υλικό εδώ—αναφορές, από όλες τις μεγάλες δυτικές ειδησεογραφικές υπηρεσίες και τηλεοπτικά δίκτυα, σχετικά, με το λεγόμενο λουτρό αίματος της 4ης Ιουνίου, στην Τιεν Αν Μεν και τον αριθμό των νεκρών και των τραυματιών. Επιτρέψτε μου να το διαβάσω. Associated Press: «Τουλάχιστον, πεντακόσιοι νεκροί». NBC: «Χίλιοι τετρακόσιοι νεκροί, δέκα χιλιάδες τραυματίες». ABC: «Δύο χιλιάδες νεκροί». Αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών: «Τρεις χιλιάδες νεκροί». BBC: «Δύο χιλιάδες νεκροί, έως και δέκα χιλιάδες τραυματίες». Reuters: «Περισσότεροι, από χίλιοι νεκροί». L’Agence France-Presse: «Τουλάχιστον, χίλιοι τετρακόσιοι νεκροί, δέκα χιλιάδες τραυματίες». UPI: «Περισσότεροι, από τριακόσιοι νεκροί». Πρακτορείο Ειδήσεων Kyodo: «Τρεις χιλιάδες νεκροί, περισσότεροι, από δύο χιλιάδες τραυματίες». Yomiuri Shimbun (Ιαπωνία): «Τρεις χιλιάδες νεκροί».

Ο αντίκτυπος είναι τεράστιος, όταν αριθμοί σαν αυτούς εξαπλώνονται, σε όλο τον κόσμο! Πρέπει να αντεπιτεθούμε, ενάντια, σε αυτές τις φήμες, αμέσως, τώρα.

Λι Πενγκ : Ο Μπο έχει δίκιο. Ο Γουάν Μουν πραγματοποιεί συνέντευξη Τύπου, σήμερα, το απόγευμα, για να αποκαλύψει τα αληθινά γεγονότα. Το Γενικό Γραφείο του Κρατικού Συμβουλίου αναφέρει ότι, από σήμερα, το μεσημέρι, τα βασικά στατιστικά στοιχεία – τα οποία έχουν ελεγχθεί, διπλά και τριπλά, με το Αρχηγείο Στρατιωτικού Νόμου και τον Κινεζικό Ερυθρό Σταυρό – είναι τα εξής : Πέντε χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικοί του ΛΑΣ τραυματίστηκαν και περισσότεροι, από δύο χιλιάδες πληθυσμού (μετρώντας φοιτητές, ανθρώπους της πόλης και ταραχοποιούς, μαζί), επίσης, τραυματίστηκαν.

Τα στοιχεία για τους νεκρούς είναι τα εξής : είκοσι τρεις, από τα στρατεύματα του στρατιωτικού νόμου, εκ των οποίων, δέκα από τον ΛΑΣ και δεκατρείς, από την Λαϊκή Ένοπλη Αστυνομία. Επίσης, αγνοούνται, περίπου, διακόσιοι στρατιώτες. Οι νεκροί, μεταξύ των ανθρώπων της πόλης, των φοιτητών και των ταραχοποιών είναι, περίπου, διακόσιοι, από τους οποίους τριάντα έξι είναι φοιτητές. Κανείς δεν σκοτώθηκε, στην πλατεία Τιεν Αν Μεν.

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Αυτό το περιστατικό ήταν μια αφύπνιση, για όλους μας. … Η χρήση του στρατιωτικού νόμου, για την αντιμετώπιση της αναταραχής ήταν, απολύτως, απαραίτητη. Στο μέλλον, όποτε χρειαστεί, θα χρησιμοποιήσουμε αυστηρά μέτρα, για να εξαλείψουμε τα πρώτα σημάδια αναταραχής, μόλις εμφανιστούν. Αυτό θα δείξει ότι δεν θα ανεχθούμε τις ξένες παρεμβάσεις και θα προστατεύσουμε την εθνική μας κυριαρχία.

Λι. Χσεν Νιεν : Το κλειδί, για την σταθεροποίηση των πραγμάτων, αυτή την στιγμή, είναι να είσαι εξαιρετικά σκληρός, στον εντοπισμό των αντεπαναστατών ταραχοποιών, ειδικά, των συνωμοτών, που οργάνωναν τα πράγματα, στα παρασκήνια. Αυτή η σύγκρουση είναι μια σύγκρουση, με τον εχθρό. …

Ντενγκ Ξιάοπινγκ : Θα πρέπει να επιβάλλουμε τις απαραίτητες τιμωρίες, σε διάφορους βαθμούς και στους λίγους εκείνους, που φιλοδοξούσαν να ανατρέψουν τη Λαϊκή Δημοκρατία. … Αλλά θα πρέπει να είμαστε επιεικείς, απέναντι, στους φοιτητές διαδηλωτές, είτε, από το Πεκίνο, είτε, από αλλού, στην Κίνα ή, από το εξωτερικό και δεν πρέπει να προσπαθούμε να εντοπίσουμε ατομική ευθύνη. Πρέπει, επίσης, να προσέχουμε τις μεθόδους μας καθώς αναλαμβάνουμε τον έλεγχο της κατάστασης.

Θα πρέπει να είμαστε, ιδιαίτερα, προσεκτικοί με τους νόμους, ιδιαίτερα, τους νόμους και τους κανονισμούς, σχετικά με τις συγκεντρώσεις, τους συλλόγους, τις πορείες, τις διαδηλώσεις, τον Τύπο και τις εκδόσεις. Δραστηριότητες, που παραβιάζουν τον νόμο, πρέπει να κατασταλούν. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε, στους ανθρώπους, να διαδηλώνουν, όποτε θέλουν. Εάν ο κόσμος διαδηλώνει 365 ημέρες, τον χρόνο και δεν θέλει να κάνει τίποτα άλλο, η μεταρρύθμιση και το «Άνοιγμα της Κίνας» δεν θα οδηγήσουν πουθενά»…

Έτσι η φορά των πραγμάτων, στην “Λαϊκή Δημοκρατία” της Κίνας πήρε την αντίθετη κατεύθυνση, από την φόρα των πραγμάτων, στην “Σοβιετική Ένωση”. 

Και τον κυρίαρχο ρόλο τον έπαιξε η υποταγή του στρατού, στην κομμουνιστική κομματική ηγεσία, η οποία, προηγουμένως, είχε καθαιρέσει τον Γενικό Γραμματέα του κόμματος. 

Δεν είναι λίγο αυτό. 

Όλα τα υπόλοιπα αποτελούν, πλέον, Ιστορία…