Οι “Εκδοχές πολέμου 2009 - 2022”, ως, τραγικά, πραγματοποιημένες εκδοχές μιας ελιτιστικής “ευρωπαϊστικής” ιδεοληπτικής ανοησίας. (Μια σκληρή, αμείλικτη και ψυχρή βιβλιοκριτική, στο πρόσφατο ρηχό πόνημα του Ευάγγελου Βενιζέλου).

Αυτές τις ημέρες κάθησα και διάβασα το τελευταίο πόνημα του Ευάγγελου Βενιζέλου, που αναφέρεται, στην περίοδο 2009 - 2022, δηλαδή στα χρόνια της, ολοσχερώς, καταστροφικής οικονομικής κρίσης, στην χώρα μας, που υπερβαίνουν την δωδεκαετία και δεν μπορώ να ισχυρισθώ ότι έγινα σοφότερος, διαβάζοντας αυτό το βιβλίο – συνέντευξη του αυτοπαρουσιαζόμενου και του αυτοθαυμαζόμενου καθηγητή του συνταγματικού δικαίου και πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος υπήρξε και μέλος πολλών κυβερνήσεων, στο παρελθόν και έπαιξε τον δικό του βαρύ και ολέθριο ρόλο του, στις κυβερνήσεις της μνημονιακής περιόδου. 

Δεν είναι ότι το βιβλίο δεν παρουσιάζει πληροφορίες, που ορισμένες είναι όχι ασήμαντες, όπως αυτή που αφορά την συνάντησή του, με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στο ξενοδοχείο Monopol, στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, στις 16/9/2011, όπου ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών πρότεινε, στον Ευάγγελο Βενιζέλο το σχέδιό του, για έξοδο της Ελλάδας, από την ευρωζώνη. Τις παρουσιάζει αυτές τις πληροφορίες και αυτή είναι η μόνη αξία του. Όμως, στην ουσία, δεν ξεπερνά το επίπεδο του προσωπικού μυθεύματος του συνεντευξιαζόμενου. Είναι και παραμένει ένα, εξαιρετικά, ρηχό ιδεοληπτικό αφήγημα, το οποίο μετατρέπεται, σε ένα είδος παραμυθολογήματος του Ευάγγελου Βενιζέλου.

Αυτό το ιδεοληπτικό αφήγημα του Ευάγγελου Βενιζέλου είναι προϊόν και αποτέλεσμα του συνόλου των ιδεοληψιών του, οι οποίες συγκεντροποιούνται και συγκεκριμενοποιούνται, σε αυτό που έζησε ο ίδιος μια ζωή, ως πολιτικό όν και το οποίο αποτελεί την ιδεολογία, τον σκληρό πυρήνα των στρατηγικών επιλογών της μεγίστης πλειοψηφίας της εντόπιας ελίτ και η οποία ιδεολογία, φυσικά, συνοδεύεται και υπηρετεί τα συμφέροντα αυτής της πλειοψηφίας· και πάντως, όχι, κατ’ ανάγκην, της χώρας και του λαού, που την κατοικεί. 

Το μάγμα των ιδεοληψιών του Ευάγγελου Βενιζέλου και της μεγίστης πλειοψηφίας της εντόπιας ελίτ, είναι ο ευρωπαϊσμός και οι στρατηγική επιλογή της σύνδεσης της χώρας μας, με αυτό, που αποκαλείται ως “Ευρώπη” και εκφράζεται, αρχικά, από την ΕΟΚ, τώρα, από την αυτοαποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση και εξειδικεύεται, από την δεκαετία του 1990, στην προσαρμογή, στην ΟΝΕ, με την ένταξη της Ελλάδας, στην ευρωζώνη, με την κατάργηση του εθνικού μας νομίσματος και την υιοθέτηση, απο 1/1/2002, του ευρώ, ως κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, το οποίο, στην πράξη, λειτουργεί, ως ένας κρυφός μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών, ανάμεσα, σε ανισόμετρες οικονομίες.

Όλα τα στοιχεία  των ιδεοληψιών του Ευάγγελου Βενιζέλου συμπυκνώνονται και εκφράζονται, πολύ καθαρά, από την επιχειρηματολογία του, κατά της εξόδου της Ελλάδας, από την ευρωζώνη, στην συνάντηση του τότε Έλληνα υπουργού Οικονομικών και αντιπροέδρου της κυβέρνησης, με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στο Βρότσλαβ η οποία συνάντηση έγινε τον Σεπτέμβριο του 2011, όπως αναφέρω και παραπάνω. 

Ας δούμε το κλίμα της συνάντησης αυτής και την νεοεσχατολογική επιχειρηματολογία του Ευάγγελου Βενιζέλου προκειμένου να αιτιολογήσει την άρνηση να δεχθεί ο ίδιος, η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, όπως και η μέγιστη πλειοψηφία της εντόπιας ελίτ, οποιαδήποτε πιθανότητα ενός Grexit.

Γράφει, λοιπόν, στο βιβλίο του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, στις σελίδες 148 έως 152, τα παρακάτω, περιγράφοντας την συζήτηση, που είχε, με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε :

“Εκεί υπάρχει προγραμματισμένη συνάντηση με τον

Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, πάλι στο γνωστό

σχήμα, one plus one, δηλαδή Σόιμπλε-Άσμουσεν, Βενιζέλος-Ζανιάς.

Κατέβηκε από το δωμάτιο του ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε λίγο μετά από εμένα. Έπρεπε να οργανώσουμε τεχνικά τη συνάντησή μας. Αναζητήσαμε έναν κατάλληλο χώρο. Μας είπαν οι υπεύθυνοι του ξενοδοχείου ότι μπορούμε να κατέβουμε στο δεύτερο υπόγειο, όπου υπήρχε ένα μπαρ, φαντάζομαι γνωστό στην πόλη του Βροτσλαβ το οποίο ήταν κλειστό. Ήταν θεοσκότεινα, ανάψαμε ένα φως, άρα υπήρχε μια συνθήκη η οποία ήταν αρκετά θεατρική, ή έστω υποβλητική, γιατί υπήρχε ημίφως. Καθίσαμε σε μια γωνιά, υπήρχε ένα τραπέζι του μπαρ, ένας

μικρός καναπές στον οποίο κάθισαν οι δύο Γερμανοί συνομιλητές μας. Και από την άλλη μεριά, σε δύο μικρές πολυθρόνες, καθίσαμε ο Γιώργος Ζανιάς κι εγώ.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν ευθύς, χωρίς προλόγους -«Let's discuss the exit of Greece from euro» ήταν η χαρακτηριστική φράση. Άρα έθεσε το ζήτημα αμέσως στο τραπέζι κι άρχισε ένα γκραν γκινιόλ, το οποίο κράτησε ενενήντα λεπτά – μιάμιση ώρα. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με τη βοήθεια του Γεργκ Άσμουσεν μας ανέπτυξε το επιχείρημα, πόσο ευνοϊκό θα ήταν για την Ελλάδα να αποχωρήσει, προσωρινά υποτίθεται, από το ευρώ και όταν ανακάμψει, όταν ξαναποκτήσει τις προϋποθέσεις συμμετοχής, ξαναμπαίνει στην Ευρωζώνη.

Είχαν προετοιμάσει ένα σχέδιο, μας είπαν ότι το έχουν μελετήσει εις βάθος, ότι δεν πρέπει να υπάρχει ανησυχία, ότι θα μπορούν οι πολίτες να παίρνουν από τα ΑΤΜ ένα μικρό ποσό, ας πούμε πενήντα ευρώ κάθε εβδομάδα για τις στοιχειώδεις δαπάνες, ότι πιθανότατα θα υπήρχε διακοπή των διεθνών εμπορικών συναλλαγών και βεβαίως θα υπήρχε πρόβλημα με την λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, αλλά η Eυρωπαϊκή Ένωση θα φρόντιζε για την οργάνωση μιας «αερογέφυρας», για τη μεταφορά τροφίμων, αγαθών που δεν τα βρίσκει κανείς στην ελληνική παραγωγή, για τη μεταφορά φαρμάκων. Άρα, μιλούσαν για μια συνθήκη πολεμική, για ένα σενάριο συγκλονιστικό. Είναι άλλο οι αόριστες και ανεύθυνες συζητήσεις για το ενδεχόμενο του Grexit και τελείως διαφορετικό μια τόσο συγκεκριμένη συζήτηση μεταξύ των πολιτικά βασικών συνομιλητών.

Εγώ του απαντώ αμέσως και του επισημαίνω ότι το Grexit, εμφανιζόμενο έστω ως δήθεν προσωρινό, είναι τραγικό για την Ελλάδα, για τον λαό της. Η απάντηση μου ήταν: «Δεν θα οδηγήσουμε τη δημοκρατία σε κρίση, δεν θα οδηγήσουμε τον λαό στη φτώχεια, δεν θα οδηγήσουμε την Ελλάδα πενήντα χρόνια πίσω, δεν μπορείς να φανταστείς ποιο θα είναι το domino effect, ή εν πάση περιπτώσει

σου λέω ότι θα είναι τεράστιο». Με ρωτά, λοιπόν, «άρα η απάντηση είναι αρνητική», του λέω «η απάντηση είναι αρνητική», μου λέει «μήπως θέλεις να ρωτήσεις τον Πρωθυπουργό», του λέω «δεν βλέπω κανένα λόγο να κάνω ειδική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό. Έχω εξουσιοδότηση και εντολή να υπερασπιστώ και να εκπροσωπήσω τα εθνικά συμφέροντα, επιπλέον και τα συμφέροντα της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τα αντιλαμβάνομαι. Εκπροσωπώ την Ελλάδα, και η απάντηση μου είναι όχι, δεν συζητώ το σενάριο αυτό».

Εξήγησα ότι το Grexit είναι δραματικό για την Ελλάδα, η οποία θα υποβαθμιστεί πάρα πολλά επίπεδα ανάπτυξης και ευημερίας, ότι αυτό είναι τραγικό για την κοινωνική συνοχή, είναι απειλητικό για το κράτος δικαίου, για την ίδια τη λειτουργία του και του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Ελλάδα. Επιπλέον δε ότι αυτό θα έχει επιπτώσεις στην Ευρωζώνη, τις οποίες δεν εκτιμούν σωστά. Οι επιπτώσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες απ' ό,τι μπορεί να υποθέσει κανείς διά γυμνού οφθαλμού, ότι αυτές δεν θα είναι μόνο χρηματοοικονομικές ή χρηματοπιστωτικές, αλλά θα είναι πρωτίστως κοινωνικές, πολιτικές, θεσμικές,

δημοκρατικές, ότι θα αφορούν στην πραγματικότητα τις εγγυήσεις και τους θεσμούς της ευρωπαϊκής δημοκρατίας και του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους δικαίου. 

Η Ελλάδα θα πήγαινε στην εποχή των παγετώνων. Τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα μιας εξόδου από το ευρώ ήταν χιλιοειπωμένα. Βεβαίως θα είχαμε νομισματική κυριαρχία, βεβαίως θα μπορούσαμε να οργανώσουμε μια σειρά υποτιμήσεων του νέου εθνικού νομίσματος, της «νέας δραχμής». Δεν θα χρειαζόταν όμως καν να πάρουμε την πρωτοβουλία υποτιμήσεων, γιατί θα πηγαίναμε σε μία διαρκή, καθημερινή περιδίνηση του νέου νομίσματος, δηλαδή σε αλλεπάλληλες υποτιμήσεις που θα μας επέβαλλε η αγορά. Αυτό θα εξανέμιζε την αξία των καταθέσεων, οι οποίες θα είχαν μετατραπεί από καταθέσεις σε ευρώ σε καταθέσεις σε νέα δραχμή. Θα εξανέμιζε την

αξία των ακινήτων και των κινητών αξιών. Θα άλλαζε την αγορά εργασίας επιβάλλοντας τη φτηνή μισθωτή εργασία. Προφανώς θα έκανε δελεαστικές κάποιες επενδύσεις εντάσεως εργασίας στη χώρα μας, αλλά με ταπεινωτικούς μισθούς, με πολύ μικρή αγοραστική δύναμη. Το βασικό εξαγωγικό προϊόν που είναι ο ελληνικός τουρισμός θα προσφερόταν σε εξευτελιστικές τιμές, ενώ η ζήτησή του ήταν πολύ υψηλή εντός ευρώ. Θα υπήρχε οξύ πρόβλημα εφοδιασμού με εισαγόμενα αγαθά που είναι βασικά. Βεβαίως η δραστική υποτίμηση του εθνικού νομίσματος θα διευκόλυνε τις εξαγωγές, εάν διασφαλιζόταν όμως η δυνατότητα παραγωγής. Άρα μιλάμε για άλλο επίπεδο οικονομίας, αγοράς, μισθών, για άλλο επίπεδο ζωής. 

Αυτή είναι μια ήπια σύνοψη της οικονομικής πλευράς. Κοινωνικά αυτό θα επέφερε πλήρη ρήξη του κοινωνικού ιστού. Οξεία κοινωνική κρίση. Μετατροπή της κοινωνίας σε ζούγκλα. Πολιτικά θα ετίθετο ζήτημα αντοχής των δημοκρατικών θεσμών ενώπιον των κοινωνικών αντιδράσεων. Η έσχατη δε συνέπεια θα ήταν η συνολική απομείωση της εθνικής ισχύος. Μιλάμε για μια άλλη χώρα. Αυτό δεν μπορούσε να γίνει δεκτό. Ήταν η ανατροπή του εθνικού οράματος και της εθνικής στρατηγικής που μας έβαλε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μας κράτησε στη Δύση. Ήταν προφανές ότι τέθηκε στο τραπέζι η μοίρα της χώρας.

Ενημέρωσα, φυσικά, αμέσως μετά τη συνάντηση τον Γιώργο Παπανδρέου. Του ζήτησα να μην πάει στην Αμερική προς την οποία ήταν καθοδόν –ήταν στο Λονδίνο- αλλά να επιστρέψει στην Ελλάδα για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε, όπως και έγινε. Μετά πήγα εγώ στην Αμερική, όπως ήταν προγραμματισμένο και αναγκαίο, για τη φθινοπωρινή Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού

Ταμείου στην Ουάσινγκτον.

Γ.Κ.: Γιατί το κάνει αυτό ο Σόιμπλε; Το κάνει γιατί το πιστεύει και το θέλει, ή το κάνει ως εκβιασμό ή για να δοκιμάσει αντοχές και αντιδράσεις;

Ευ. Β.: Δεν θέλω, ούτε δικαιούμαι να κάνω έλεγχο προθέσεων ή πολύ περισσότερο έλεγχο φρονημάτων. Νομίζω ότι είχαν σκεφθεί σοβαρά το σενάριο της εξόδου. Ούτως ή άλλως, εξ αντικειμένου υπήρχε πάντα ο κίνδυνος του Grexit, αλλά υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ μιας εξ αντικειμένου προετοιμασίας πιθανών εκβάσεων κι ενός σχεδίου που το επιθυμεί κάποιος. Νομίζω ότι περισσότερο επιθυμούσαν –επιθυμούσε και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προσωπικά- να ξέρουν αν εμείς έχουμε κάνει μία συνειδητή επιλογή παραμονής στο ευρώ με όλες τις επιπτώσεις και ότι αν ξέρουμε ότι αυτό είναι το εθνικό συμφέρον, αυτό που αρμόζει στον τόπο μας και στους ανθρώπους μας, και ότι το φλερτ ορισμένων με το Grexit ήταν μια ανευθυνότητα ιστορική που δεν εκφράζει τα αρμόδια όργανα της Ελληνικής Δημοκρατίας και την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος.

Γ. Κ.. Γιατί δεν δημοσιοποιήσατε την πίεση που

ασκήθηκε τότε στην Πολωνία;

Ευ. Β.: Δεν δημοσιοποίησα την πίεση στο υπόγειο του ξενοδοχείου Monopol για το ενδεχόμενο Grexit, διότι εάν το έλεγα αυτό θα ήταν σαν να έχει συντελεστεί στην πραγματικότητα το μισό Grexit. Θα ήταν τέτοιες οι σύμπεριφορές των πολιτών, οι αντιδράσεις των αγορών, οι επιπτώσεις στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, που θα τροφοδοτούσαν μία νέα περίοδο οξείας και ανεξέλεγκτης κρίσης. Άρα έπρεπε να βιώνουμε μοναχικά και εν σιωπή την κατάσταση αυτή.

Δεν μετατρέψαμε ποτέ αυτό που βιώναμε, τη διαπραγμάτευση, τις πιέσεις, τα δύσκολα διλήμματα, σε μία ροκ όπερα. Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο να το κάνουμε αυτό. Θα μπορούσαμε πραγματικά να έχουμε οργανώσει οι ίδιοι το υπερθέαμα του πρώτου εξαμήνου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τον κ. Βαρουφάκη Υπουργό Οικονομικών και είχαμε προϋποθέσεις πολύ καλύτερες, πολύ καλύτερο σενάριο και ενδεχομένως πολύ πιο πειστικούς πρωταγωνιστές οι οποίοι βίωναν τον ρόλο με μεγαλύτερη γνησιότητα, χωρίς να υποκρίνονται και χωρίς να κάνουν υπερβολές, δηλαδή χωρίς να έχουν τεχνητή θεατρικότητα. Δεν έγινε, λοιπόν, ποτέ ροκ όπερα αυτή η δύσκολη διαπραγμάτευση, η μοναχική, η επικίνδυνη, η επώδυνη, για την οποία καταβάλαμε τεράστιο πολιτικό κόστος”.

Αυτά γράφει ο Ευάγγελος Βενιζέλος,

Αυτή η συμπεριληπτική εσχατολογική συγκρότηση του μάγματος των ιδεοληψιών του Ευάγγελου Βενιζέλου, που συμπλέκει και εμπλέκει την βασική και κεντρική επιλογή, στην οποία έχει προβεί η ολιγαρχία και έχει αποδεχθεί και ο ελληνικός λαός και αφορά την ένταξη της χώρας, στην Δύση, με τον λεγόμενο ευρωπαϊσμό και την πρόσδεση της χώρας της Ελλάδας, σε αυτό που αποκαλείται Ευρώπη, δηλαδή στην αυτοαποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως, στην ευρωζώνη, αντιπαραθέτοντας, ως χαοτική καταστροφή, την έξοδο της χώρας, από τη ζώνη του ευρώ και την υιοθέτηση ενός εθνικού νομίσματος όπως ήταν, παλαιά, η δραχμή, στερείται, από ιστορική, επιστημονική και πραγματολογική οικονομική άποψη, ορθολογικής βάσεως. 

Όπως δείχνει, άλλωστε, ο παραπάνω πίνακας, με τα δυο σενάρια των διακεκομμένων γραμμών, που παραθέτει, όπως και οι επεξηγήσεις του, η ελληνική οικονομία πρόκειται να εμφανίσει, τουλάχιστον, μέσα σε έναν χρόνο, ταχεία και μεγάλη ανάπτυξη, μετά την έξοδο της ελληνικής οικονομίας, από το ευρώ και την ζώνη του. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι και τα δύο αυτά σενάρια, που απεικονίζονται, στον παραπάνω πίνακα, θεωρούν, ως δεδομένη, την παραμονή της Ελλάδας στην αυτοαποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση και κανένα, από αυτά, δεν προϋποθέτει την έξοδο της χώρας από την “Ε.Ε”.

Ως εκ τούτου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, συγχέοντας και συνδέοντας την επιλογή, υπέρ της παραμονής της χώρας, στο δυτικό στρατόπεδο, με αυτό, που αποκαλείται, ως ευρωπαϊκή επιλογή, δηλαδή την παραμονή στην “Ευρωπαϊκή Ένωση” και η, άνευ λόγου και σκόπιμη σύνδεση αυτής της παραμονής, με το ζήτημα της παραμονής στην “Ε.Ε”, πράττει ένα βαρύτατο και προπαπαγανδιστικά, ηθελημένο σφάλμα, αφού, σε καμιά φάση, δεν τέθηκε το ζήτημα της απομάκρυνσης της χώρας από την “Ευρωπαϊκή Ένωση”, σε περίπτωση εξόδου, από την ευρωζώνη και την επιστροφή, σε ένα εθνικό νόμισμα. 

Δεν τέθηκε αυτό το ζήτημα, ούτε από την γερμανική πλευρά, ή, από οποιονδήποτε άλλον. Απλώς, τέθηκε, επικοινωνιακά, ως ζήτημα, από την εντόπια ολιγαρχία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που αυτή ελέγχει, ως ένα πλαστό δίλημμα, ως ένα φόβητρο, έναντι της ελληνικής κοινωνίας και ως ένα επιχείρημα, για την παραμονή της χώρας, στην ευρωζώνη, η οποία υποτίθεται, ψευδώς, ότι, αναγκαστικά, συνδέεται με  την παραμονή στην “Ευρωπαϊκή Ένωση”.

Βέβαια, οι επιστημονικές μελέτες, στον χώρο της οικονομίας και η ίδια η εξελισσόμενη πραγματικότητα, κατά την περίοδο 1981-2021, που η Ελλάδα έχει ενταχθεί, στην παλαιά ΕΟΚ, η οποία, το 1993, μετονομάστηκε, σε “Ευρωπαϊκή Ένωση”, αποδεικνύουν ότι η ελληνική οικονομία βλάφτηκε, εξαιτίας και των δύο αυτών επιλογών· ήτοι και με την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, το 1981 και πολύ περισσότερο, με την ένταξη της ελληνικής οικονομίας, το 2002, στην ευρωζώνη, όπως φαίνεται από τους δύο παραπάνω πίνακες, τους οποίους έχω ξαναπαρουσιάσει, σε αυτό εδώ το blog [δείτε τα δημοσιεύματα με τίτλους : 1970 - 2008 Ελλάδα - "Ευρωπαϊκή Ένωση" - Ευρωζώνη : Η μαθηματική καταγραφή της καταστροφής, που υπέστη η ελληνική οικονομία, από την ένταξή της στην ΕΟΚ και στην ευρωζώνη, μέσα από την syntheticcounterfactual (SCM) οικονομετρική μελέτη των N. Campos, F. Corricelli και L. Moretti. και Ελλάδα, Δύση και Ρωσία : Αντικρούοντας τις ανιστόρητες ιστορικιστικές σοφιστείες του “σοφού” Βαγγέλη Βενιζέλου, που στο παρασκήνιο ορισμένοι τον θέλουν πρωθυπουργό, σε μια μετεκλογική συμμαχική κυβέρνηση. (Με απλά λόγια : Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες).], στα οποία δημοσιεύματα παραπέμπω τους τωρινούς αναγνώστες να τα διαβάσουν και  να εντρυφήσουν, σε αυτά. 

Βέβαια, οι διαφορές, ανάμεσα στις ζημιές, που υπέστη η χώρα, από την ένταξη της στην ΕΟΚ, σε σχέση με τις ζημιές, που υπέστη, από την ένταξη της στην ευρωζώνη και μέχρι σήμερα, αλλά και ως το απροσδιόριστο μέλλον, είναι τεράστιες και μπορώ να τις περιγράψω, ως χαώδεις αφού στην μία περίπτωση, η ένταξη στην ΕΟΚ, απλώς, περιέστειλε την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας, ενώ η ένταξη της Ελλάδας, στην ευρωζώνη, κυριολεκτικά, κατακρήμνισε την ελληνική οικονομία φέρνοντάς την, στα σημερινά της χάλια. 

Απλώς, εδώ πρέπει να διευκρινίσω ότι, στον πρώτο πίνακα, η διακεκομμένη γραμμή απεικονίζει την ελληνική αναπτυξιακή δυναμική, εάν η χώρα παρέμενε, εκτός της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και η συνεχής γραμμή την πραγματική εξέλιξη του ελληνικού ΑΕΠ, περιορίζοντας, σημαντικά, την ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομικής αναπτυξιακής δυναμικής, μέχρι το 2008, ενώ, στον δεύτερο πίνακα, καταγράφεται η, εμφανώς, καταθλιπτική και καταστροφική πορεία του ελληνικού ΑΕΠ, στα χρόνια της ευρωζώνης, ιδίως, από το 2009, μέχρι το 2021.

Για τον Ευάγγελο Βενιζέλο, όλα αυτά τα παραπάνω, απλώς, δεν υπάρχουν. Και ως εκ τούτου, δεν τα λαμβάνει υπόψη του και για να είμαι ακριβής αρνείται να τα λαμβάνει υπόψη του, επειδή πιστεύω ότι τα γνωρίζει, αφού δεν είναι αμαθής και έχω την γνώμη ότι θεωρεί ότι όλα αυτά δεν έχουν σημασία, αφού δεν εντάσσονται στην ευρωπαϊστική ιδεοληπτική συλλογιστική του.

Κάπως έτσι, ο Ευάγγελος Βενιζέλος στέκεται και προσπαθεί να αναλύσει την πορεία του ελληνικού δημοσίου χρέους και να αιτιολογήσει την ουσιώδη αμεριμνησία του ελληνικού πολιτικού συστήματος, αλλά και της εντόπιας ολιγαρχίας, όσον αφορά την επιδείνωση των στοιχείων της ελληνικής οικονομίας. 

Ας δούμε το σχετικό απόσπασμα, στο βιβλίο (σελίδες, υπ’ αριθμ. 42 και 43) :

“Γ.Κ.: Ας κάνουμε μια αναδρομή στο ξεκίνημα της κρίσης. Πώς επιδεινώθηκαν σταδιακά τα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας;

Ευ. Β.: Επιδεινώθηκαν γιατί δεν υπήρχε επίγνωση του προβλήματος. Δηλαδή της δυναμικής του δημοσίου χρέους και της εκρηκτικής σχέσης του διπλού ελλείμματος, αφενός μεν του δημοσιονομικού και πρωτογενούς ελλείμματος του προϋπολογισμού, αφετέρου δε του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ιδίως του εμπορικού ισοζυγίου, που αποτυπώνει το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Από το 2004 και μετά, σίγουρα μετά το 2007, υπήρξε μία ραγδαία επιδείνωση των δημοσιονομικών στοιχείων. Βεβαίως όλα τα προβλήματα υπήρχαν, αλλά όχι συνδυαστικά και όχι στον βαθμό αυτό. Για να είμαι ιστορικά απολύτως ακριβής, και τις δύο φορές που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκατέλειψε την πρωθυπουργία, δηλαδή και το 1963 και το 1980, το δημόσιο χρέος ήταν σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο σε σχέση με το ΑΕΠ.

Το δημόσιο χρέος εμπεριέχει δύο κατά βάση στοιχεία, εάν μπορώ να το πω εμπειρικά και απλά. Πρώτον, εμπεριέχει ένα potential, ένα δυναμικό αναπτυξιακό, μπορείς μέσω της λελογισμένης αύξησης του δημοσίου χρέους να τροφοδοτήσεις την ανάπτυξη. Δεύτερον, εμπεριέχει έναν δανεισμό της τρέχουσας γενιάς από τις επόμενες γενιές. Άρα η τρέχουσα γενιά ζει ένα επίπεδο ανάπτυξης και ευημερίας, έχοντας προληπτικά ή προκαταβολικά δανειστεί από τις επόμενες γενιές. Εμείς δεν είχαμε νομίζω συζητήσει και συνειδητοποιήσει, ως κοινωνία, ως πολιτικό σύστημα, ως κράτος, όλα αυτά τα στοιχεία, τα οποία μετά, τη δεκαετία του '80 και τη δεκαετία του '90, άρχισαν να επιδεινώνονται. Η επιδείνωση ανακόπηκε και η κατάσταση βελτιώθηκε με την προσπάθεια που έκανε η ύστερη κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου την περίοδο 1993-1995 και η κυβέρνηση Κώστα Σημίτη με αποτέλεσμα την ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη”.

Παρά όσα, ανοήτως, λέει ο Ευάγγελος Βενιζέλος η αλήθεια είναι ότι η ραγδαία επιδείνωση των κρίσιμων μεγεθών της ελληνικής οικονομίας και η επερχόμενη επισημοποίηση της αφανούς, αρχικώς, κρατικής χρεωκοπίας η οποία έλαβε χώρα, αμέσως, με την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, το 2002, στην πραγματικότητα, αυτό, που έπραξε η ιθύνουσα τάξη, ήταν το να μετατρέψει, με την κατάργηση του εθνικού νομίσματος και την αντικατάσταση του, από το ευρώ, την όποια εναπομείνασα αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας, σε μια φούσκα, για την οποία μετατροπή αδιαφόρησαν και άφησαν αυτή την φούσκα να σκάσει, με πάταγο και την επισημοποίηση της ελληνικής χρεωκοπίας. 

Αυτή η επισημοποίηση μπορεί να ήλθε, ανοήτως, από τον ΓΑΠ, την περίοδο Οκτωβρίου 2009 - Απριλίου 2010, αλλά όλα αυτά αποτελούσαν δεδομένα, τα οποία ήσαν γνωστά, σε εκείνους που μπορούσαν και έπρεπε να γνωρίζουν τις εξελίξεις. Δεν επρόκειτο περί απλής αμεριμνησίας, επρόκειτο, περί αδιαφορίας, επειδή η ολιγαρχία και οι μεγαλομεσαίες εισοδηματικές τάξεις, με την κατάργηση της δραχμής και την παύση κάθε συναλλαγματικού περιορισμού, διασφάλισαν ένα πάγιο αίτημα τους, για την ανεξέλεγκτη κίνηση του χρήματος και των κεφαλαίων, που παράγονται, εντός των πλαισίων της ελληνικής οικονομίας, στο εξωτερικό. Κάπως έτσι, περί το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ έφυγε, στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας την ελληνικής οικονομίας και την διόγκωση του ελληνικού δημοσίου και ιδιωτικού χρέους. 

Ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Λουκάς Παπαδήμος ανησυχούσε και γνώριζε την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας και την ραγδαία άνοδο του ελληνικού δημοσίου χρέους, από το 2000 (στην ΟΝΕ, η χώρα εισήλθε το 1999) και μετά και φυσικά, αυτό ήταν γνωστό, σε όλους τους οικονομικούς παράγοντες και στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Βέβαια, οι ευθύνες του ίδιου του Λουκά Παπαδήμου, ως ενός εκ των αρχιτεκτόνων της ένταξης της Ελλάδας, στην ευρωζώνη είναι τεράστιες, αλλά αυτό δεν ακυρώνει το γεγονός ότι οι ανησυχίες του ήσαν βάσιμες.

 

Ο παραπάνω πίνακας της ραγδαίας επιδείνωσης (του υπερδιπλασιασμού) του ελληνικού δημοσίου χρέους, στα χρόνια 2000 - 2009, είναι χαρακτηριστικός και αναδεικνύει το τεράστιο μέγεθος των ανοησιών, που λέει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, αναφερόμενος στο δημόσιο χρέος και στην επιδείνωση των κρίσιμων μακροοικονομικών μεγεθών.

Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται και εντοπίζεται στην υιοθέτηση του ευρώ και στην κατάργηση της δραχμής. Το ελληνικό δημόσιο χρέος ήταν εκφρασμένο, κατά 85%, σε δραχμές και κατά 15%, σε ξένο συνάλλαγμα, ήταν ακίνδυνο και άμεσα και εύκολα, εξυπηρετίσιμο, αφού το ελληνικό κράτος, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, εξέδιδε τις αναγκαίες ποσότητες του εθνικού νομίσματος και εξυπηρετούσε τα χρέη του. (Το 15% του δημοσίου χρέους, που ήταν εκφρασμένο, σε ξένο συνάλλαγμα, ήταν μια όχι ασήμαντη πηγή κινδύνου, αλλά, συνήθως, αυτός ο κίνδυνος ήταν, υπό έλεγχο, με βάση τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας).

Όμως, το 2002, με την αντικατάσταση της δραχμής, από το ευρώ, το οποίο, ως μη εκδιδόμενο, από το ελληνικό κράτος, νόμισμα λειτουργεί, ως ξένο συνάλλαγμα, το ελληνικό δημόσιο και η ελληνική οικονομία, ουσιαστικά, είχαν χρεωκοπήσει, επειδή, απλούστατα, δεν μπορούσαν, σε καμμία περίπτωση, να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, γεγονός, το οποίο εξάρθρωσε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. (Και αυτό το πρόβλημα επιτάθηκε, από το γεγονός ότι η ελληνική μπατιροτραπεζοκρατία πούλησε τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, στις ξένες τράπεζες, οι οποίες, μέσα στο κλίμα του σπεκουλαδορισμού και της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας, που επικρατούσε, εκείνα τα χρόνια, προχώρησαν, στην αγορά τους, χωρίς να υπολογίζουν τις καταστροφικές μακροχρόνιες επιπτώσεις αυτών των ενεργειών τους). 

Αυτή η κατάσταση συνέχισε (και συνεχίζει) να συμβαίνει, παρά την μεγάλη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους, με το PSI του 2012, για την οποία μείωση επαίρεται ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Και τούτο, επειδή αυτή η μείωση υπήρξε, απολύτως, ανεπαρκής και δεν έπαιξε κανέναν ρόλο, στο ελληνικό αξιόχρεο, κάτι, που και τώρα, δεν έχει αλλάξει, αφού το ελληνικό δημόσιο χρέος, ήδη, φθάνει τα 397 δισεκατομμύρια ευρώ, γεγονός το οποίο αντιστοιχεί, κάπου ανάμεσα, στο 189,5%, έως τα 198,5% του ελληνικού ΑΕΠ. Απλώς, οι ξένοι δανειστές - βασικά, ο ESM -, έχουν κλωτσήσει παρακάτω, μέσα στο διάβα του χρόνου, το τενεκεδάκι του ελληνικού δημοσίου χρέους, το οποίο, όσο περνάει ο καιρός, ξαναφουσκώνει και, απλώς, αναχρηματοδοτείται, από την ΕΚΤ.

Αυτή η κατάσταση, για οκτώ έτη, παρέμεινε, στην αφάνεια και απεκρύβη, με αποτέλεσμα η όποια ελληνική αναπτυξιακή δυναμική να στηριχθεί και να μετατραπεί, σε μια τεράστια φούσκα, η οποία έσπασε και διέλυσε τα πάντα, τον Απρίλιο του 2010.

Έτσι, ακριβώς, έχει η πραγματικότητα και όσα άλλα λέγονται, γράφονται και προπαγανδίζονται, από τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τους ομοίους του, είναι σκέτες ανοησίες, χωρίς έρμα και χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.

Από εκεί και πέρα, οποιαδήποτε, περαιτέρω, κριτική, στο έσχατο βιβλίο του Ευάγγελου Βενιζέλου, στερείται νοήματος, διότι όλο το βιβλίο περιστρέφεται, γύρω από την δράση του πρωταγωνιστή του, ήτοι του Ευάγγελου Βενιζέλου, όχι, απλώς, για περιγράψει, να εξηγήσει και να προσπαθήσει να αιτιολογήσει τις έμπρακτες επιλογές του και την δράση του, αλλά, ως επιχείρηση αυτοδικαίωσής του, με έντονα στοιχεία αυτοθαυμασμού. 

Ως εκ τούτου, είναι αρκετή η ριζική κριτική του μάγματος των ιδεοληψιών του συγκεκριμένου προσώπου, το οποίο μάγμα, όπως προανέφερα, δεν αφορά, απλά και μόνο, το πρόσωπο του Ευάγγελου Βενιζέλου. Αφορά το σύνολο, σχεδόν, της ελληνικής οικονομικής πολιτικής, πνευματικής και κοινωνικής ελίτ, η οποία είναι φορέας αυτού του μάγματος των ευρωπαϊστικών ιδεοληψιών. 

Από όλα αυτά, προκύπτει, τελικά, ότι η μόνη πραγματική και πραγματιστική επιλογή της εντόπιας ολιγαρχίας και συνολικά, του ελληνικού λαού, είναι η επιλογή της ένταξης της χώρας, στο δυτικό στρατόπεδο· δηλαδή, ουσιαστικά, στο αμερικανικό άρμα. Αυτή η επιλογή είναι, που στάθηκε, ιστορικά και ωφέλησε τον τόπο, τουλάχιστον, μέχρι τώρα, αν και είναι άγνωστο, μέχρι πότε θα συμβαίνει αυτό.

Στην πραγματικότητα, η ευρωπαϊστική επιλογή της ελληνικής ολιγαρχίας, από την δεκαετία του 1960 και κυρίως, μετά την μεταπολίτευση, το 1974, αποδείχτηκε βλαπτική, έως καταστροφική, για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, αλλά, τουλάχιστον, ο θανών Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος, στην αρχή του πολιτικού του βίου, δεν υπήρξε φιλοεοκικός, αλλά μετατράπηκε, στην πορεία, σε φιλοευρωπαϊστή, δεν παρουσίασε την επιλογή του, για την ένταξη της χώρας, στην ΕΟΚ, ως προϊόν οικονομικών αναγκών και οικονομικών προτεραιοτήτων. Την παρουσίασε, ως, καθαρά, πολιτική επιλογή, ανεξαρτήτως, των δυσμενών οικονομικών δεδομένων, λέγοντας ότι ρίχνει τον ελληνικό λαό, στα βαθιά, ώστε να μάθει να κολυμπάει, προφανώς, για να μπορέσει να επιβιώσει και όχι, επειδή το απαιτεί η οικονομική συγκυρία. 

Σε αυτό το κομβικό σημείο ο Κωσταντίνος Καραμανλής, τουλάχιστον, υπήρξε ειλικρινής. Τόσο ειλικρινής, όσο ανειλικρινείς υπήρξαν και είναι οι διάδοχοί του, έως σήμερα, οι οποίοι διαστρέφουν την πραγματικότητα, για, καθαρά, προπαγανδιστικούς λόγους, που ουδεμία σχέση έχουν, με την οικονομική πραγματικότητα και τις ανάγκες του τόπου. 

Προφανώς, αυτή η πολιτική επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή να εντάξει την χώρα μας, στην ΕΟΚ, έχει μια λογική βάση, ως ένας μηχανισμός αυτοπροστασίας της χώρας, από την εμφανέστατη, πλέον, τουρκική απειλή. Αλλά η ρεαλιστική βάση αυτής της επιλογής εξαντλείται, μόνο σε αυτό το σημείο, το οποίο, κατά την γνώμη μου, δεν είναι αρκετό, για να δικαιολογήσει αυτή την ευρωπαϊστική επιλογή. 

Η χώρα και η ελληνική κοινωνία, με τις κατάλληλες πολιτικές επιλογές, στην αμυντική και στην εξωτερική τους πολιτική, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν, διαφορετικά, τον προφανή τουρκικό κίνδυνο, αλλά, τελικά, επέλεξαν τον ευρωπαϊστικό δρόμο, για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής εξωτερικής απειλής. 

Από εκεί και πέρα, όσον αφορά τα όσα αναφέρει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, στις σύγχρονες διεθνείς εξελίξεις, που αφορούν την αναδυόμενη κινέζικη παρουσία στην παγκόσμια σκηνή, ως μιας φιλόδοξης ανερχόμενης υπερδύναμης και τον ρωσοουκρανικό πόλεμο, αλλά και τις παλαιότερες, τις προπολεμικές και μετεπαναστατικές του 1821 επιλογές της εντόπιας ελίτ, αρκεί η ουσιαστική και καίρια κριτική, την οποία έχω ασκήσει, στο, σχετικά, πρόσφατο άρθρο μου, σε αυτό εδώ το blog, με τίτλο : Ελλάδα, Δύση και Ρωσία : Αντικρούοντας τις ανιστόρητες ιστορικιστικές σοφιστείες του “σοφού” Βαγγέλη Βενιζέλου, που στο παρασκήνιο ορισμένοι τον θέλουν πρωθυπουργό, σε μια μετεκλογική συμμαχική κυβέρνηση. (Με απλά λόγια : Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες). στο οποίο αναφέρομαι και παραπάνω. Και φυσικά, η ανάγνωση αυτού του άρθρου είναι συμπληρωματική, σε όσα γράφονται εδώ και καθίσταται απαραίτητη. 

Έτσι, σε αυτό το σημείο, σταματώ την ενασχόλησή μου, με το βιβλίο και τα αναγραφόμενα, σε αυτό, έργα και ευφυολογήματα του Ευάγγελου Βενιζέλου, τα οποία παραδίδω, στην κρίση του αναγνωστικού κοινού.