Τα καλά και τα κακά του νέου ασφαλιστικού νόμου. (Οι λόγοι και οι αιτίες, που ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν ιδιωτικοποιεί την κοινωνική επικουρική ασφάλιση).
Πάρα τις απεργιακές κινητοποιήσεις, που, καλώς, γίνονται και πάρα τα όσα λέγονται και με δεδομένη την ισχύ των δεσμεύσεων, που έχει αναλάβει το ελληνικό κράτος, με τα τρία Μνημόνια, που έχουν συνομολογηθεί, με τους ξένους δανειστές (όπως επίσης και με το "ντροπαλό" 4ο Μνημόνιο, που υπέγραψε η κυβέρνηση των Αλέξη Τσίπρα - Πάνου Καμμένου το καλοκαίρι του 2018, το οποίο έχει σαφέστατες διατάξεις, για μειώσεις των ετήσιων δημοσιονομικών δαπανών, για την χρηματοδότηση του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας) , το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, που έφερε, στην βουλή, ο Γιάννης Βρούτσης, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, δεν είναι τόσο κακό, όσο το παρουσιάζουν οι συριζαίοι.
Μπορεί να κινείται, στην καταστροφική λογική του Ν. 4387/2016, (που αποκαλείται, ως νόμος Κατρούγκαλου), αφού διατηρεί τον κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα του συνταξιοδοτικού συστήματος, τον οποίο εισήγαγε αυτός ο νόμος, που θέσπισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όμως, η αλήθεια είναι ότι επιφέρει κάποιες μεταβολές, στην ισχύουσα συνταξιοδοτική νομοθεσία των μνημονιακών χρόνων, οι οποίες λειτουργούν, έστω και οριακά, υπέρ κάποιων κατηγοριών συνταξιούχων, των οποίων, η επικουρική σύνταξη, θα αυξηθεί, με την κατάργηση των μειώσεων, που επέβαλαν η τρόικα των ξένων δανειστών και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, το 2016.
Πέραν τούτου, η αλήθεια είναι ότι το, υπό συζήτηση στην βουλή, ασφαλιστικό νομοσχέδιο, για πρώτη φορά, μέσα στην δεκαετία των Μνημονίων, δεν μειώνει τις συντάξεις, παρά το γεγονός ότι υποτίθεται πως κινείται, στην καθοδηγητική γραμμή των ευρωθεσμών, για μείωση των δημοσίων συνταξιοδοτικών δαπανών, ως ποσοστού του ελληνικού ΑΕΠ.
Στα πλαίσια αυτά, το κορυφαίο θετικό στοιχείο, που αναδεικνύεται, στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, είναι το γεγονός ότι διατηρεί και δεν καταργεί, έστω και μερικώς, τον κοινωνικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης, παραβιάζοντας, τις σαφέστατες προεκλογικές δεσμεύσεις της Νέας Δημοκρατίας, για την ένταξη της ιδιωτικής ασφάλισης, στα χωράφια του ελληνικού κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος.
Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες έμειναν - έστω και προσωρινά - έξω από την κοινωνική ασφάλιση. Και αυτό είναι καλό. Πολύ καλό.
Βέβαια, το μεγάλο ερώτημα είναι το γιατί ο πρωθυπουργός, στην σύγκρουση του Γιάννη Βρούτση, με τον Νότη Μυταράκη, η οποία αφορούσε αυτό, ακριβώς, το ζήτημα της εφαρμογής του προεκλογικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας, στον χώρο των κοινωνικών ασφαλίσεων και την εισπήδηση των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών, σε αυτόν, επέλεξε να στηρίξει τον υπουργό, απομακρύνοντας τον Μυταράκη.
Η απάντηση, σε αυτό το ερώτημα δεν είναι, καθόλου, δύσκολη, για όποιον γνωρίζει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, του συνταξιοδοτικού συστήματος και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προφανώς, γνωρίζει ότι η είσοδος των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, στον χώρο της επικουρικής ασφάλισης, που στηρίζει ο Νότης Μυταράκης, με τις δεδομένες μακροχρόνιες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, που είναι, στην καλύτερη περίπτωση, προοπτικές, στον βάλτο της σημερινής στασιμότητας και υπό φυσιολογικές συνθήκες, προοπτικές αρνητικές, θα είναι καταστροφική.
Αν αφεθούν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες να εισδύσουν, στον χώρο της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης, αυτό, που, απλούστατα, θα συμβεί, είναι ότι, μετά την δημιουργία μιας αρχικής φούσκας, οι ονομαζόμενες, ως επενδύσεις συνταξιοδοτικών αποδόσεων, θα καταλήξουν, πολύ γρήγορα, να "κοκκινίσουν", επειδή δεν θα καταφέρουν να έχουν την απαιτούμενη κερδοφορία, η οποία είναι η μόνη, που μπορεί να στηρίξει τα συνταξιοδοτικά συμβόλαια, τα οποία θα έχουν υπογράψει, οι εταιρείες αυτές, με τους ασφαλισμένους.
Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, η οποία συνεπικουρείται από το γεγονός της χαμηλής αποδοτικότητας των τραπεζικών επιτοκίων καταθέσεων, που τείνουν να γίνουν αρνητικά, αλλά και της αδυναμίας του τραπεζικού δανεισμού, που θα μπορούσε, θεωρητικά, να αποφέρει κέρδη, τα οποία θα χρηματοδοτούσαν τις απαιτήσεις αυτών, που θα επρόκειτο να έχουν επενδύσει, στην ιδιωτικοποιημένη επικουρική ασφάλιση, θα είναι ότι τα συνταξιοδοτικά συμβόλαια, που θα υπογράψουν οι ιδιωτικές εταιρείες, με τους ασφαλισμένους, θα καταστούν επενδυτικές συμβάσεις, εξαιρετικά, υψηλού ρίσκου, οι οποίες, απλώς, δεν επρόκειτο να αποδώσουν τα υπεσχημένα.
Αυτό σημαίνει ότι το ασφαλιστικό σύστημα θα υποστεί μια κατάρρευση, σαν αυτή που υπέστη, το 2009, η "ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ" του μακαρίτη Παύλου Ψωμιάδη, ο οποίος φέσωσε όσους είχε ασφαλίσει, στην εταιρεία αυτή, με συνταξιοδοτικά συμβόλαια (και όχι, μόνο).
Αυτή η κατάρρευση, όμως, που θα υφίστατο το ιδιωτικοποιημένο επικουρικό ασφαλιστικό σύστημα, που σχεδίαζε, αλλά δεν εφαρμόζει, η Νέα Δημοκρατία, θα ήταν τεράστια και παταγώδης. Και το αποτέλεσμα θα ήταν να παρέμβει το κράτος και να αποζημιώσει τους ασφαλισμένους, στις ιδιωτικές εταιρείες, όπως έκανε το αμερικανικό κράτος, την περίοδο 2008 - 2009, με την AIG.
Αυτά γνωρίζει και αυτά είναι, που θέλει να αποφύγει ο πρωθυπουργός. Πολύ περισσότερο, που αυτή η κατάρρευση και η κοινωνική κατακραυγή δεν είναι κάτι, που αφορά το μακρινό μέλλον. Κάθε άλλο.
Ως εκ τούτου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλά κάνει. Πράττει, σωστά, για να μην υπονομεύσει την πρωθυπουργική θητεία του.
Φαίνεται, όμως, ότι και στον χώρο των ασφαλιστικών εταιρειών, υπάρχει η αντίστοιχη επίγνωση της κατάστασης. Και γι' αυτό, προφανώς, δεν υπήρξε και ενδιαφέρον, για να προχωρήσει το σχέδιο, για την ιδιωτικοποίηση, έστω και ενός τμήματος της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης.
Και αυτό είναι, επίσης, καλό.
Όλα αυτά, βέβαια, δεν λύνουν το πρόβλημα της χρηματοδότησης του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο πρόβλημα έχει τις (βαθύτατες) ρίζες του, στο ξένο νόμισμα της χώρας. Στο ευρώ.
Αυτή, όμως, είναι μια άλλη συζήτηση. Την οποία, σε αυτό, εδώ, το μπλογκ, την έχουμε κάνει πολλές φορές.
Και φυσικά, θα την ξανακάνουμε...
Σχόλια
Το χρεωστασιο και η δραχμη ειναι μαλλον αναγκαια και πιθανοτατα αναποφευκτα.
Η δραχμη ομως δε σημαινει οτι θα μπορειτε να ασκειτε ανευθυνη νομισματικη πολιτικη ανευ συνεπειων.
Αν καταφερετε να λυσετε το ασφαλιστικο τυπωνοντας αβερτα χρημα και μοιραζοντας το στους συνταξιουχους, τοτε θα εχετε επιτυχει κατι πρωτοφανες στην παγκοσμια οικονομικη Ιστορια, και θα παρετε βραβειο Νόμπελ Οικονομίας. Το πιθανοτερο ομως ειναι οτι απλώς θα προκαλεσετε τετοια εκρηξη του τιμαριθμου, που ο πληθωρισμος της Δημοκρατιας της Βαιμαρης θα ωχρια μπροστα του. Μια φρατζολα υα κοστιζει ενα τρισεκατομμυριο δραχμες.
Μου γραψατε καποτε οτι αν υπαρχει κρατικος ελεγχος τιμων, κερδων, μισθων και εισοδηματων, θα ειναι ολα ενταξει. Kατ' αρχην αυτα ειναι εξωφρενικα πραγματα σε μια καπιταλιστικη οικονομια.
Περαν τουτου, υπηρχε ενα κρατος που δοκιμασε ακριβως τη συνταγη σας. Λεγοταν ΕΣΣΔ. Εκει γυρω στο 1988, οταν σφίξανε τα πραγματα με τα αδεια ραφια, οι σοβιετικοι ιθυνοντες ειχαν τη φαεινη ιδεα να τυπωσουν ρουβλια και να τα διοχετευσουν στην Οικονομία, και δη στις κρατικες επιχειρησεις, με εντολη να τα χρησιμοποιησουν για να αυξησουν την παραγωγη τους. Το αποτελεσμα ηταν να εμφανιστει κατι ανηκουστο ως τοτε: ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ. Πληθωρισμος σε οικονομια με κεντρικο σχεδιασμο και ελεγχο τιμων! Ακουγεται απιστευτο και ομως συνεβη. Οποιος παει να χρηματοδοτησει δαπανες τυπώνοντας αβέρτα χρημα, το πληρωνει με πληθωρισμο.
Κανενας δεν μπορεσε ποτε να παραβιασει αυτον τον θεμελιωδη νομο της Οικονομιας. Αν δεν μπορεσαν οι Σοβιετικοι, δεν θα μπορεσετε και εσεις.......
Το θέμα που θέτεις, αγαπητέ, δεν είναι το κύριο ζήτημα αυτού του δημοσιεύματος.
Το κύριο ζήτημα, που θέτω, με αυτό το άρθρο, είναι η ορθότατη απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αφήσει, στην άκρη, το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, για την ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής επικουρικής ασφάλισης, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις, που δημοσίευσα, πριν ένα εξάμηνο. Δες το άρθρο, με τίτλο : Ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα : Στο μοντέλο των αλβανικών πυραμίδων του 1997 φαίνεται να οδηγεί το κυβερνητικό σχέδιο, για την (έστω και μερική) ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης.
Τελικά, ο πρωθυπουργός αποδεικνύεται και ευφυής και ευέλικτος, στα θέματα, που κατέχει.
Από εκεί και πέρα, στο ζήτημα του ευρώ, συμφωνούμε. Με αυτό το νόμισμα, το συνταξιοδοτικό πρόβλημα παραμένει άλυτο, παρά τις προφανείς ανοησίες των αναλογιστικων μελετών, που έκαναν οι δυσγράμματοι επιστήμονες του ανεπαρκεστατου Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Δυστυχώς.
Στα υπόλοιπα διαφωνούμε.
Οι "Σοβιετικοι" είχαν ένα σωστό θεσμικό μέτρο. Δεν είχαν φορολογία, η οποία ισούτο με το 0.
Αυτό πρέπει να γίνει και εδώ. Και φυσικά, για να τονωθεί η μικρομεσαία επιχειρηματική δραστηριότητα και η οικονομία της χώρας, πρέπει να καταργηθεί κάθε ασφαλιστική εισφορά. Το κράτος, που έχει δικό του νόμισμα, μπορεί, άνετα, να καταβάλλει τις συντάξεις, χωρίς κανένα πρόβλημα, με την χρήση του δικαιώματος της νομισματοκοπής, για την χρηματοδότηση των υποχρεώσεών του, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η συνταξιοδοτικη δαπάνη.
Αλλά με το ευρώ, δεν μπορεί να παρθεί μια τέτοια δέσμη θεσμικών μέτρων. Αντίθετα, η φορολογία θα παραμείνει υψηλή και φυσικά, κατά καιρούς, θα αυξάνει.
Για τον υπαρκτό κίνδυνο του πληθωρισμού, είπαμε :
Επίμονος και συνεχής έλεγχος (και καθορισμός) της αλυσίδας μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων. Αυτό έκαναν οι Εθνικοσοσιαλιστές, από το 1933 και πέτυχαν και αυτό αντέγραψαν, οι Αμερικανοί πρόεδροι, μέχρι την εποχή Richard Nixon και πέτυχαν και αυτοί.
Απλά πράγματα...
Κυριος οικονομικος στοχος των Ναζί ηταν η χρηματοδοτηση ενος θηριωδους προγραμματος επανεξοπλισμου, κατα τον ιδιο τροπο που κυριος δικος σας στοχος ειναι η χρηαμτοδοτηση μιας θηριωδους........συνταξιοδοτικης δαπανης.
Δεν επεβαλλαν γενικο ελεγχο των τιμων το 1933, αλλα το 1936. Ανγκαστηκαν να το κανουν οταν η εκτεταμενη εκδοση νομισματος για την χρηματοδοτηση του επανεξοπλισμου οδηγησε -οπως ηταν λογικο- στην εμφανιση πληθωριστικων πιεσεων.
Οι Ναζί απεφυγαν εκτεταμενα φαινομενα μαυρης αγορας, επιβαλλοντες τρομακτικες ποινες σε οσους εμπλεκονταν σε αυτην, που εφθαναν μεχρι και την εκτελεση. Ειστε ετοιμος για τετοια μετρα στην Ελλαδα αγαπητε;
Το ετερο παιδι του ελεγχου τιμων, τις ελλειψεις αγαθων, οι Ναζί δεν το απεφυγαν τελικα. Παραδοξως παντως, αυτες εμφανιστηκαν μολις στις αρχες του 1939, πολυ αργοτερα απο οτι θα ανεμενε κανεις, και δεν ηταν τοσο μεγαλες.
Επιπλεον, οι Ναζί δεν εδιναν μισθους μεγαλυτερους απο εκεινους που θα εδινονταν φυσιολογικα σε μια ελευθερη αγορα, ειχαν απαγορευσει απεργιες, συνδικατα, και αλλαγη δουλειας ανευ κρατικης εγκρισης, ενω εφθασαν στο σημειο να επιβαλλουν εβδομαδιαια εργασια 60+ ωρων.Α, εκαναν και......ιδωιτικοποιησεις(!).
Σε ολη την επιμαχη περιοδο, η Γερμανια ειχε σημαντικο ελλειμμα και αυξηση του Δημοσιου Χρεους, τα οποια ομως πηραν εκρηκτικες διαστασεις απο το 1938.
Η προσαρτηση της Αυστριας τους επετρεψε να βαλλουν χερι στα μεγαλα συναλλαγματικα αποθεματα της χωρας, και αυτο τους βοηθησε να συνεχισουν λιγο ακομα το ιδιο βιολί, αλλα και αυτα τελειωσαν αρχες του 1939.
Ειναι φανερο οτι ολο αυτο δεν ηταν βιωσιμο σε βαθος χρονου. Και μαλλον ηταν μια απο τις κυριες αιτιες που οδηγησαν τον Χίτλερ στην μαλλον προωρη αποφαση να εξαπολυσει τον πολεμο, παρολο που η Γερμανία δεν ηταν ακομα ετοιμη.
Παντως το παραδειγμα των Ναζί που φερατε ειναι εξαιρετικα ενδιαφερον. Θα το ερευνησω περισσοτερο και θα επανελθω.
Παντως νομιζω ειναι σαφες οτι ουτε το......ναζιστικο μοντελο που προτεινετε ειναι λυση για εμας. There is no free lunch..............
Λοιπόν, θα το ξαναπώ :
Αυτό που θα λύσει το σύγχρονο πρόβλημα, που έχει δημιουργήσει ο γραφειοκρατικός καπιταλισμός της εποχής μας, είναι ο συνεχής, επίμονος και όταν χρειάζεται, σκληρός έλεγχος της αλυσίδας μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων, για να εκλείψει κάθε πιθανότητα, ή εστία πληθωρισμού.
Σε αυτό το μέτρο, βέβαια, αντιτίθεται, σφοδρότατα, η γραφειοκρατία (η τεχνοδομή) των πολυεθνικών και των άλλων μεγάλων επιχειρήσεων, που, όμως, η ίδια ακολουθεί, συστηματικά, την ολιγοπωλιακή πρακτική των εναρμονισμένων τιμών, ανά προϊόν και ελέγχει αυτή τα επίπεδα των τιμών (πάντοτε, εις βάρος των καταναλωτών, φυσικά).
Γι' αυτό χρειάζεται ο κρατικός έλεγχος όλης αυτής της αλυσίδας.
Και βέβαια, αυτό το αναγκαίο, ως μόνιμο θεσμικό μέτρο, είναι απαραίτητο να συνδυασθεί, με την πλήρη κατάργηση κάθε επιβολής κρατικής φορολογίας. (Προφανώς, αυτή η κατάργηση πρέπει να πραγματοποιηθεί, σταδιακά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτή η σταδιακή εφαρμογή της κατάργησης, κάθε φορολογίας, ή ασφαλιστικής εισφοράς θα πρέπει να καθυστερήσει, για πολύ χρόνο. Κάθε άλλο).
Ετσι και οι Εθνικοσοσιαλιστές είχαν δίκιο, στα ζητήματα των κρατικών δαπανών και ελέγχων της αλυσίδας των μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων, όπως έχουν δεχθεί, μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, οι Αμερικανοί κευνσιανοι (John Kenneth Galbraith κλπ), όπως, επίσης, είχαν δίκιο και οι "Σοβιετικοί", στα ζητήματα της φορολογίας.
Δυστυχώς, μετά την δεκαετία του 1970, η γραφειοκρατία των πολυεθνικών επιχειρήσεων και η μπατιροτραπεζοκρατια πήραν το πάνω χέρι και υπαλληλοποιησαν το πολιτικό σύστημα, στον πλανήτη (πλην της κομμουνιστικής Κίνας, όπου εκεί τα πράγματα πήραν μιαν άλλη και καθόλου, περίεργη τροπή), για να φθάσουμε, στα σημερινά χάλια.
1. Να σταματησει να παραγει, οποτε το αγαθο θα πρεπει να εισαχθει, αλλιως θα εμφανισει ελλειψη.
2. Να διοχετευσει το αγαθο στη μαυρη αγορα.
Το κινητρο να το κανει ειναι προφανως ισχυροτατο.
Οι Ναζί το αντιμετωπισαν με τρομακτικα μετρα καταστολης, αδιανοητα στις δυτικες δημοκρατιες. Σας ρωτησα πώς θα το αντιμετωπισετε εσεις, και απαντηση δεν δωσατε.
Το οικονομικο Νταχάου που οραματιζεσθε δεν λειτουργει αγαπητε.
Επιπλεον, αυτο που κανει αποτελεσματικο το καπιταλιστικο συστημα δεν ειναι μονο το κινητρο που παρεχει, αλλα και η αποκεντρωση του. Αν ειναι δυνατον μια επιτροπη μανδαρίνων σε καποιο Υπουργειο να παρακολουθει τις διαρκως μεταβαλλομενες συναρτησεις κοστους τοσων χιλιαδων επιχειρησεων και να οριζει ορθολογικες τιμες.
Επίσης, μετά τον έλεγχο των στοιχείων του κόστους, το ποσοστό του κέρδους, που θα επιτρέπεται, στις επιχειρήσεις, θα πρέπει να είναι λογικό, προκειμένου να μπορούν να πραγματοποιούνται και να ενισχυθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις (ενώ θα πρέπει να αποκλεισθεί, δια ροπάλου, η φυγή κεφαλαίων, στο εξωτερικό, η οποία, με το ευρώ, από το 2002, εχει φθάσει, τουλάχιστον, στα 800 δισ. €. Αυτό το προσφιλές "σπορ" της ελίτ πρέπει να κοπεί).
Τα πραγματικά προβλήματα του μηχανισμού ελεγχων της αλυσίδας μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων είναι άλλα και αφορούν την στελέχωση του και την αποφυγή της μετατροπής των στελεχών του, σε θεραπαινίδες των μεγάλων εταιρειών, όπως έχει συμβεί, στην περίπτωση της Novartis, όπου οι υπουργοί Υγείας έβγαζαν αποφάσεις, για τις τιμές των φαρμάκων, σύμφωνα με τις θελήσεις της γραφειοκρατίας της εταιρείας την οποία κατεστησαν, σχεδόν μονοπωλιακή και όχι σύμφωνα με τα συμφέροντα των καταναλωτών. (Όπως βλέπεις, ακόμη και τώρα λειτουργούν τέτοιοι μηχανισμοί ελέγχου, έστω και αν το πολιτικό σύστημα τους έχει κάνει να είναι στημένοι, προκειμένου να τα αρπάζει).
Αυτά είναι τα πραγματικά προβλήματα, αγαπητέ. Αλλά, αυτά, με την βοήθεια των καταναλωτών, μπορούν να μπουν, σε μια σειρά ( μαζυ με την βοήθεια του ελέγχου των εισοδημάτων των ελεγκτών).
Σας ανεφερα οτι οι Γερμανοί Εθθνικοσοσιαλιστές ηξεραν πολυ καλα οτι ο ελεγχος τιμων θα οδηγουσε στην εκ των πραγματων εμφανιση μαυρης αγορας, και για να την αποφυγουν θεσπισαν τρομακτικες ποινες για τους παραβατες, αδιανοητες στις δυτικες δημοκρατιες. Ιδου, σας εκανα και παλι το ενοχλητικο ερωτημα αν θα κανατε το ιδιο, αλλα παλι κανατε το κουνέλι.
Επιπλεον οι Ναζί εκαναν μεν εκταταμενη εκτυπωση χρηματος προκειμενου να χρηματοδοτησουν τις τεραστιες δαπανες του επανεξοπλισμου, αλλα ηξεραν οτι αν το παρακαναν, θα ξεχαρβαλωναν το συστημα, και δεν θα τους εσωζε ο "ελεγχος τιμων"
. Η οδυνηρη εμπειρια του υπερπληθωριμου του 1923 ηταν αλλωστε νωπη. Και επειδη υπηρχε οριο στο ποσο χρημα μπορουσαν να τυπωσουν, το 1934-1939 εμφανισαν μεγαλα ελλειμματα, τα οποια χρηματοδοτησαν με δανεισμο, με αποτελεσμα τη σημαντικη αυξηση του δημοσιου χρεους. Ειναι λοιπν φανερο οτι αυτο το μοντελο πλησιαζε στα ορια του και γινοταν μη βιωσιμο σε βαθος χρονου, και αυτο εν μερει επηρρεασε την αποφαση τους να επιλεξουν τον πολεμο το 1939.
Αν απλα μπορουσαν να τυπωνουν αβερτα μαρκα και να κρατανε χαμηλα τον πληθωρισμο με τον "ελεγχο τιμων", ουτε ελλειμματα θα ειχαν, ουτε δανεια θα επαιρναν, ουτε χρεη θα εμφανιζαν.
Ο Υπουργος Οικονομικων και Διοικητης της Κεντρικης Τραπεζας Γιαλμαρ Σαχτ προειδοποιησε τον Χιτλερ για ολα αυτα, και επειδη δεν εισακουστηκε, παραιτηθηκε απο τη θεση του Υπουργου Οικονομικων το Νοεμβριο του 1937. Και επειδη συνεχιζε να φωναζει και να γινεται ενοχλητικος και απο τη θεση του ως Διοκητης της Κεντρικης Τραπεζας, απελυθη και απο τη θεση αυτη τον Ιανουαριο του 1939. Το τι ακολουθησε λιγο αργοτερα το γνωριζετε.
Νομιζετε οτι βρηκατε τη λυση με το λεφτόδεντρο αγαπητε. Φευ, ο πραγματικος κοσμος δε λειτουργει ετσι...........
Πριν απο λιγα χρονια, η τοτε Κυβερνηση , πιεζομενη απο τους δανειστες να μειωσει την φαρμακευτικη δαπανη, μειωσε πολυ τις τιμες στα πιο ακριβα φαρμακα. Αυτα ηταν κυριως ογκολογικα φαρμακα. Αποτελεσμα: Εμφανιστηκαν ελλειψεις στα φαρμακεια, και οι καρκινοπαθεις δεν εβρισκαν το φαρμακο τους. Τι ειχε συμβει; Η νεα τιμη συμπιεσε σε τετοια σφυκτικο βαθμο το περιθωριο κερδους, που κανενας φαρμακοποιος δεν εφερνε μια ενεση χημειοθεραπειας των 1500 ευρω, για να βγαλει κερδος 20 ευρω, και να τα παρει απο το ασφαλιστικο ταμειο μετα απο 10 μηνες. Το ιδιο εκαναν και οι φαρμακοβιομηχανιες.
Επιπλεον αγαπητε, εσεις δεν θελετε "ελεγχο τιμων" για να παταξετε αισχροκερδεια, ολιγοπωλια, καρτέλ, και να αποδωσετε στις επιχειρησεις το κερδος που φυσιολογικα θα αποκομιζαν σε μια ελευθερη αγορα οπου θα λειτουργουσε πληρως ο υγιης ανταγωνισμος.
Ο δικος σας "ελεγχος τιμων", σε συνδυασμο με την αβερτα εκτυπωση χρηματος, ειναι ενας πονηρος τροπος να αρπαξετε ολο σχεδον το κερδος απο τους κακους καπιταλιστες επιχειρηματιες, και να το δωσετε στους συνταξιουχους. Ενα ειδος εμμεσης "κοινωνικοποισησης" του συνολου σχεδον των κερδων των ιδιωτικων επιχειρησεων.
Οι προθεσεις σας ειναι καλες,αλλα φοβουμαι οτι στην πραξη αυτο δεν θα λειτουργησει...............
"Ήδη, απ' τα μέσα της δεκαετίας 1930-40, υπήρχε μια προωθημένη επίδειξη του κεϋνσιανού συστήματος. Ήταν η οικονομική πολιτική του Αδόλφου Χίτλερ και του Τρίτου Ράϊχ. Επρόκειτο για δανεισμό, σε μεγάλη κλίμακα, για δημόσιες δαπάνες, και αρχικά, κυρίως, για δημόσια έργα, σιδηροδρόμους, διώρυγες και τους περίφημους αυτοκινητόδρομους. Το αποτέλεσμα ήταν μια πολύ πιο αποδοτική επίθεση, ενάντια στην ανεργία, απ' ότι σε οποιαδήποτε άλλη βιομηχανική χώρα. Από το 1935, η ανεργία, στην Γερμανία, ήταν μηδαμινή. Ο Χίτλερ είχε, ήδη, ανακαλύψει, πώς να γιατρέψει την ανεργία, πριν ο Κέϋνς ολοκληρώσει την εξήγηση, για την εμφάνισή της. Το 1936, όταν οι τιμές και οι μισθοί επηρεάστηκαν, από μια ανοδική πίεση, ο Χίτλερ προχώρησε στο πρόσθετο βήμα του συνδυασμού μιας επεκτατικής πολιτικής, για την απασχόληση, με τον γενικό έλεγχο των τιμών. Η οικονομική πολιτική των ναζιστών πρέπει να σημειώσουμε, πως ήταν μια AD ΗΟC απάντηση, σ' αυτό, που φαίνονταν, πως ήταν μια καταπιεστική περίσταση. Η ανεργία ήταν απελπιστική. Δανείστηκαν, λοιπόν, χρήματα και έβαλαν τους ανθρώπους να δουλέψουν.
Όταν οι ανοδικές τιμές και μισθοί απείλησαν την σταθερότητα, επιβλήθηκε ένα ανώτατο όριο, στις τιμές. Παρ' όλο που είχε συζητηθεί πολύ μια τέτοια πολιτική, στην προχιτλερική Γερμανία, φαίνεται μάλλον απίθανο, πως θα είχε μεγάλη επίδραση. Ο Χίτλερ και οι συνεργάτες του δεν ήταν σχολαστικοί άνθρωποι. Όπως και νάχει το πράγμα, η εξάλειψη της ανεργίας, στην Γερμανία, στο διάστημα του Μεγάλου Μαρασμού, χωρίς ν' ακολουθήσει πληθωρισμός - και με αρχική εξάρτηση, από, ουσιαστικά, μη στρατιωτικές δραστηριότητες, ήταν ένα αξιοσημείωτο κατόρθωμα. Το έχουν, σπάνια, επαινέσει, και δεν αναφέρονται, σ' αυτό, πολύ συχνά. Η αντίληψη, πως ο Χίτλερ δεν μπορούσε να κάνει κάτι καλό επεκτείνεται και στην οικονομία του, όπως, πιο ευκολονόητα, και σ' όλα τα άλλα.
Οι ναζιστές, "πέτυχαν περισσότερο στην θεραπεία των οικονομικών ασθενειών της δεκαετίας του '30, απ' ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες. Μείωσαν την ανεργία και έδωσαν κίνητρα στην βιομηχανική παραγωγή, γρηγορότερα, απ' ό,τι το έκαναν οι Αμερικάνοι. Υπολογίζοντας τις πηγές τους, χειρίστηκαν τα νομισματικά και εμπορικά τους προβλήματα, με μεγαλύτερη επιτυχία, ασφαλώς, με μεγαλύτερη φαντασία, Αυτό οφείλεται, ως ένα ορισμένο σημείο, στο ότι οι ναζιστές χρησιμοποίησαν, σε μεγάλη έκταση, ελλειμματικό προϋπολογισμό ... Γύρω στα 1936, η ύφεση είχε, ουσιαστικά, ξεπεραστεί, στην Γερμανία, ενώ βρισκόταν, ακόμη, μακριά, από το τέλος της, στις Ηνωμένες Πολιτείες".
Με δεδομένες τις συγκρούσεις του Σαχτ, με το ναζιστικό οικονομικό επιτελείο, στο οποίο τον πρώτο λόγο είχαν ο Χέρμαν Γκαίρινγκ και ο Βάλτερ Φουνκ (ο οποίος και διαδέχτηκε τον Σαχτ, ως υπουργός Οικονομικών) και με δεδομένη την πίστη του, στην καταστροφική αντιπληθωριστική πολιτική των προναζιστικών γερμανικών κυβερνήσεων της περιόδου 1929 - 1933, της οποίας πολιτικής ο Σαχτ, ως κεντροτραπεζίτης, ήταν ο βασικός πυλώνας, φαίνεται ότι οι κρίσεις και οι επικρίσεις του Τζων Κέννεθ Γκαλμπραίηθ έχουν βάση.
Είναι πιθανό ότι ο Σαχτ εξέφραζε ένα τμήμα της γερμανικής ελίτ, το οποίο είχε καταλάβει ότι η χώρα έπρεπε να ξεφύγει, από την μέγγενη της Συνθήκης των Βερσαλλιών και ότι οι ναζιστές θα έφραζαν τον δρόμο, στην αριστερά.
Αλλά, μέχρι εκεί. Σε όλα τα άλλα - ή, τουλάχιστον, στα περισσότερα, από αυτά - ο Σαχτ ήταν αντίθετος. Ακόμη και στο πρόγραμμα του γερμανικού επανεξοπλισμού, το οποίο, η αλήθεια είναι ότι υπήρξε πολύ μικρό και δεν ανταποκρινόταν στις φιλοδοξίες του Χίτλερ, για την γερμανική κυριαρχία, στον ευρωπαϊκό χώρο, ο Σαχτ αντιτάχθηκε, για λόγους εξωπραγματικούς και κατά βάση, αστείους, φοβούμενος την έλευση ενός πληθωρισμού, ο οποίος ήταν αδύνατο να προκύψει, αφού οι ναζί εφάρμοζαν το σύστημα του ελέγχου των τιμών, των μισθών και των εισοδημάτων, το οποίο τιθάσευσε, γρήγορα, τις πληθωριστικές πιέσεις, όπως προκύπτει, από την εξέλιξη του γερμανικού ΑΕΠ, κατά την περίοδο 1926 - 1939.
Αλλά αυτά αφορούν το παρελθόν. Σήμερα, για να φθάσουμε στο σημείο να εφαρμοσθούν έλεγχοι, στην αλυσίδα μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων έχουμε πάρα πολύ μεγάλο δρόμο να διανύσουμε, αφού η γραφειοκρατία των μεγάλων (αλλά και των άλλων) επιχειρήσεων, αρνείται, σθεναρά, κάθε σκέψη, για την εφαρμογή τέτοιων μέτρων και όπως είπα, το πολιτικό προσωπικό των καπιταλιστικων χωρών (πλην της ιδιόμορφης περίπτωσης της Κίνας) έχει μετατραπεί σε θεραπαινίδα αυτής της νοσηρής οικονομικής ολιγαρχίας.
Τώρα, όσον αφορά την σκληρότητα των ποινών, που θα πρέπει να επιβάλλονται, στους παραβάτες, εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Φυσικά, θα μπορούν να φθάσουν και σε πολύ αυστηρά επίπεδα - όχι, πάντως, σε εκτελέσεις -, ήτοι, μέχρι βαρύτατα πρόστιμα, κατασχέσεις επιχειρήσεων και περιουσιών, όπως και κάθε τι άλλο (φυλακίσεις) κριθεί απαραίτητο.
Εννοείται, βέβαια, ότι το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να είναι κρατικοποιημενο και βέβαια, όπως έχω πει τα ιδιωτικά κέρδη θα πρέπει να είναι, σε τέτοιο επίπεδο, που να είναι ικανά να χρηματοδοτησουν τις ιδιωτικές επενδύσεις (και όχι τα παρασιτικά και πολύ υψηλά εισοδήματα της γραφειοκρατικης τεχνοδομης των επιχειρήσεων).
Συνεπως δεν υπαρχει ουτε ενα παραδειγμα συγχρονης ανεπτυγμενης καπιταλιστικης οικονομιας που να χρηματοδοτησε τις διογκωμενες δαπανες της με κυριο ή αποκλειστικο μεσο τη νομισματοκοπη. Ή μαλλον υπαρχει. Η Δημοκρατια της Βαϊμαρης το 1923. Αποτελεσμα: 1000 % πληθωρισμος.
Οι Ναζί κατεφυγαν και σε εξωτερικο δανεισμο, αλλα αυτος ηταν μαλλον περιορισμενος.
Ο εσωτερικος δανεισμος ειναι προφανως πολυ ευκολοτερα εξυπητετησιμος, αλλα αυτο δε σημαινει οτι μπορει να γινεται ανεξελεγκτα και ατιμωρητα. Για να αποπληρωσει κανεις τα δανεια στο δικο του νομισμα, ειτε πρεπει να επιβαλλει νεους φορους στους πολιτες, ειτε να τυπωσει χρημα, πραγμα που σημαινει ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟ, ο,τι και να λετε εσεις αγαπητε. Η τσεπη των πολιτων και στις δυο περιπτωσεις αδειαζει, αν και με διαφορετικο τροπο. Ειπαμε, There is no free lunch.
Μιλατε για τον κρατικο δραχμικο εσωτερικο δανεισμο του 1982-2001. ΚΑτ' αρχην ηταν κυριως, αλλα οχι αποκλειστικως δραχμικος, υπηρχαν και δανεια απο ξενες τραπεζες σε σκληρο συναλλαγμα. Το 1985 και το 1989 η χωρα εφτασε στα προθυρα της χρεωκοπιας (εχει μεινει στην Ιστορια το τηλεφωνημα Χαλικιά στον Αντρεα το 1985 "Προεδρε εχω συναλλαγμα για 20 μερες εισαγωγων ακομα".)
Αληθεια αγαπητε , γιατι ο Αντρεας που τοσο συμπαθειτε (καθηγητης Οικονομικων στο Μπέρκλεϋ για να μην ξεχνιομαστε) εφαρμοσε τοτε λιτοτητα (1985-1987), και πηρε και δανειο απο την ΕΟΚ, αντι να πει απλως "No problem. Χαλικια αγόρι μου, τυπωσε αβερτα χρημα, Κουλούρη παλληκαρι μου, επεβαλλε ελεγχο τιμων" ;
Εξαιτιας των πολιτικων του Αντρεα, το δημοσιο Χρεος αυξηθηκε απο 28 % του ΑΕΠ το 1981 σε 110 % του ΑΕΠ. Εξυπηρετειτο, αλλα με πολυ μεγαλη δυσκολια, η χωρα ζοριζοταν. Φυσικα η ολεθρια αποφαση να μπουμε στο ευρω με τετοιο θηριωδες Χρεος ηταν εγκλημα, και η μετατροπη του σε ευρω το κατεστησε αυτοματως μη βιωσιμο μακροπροθεσμα, οπως ορθως εχετε επισημανει.
Λετε οτι θα επιτρεψετε κερδη ικανα να χρηματοδοτησουν επενδυσεις.Δεν χρειαζετε να ανησυχειτε καθολου για αυτο αγαπητε. Κανενας δεν θα θελει να επενδυσει στο οικονομικο σας Νταχάου, ή μαλλον στο ημισοβιετικο σας γκούλαγκ.
Αυτή η άποψη, για την χρήση της νομισματοκοπής, ως αποκλειστικού εργαλείου, για την πληρωμή των κρατικών δαπανών, είναι μια δική μου ιδέα, της οποίας την πνευματική ιδιοκτησία διεκδικώ.
Θα διεκδικούσα, ως δική μου ιδέα και την κατάργηση κάθε φορολογίας και ασφαλιστικής εισφοράς, αλλά η μακροχρόνια φορολογική πολιτική της "Ε. Σ. Σ. Δ.", με την ανυπαρξία φόρων, μου το απαγορεύει.
Λες, για τον Ανδρέα Παπανδρέου και το συναλλαγματικό αδιέξοδο, στο οποίο βρέθηκε, μετά τις βουλευτικές εκλογές της 2/6/1985. Έχεις δίκιο. Και τούτο διότι η επεκτατικη οικονομική πολιτική της περιόδου 1981 - 1985 δεν συνοδεύτηκε από την δέουσα πολιτική στις εισαγωγές με αποτέλεσμα οι αγοραστές, με το χρήμα που απέκτησαν, να στραφούν, στα ξένα προϊόντα και ως εκ τούτου, να δημιουργηθεί αυναλλαγματική κρίση και προσφυγή, σε δάνειο - "Μνημόνιο" από την ΕΟΚ, αν και η κρίση αυτή ξεπεράστηκε εύκολα και πολύ νωρίς. Με την εξισορρόπηση του εξωτερικού ισοζυγίου, το 1987, ο Ανδρέας έγραψε, στα παλιά του τα παπούτσια, τις δεσμεύσεις της ευρωδανειακής σύμβασης και έπραξε πολύ σωστά.
(Ο υποτιθέμενος κίνδυνος χρεωκοπίας του 1990 ήταν προπαγανδιστικος και όχι πραγματικός. Παρά τα όσα έλεγε προεκλογικά, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, στις βουλευτικές εκλογές της 18/6/1989, η κυβέρνηση του Ξενοφώντα Ζολώτα συνέχισε την πολιτική των παροχών της κυβέρνησης του Ανδρέα. Άλλωστε, η λιτότητα της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που ακολούθησε, ήταν μια οικονομική πολιτική, που προετοίμαζε την χώρα, για την υπογραφή της ολεθριας Συνθήκης του Μααστριχτ, το 1992 και όχι επειδή επεκειτο κάποια κρατική χρεωκοπία).
Η κριτική, που κάνω, στον Ανδρέα Παπανδρέου της περιόδου 1981 - 1989 είναι ότι δεν εφάρμοσε τους ελέγχους στην αλυσίδα μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων, αν και ως Αμερικανός οικονομολόγος περιωπης, γνώριζε τα πάντα, για τον μηχανισμό τους, λόγω της αμερικανικής εμπειρίας της επιβολής τους, για μακρά χρονικά διαστήματα.
Από εκεί και πέρα, απλώς, διαφωνούμε. Οι έλεγχοι στην αλυσίδα μισθών - τιμών - κερδών - εισοδημάτων μπορούν να γίνουν και να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο, με επιδιωκομενο στόχο, τα επίπεδα του πληθωρισμού να ισούνται, με το 0. Όμως η γραφειοκρατία των μεγάλων επιχειρήσεων, η οποία επιδιώκει να προσδιορίζει αυτή τις τιμές και να ελέγχει τις αγορές των προϊόντων της, δεν επιθυμεί την ύπαρξη τέτοιων μηχανισμών. Και για τον λόγο αυτόν, έχει υπαλληλοποιήσει το πολιτικό προσωπικό όλων των χωρών (η Κίνα αποτελεί εξαίρεση, ως ιδιόμορφη περίπτωση).
Δυστυχώς...
Παμε στο σημερα. Μην βιαζεστε να πανηγυρισετε για την απαφαση του Κούλη. Κατ΄αρχην εχει γινει σαφες οτι δεν κανει πραγματα που εχουν πολιτικο κοστος, και αφαιρουν ψηφαλακια. Δεν εχει τα κοτσια του πατερα του. Επιπλεον, φαινεται οτι παιζει με το ενδεχομενο να κανει προωρες εκλογες, για να καψει τον αναλογικο εκλογικο Νομο των ΣΥΡΙΖΑίων. Αν και ειναι εντελως γελοιο να σκεφτεται εκλογες πριν κλεισει 8 μηνες στην εξουσια, και ενω εχει ανετη πλειοψηφια στη Βουλή, φαινεται οτι επιθυμει διακαως να διασφαλισει δυο τετραετιες. Ναρκωτικο η ρημαδα η εξουσια, οσο πιο πολυ παιρνεις, τοσο πιο πολυ το θες......
Αν η υποθεση αυτη ειναι σωστη, ειναι λογικο οτι για την ωρα θα αποφυγει να κανει πραγματα στο ασφαλιστικο που αφαιρουν ψηφους.
Βέβαια ψυχρά μιλώντας, με τις κλείστες (;) δομές, που επιχειρεί να κάνει, σε Χίο, Λέσβο, Σάμο κλπ, περιορίζει την φωτιά, που έχει ξεσπάσει, στα νησιά το Β Α Αιγαίου και έτσι δεν επιτρέπει την εξάπλωση της δυσαρέσκειας, στην υπόλοιπη χώρα, αφού φαίνεται πως τα νησιά αυτά έχει πάρει απόφαση ότι, εκλογικά, θα τα χάσει, οπότε και αν κάνει εκλογές.
Ομως, μπορεί, μεν, να κάψει τον εκλογικό νόμο του Αλέξη Τσίπρα, αλλά είναι πολύ πιθανό ότι θα χάσει, δε, την αυτοδυναμία, που έχει, τώρα, στις εκλογές, που θα ακολουθήσουν και θα γίνουν, με το εκλογικό σύστημα Θεοδωρικάκου. Έτσι, δεν αποκλείεται να περιμένει να περάσει η αναμπουμπουλα, αν και μπορεί να βρει κυβερνητικούς εταίρους, είτε το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, είτε το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου.
Δύσκολα τα πράγματα. Δύσκολες και οι αποφάσεις. Ίδωμεν.
Ο πρωθυπουργός - πάρα τα όσα, σκωπτικά, λένε - είναι τυχερός.
Πολύ τυχερός...