Η αδυναμία διαχείρισης του ελληνικού δημόσιου χρέους, οι διαμάχες, για την αμοιβαιοποίηση των κρατικών χρεών των χωρών της ευρωζώνης, η E.K.T., το πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης και τα αδιέξοδα της απόφασης του Eurogroup της 24/5/2016.

Τον πίνακα αυτόν με τις τοκοχρεωλυτικές υποχρεώσεις του ελληνικού δημοσίου, από το 2015, μέχρι το 2030, τον έχουμε ξαναδεί. Εν όψει, της απόφασης του Eurogroup της 24/5/2016 είναι χρήσιμο να τον δούμε, για μία ακόμη, φορά, προκειμένου να αντιληφθούμε τα ουσιώδη προβλήματα της αδυναμίας της εξυπηρέτησης του χρέους αυτού. Αυτό, που βλέπουμε, είναι ότι, κατά την περίοδο 2021 - 2024, εμφανίζεται μια υπερμεγέθης αύξηση των καταβλητέων τόκων, οι οποίοι (υπολογισμένοι με το κυμαινόμενο, από 0,2%, έως 1,8% - και ακόμη περισσότερο - επιτόκιο euribor) εκτοξεύονται, στα επίπεδα των 66,64 δισ. €, ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι, το 2012, συμφωνήθηκε, στα πλαίσια του 2ου Μνημονίου, να υπάρξει μια περίοδος - υποτιθέμενης - χάριτος, χρονικής διάρκειας 10 ετών, κατά την οποία το ελληνικό κράτος δεν θα κατέβαλε τους τόκους του δανεισμού του, οι οποίοι θα καταβάλλονταν, μετά την λήξη της δεκαετίας. Έτσι, από το 2021, έως το 2024, σωρεύθηκε αυτό το ποσόν των επιτοκιακών επιβαρύνσεων του ελληνικού δημόσιου χρέους, το οποίο, μαζύ με τις χρεωλυτικές υποχρεώσεις του κράτους, φθάνει, στα επίπεδα των 104,74 δισ. €. Εννοείται ότι αυτά τα ποσά, όπως και εκείνα, που, φθάνουν, μέχρι το 2030 και υποτίθεται ότι λογίζονται, ως ευρισκόμενα στην ζώνη των ελεγχόμενων υποχρεώσεων, είναι αδύνατον να καταβληθούν, από το ελληνικό δημόσιο και δεν πρόκειται να αναχρηματοδοτηθούν, από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, χωρίς την εγγύηση της Ε.Κ.Τ. και των λοιπών θεσμών της ευρωζώνης, ή χωρίς την δραστική μείωση του συνόλου του ελληνικού δημόσιου χρέους. Μόνο, οι τόκοι της περιόδου 2021 - 2030 φθάνουν, στα 114,45 δισ. €, ενώ το σύνολο των τοκοχρεωλυτικών υποχρεώσεων του ελληνικού κράτους φθάνει, στα 201,07 δισ. €! (Μια αριθμητική απόκλιση της τάξεως του 0,06, οφείλεται, προφανώς, σε στρογγυλοποίηση). Ως εκ τούτου, χωρίς μια μορφή σαφών εγγυήσεων των ευρωζωνικών θεσμών και της Ε.Κ.Τ., για την ομαλή πληρωμή των ποσών της αναχρηματοδότησης του ελληνικού δημόσιου χρέους, από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, οποιαδήποτε αναχρηματοδότησή του, από τον αποκαλούμενο ιδιωτικό τραπεζικό τομέα, αποκλείεται...

Αυτό, που μένει, ως πραγματικό αποτέλεσμα του Eurogroup της 24ης Μαΐου 2016, δεν είναι τίποτε άλλο, από την επανεξαγωγή ενός σημαντικότατου επιβεβαιωτικού συμπεράσματος, στο οποίο έχουμε καταλήξει, ευθύς εξ αρχής, με την έλευση της μεθοδευμένης και κατευθυνόμενης, από τις ευρωζωνικές ελίτ, ελληνικής κρατικής χρεωκοπίας, τον Απρίλιο του 2010 και την ένταξη της χώρας μας, στην διαδικασία του, νεοαποικιακού τύπου, καθεστώτος χρεοδουλοπαροικίας, που επιβλήθηκε, στον πληθυσμό της χώρας, μας, από τους ξένους θεσμικούς δανειστές, με την πλήρη και αγαστή συνεργασία του, πάσης φύσεως και κοινωνικοϊδεολογικής προελεύσεως, "ευρωπαϊστικού" πολιτικού, πνευματικού και λοιπού προσωπικού, το οποίο υπηρετεί τα συμφέροντα της εντόπιας ολιγαρχικής ελίτ, η οποία καθορίζει και προσδιορίζει - παλαιότερα, ευκολότερα και τώρα, δυσκολότερα - την πορεία αυτού του τόπου.

Το συμπέρασμα αυτό έχει δύο σκέλη, τα οποία δεν είναι, καθόλου, ασήμαντα. Ας τα δούμε και πάλι.

Το βαρύτατο και καταθλιπτικό ελληνικό δημόσιο χρέος χρησιμοποιείται, από τις ευρωζωνικές ελίτ, ως μηχανισμός πίεσης και εκβιασμού, προκειμένου να καταστραφεί το συγκεκριμένο μοντέλο λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας, το οποίο στηρίζεται, στην μικρομεσαία επιχείρηση, στον δημόσιο τομέα και στην εσωτερική ζήτηση, με την δημιουργία ενός εκτεταμένου τομέα, διεθνώς, μη εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, που θωράκιζε την ελληνική οικονομία, από τον διεθνή ανταγωνισμό.

Η άφρων και απολύτως, ασυλλόγιστη ένταξη της Ελλάδας, στην ευρωζώνη, έθεσε αυτό το μοντέλο, εκτός των ευρωζωνικών θεσμών. Καταλύτης, σε αυτή την διαδικασία υπήρξε το βαρύτατο ελληνικό δημόσιο χρέος, το οποίο, όπως, επανειλημμένως, έχουμε πει, μετατράπηκε, από ένα ακίνδυνο μαλακό και εξυπηρετίσιμο δραχμικό χρέος, σε ένα καταστροφικό, σκληρό και αδύνατον να εξυπηρετηθεί χρέος, εκφρασμένο σε ευρώ και οδήγησε, στην συνολική χρεωκοπία της ελληνικής οικονομίας, με δεδομένη την ισχυρή θέληση των ευρωζωνικών ελίτ και της γερμανικής κυβέρνησης να μην τροποποιήσουν τους θεσμούς και την λειτουργία της ευρωζώνης, παρά το γεγονός ότι, με δική τους συνευθύνη, αποδέχτηκαν την είσοδο της χώρας μας, στην νομισματική αυτή ένωση, ενώ γνώριζαν ότι η ελληνική οικονομία δεν είχε καμμία σχέση, με το μοντέλο λειτουργίας της ευρωζώνης και ως εκ τούτου, δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να ενταχθεί, σε αυτήν.

Με δεδομένη αυτή την πολύ άσχημη πραγματικότητα, η οποία, με διαφορετικούς ρυθμούς δυσκολίας, αφορά και τις πλείστες άλλες χώρες της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης, οι ευρωζωνικές ελίτ επέλεξαν να ακολουθήσουν την δυσχερέστατη οδό της αποκαλούμενης "δημιουργικής καταστροφής", δηλαδή την οδό του, δια πυρός και σιδήρου, μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, σε μια ανοικτή οικονομία, η οποία θα στηρίζεται, στην φθηνή μισθωτή εργασία, στην συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και στις εξαγωγές.

Όμως, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα εργαλεία, που είχαν, στην διάθεσή τους οι ευρωζωνικοί θεσμοί, δεν ήσαν πολλά, ούτε και αποτελεσματικά. Το μόνο εμβρυουλκό εργαλείο, που είχαν, στην διάθεσή τους, οι ευρωζωνίτες και το Δ.Ν.Τ., ήταν η ύπαρξη του βαρύτατου ελληνικού χρέους και η αδυναμία εξυπηρέτησής του, από το ελληνικό κράτος. Το ελληνικό κράτος έπρεπε να οδηγηθεί, στην χρεωκοπία, ούτως ώστε το εργαλείο αυτό να καταστεί, απολύτως, ενεργό, στα χέρια των ευρωζωνικών θεσμών, οι οποίοι πήραν την μορφή των δανειστών του, από την στιγμή, που οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές έπαυσαν να χρηματοδοτούν την εξυπηρέτηση του χρέους αυτού.

Αυτό, άλλωστε, είναι που συνέβη τον Απρίλιο του 2010. Το ελληνικό κράτος οδηγήθηκε, εξ αιτίας του βαρύτατου και μη εξυπηρετίσιμου χρέους του, στην χρεωκοπία. Και μαζύ με αυτό, οδηγήθηκε, στην χρεωκοπία και η ελληνική οικονομία, της οποίας το μοντέλο λειτουργίας αποφάσισαν να μετασχηματίσουν οι ευρωζωνικοί θεσμοί, με manual τις συνταγές και την υποτιθέμενη τεχνογνωσία του Δ.Ν.Τ. και με βασικό εργαλείο πίεσης και εκβιασμού το ελληνικό δημόσιο χρέος και την σταδιακή, μέσω δόσεων και υποδόσεων, εξυπηρέτησή του.

Αυτό, που, προφανώς, επιθυμούν, οι ξένοι δημόσιοι θεσμικοί δανειστές, που σταδιακά, υποκατέστησαν τους ιδιώτες δανειστές του ελληνικού δημοσίου, είναι η επιστροφή των δανεικών, που έχουν δώσει και την λήψη των τόκων, που προσκτώνται, ως ωφελήματα και ως κέρδη, από αυτά τα δανεικά. Ως προς το δεύτερο σκέλος, που αφορά τους τόκους, τα επίπεδα των επιτοκίων, τα ποσά και τους χρόνους είσπραξής τους, είναι διατεθειμένοι να προβούν, σε μια συζήτηση, σε ένα μεσομακροπρόθεσμο επίπεδο. Όπως, επίσης, είναι διατεθειμένοι η συζήτηση αυτή να περιλάβει και τους χρόνους αποπληρωμής των ίδιων των δανείων.

Αυτό, που δεν είναι διατεθειμένοι να συζητήσουν οι ξένοι δανειστές - έτσι, λένε, τουλάχιστον, τώρα και έτσι θα λένε, για πολύ καιρό, ακόμη - είναι μια ευθεία διαγραφή του ελληνικού δημόσιου χρέους. Σημασία, βέβαια, δεν έχει το τί είναι διατεθειμένοι οι ευρωζωνικοί δανειστικοί θεσμοί και το Δ.Ν.Τ. να συζητήσουν. Σημασία έχει το τί είναι διατεθειμένοι να πράξουν, με το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Αυτό που φαίνεται ότι θα ήσαν διατεθειμένοι, υπό προϋποθέσεις, να πράξουν οι ξένοι δανειστές και το οποίο συζητούν, χωρίς να δεσμεύονται, είναι να προχωρήσουν, σε μια 50ετή επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού κρατικού δανεισμού, από τα 30 έτη, που είναι τώρα, με χαμηλά επιτόκια, τα οποία, όμως, εάν μείνουν κυμαινόμενα, θα είναι επισφαλή, όσον αφορά το κόστος του δανεισμού, αφού, σε τόσο μακρές περιόδους, δεν μπορεί να υπολογισθεί η πραγματική επιτοκιακή επιβάρυνση του χρέους. Και φυσικά, δεν είναι δεδομένο ότι οι ξένοι δανειστές θα δεχθούν μια σταθερή και μάλιστα χαμηλή επιτοκιακή επιβάρυνση του χρέους αυτού.

Αλλά και να δεχθούν οι ξένοι δανειστές, μια σταθερή επιτοκιακή επιβάρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους, μαζύ με την παράλληλη 50ετή επιμήκυνσή του, μια τέτοια εξέλιξη δεν θα αλλάξει πολύ την πραγματική κατάσταση, που έχει να κάνει, με την αδυναμία εξυπηρέτησής του, από το ελληνικό δημόσιο. Χωρίς την εγγύηση της αποπληρωμής του, από την Ε.Κ.Τ. και τους ευρωζωνικούς θεσμούς, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές δεν θα συναινέσουν, στην αναχρηματοδότησή του.

Αλλά μια τέτοια εγγύηση της Ε.Κ.Τ. και των θεσμών της ευρωζώνης θα καταστήσει το ελληνικό δημόσιο χρέος, ένα διαρκές χρέος, το οποίο θα μετακυλιθεί, στις προσεχείς δεκαετίες και αν γίνει δεκτή η πρόταση του  Δ.Ν.Τ., τότε, η πληρωμή του θα πάει 40 χρόνια πίσω, με αποτέλεσμα αυτό το χρέος να εξοφληθεί, κάπου, το 2097, με αξία ίση, με 600 εκατομμύρια, έως 1 δισ. σημερινά ευρώ (ή και περισσότερα, αλλά, πάντως, σαφέστατα πολύ λιγότερα, από την σημερινή αξία των 322 δισ. € του ελληνικού δημόσιου χρέους), λαμβανομένου υπόψη και του πληθωρισμού, που συνεπάγεται η υιοθέτηση αυτής της λύσης.

Μια τέτοια λύση, η γερμανική κυβέρνηση και οι ευρωζωνικοί θεσμοί δεν πρόκειται να την αποδεχθούν, αφού, ουσιαστικά, παραπέμπει στην αμοιβαιότητα των κρατικών χρεών, εντός της ευρωζώνης. Και η αμοιβαιότητα των κρατικών χρεών των χωρών της ευρωζώνης, με την σειρά της, παραπέμπει, στην κατάργηση της ίδιας της ευρωζώνης, ως νομισματικής ένωσης και στην αντικατάστασή της, από μια ομοσπονδία των ευρωπαϊκών κρατών, με ισχυρή κεντρική κυβέρνηση και με μια πραγματική κεντρική τράπεζα, η οποία θα βρίσκεται, υπό τον άμεσο έλεγχο αυτής της κεντρικής κυβέρνησης.

Όπως είπαμε, μια τέτοια ριζική ανατροπή των δεδομένων, στον ευρωπαϊκό χώρο, δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί η γερμανική ελίτ, η τεχνοδομή της γερμανικής μπατιροτραπεζοκρατίας και η καρδιά του γερμανικού γραφειοκρατικού καπιταλισμού, δηλαδή ο τεράστιος εξαγωγικός τομέας της γερμανικής βιομηχανίας, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 50% της γερμανικής παραγωγής, η ελίτ του οποίου τομέα δεν είναι διατεθειμένη να ασχοληθεί, με τα προβλήματα της εσωτερικής ζήτησης των οικονομιών της ευρωζώνης και να τα λύσει, μέσω μιας αναδιανομής, η οποία, προφανώς, θα λειτουργήσει, εις βάρος των συμφερόντων της.

Με αυτά τα δεδομένα, επί της ουσίας και η ρύθμιση, που προβλέπει ότι οι ετήσιες καταβολές, για το σύνολο του βραχυπρόθεσμου και του μακροπρόθεσμου δημόσιου χρέους της χώρας μας, δεν θα ξεπερνούν το 15% του ελληνικού ΑΕΠ, δεν είναι λειτουργική, ούτε εφικτή,  αφού οι ακαθάριστες δαπάνες, για την εξυπηρέτηση του ελληνικού δημοσίου δανεισμού, πρέπει να είναι πολύ μικρότερες, από το 10% του ΑΕΠ της χώρας μας, όχι, μόνο, μέχρι το 2040, που υπολογίζει το Δ.Ν.Τ., αλλά και πολύ μετά, από το 2040, αν λάβουμε, υπόψη, τις νομισματικές ισορροπίες του ελληνικού δημόσιου χρέους, έτσι όπως αυτές είχαν κατασταλάξει, όταν, πριν την ένταξη της Ελλάδας, στην ευρωζώνη, μέχρι το 2001, το χρέος αυτό ήταν, κατά 80-85%, δραχμικό.

Με νόμισμα βάσης το ευρώ, το ελληνικό δημόσιο χρέος θα φούσκωνε, υπέρμετρα, χρηματοδοτούμενο, με τα επιβαρυντικά επιτόκια της αγοράς και πολύ γρήγορα, το ελληνικό δημόσιο θα αντιμετώπιζε νέο κίνδυνο χρεωστασίου, ακόμη και χωρίς να προβεί, σε πρωτογενή δανεισμό, αφού θα αυξάνονταν οι χρηματοδοτικές του ανάγκες και το ίδιο το δημόσιο χρέος, ως μέγεθος.

Έτσι, χωρίς την ουσιαστική αντιμετώπιση του ελληνικού δημόσιου χρέους - μία εκδοχή της οποίας είναι η δραστική μείωσή του, αλλά δεν είναι η μόνη, ούτε, καν, η κύρια και η ενδεδειγμένη -, η πορεία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας θα είναι, αρκούντως επισφαλής και θα συνεχίσει να παραμένει δραματική.

Άλλωστε, όπως έχω πει πολλές φορές, από το 2010, δηλαδή, την αρχή της ελληνικής κρίσης, η προσωπική μου γνώμη είναι ότι η ουσία της αντιμετώπισης του προβλήματος του ελληνικού δημόσιου χρέους δεν βρίσκεται, στην μερική, ή την ολική διαγραφή του, αλλά, στην διασφάλιση της ομαλής πληρωμής του. Και όπως, επίσης, έχω πει, η διασφάλιση αυτή ήταν και είναι, διαδικαστικά, δυνατή, αφού υπήρχαν και υπάρχουν τα απαραίτητα τεχνικά εργαλεία, για την επίτευξη αυτού του σκοπού.

Αυτό, που έπρεπε να γίνει ήταν απλό και εύκολο, ως γνώση. Αλλά ήταν, συνάμα, πολύ δύσκολο, στα όρια του ακατόρθωτου, ως πράξη (δείτε τα παλαιά, αλλά, πάντοτε, εξαιρετικά, επίκαιρα κείμενά μου, σε αυτό, εδώ, το μπλογκ : Οιονεί δημόσιο χρέος της ευρωζώνης θα γίνει το ελληνικό δημόσιο χρέος (το οποίο, παρά τα όσα λέγονται, είναι αντιμετωπίσιμο) και θα εξυπηρετείται από την Ε.Κ.Τ. και Η ανάληψη της εξυπηρέτησης του ελληνικού δημόσιου χρέους - και όλων των δημόσιων χρεών στην Ευρωζώνη - από την Ε.Κ.Τ., θα καταστήσει ανεπίκαιρη την συζήτηση για την αναδιάρθρωσή του. (Μια απάντηση στον Κώστα Καλλωνιάτη) , που δημοσιεύθηκαν, στις 23 Μαΐου 2010 και στις 12 Σεπτεμβρίου 2010 και το περιεχόμενο των οποίων αντιμετωπίστηκε, τότε, ως γραμμένο, σε μια ακαταλαβίστικη γλώσσα, ή ως μια ιδιορρυθμία του συγγραφέα).

Ας το επαναλάβουμε, για μία, ακόμη, φορά  :

Η Ε.Κ.Τ. έπρεπε να αναλάβει την εξυπηρέτηση του ελληνικού δημόσιου χρέους. Και όχι μόνο, αυτού, αλλά και όλων των δημόσιων χρεών των κρατών της ευρωζώνης.

Αλλά κάτι τέτοιο, ή, κάτι το, έστω και εκ του μακρόθεν, ανάλογο, δεν έγινε. Δεν συζητήθηκε, καν.

Απλώς, η ευρωμπατιροτραπεζοκρατία, η γερμανική κυβέρνηση και οι νεοσυντηρητικές ευρωζωνικές ελίτ δεν θέλησαν να εντάξουν, στα θεσμικά πλαίσια της ευρωζώνης και να χρησιμοποιήσουν αυτά τα τεχνοοοικονομικά θεσμικά εργαλεία, για την αντιμετώπιση της ελληνικής χρεωκοπίας, η οποία, ως εκδήλωση της χρεωκοπίας της ευρωζώνης, κατέστησε φανερή την πραγματική κατάσταση, στην οποία είχε, φυσικώ τω λόγω και τω τρόπω, περιέλθει η ευρωζώνη, ως θεσμός και ως οντότητα.

Το ζήτημα αυτό, που, ουσιαστικά, οδηγεί, στην αμοιβαιοποίηση των κρατικών χρεών των χωρών της ευρωζώνης, εξακολουθεί να μην συζητείται. Και φυσικά, δεν συζητήθηκε, ούτε, στο Eurogroup της 24ης Μαΐου 2016.

Όπως είπαμε, παραπάνω, ο Wolfgang Schäuble και η γερμανική κυβέρνηση δεν πρόκειται να αποδεχθούν μια τέτοια λύση, η οποία σημαίνει ότι η Ε.Κ.Τ. θα μπορεί να παρεμβαίνει, στην πρωτογενή αγορά ομολόγων και να αγοράζει κρατικά ομόλογα, απευθείας, από τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης, όπως επίσης, θα μπορεί να τα αγοράζει, από την δευτερογενή αγορά. Στα πλαίσια αυτά, η Ε.Κ.Τ., όπως άλλωστε κάνει, εν μέρει και τώρα, θα αγοράζει και ιδιωτικά ομόλογα εταιρειών και μετοχές.

Το αποτέλεσμα, που θα προέκυπτε, θα είναι σαφές και άμεσο και θα οδηγούσε τα επιτόκια δανεισμού των κρατών - μελών της ευρωζώνης, στα επίπεδα των ιαπωνικών επιτοκίων δανεισμού, αφού τα επιτόκια αυτά θα καταστούν, περίπου, μηδενικά, έως και αρνητικά.

Ακόμη, η Ε.Κ.Τ. θα μπορούσε να δώσει παρατάσεις, οι οποίες θα ήταν δυνατόν να είναι και συνεχείς, στην λήξη των ίδιων των κρατικών ομολόγων και τα κράτη να πληρώνουν, μόνο, τους χαμηλούς τόκους, προκειμένου να τονωθεί η αναπτυξιακή διαδικασία, στις ευρωπαϊκές οικονομίες.

Αλλά η Γερμανία και οι άλλες πλεονασματικές χώρες της ευρωζώνης δεν δέχονται τέτοιες λύσεις, οι οποίες έχουν έναν σαφή αναδιανεμητικό χαρακτήρα, υπέρ των ασθενέστερων οικονομιών, μέσα στα πλαίσια του ευρωπαϊκού συνεταιρισμού. Και τούτο επειδή αυτή η αναδιανομή του πλούτου, θα επιβάρυνε, ως κόστος, την γερμανική οικονομία, κατά ένα ποσοστό ίσο, τουλάχιστον, με το 30% του συνολικού κόστους του όλου εγχειρήματος.

Ως εκ τούτου, η γερμανική ελίτ αντιστέκεται, με όλες της τις δυνάμεις, στην άμεση και σαφή πίεση, που δέχεται, με αφορμή την ελληνική και την ευρύτερη ευρωζωνική κρίση, από την αμερικανική κυβέρνηση, μέσω του Δ.Ν.Τ., να αποδεχθεί μια οποιαδήποτε μορφή πλήρους αμοιβαιοποίησης των κρατικών χρεών των χωρών της ευρωζώνης.

Μπορεί, προσωρινά,  η Γερμανία να υπέκυψε και να αποδέχτηκε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που εφαρμόζει ο Mario Draghi και το οποίο αποσκοπεί στην τόνωση του μέσου ευρωπαϊκού πληθωρισμού, στα επίπεδα του 2%, για να σπάει ο φαύλος κύκλος του αποπληθωρισμού και να τονωθεί η αναπτυξιακή διαδικασία (άσχετα, από το ότι αυτό δεν επιτυγχάνεται, για άλλους λόγους, οι οποίοι σχετίζονται, με τον ζουρλομανδύα των μηδενικών κρατικών ελλειμμάτων, που πνίγει την ζήτηση), αλλά, ακριβώς, επειδή η Angela Merkel, ο Wolfgang Schäuble, και ο Jens Weidmann και οι συν αυτοίς, αντιλαμβάνονται ότι η λειτουργία της ποσοτικής χαλάρωσης, από την Ε.Κ.Τ., οδηγεί, σε μια έμμεση αμοιβαιοποίηση - ίση με το 30% των ομολόγων, που εκδίδει ο E.S.M. και αγοράζει η Ε.Κ.Τ. - των κρατικών χρεών των χωρών της ευρωζώνης, που συμμετέχουν, στο πρόγραμμα αυτό, είναι, απολύτως, διατεθειμένοι να περιορίσουν την λειτουργία αυτού του μηχανισμού, ο οποίος, άλλωστε, είναι (όπως ήταν και αναμενόμενο να συμβεί) και αναποτελεσματικός.

Όπως είπαμε η γερμανική οικονομική και πολιτική ελίτ δεν έβαλε την χώρα της, στην ευρωζώνη, για να πληρώνει τέτοια κόστη. Την έβαλε στην ευρωζώνη, την οποία δημιούργησε, ως νομισματική ένωση, προκειμένου να κερδίσει. Γι' αυτόν τον λόγο, δεν δέχτηκε και δεν πρόκειται να δεχθεί, στο ορατό και προβλεπτό μέλλον, την μετατροπή της ευρωζώνης, σε οποιαδήποτε μορφή ευρωπαϊκής κρατικής ομοσπονδίας.

Έτσι, μπορεί να αναγνωρίστηκε ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί, αλλά η γερμανική πλευρά, κατάφερε να μεταθέσει την όποια συζήτηση, για το χρέος αυτό, μετά τις γερμανικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2017, το αποτέλεσμα των οποίων, όμως, πιθανότατα, θα δυσχεράνει την διεξαγωγή μιας ουσιαστικής συζήτησης, για την αντιμετώπιση του ελληνικού δημόσιου χρέους, αφού το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα AfD, αναμένεται να επιτύχει υψηλά ποσοστά και θα εμποδίσει μια τέτοια συζήτηση.

Ουσιαστικά, λοιπόν, η υπόσχεση, που είχε δοθεί, στην κυβέρνηση των σαμαροβενιζέλων, τον Νοέμβριο του 2012, από το Eurogroup, εκείνη την εποχή, για την ενδεχόμενη ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους, μετά το τέλος της αξιολόγησης του 2ου Μνημονίου, με την απόφαση της 24ης Μαΐου 2016, πηγαίνει, ακόμη, πιο πίσω, σε ένα μέλλον, το οποίο καθίσταται αβέβαιο, ως προς τις συνθήκες, που θα επικρατούν, τότε.

Την ίδια στιγμή, ο στόχος, για πρωτογενές πλεόνασμα, στον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό του 2018, παραμένει, ως έχει, ενώ, στην απόφαση του Eurogroup, δεν γίνεται κανένας λόγος, για το ποιοί θα είναι οι αντίστοιχοι, στόχοι, για τα επόμενα έτη. Όλα όσα αφορούν την στοχοθεσία των επόμενων χρόνων, παραπέμπονται, στις αποφάσεις, που υποτίθεται ότι θα ληφθούν, στα μέσα του 2018.

Ας κρατήσουμε, εδώ, το κείμενο της απόφασης του Eurogroup, της 24/5/2016. Θα είναι, πολλαπλώς, χρήσιμο, στο μέλλον :

"The Eurogroup welcomes that a full staff-level agreement has been reached between Greece and the institutions. Also, the Eurogroup notes with satisfaction that the Greek authorities and the European institutions have reached an agreement on the contingency fiscal mechanism, which is in line with the Eurogroup statement adopted on 9 May in particular as regard the possible adoption of permanent structural measures, including revenue measures, to be agreed with the institutions. It therefore provides further reassurances that Greece will meet the primary surplus targets of the ESM programme (3.5% of GDP in the medium-term), without prejudice to the obligations of Greece under the SGP and the Fiscal Compact.

The Eurogroup also welcomes the adoption by the Greek parliament of most of the agreed prior actions for the first review, notably the adoption of legislation to deliver fiscal parametric measures amounting to 3% of GDP that should allow to meet the fiscal targets in 2018, to open up the market for the sale of loans and to establish the agreed Greek Privatisation and Investment Fund that should operate in full independence. The Eurogroup mandates the EWG to verify in the next few days the full implementation of the outstanding prior actions on the basis of an assessment by the institutions, in particular the corrections to the legislation on the opening up of the market for the sale of loans, and on the pension reform, as well as the completion of all prior actions related to the government pending actions in the field of privatization.

Following the full implementation of all prior actions and subject to the completion of national procedures, the ESM governing bodies are expected to endorse the supplemental MoU and approve the disbursement of the second tranche of the ESM programme. The second tranche under the ESM programme amounting to EUR 10.3 bn will be disbursed to Greece in several disbursements, starting with a first disbursement in June (EUR 7.5 bn) to cover debt servicing needs and to allow a clearance of an initial part of arrears as a means to support the real economy. The subsequent disbursements to be used for arrears clearance and further debt servicing needs will be made after the summer. The disbursements for arrears clearance will be subject to a positive reporting by the European Institutions on the clearance of net arrears. The additional disbursement for debt servicing needs will be subject to milestones related to privatization, including the new Privatization and Investment Fund, bank governance, revenue agency and energy sector to be assessed by the European institutions and verified by the EWG and the ESM Board of Directors.

In line with the 9 May Eurogroup statement, and in view of the forthcoming full implementation of all the prior actions by Greece and completion of the first review, the Eurogroup considered today the sustainability of Greek public debt.

The Eurogroup agrees to assess debt sustainability with reference to the following benchmark for gross financing needs (GFN): under the baseline scenario, GFN should remain below 15% of GDP during the post programme period for the medium term, and below 20% of GDP thereafter.

The Eurogroup recalls the medium-term primary surplus target of 3.5% of GDP as of 2018 and underlines the importance of a fiscal trajectory consistent with the fiscal commitments under the EU framework.

The Eurogroup recalls the following general guiding principles agreed on 9 May for possible additional debt measures: (i) facilitating market access in order to replace over time public financed debt with privately financed debt; (ii) smoothening the repayment profile; (iii) incentivising the country's adjustment process even after the programme ends; and (iv) flexibility to accommodate uncertain GDP growth and interest rate developments in the future. On 9 May the Eurogroup also reconfirmed that nominal haircuts are excluded, and that all measures taken will be in line with existing EU law and the ESM and EFSF legal frameworks.

Guided by these principles and on the basis of technical work carried out by the EWG, the Eurogroup agreed today on a package of debt measures which will be phased in progressively, as necessary to meet the agreed benchmark on gross financing needs and will be subject to the pre-defined conditionality of the ESM programme.

For the short-term, the Eurogroup agrees on a first set of measures which will be implemented after the closure of the first review up to the end of the programme and which includes:

Smoothening the EFSF repayment profile under the current weighted average maturity
Use EFSF/ESM diversified funding strategy to reduce interest rate risk without incurring any additional costs for former programme countries
Waiver of the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme for the year 2017

The Eurogroup asks the EFSF and ESM management to take these measures forward within their mandate, on the basis of preparatory work by the EWG, and where needed to prepare formal decision making by the relevant EFSF and ESM decision-making bodies. The decision on the smoothening of the EFSF repayment profile and the reduction of interest rate risks should be taken as a matter of priority.

For the medium term, the Eurogroup expects to implement a possible second set of measures following the successful implementation of the ESM programme. These measures will be implemented if an update of the debt sustainability analysis produced by the institutions at the end of the programme shows they are needed to meet the agreed GFN benchmark, subject to a positive assessment from the institutions and the Eurogroup on programme implementation.

Abolish the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme as of 2018
Use of 2014 SMP profits from the ESM segregated account and the restoration of the transfer of ANFA and SMP profits to Greece (as of budget year 2017) to the ESM segregated account as an ESM internal buffer to reduce future gross financing needs.
Liability management - early partial repayment of existing official loans to Greece by utilizing unused resources within the ESM programme to reduce interest rate costs and to extend maturities. Due account will be taken of exceptionally high burden of some Member States.
If necessary, some targeted EFSF reprofiling (e.g. extension of the weighted average maturities, re-profiling of the EFSF amortization as well as capping and deferral of interest payments) to the extent needed to keep GFN under the agreed benchmark in order to give comfort to the IMF and without incurring any additional costs for former programme countries or to the EFSF.

For the long-term, the Eurogroup is confident that the implementation of this agreement on the main features for debt measures, together with a successful implementation of the Greek ESM programme and the fulfilment of the primary surplus targets as mentioned above, will bring Greece's public debt back on a sustainable path over the medium to long run and will facilitate a gradual return to market financing. At the same time, the Eurogroup agrees on a contingency mechanism on debt which would be activated after the ESM programme to ensure debt sustainability in the long run in case a more adverse scenario were to materialize. The Eurogroup would consider the activation of the mechanism provided additional debt measures are needed to meet the GFN benchmark defined above and would be subject to a decision by the Eurogroup confirming that Greece complies with the requirements under the SGP. Such mechanism could entail measures such as a further EFSF reprofiling and capping and deferral of interest payments. Also, the Eurogroup commits to long-term technical assistance to boost Greek growth.

The Eurogroup recognises that over the exceptionally long time horizon of assessing debt sustainability there can be no forecasts, only assumptions, given the sizable degree of uncertainty over macroeconomic developments.

Against the background of the forthcoming successful completion of the first review and the agreement on debt relief, the Eurogroup welcomes the intention of the IMF management to recommend to the Fund's Executive Board to approve a financial arrangement before the end of 2016 that will support the implementation of the agreed fiscal and structural reforms. It is recognised that, consistent with IMF policies, approval of this arrangement will also be based on a new DSA and the assessment of possible debt relief measures mentioned above. The possible debt relief will be delivered at the end of the programme in mid-2018 and the scope will be determined by the Eurogroup on the basis of a revised DSA in cooperation with the European Institutions for purposes of taking into account the European policy framework, subject to full implementation of the programme.

The Eurogroup stands ready, in line with usual practice, to support the completion of future reviews provided that the policy package considered today, including the contingency mechanism, is implemented as planned. The Eurogroup confirms that programme implementation, as well as policy conditionality and targets, will be reviewed regularly based on input from the institutions".


Αυτό, που, ουσιαστικά, έλαβε η ελληνική κυβέρνηση, είναι τα εξοντωτικά μέτρα λιτότητας, τον τεμαχισμό των δόσεων του δανεισμού των 10,3 δισ. €, σε υποδόσεις και τους αστερίσκους, στην λεγόμενη αξιολόγηση, η οποία, παρά τα, δημοσίως, διατυμπανιζόμενα, δεν έκλεισε. Παρέμεινε ανοικτή, αφού ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πρέπει να διορθώσουν τον ν. 4387/12-5-2016 και το πολυνομοσχέδιο, που, πριν από λίγες ημέρες, ψήφισαν, προκειμένου να πάρουν την πρώτη δόση των 7,5 δισ. €. 

Άλλωστε, ο επικεφαλής του ESM Klaus Regling καταμέτρησε τα προαπαιτούμενα, τα οποία αφορούν την αγορά των κόκκινων δανείων, το ασφαλιστικό, τις αποκρατικοποιήσεις και διάφορα άλλα, που, ακόμη, δεν έχουν διευκρινισθεί, δημοσίως. Χωρίς όλα αυτά, η εκταμίευση, που υπολογίζεται να γίνει, στο δεύτερο ήμισυ του Ιουνίου, δεν πρόκειται να υπάρξει, την ίδια στιγμή, που δεν είναι διευκρινισμένος, ούτε ο τρόπος καταβολής της δεύτερης δόσης των υπόλοιπων 2,8 δισ. €, τα οποία δεν είναι δεδομένο ότι θα δοθούν, εφ' άπαξ, αφού μένει ανοικτή η πιθανότητα (που πλησιάζει τα όρια της βεβαιότητας) η δόση αυτή να σπάσει, σε υποδόσεις.

Αυτό, φυσικά, θα συμβεί, προκειμένου να ελέγχουν οι ξένοι δανειστές την διαδικασία της εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελληνικού κράτους, οι οποίες δημιουργήθηκαν, από την αποστράγγιση της εσωτερικής ζήτησης, προκειμένου να πληρωθούν, μεσούσης της υποτιθέμενης διαπραγμάτευσης, με τους ξένους δανειστές, οι εξωτερικές δανειακές υποχρεώσεις του ελληνικού δημοσίου.

Με αυτά τα δεδομένα, οι προβλέψεις, για την συνέχιση της σαρωτικής συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ, κατά 2%, το 2017 και κατά 7,2% το 2018, δεν είναι, καθόλου, εξωπραγματικές.

Ως εκ τούτου, όλα είναι και μένουν ομιχλώδη και πολύ δύσκολα, έως δραματικά...