27/11/2012 - 11-13/12/2012 : Τα αδιέξοδα της Απόφασης των ηγετών της ευρωζώνης, η νέα ελληνική χρεωκοπία, η παταγώδης αποτυχία της "επαναγοράς" των ομολόγων, η μη διατηρησιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους και η καταβύθιση της ελληνικής οικονομίας.

Διατεταγμένη επαναγορά δεύτερης χρεωκοπίας της Ελλάδας, κάτω από τις γερμανικές διαταγές και με κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών, πραγματοποίησαν, με πλήρη αποτυχία, οι Στουρνοσαμαράδες...


Ότι η εντόπια πολιτικοοικονομική ελίτ είναι για τα μπάζα, είναι κάτι που το έχω γράψει εδώ και πολύ καιρό. Είναι άλλωστε διακηρυγμένο και από τους δανειστές της χώρας και γίνεται ολοένα και περισσότερο κατανοητό από τον πληθυσμό του τόπου μας.

Ας δούμε τα τωρινά "κατορθώματά" τους, με την "επαναγορά ομολόγων" (έτσι αποκάλεσαν την νέα, την δεύτερη, εντός του 2012, επίσημη χρεωκοπία της χώρας) και τον νέο δανεισμό της καταχρεωμένης χώρας, ο οποίος θα επιτείνει τα αδιέξοδα και θα οδηγήσει σε μια νέα καταβαράθρωση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού και στην περαιτέρω πτώση του ΑΕΠ της οικονομίας της χώρας και των λοιπών μακροοικονομικών της μεγεθών (πλην της ανεργίας, η οποία, βεβαίως, θα εκτιναχθεί, σε επίπεδα που θα είναι πρωτόγνωρα και θα εκπλήξουν ακόμα και όσους είναι απαισιόδοξοι).

Η επαναγορά ομολόγων τελείωσε με ουσιαστική αποτυχία υλοποίησης των στόχων που είχαν θέσει όσοι την σχεδίασαν. Πρόκειται για μια νέα χρεωκοπία, γερμανικής εμπνεύσεως, την οποία θέλησαν να συγκαλύψουν, μέσα από την υποτιθέμενη "εθελοντική" συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών και των ξένων ομολογιούχων, χωρίς, φυσικά, να τα καταφέρουν, αφού οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης δεν έκαναν τα στραβά μάτια (πώς θα μπορούσαν, άλλωστε!) και κήρυξαν την ελληνική οικονομία σε κατάσταση χρεωκοπίας, την γνωστή selective default. Αλλά, πέρα από αυτό,  η νέα αυτή χρεωκοπία του ελληνικού δημοσίου υπήρξε και αποτυχημένη ως προς τους στόχους της.

Το σχέδιο, που είχαν ετοιμάσει, προέβλεπε την επαναγορά ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, αξίας 40 δισ. € και την διάθεση, από το ελληνικό δημόσιο 10 δισ. € προκειμένου να αγορασθούν τα ομόλογα αυτά.

Φυσικά, οι υπολογισμοί είχαν σαν βάση στήριξης την συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών, με τιμές αγοράς αυτές της 23/11/2012, αλλά και όποιων ξέμπαρκων μκροομολογιούχων είχαν ανάγκη από ρευστό, όπως και κάποιων hedge funds, που στο προηγούμενο διάστημα είχαν αγοράσει σε εξευτελιστικές τιμές (κάτω του 20% της ονομαστικής τους αξίας, η οποία, όπως θυμόμαστε, είχε ήδη περικοπεί κατά 50%, με το PSI της 9/3/2012) ελληνικά κρατικά ομόλογα, περιμένοντας την επαναγορά και την πώληση των ομολόγων αυτών σε τιμές άκρως συμφέρουσες.

Τελικά, ο σχεδιασμός αυτός εστέφη από πλήρη αποτυχία. Για τον λόγο αυτόν, αφού έληξε η αρχική προσφορά και αφού είδαν τα χάλια τους, ξανάνοιξαν τις προσφορές και έδωσαν παράταση, υποχρεώνοντας τις ελληνικές τράπεζες (σε "εθελοντική" πάντα βάση και επικαλούμενοι το "πατριωτικό" καθήκον των τραπεζιτών, κάποιος από τους οποίους δήλωσε, ανωνύμως, στην "Wall Street Journal", αναφερόμενος στην κυβέρνηση των στουρνοσαμαράδων ότι "τα έκαναν σκατά τον Μάρτιο και τα ξανανακάνουν σκατά και τώρα")  να συμμετάσχουν κατά 100% στην επαναγορά. Τα αποτελέσματα και μετά την παράταση της επαναγοράς των ομολόγων, υπήρξαν απογοητευτικά, καταδεικνύοντας την αποτυχία του προγράμματος της νέας χρεωκοπίας του ελληνικού δημοσίου.

Με 11,1 δισ. € αγοράστηκαν ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας 31,8 δις ευρώ. Δηλαδή έδωσαν περισσότερα χρήματα (δανεικά, αφού θα συμψηφισθούν με μέρος της δόσης που θα πάρουν και αφού δανείστηκαν, με βραχυπρόθεσμο δανεισμό, από τις ελληνικές τράπεζες για να πληρώσουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις του κράτους), από όσα είχαν προϋπολογίσει και αγόρασαν πολύ λιγότερα από όσα είχαν προβλέψει.

Μετά από αυτήν την παταγώδη αποτυχία, αυτό που σκέπτονται, τώρα, είναι να πραγματοποιήσουν αργότερα μια νέα επαναγορά!!!

Για τις ελληνικές τράπεζες, στις οποίες επιβλήθηκε, από την κυβέρνηση των στουρνοσαμαράδων, την Ε.Κ.Τ. και την γερμανική ελίτ να συμμετάσχουν τελικά, κατά 100%, στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων (ενώ η αρχική συμμετοχή τους θα έφθανε, σύμφωνα με τους υπολογισμούς σε ποσοστό 67%.), αλλάζουν όλα στον σχεδιασμό επανακεφαλαιοποίησής τους και στην διαδικασία των συγχωνεύσεων των μεγάλων εμπορικών τραπεζών. Και φυσικά, το πιο πιθανό είναι η ανοικτή κρατικοποίησή τους, αν και αυτή μπορεί να λάβει - και πιθανόν να λάβει - διάφορες μορφές και να πραγματοποιηθεί σε διάφορες παραλλαγές.

Φυσικά οι συγχωνεύσεις θα γίνουν, υπό την άμεση και πλήρη καθοδήγηση των δανειστών, οι οποίοι θα τοποθετήσουν επίτροπους που θα αποφασίζουν, για τα πάντα (και αυτό είναι που έχει πανικοβάλει την εντόπια οικονομική ελίτ, είτε αυτή είναι παρασιτική, είτε όχι) αλλά από αυτές θα δημιουργηθούν λιγότερες τράπεζες, οι οποίες θα είναι φυσικά μεγαλύτερες σε μέγεθος, γεγονός που θα δημιουργήσει τριβές και θα απαιτήσει πολύ περισσότερα δανεικά κεφάλαια από τους δανειστές. Αυτή την διαδικασία, που με κάθε τρόπο, προσπάθησαν όλον αυτόν τον καιρό να την αποφύγουν, την είχα προβλέψει και είχα μιλήσει από παλιά. Τώρα έφθασε η ώρα της υλοποίησής της. Με στρεβλό και εντελώς εξαμβλωματικό τρόπο, αλλά έφθασε.

Φυσικά, οι ζημιές των ελληνικών τραπεζών είναι τεράστιες, ήδη από το κούρεμα του Μαρτίου του 2012, με το τραγελαφικό PSI. Μέχρι τώρα, χρησιμοποιούσαν τα ομόλογα αυτά ως χρηματοπιστωτικά εργαλεία για να έχουν ρευστότητα, μέσω του ELA, από την Ε.Κ.Τ., στο 70% της ονομαστικής τους αξίας. Με την επαναγορά ομολόγων του ελληνικού κράτους, στην οποία υποχρεώθηκαν να συμμετάσχουν, έχασαν 15 δισ. €, τα οποία τους εξασφάλιζαν μια ρευστότητα έως 10,5 δισ. €. Η επαναγορά θα τους στερήσει από ζεστό χρήμα και στην θέση των ελληνικών κρατικών ομολόγων θα τους φέρει ομόλογα του EFSF, με ονομαστική αξία 5,25 δισ. € τα οποία, όταν θα τα χρησιμοποιήσουν, σαν χρηματοπιστωτικά εργαλεία, για παροχή ρευστότητας από την Ε.Κ.Τ. θα αντιπροσωπεύσουν ρευστότητα της τάξης των 3,6 δισ. €. Δηλαδή, θα έχουμε μείωση ρευστότητας της τάξης των 6,9 δισ. €. Μιλάμε, δηλαδή για αναδιάρθωση της ονομαστικής αξίας αλλά και μείωση της ρευστότητας κατά 65%!

Μάλιστα, η απόφαση για την ανακεφαλαιοποίηση προβλέπει κίνητρα ώστε το 10% των κεφαλαίων που χρειάζονται να τα τοποθετήσουν ιδιώτες, προκειμένου να διατηρησουν τον έλεγχο των, υπό ανακεφαλαιοποίηση, τραπεζών!!!

Αστεία πράγματα...

Φυσικά, οι ιδιώτες δεν θα αγοράσουν τις μετοχές, που θα εκδώσουν οι τράπεζες και φυσικά, το κράτος θα δανειστεί, για να κάνει την ανακεφαλαιοποίηση. Ο μόνος λόγος για να συμμετάσχουν οι επενδυτές είναι να πιστέψουν ότι οι τράπεζες έχουν ήδη εξασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια κεφάλαια και ότι το δημόσιο χρέος είναι διατηρήσιμο. Τίποτε, από αυτά, δεν ισχύει...

Αν θυμηθούμε, μάλιστα,  τον, εντελώς, εξωπραγματικό  υπολογισμό του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων, που αφορά την υπολογιζόμενη μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, για την οποίο έγινε αυτή η δεύτερη, εντός του 2012, χρεωκοπία του ελληνικού κράτους, θα δούμε ότι αυτός ο υπολογισμός (αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων αξίας 40 δισ. €, με διάθεση 10 δισ. €) αυτός στηριζόταν στην προϋπόθεση της μείωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους κατά 11% του ΑΕΠ. Η τελική αποτίμηση, όμως, είναι πολύ διαφορετική. Το ελληνικό δημόσιο χρέος, μειώνεται, με αυτήν την επαναγορά, όχι, κατά 30 δισ. €, αλλά, κατά 20 δισ. €. (Από 366 δισ. €, που εκτιμάται ότι είναι, ήδη, το ελληνικό δημόσιο χρέος και η οποία εκτίμηση είναι ... αισιόδοξη, θα μειωθεί, μόνον, από την επαναγορά, στα 340 δισ. €), αντί δηλαδή κατά 11% του ΑΕΠ, η μείωση φθάνει στο 9,5% του ΑΕΠ.

Με δεδομένο τον βλακώδη και εξωπραγματικό υπολογισμό των δανειστών, που ξεπερνάει τα όρια του μύθου, ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος πρέπει, το 2022, να φθάσει στο 124% του ΑΕΠ, για να καταστεί διατηρήσιμο (που και σε αυτά τα επίπεδα, δεν θα είναι, σε καμμία περίπτωση, διατηρήσιμο) πρέπει να πω ότι αυτό το πρόγραμμα, που αφορά την επαναφορά της Ελλάδας στις αγορές, πηγαίνει, κατά διαβόλου.

Ας το δούμε, λίγο περισσότερο αναλυτικά :

Από τις άλλες πηγές μείωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους (πέραν αυτής της επαναγοράς ομολόγων), που προβλέπει η Απόφαση των ευρωζωνιτών της 27/11/2012 δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια πραγματική και άξια λόγου ελάφρυνση.

Κατ' αρχήν, η επιμήκυνση των πληρωμών των χρεών και των τόκων του Μνημονίου του Φεβρουαρίου 2012, μπορεί σε βραχυπρόθεσμη βάση να μειώνουν τις πληρωμές του ελληνικού δημοσίου βραχυπρόθεσμα, αλλά σε μακροπρόθεσμη βάση και μάλιστα, ύστερα, από το 2022, το αυξάνει κατακόρυφα και σε ιλιγγιώδη επίπεδα. Από εδώ δηλαδή, δεν υπάρχει κάποια πραγματική ελάφρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους, πέραν από μια βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη ταμειακή διευκόλυνση.

Από την απόδοση στο ελληνικό κράτος των κερδών, που έχει η Ε.Κ.Τ., από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της, η μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους θα φθάσει, κατά το επόμενο χρονικό διάστημα, στα 7 δισ. €.

Όσον αφορά την μείωση των επιτοκίων του προηγούμενου δανεισμού της Ελλάδας από τις χώρες της ευρωζώνης, στην διάρκεια του πρώτου Μνημονίου, αυτή θα φθάσει στα 2 δισ. €, δηλαδή, γύρω στο 1%, έως το 3% του ΑΕΠ της χώρας. Και όλα αυτά θα συμβούν, υπό κωμικοτραγικές συνθήκες, διότι αυτή η μείωση των επιτοκίων των δανείων του πρώτου Μνημονίου δεν είναι δεδομένη, αλλά εξαρτάται από τις βουλήσεις των δανειστών και συναρτώνται με συγκεκριμένες δράσεις της ελληνικής κυβέρνησης, δηλαδή με νέα, κάθε φορά, μέτρα. Αυτές οι κωμικοτραγικές συνθήκες αφορούν και τις δανείστριες χώρες της ευρωζώνης, αφού η μεν Γερμανία, θα αποκομίσει κέρδη, παρά την μείωση των επιτκίων, των ποσών που δάνεισε στο ελληνικό κράτος, αφού δανείζεται η ίδια με χαμηλά θετικά, ή και με αρνητικά επιτόκια, ενώ άλλες χώρες, σαν την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία, που δανείζονται, με ακριβά επιτόκια, θα υποστούν ζημιές και θα πρέπει να πληρώσουν οι ίδιες τις απώλειες, γεγονός που καθιστά αβέβαιη την υλοποίηση αυτών των προβλέψεων της Απόφασης των ευρωζωνιτών, όταν έλθει η ώρα της υλοποίησης της Απόφασης, ως προς την μείωση των επιτοκίων του παλαιού ελληνικού δανεισμού. Αλλά πέραν τούτου, ακόμη και αν "όλα πάνε καλά" και αν τα επιτόκια δανεισμού της χώρας μειωθούν, όπως το προβλέπει η Απόφαση της 27/11/2012, τα κέρδη του ελληνικού κράτους, ως προς την μείωση του χρέους του, θα είναι μικρά, όπως, ήδη περιέγραψα. Μόλις 2 δισ. €

Με δεδομένη την πτωχή (σταγόνα στον ωκεανό) αποτίμηση της προβλεπόμενης μείωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους από την επιστροφή των κερδών της Ε.Κ.Τ. από τα ελληνικά ομόλογα και από την μείωση των επιτοκίων των δανείων του Πρώτου Μνημονίου, η οποία, συνολικά, αθροίζεται, περίπου, στα 9 δισ. € (σε ένα χρέος 366 δισ. €), το πραγματικό βάρος της μείωσης του χρέους αυτού έπεφτε στο πρόγραμμα της επαναγοράς των ελληνικών κρατικών ομολόγων, από το ελληνικό δημόσιο, με δανεικό χρήμα. Περίμεναν, επισήμως, την επαναγορά υποτιμημένων ομολόγων, αξίας 40 δισ. € και άνω, με την διάθεση 10 δισ. €. Δηλαδή περίμεναν να καθαρή επαναγορά περισσότερων από 30 δισ. €. Στην καλύτερη περίπτωση, περίμεναν να επιτύχουν καθαρή επαναγορά, ακόμη και 40 δισ. € Αυτός ήταν και ο πραγματικός τους στόχος, για τον οποίον δούλεψαν, εμφανίζοντας τα 30 δισ. €, ως επίσημο στόχο της καθαρής επαναγοράς.

Και απέτυχαν πλήρως, με σημαντικές επιπτώσεις στο δημόσιο χρέος της χώρας, το οποίο θα παραμείνει μη διαχειρίσιμο, σε όλα τα σενάρια, που έχουν επεξεργασθεί η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.

Αλλά και το τέταρτο σημείο στο οποίο στηρίζονται, για την μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, είναι εξωπραγματικό, αγγίζοντας και ξεπερνώντας τα όρια του γελοίου. Το σημείο αυτό συνίσταται στο ότι το ΑΕΠ της χώρας, μέχρι το 2020, θα αυξηθεί κατά 45 δισ. €, ή και 50 δισ. € όσα, δηλαδή,  έχασε από το 2009 (το 2013 υπολογίζεται ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα πέσει στα 178 δισ. € και το 2020 θα φθάσει στα 230 δισ. €). Φυσικά, όπως είπα, αυτή η παραδοχή, μόνο γέλια μπορεί να προκαλέσει, αφού στην καλύτερη περίπτωση, μετά το 2014, στο μόνο που μπορού να ελπίζουν, με το παρόν μακροοικονομικό σενάριο διαχείρισης της ελληνικής οικονομίας και αποπληρωμής του δημόσιου χρέους της χώρας (μέσω της δημιουργίας πρωτογενών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς, της τάξης του 4% του ΑΕΠ), είναι ότι η ελληνική οικονομία θα παραμείνει στάσιμη, στα επίπεδα που θα κατρακυλίσει το 2014.

Με αυτά τα δεδομένα, η αποτυχημένη νέα χρεωκοπία της χώρας και η αποτυχία των δανειστών να σβήσουν χρέος 30 δισ. €, μέσω της επαναγοράς του, αλλάζει, άρδην, τα δεδομένα και απειλεί με την σύντομη εμφάνιση της αποτυχίας του προγράμματος να καταστεί διατηρήσιμο το χρέος του ελληνικού δημοσίου και τον πλήρη εκτροχιασμό του.

Αυτό που, εν τέλει, έγινε δεν ήταν τίποτε περισσότερο από έναν θνησιγενή συμβιβασμό, για την χορήγηση και αυτής της δόσης του δανείου, ο οποίος θα κρατήσει το ελληνικό δημόσιο χρέος, σε επίπεδα μη διατηρήσιμα και απολύτως ασφυκτικά, για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, οι οποίες θα πνιγούν από τις καταστροφικές ρυθμίσεις του αναθεωρημένου δεύτερου Μνημονίου.

Αυτή την δόση, ακριβώς, γι' αυτούς τους λόγους, θα έπρεπε η χώρα να αρνηθεί να λάβει και να καταφύγει στην άσκηση του κρατικού δικαιώματος για εκτύπωση χρήματος (seigniorage), αφού προηγουμένως η κυβέρνηση κήρυσσε την χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, για να καλύψει νομικά την ενέργειά της αυτή, προκειμένου να σταθεί δυνατό να καλύψει τις άμεσες ανάγκες της, σε ευρώ και για να μπορέσει να διαπραγματευθεί με τους δανειστές της ευρωζώνης από θέσης ισχύος και με ένα διαπραγματευτικό όπλο, απέναντι στο οποίο οι δανειστές θα ευρίσκοντο σε, περίπου, πλήρη αδυναμία αντίδρασης. Μια κίνηση, η οποία θα έθετε (και θα θέσει, εάν και όταν πραγματοποιηθεί) τις διαπραγματεύσεις πάνω σε μια ριζικά διαφορετική βάση.

Αλλά, για να γίνει μια τέτοια κίνηση από την ελληνική πλευρά, απαιτούνται κότσια, τα οποία δεν διαθέτει, η κυβέρνηση των στουρνοσαμαράδων και το τσίρκο των κυβερνητικών εταίρων του, υπό αυτοδιάλυση, ΠΑΣΟΚ του μπουχέσα Ευάγγελου Βενιζέλου και της καταρρέουσας ΔΗΜΑΡ του ευρωσταλινικού Φώτη Κουβέλη.

Έτσι, η ελληνική οικονομία και κοινωνία θα παραμείνει εγκλωβισμένη σε μια μακρά υπαναπτυξιακή πορεία, στην οποία την έχει καταδικάσει η πολιτική των γερμανικών ελίτ, με βάση την οποία έγινε όλος ο σχεδιασμός, για τον οποίο έκανα λόγο και ο οποίος στην παρούσα φάση στηρίζεται σε μια προσομοίωση κρατικής πτώχευσης, εντός ευρωζώνης, όσον αφορά το ελληνικό δημόσιο. Με τον σχεδιασμό αυτόν, ο ιδιωτικός τομέας - και φυσικά, κυρίως, ο εντόπιος ιδιωτικός τομέας - είναι εκείνος που θα επωμισθεί το κύριο βάρος του κόστους της συντεταγμένης προσομοιοτικής πτώχευσης του ελληνικού δημοσίου, με νόμισμα το ευρώ και εντός ευρωζώνης. Η οικονομία της χώρας στο σύνολό της θα καταβάλλει το κόστος της προσομοιοτικής πτώχευσης, με συντεταγμένο τρόπο και με κάθε πρόσφορο μέσο, είτε αυτό αφορά μειώσεις μισθών και των λειτουργικών δαπανών του κράτους, είτε αφορά την επιβολή εξοντωτικής φορολογίας για τους ιδιώτες επιχειρηματίες και όλους όσους ασκούν πάσης φύσεως δραστηριότητα, είτε με κατάσχεση δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, είτε με δραστική αναδιάρθρωση της αξίας των ομολόγων κλπ. Και αφού (και εάν και όταν) κλείσει ο κύκλος της εσωτερικής απίσχνασης και συρρίκνωσης της προσομοιοτικής πτώχευσης του ελληνικού κράτους και της οικονομίας, που το στηρίζει και στηρίζεται σε αυτό και εφ' όσον καθίσταται αναγκαίο, τότε θα εξετασθεί η συμμετοχή των εξωτερικών δανειστών (και κυρίως των λεγόμενων δανειστών του official sector, ήτοι των δημόσιων δανειστών) να υποστούν πραγματικές ζημιές.

Η χώρα μας, λοιπόν, θα λάβει 34,4 δισ. €, τώρα την ερχόμενη Δευτέρα (17/12/2012) και συνολικά γύρω στα 52,5 δισ. €, από τα 43,7 δισ. € που είχαν προϋπολογισθεί. (Το επί πλέον ποσόν προέκυψε από την αποτυχία της επαναγοράς των ομολόγων).

Τα 23,8 δισ. € θα πάνε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Τα 3,4 δισ. €, για την έκδοση των εντόκων γραμματίων, που έκδωσε το ελληνικό δημόσιο, για να καλύψει το ομόλογο που έληξε χθες (14/12/2012) και ήταν στα χέρια της Ε.Κ.Τ.

Επίσης, 1,9 δισ. €, θα πάνε για την αποπληρωμή υποχρεώσεων του κράτους προς ιδιώτες (ποσόν, πολύ λιγότερο από τα 3,5 δισ. €, που έλεγαν ότι θα διαθέσουν για την εξόφληση των οφειλών του δημοσίου).

Ένα ποσόν της τάξης των 0,25 δισ. €, θα δοθεί για την αποπληρωμή ενός ομολόγου, που δεν συμμετείχε στο PSI του Μαρτίου του 2012.

Το ποσόν των 5,3 δισ. €, θα δοθεί για την χρηματοδότηση του πρωτογενούς ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού, το οποίο ξέφυγε, κατά πολύ, από τις αρχικές προβλέψεις για μηδενισμό του και από τις μεταγενέστερες, που το προέβλεπαν, ανάμεσα  στο 1 δισ. € και στα 2 δισ. €.

Αυτές είναι οι άμεσες τωρινές ανάγκες, που θα καλυφθούν από την δόση.

Και ακριβώς, επειδή ο σχεδιασμός απέτυχε, για τον λόγο αυτόν ο σχεδιασμός θα επαναδιατυπωθεί, με νέα μέτρα, όπως, ήδη, εξήγγειλε, ο Jean-Claude Juncker, αμέσως, μετά το ΟΚ του Eurogroup της 13/12/2012, ο οποίος, για να καθησυχάσει το Δ.Ν.Τ., το οποίο τον Ιανουάριο του 2013, θα συνεδριάσει, για να λάβει την δική του απόφαση για την συμμετοχή του στο πρόγραμμα δανειοδότησης της Ελλάδας, είπε ότι θα παρθούν όλα τα παραπέρα απαραίτητα μέτρα, για να καταστεί το ελληνικό δημόσιο χρέος διατηρήσιμο (σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό που προβλέπει δημόσιο χρέος για την Ελλάδα το 2020 στα επίπεδα του 124% του ΑΕΠ και το οποίο, όπως, πολλές φορές, έχω γράψει, είναι εξόχως εξωπραγματικό, έως μυθικό και δεν είναι καθόλου διατηρήσιμο, ακόμη και αν υλοποιηθεί, αφού, ακόμα και με τα κριτήρια του Μάαστριχτ είναι υπερδιπλάσιο από το 60% του ΑΕΠ της χώρας.

Αυτή η ισορροπία, ακόμη και εάν πραγματοποιηθεί, θα κρατήσει την χώρα, εκτός αγορών. Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ είναι άκρως σημαντικός, για την διατηρησιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους (και κάθε δημόσιου χρέους χώρας που δεν ελέγχει το νόμισμά της, ή δεν ελέγχει την νομισματική σύνθεση του δημόσιου χρέους της) και έχει ουσιώδη σημασία για την πιστοληπτική της ικανότητα στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Στην περίπτωση δηλαδή που θα στραφεί σε αυτές για να αναχρηματοδοτήσει αυτό το χρέος.

Όσο, λοιπόν, οι ευρωζωνίτες (και κυρίως η γερμανική ελίτ) δεν αποφασίζουν την ταφή της νεκρής και σε προχωρημένη αποσύνθεση ευρωζώνης και για όσο αρνούνται να εγγυηθούν τα χρέη των χωρών που συναποτελούν αυτό το έκτρωμα και να μετασχηματίσουν την νεκρή ευρωζώνη σε μια ομοσπονδία, η χώρα θα μένει, εκτός αγορών και σε κατάσταση διαρκούς υπανάπτυξης, η οποία θα την οδηγήσει σε καταστάσεις που βιώνουν οι λαοί της υποσαχάριας Αφρικής.

Όπως απέδειξε η εμπειρία των τελευταίων τριών ετών οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές και στην Ελλάδα και σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες (και στην Ελλάδα, λόγω της ιδιόμορφης οικονομίας της, που στηρίζεται κυρίως στην εσωτερική αγορά) λειτουργούν με πολυ μεγάλες ταχύτητες, σε περιόδους κρίσης, από ό,τι σε περιόδους ομαλότητας. Το έχω περιγράψει αυτό σε πλαιότερα κείμενά μου, όταν κατεδείκνυα ότι την στιγμή, που η τρόϊκα υπολόγιζε ότι οι πολλαπλασιαστές της ύφεσης στην ελληνική οικονομία θα ήσαν κάτω από την μονάδα, στην πραγματικότητα αυτοί, μέσα στο 2011 - 2012 έφθασαν και ξεπέρασαν το 2! Έτσι, οι πολιτικές της ύφεσης, που ακολουθεί η Ε.Κ.Τ. και οι ευρωπαϊκές ελίτ, δεν κάνουν τίποτε περισσότερο από το να επιδεινώνουν τον λόγο δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ, κάτι που, ήδη, έκαναν, σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης.

Έτσι, στις 31/12/2011 το συνολικό ποσόν του δημόσιου χρέους των χωρών της ευρωζώνης, ξεπέρασε τα 8,2 τρισ. €, φθάνοντας το 87,3% του ΑΕΠ της ευρωζώνης. Πρώτη η Ελλάδα με δημόσιο χρέος στο ύψος του 170,6% του ΑΕΠ, μετά η Ιταλία, με δημόσιο χρέος στο 120,7% του ΑΕΠ και τρίτη η Πορτογαλία, με δημόσιο χρέος στο 108,1% του ΑΕΠ. Αλλά και η Γαλλία δεν πάει πολύ πίσω, αφού το δημόσιο χρέος της φθάνει στο 86% του ΑΕΠ και από κοντά και η Γερμανία, με δημόσιο χρέος στο 80,5% του ΑΕΠ. Το δημόσιο χρέος μάλιστα μεγεθύνεται σε Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, εξ αιτίας των μέτρων λιτότητας και ειδικά στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει, κατά το 2012, το 176% του ΑΕΠ.

Αλλά η εμπειρική κατάρριψη των πολιτικών της λιτότητας, δεν επαρκεί, για να ξεπεραστούν και να αντικατασταθούν από αναπτυξιακές πολιτικές. Αυτό έχει να κάνει, με την ίδια την λειτουργεία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά, πολύ περισσότερο και πολύ πιο συγκεκριμένα, με την λειτουργία της Ε.Κ.Τ., ως ανεξάρτητης τράπεζας, που ασκεί νομισματική πολιτική και με την λειτουργία του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, το οποίο παρακρατεί ένα μεγάλο μέρος από τα χρηματικά κεφάλαια, που θέτουν σε κυκλοφορία η Ε.Κ.Τ. και οι κυβερνήσεις, αφού τα χρήματα αυτά επανακατατίθενται στην Ε.Κ.Τ. και δεν εισέρχονται στην νομισματική κυκλοφορία, για να τονώσουν την ζήτηση και μέσω αυτής, την παραγωγή. Και με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις συμβαίνει το ίδιο, αφού αυτές κατακρατούν μεγάλο μέρος από την ρευστότητα, που διαθέτουν, ακριβώς επειδή η πραγματική οικονομία φυτοζωεί.

Αλλά και η εμπιστοσύνη των αγορών (δηλαδή η ανυπαρξία της) είναι αποτέλεσμα της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής. Όσο δεν ακολουθούνται πολιτικές αύξησης του ΑΕΠ, ακόμα και πληθωριστικές πολιτικές τόνωσης της ζήτησης και αύξησης του ΑΕΠ, που να εξασφαλίζουν ότι το δανεικό χρήμα, που καλούνται να διαθέσουν οι αγορές, θα επιστραφεί και κυρίως, όσο τα κράτη της ευρωζώνης δεν στρέφονται σε μαζικές πρωτοβουλίες για δημόσιες επενδύσεις, που θα βοηθήσουν την ρευστότητα, άμεσα, οι αγορές δεν πρόκειται να πεισθούν και δεν θα αποκτήσουν την αναγκαία εμπιστοσύνη, για να χρηματοδοτήσουν τς δημόσιες και τις ιδιωτικές ανάγκες.

Η έσχατη ελπίδα του Γιάννη Στουρνάρα (του ανθρώπου, που όταν ερωτήθηκε από τον Αλέξη Παπαχελά, για τις επικρίσεις που δέχεται, για την πολιτική του απάντησε ότι  "Δεν ιδρώνει το αυτί μου" και ότι το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να μην του πουν οι "εταίροι" ότι απέτυχε η πολιτική του, ο λειτουργικά αγράμματος σπασίκλας, ο οποίος διαβεβαιώνει ότι "θα έχουμε θετικό πλεόνασμα", λες και είναι δυνατό, ένα πλεόνασμα να είναι ποτέ ... αρνητικό!) και του Αντώνη Σαμαρά, είναι η απόφαση των ευρωζωνιτών, για την εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών από την Ε.Κ.Τ., που υποτίθεται ότι θα μειώσει το ελληνικό δημόσιο χρέος κατά 50 δισ. € (δηλαδή, κατά 25% του ΑΕΠ το 2014), μεταφέροντας τα βάρη της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Φυσικά, ακόμα και αν αυτό συμβεί, το ελληνικό δημόσιο χρέος, παρά τα όσα λένε οι στουρνοσαμαράδες, θα παραμένει μη διατηρήσιμο, αλλά η ουσία της όλης υπόθεσης είναι ότι η Απόφαση των ευρωζωνιτών απέχει πολύ, από μια τέτοια πρόβλεψη, η οποία δεν υφίσταται καν. Αυτό που υπήρξε, σχετικά με την απόφαση αυτή για την εποπτεία της Ε.Κ.Τ. στις τράπεζες, είναι ένας συμβιβασμός των ευρωζωνιτών στις γερμανικές θέσεις. Αυτό που αποφασίστηκε είναι ότι, από 1/3/2014, θα υπάρξει η Ε.Κ.Τ. θα λειτουργήσει, μέσα από ένα πολύπλοκο και δυλειτουργικό σχήμα, ως ενιαία αρχή ελέγχου των τραπεζών της ευρωζώνης και των χωρών που σκοπεύουν να ενταχθούν σε αυτές, πλην Βρετανίας, Τσεχίας και Σουηδίας. Η όλη υπόθεση αφορά, περί τις 100 τράπεζες, αφού προϋπόθεση για τον έλεγχο, είναι τα στοιχεία του ενεργητικού της να είναι πάνω από 30 δισ. €, η να αντιπροσωπεύουν το 20% του ΑΕΠ της χώρας τους.

Είναι σαφές ότι το αρχικό σχέδιο, για εποπτεία του συνόλου των, περίπου, 6.000 ευρωπαϊκών τραπεζών, πήγε περίπατο, αφού η γερμανική ελίτ κατάφερε να προστατεύσει από κάθε εξωεθνικό έλεγχο όλες τις περιφερειακές της τράπεζες, δείχνοντας ότι, πέρα από τους όποιους νεοφιλελεύθερους δογματισμούς, ξέρει να μην υποκύπτει σε σχεδιασμους και πιέσεις που μπορούν να βλάψουν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας της, αφού το γερμανικό οικονομικό σύστημα στηρίζεται στην συνεργασία του χρηματοπιστωτικού και του βιομηχανικού τομέα. Βέβαια, όλον αυτόν τον καιρό, οι δύο τομείς βρίσκονται σε μια ελεγχόμενη σύγκρουση, αφού το γερμανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα φλερτάρει με την συντήρηση της κρίσης στην ευρωζώνη και με την αποκοπή από αυτήν των χωρών εκείνων, που αποτελούν τους αδύναμους κρίκους της (Ελλάδα, Πορτογαλία, διακινώντας μέχρι το καλοκαίρι σενάρια για την απομάκρυνσή τους από την ζώνη του ευρώ), ακόμα, μάλιστα και με τον διχασμό  και την διάλυση της ευρωζώνης, ενώ η γερμανική βιομηχανία επιθυμεί την παραμονή στο υποτιμημένο (για την Γερμανία και σε σχέση με ένα νέο μάρκο) ευρώ, αλλά η στενή συνεργασία, σε εθνική βάση, των δύο τομέων της γερμανικής οικονομίας, παραμένει σταθερή και δεδομένη.

Η επιτροπή, που θα αναλάβει την εποπτεία των τραπεζών αυτών που πληρούν τα κριτήρια, για τα οποία έκανα λόγο, θα λειτουργεί, εντός των πλαισίων της Ε.Κ.Τ., προκειμένου να διασφαλισθεί ότι θα συνεχιστεί η άτεγκτη νομισματική πολιτική που προβλέπεται από τις ισχύουσες Συνθήκες και η οποία κρατάει την ευρωζώνη, ως μια ζώνη σκληρού νομίσματος. Η επιτροπή αυτή θα είναι το Σύμβούλιο των Εποπτών.

Φυσικά, η Γερμανία, για να εξασφαλίσει ότι θα έχει τον πρώτο λόγο στις τελικές αποφάσεις, επέτυχε την δημιουργία και ενός δεύτερου οργάνου διαμεσολάβησης, το οποίο θα αποτελείται από εκπροσώπους των όλων των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα παρεμβαίνει όταν το συμβούλιο των εθνικών κεντρικών τραπεζών θα έχει αντιρρήσεις, για τις αποφάσεις των Εποπτών. Στο όργανο αυτό οι αποφάσεις θα παίρνονται με δύο διαφορετικές ψηφοφορίες, που θα γίνονται μια φορά, με όλα τα μέλη της ευρωζώνης (17 μέλη) και άλλη μια με τα μέλη της Ε.Ε., που δεν είναι μέλη της ευρωζώνης (10 μέλη), προκειμένου να καμφθούν οι αντιρρήσεις της Σουηδίας και της Βρετανίας, οι οποίες δεν ήθελαν να καπελωθούν από τις χώρες της ευρωζώνης, αλλά και ήθελαν, παράλληλα, να έχουν λόγο στις συνεδριάσεις του οργάνου.

Είναι προφανές ότι η λειτουργία αυτού του οργάνου θα είναι προβληματική, με την συμμετοχή της Βρετανίας, η οποία έχει άλλες απόψεις για την εποπτεία των τραπεζών στον βαθμό, που το Λονδίνο είναι βασικό χρηματοπιστωτικό κέντρο, γεγονός που δίνει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα μια ειδική και βαρύνουσα θέση στην βρετανική οικονομία και ουδεμία ανοχή σε ζητήματα εποπτείας των τραπεζών και διατάραξης της ολιγοπωλιακής δομής και κυρίως της ολιγοπωλιακής λειτουργίας της ευρωπαϊκής και της διεθνούς χρηματοπιστωτικής αγοράς. Αλλά αυτή η δυσλειτουργία του διπλού μηχανισμού εποπτείας, η οποία θα προκληθεί από το γεγονός ότι τα κράτη θα έχουν τον τελευταίο λόγο στις αποφάσεις του Συμβουλίου των Εποπτών, είναι προφανές ότι αποτελεί και την επιθυμία των γερμανικών ελίτ, οι οποίες έβαλαν στην άκρη τα σχέδια των Γάλλων, των Ιταλών και των Ισπανών, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να περάσουν ούτε καν την άποψή τους, για λειτουργία του μηχανισμού αυτού, από την 1/3/2013.

Και ενώ μιλούν, για μια προβληματική εποπτεία κάποιων ευρωπαϊκών τραπεζών, οι ευρωζωνίτες, μέχρι τώρα, δεν έχουν δημιουργήσει  καν, ούτε έναν μηχανισμό προστασίας και ασφάλισης των ιδιωτικών τραπεζικών καταθέσεων (κάτι δηλαδή σαν τον αμερικανικό FDIC, τον Federal Deposit Insurance Corporation, που ίδρυσε το 1933 ο Franklin Delano Roosevelt, για να σταματήσει, από τότε, τις μαζικές πτωχεύσεις των τραπεζών και την κατακλυσμιαία πτώση της αμερικανικής οικονομίας), γεγονός το οποίο είναι και το βασικότερο πρόβλημα, αφού, όπως και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, απαιτεί πόρους και την ύπαρξη χειροπιαστής και ενιαίας ομοσπονδιακής πολιτικής εξουσίας, που θα στηρίξει ένα τέτοιο εγχείρημα.

Παρά τους ισχυρισμούς των Στουρνοσαμαράδων και του Επίτροπου Michel Barnier, περί του ότι αυτή η Απόφαση ανοίγει τον δρόμο για την επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών από τον ESM (γεγονός το οποίο θα απάλλασσε τα δημόσια χρέη των χωρών της ευρωζώνης από την επιβάρυνση των κεφαλαίων ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών τους) , κάτι τέτοιο δεν είναι ορατό, από την Απόφαση αυτή - άλλωστε η επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών από τον ESM, απαιτεί να βρεθούν μυθώδη ποσά, τα οποία θα ανέρχονται σε πολλά τρισ. € και θα χρηματοδοτήσουν τον Μηχανισμό, προκειμένου να μπορέσει να κάνει αυτήν την δουλειά. Τα ποσά αυτά, απλώς, δεν υπάρχουν. Και φυσικά, δεν είναι η Γερμανία και οι πλεονασματικές χώρες της ευρωζώνης διατεθειμένες να τα καταβάλουν. Οπότε, αν αυτά τα ποσά, βρεθούν, θα βρεθούν με ρεφενέ, δηλαδή με την συμβόλή όλων των κρατών μελών της ευρωζώνης. Γεγονός το οποίο, απλώς, σημαίνει ότι, άμεσα, ή έμμεσα, πάλι, το κόστος θα το καταβάλουν τα εθνικά κράτη και αυτό, φυσικά, θα επιβαρύνει τα χρέη τους.

Σε τέτοιου είδους παγίδες έχει εγκλωβισθεί η ελληνική οικονομία, με την ένταξή της στην χαοτική και ήδη θανούσα ευρωζώνη, η οποία αφήνεται άταφη να κυκλοφορεί σαν ένας νεκροζώντανος οργανισμός, σε εξελισσόμενη αποσύνθεση και να κατατρώει τις οικονομίες των χωρών που την συναπαρτίζουν.

Και φυσικά, πάντα, πίσω από αυτήν την ζοφερή κατάσταση, θα ελλοχεύει η εναλλακτική επιλογή της επιστροφής στο παλαιό εθνικό νόμισμα της χώρας, ως μοναδική αναπτυξιακή επιλογή, αφού αυτό  το ευρώ, έτσι όπως είναι, τώρα, θεσμικά οικοδομημένο, ως ένα άτεγκτα σκληρό νόμισμα, θα έχει την χώρα και τον πληθυσμό της, διαρκώς, εκτός των χρηματοπιστωτικών αγορών, με χαμένη την εξωτερική και την εσωτερική αγορά, χωρίς επενδύσεις, αφού θα στερείται επενδυτικού κλίματος και λόγω του σκληρού νομίσματος και του χρηματοπιστωτικού αποκλεισμού από τις αγορές χρήματος, αλλά και λόγω του αυτοτροφοδοτούμενου φόβου για επιστροφή στο παλαιό εθνικό νόμισμα. Την δραχμή...