Από την δεκαετία του 1920 και τον Buenaventura Durruti, στο ΜΙΝΙΟΝ της δεκαετίας του 1930 και τα κατόπιν, στον πόλεμο, με τους Γερμανούς εισβολείς, το 1941, στον ελληνικό ναζιστικό τύπο, τον Αλέξανδρο Γιάνναρο (και την Πετρούπολη) την περίοδο 1932-1944, στην σκοτεινή πλευρά της νεανικής ζωής της Μελίνας Μερκούρη, κατά την περίοδο της Κατοχής, στην ζυθοποιεία ΦΙΞ, το 1980 και μετέπειτα : Η μεταμόρφωση της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής, μέσα από το φωτογραφικό υλικό του 19ου και του 20ου αιώνα (56).

1920 (αρχές δεκαετίας· πιθανόν, το 1923). Ο αναρχικός Buenaventura Durruti Dumange.

Με γραβάτα και κοστούμι.

1936 (αρχές). Ο Buenaventura Duttuti, στην Βαρκελώνη, με κόρη του Colet και την σύζυγο του Emilienne. 

1913 Κόρινθος. Τρεις Έλληνες στρατιώτες.

1926. Πλατεία Συντάγματος.

Τραπεζάκια έξω…

1930 (δεκαετία). Χαυτεία. Οδός Σταδίου και Αιόλου. Το πρώτο κατάστημα (περίπτερο) «ΜΙΝΙΟΝ».

Το σημείο, που βρισκόταν το περίπτερο ήταν, στην Σταδίου 59, μπροστά, στο σημερινό κατάστημα «zara» και υπήρχε, έως το 2011-13.

Το κτίριο, αριστερά απέναντι, είναι, στην γωνία Σταδίου και Αιόλου, υπάρχει και σήμερα, κτίστηκε το 1891, και ήταν το ξενοδοχείο «Πρίγκηψ Γεώργιος», μετέπειτα, το 1910, λειτούργησε το ξενοδοχείο «Αττικόν».

1935 Κάτω το περίπτερο και αριστερά απέναντιτο κτήριο. 

ΜΙΝΙΟΝ: η Ιστορία.

Ιδρυτής του ΜΙΝΙΟΝ ο Ιωάννης Γεωργακάς 

Γεννημένος το 1913, σε ένα χωριό της ορεινής Μεσσηνίας (Καραμούσταφα, ή Αυλώνα), ο Γιάννης Γεωργακάς πέρασε μια παιδική ηλικία γεμάτη στερήσεις.

Σε μικρή ηλικία, έρχεται, στην Αθήνα και αφού «πέρασε», από διάφορες δουλειές, καταλήγει συνέταιρος, στο περίπτερο «Μινιόν», στα Χαυτεία (Αιόλου και Σταδίου).

Εκεί, θα αναπτύξει, γρήγορα, τις εμπορικές του ικανότητες και σύντομα, μαζί με τον φίλο του Άγγελο Σεραφειμίδη (ο οποίος, μετά έφυγε, για την Αμερική), άνοιξε και δεύτερο περίπτερο.

Το 1947 παίρνει το μεγάλο ρίσκο. Αποφασίζει να μεταφέρει την επιχείρησή του, στην Πατησίων 13, στον χώρο ενός καταστήματος, στο κτίριο Ζελιώτη.

«Στο ΜΕΓΑΛΟ, πια, ΜΙΝΙΟΝ, εκτός από τις συλλογές εμπορευμάτων του μικρού ΜΙΝΙΟΝ, προσθέσαμε, τώρα, και είδη ένδυσης: παπούτσια, παιδικά κ.λπ., καθώς και καλλυντικά», αναφέρει, στο βιβλίο του ο Γεωργακάς.

«Ο νέος μας χώρος ήταν, μεν, αρκετός, υπόγειο, ισόγειο, πατάρι, αλλά όχι όσο χρειαζόταν, για τις δικές μας ανάγκες εμπορευμάτων και τις φιλοδοξίες μας. Μετά από δύο χρόνια, αρχίσαμε πάλι τις επεκτάσεις μας (…).

Το 1958 ολοκληρώνεται η επέκτασή μας, σε όλο το 10ώροφο κτίριο Ζελιώτη.

Το 1960, επεκτεινόμαστε και στο διπλανό, επί της Πατησίων κτίριο του κύριου Σωκράτη Αγγελίδη.

Το 1965, μπαίνουμε και στο κτίριο Παπάγου, το ονομαζόμενο “Λευκό Κτίριο”, στην γωνία Δώρου και Βερανζέρου (…).

Το 1975  παίρνουμε το τελευταίο γωνιακό κτίριο Πατησίων και Βερανζέρου, το οποίο είχε αγοράσει και ανεγείρει η ασφαλιστική εταιρεία Αστήρ και καθώς συνεχίζαμε τις επεκτάσεις μας, προσφέραμε, στον κόσμο, όλο και νέα είδη.

Και είχαμε χώρους, τώρα και για περισσότερα χοντρά είδη;: έπιπλα, αυτοκίνητα και όλα τα είδη σπιτιού».

Μέσα στον υπερτριακονταετή βίο του, το ΜΙΝΙΟΝ έφερε πολλές «πρωτιές».

Πρώτο καθιέρωσε τις ετήσιες εκπτώσεις, τις οποίες ονόμασε «ξεπούλημα». Πρώτο κατήργησε τα παζάρια και έβαλε, στα είδη του, τιμές ορισμένες. Πρώτο επεκτάθηκε, τόσο πολύ, στα γειτονικά του κτίρια, καταλαμβάνοντας ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο.

Πρώτο έβαλε κυλιόμενες σκάλες, ακόμα και πριν από τον σταθμό των ΗΣΑΠ, στην Ομόνοια.

Πρώτο έκανε σχολές πωλητών και στελεχών, πρώτο έκανε σεμινάριο, στο προσωπικό του.

Πρώτο έκανε χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, για την οργάνωσή του, πρώτο καθιέρωσε το καρνέ αγορών (δωροεπιταγές) και τη λίστα γάμου. Πρώτο έστησε  στους «κόλπους» του, εστιατόριο-καφέ-μπαρ, πρώτο καθιέρωσε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Το 1980, πριν από τον εμπρησμό, το ΜΙΝΙΟΝ περιλάμβανε 100 τμήματα πωλήσεων  με 120.000 προϊόντα.

Οι πωλήσεις του είχαν προγραμματιστεί, για εκείνο το έτος, να ξεπεράσουν τα δύο δισ. δραχμές.

Μετά την καταστροφή, το 1983, κατ’ εξαίρεση, με νόμο, για τις προβληματικές εταιρείες, θα κρατικοποιηθεί, υπό την επίβλεψη του Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων και θα ξαναλειτουργήσει.

Το 1991, ο Γιάννης Γεωργακάς, με συνεταίρους τους Ν. Βερνίκο και Λ. Ησαϊάδη, θα εξαγοράσει την επιχείρηση.

Ο Γεωργακάς αποσύρεται, το 1992 (πέθανε το 2002). Το ΜΙΝΙΟΝ δεν μπορεί  πια, να σταθεί, μέσα στις νέες συνθήκες της αγοράς του κέντρου και το 1998, κλείνει, οριστικά.

Την επιχείρηση θα αγοράσει, τον ίδιο χρόνο  η Elmec Sports, η οποία, στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, εξαγοράζεται, από τον όμιλο Folli Follie.

Απρίλιος 1941. Οι Γερμανοί μπροστά, στο κάστρο του Πλαταμώνα.

1941. Μεταφορά βαρελιών, με καύσιμα, στο αεροδρόμιο της Λάρισας, για τα γερμανικά αεροπλάνα ju52.

Ι

Μάιος 1941. Γερμανοί αλεξιπτωτιστές ετοιμάζονται να επιβιβαστούν, σε αεροπλάνο ju52, με προορισμό την Κρήτη.

14/8/1944. “Εσπερινή”. 

Η εφημερίδα του Αλεξάνδρου Γιάνναρου, που, στον Μεσοπόλεμο, μέσω της πώλησης κουπονιών, ίδρυσε την σημερινή Πετρούπολη, της οποίας η ονομασία δεν οφείλεται, στην πέτρα του Ποικίλου Όρους, αλλά, στο ότι ο εκδότης της εφημερίδας Αλέξανδρος Γιάνναρος ονόμασε έτσι, την περιοχή, προς τιμήν του πατέρα του. Η εφημερίδα αυτή του Αλέξανδρου Γιάνναρου ήταν φιλογερμανική, αλλά, με δεδομένη την επερχόμενη ήττα των Γερμανών, όπως προκύπτει, από το, παραπάνω, φύλλο της, όδευσε, προς την ευμενή, για τους Συμμάχους, “ουδετεροποίηση” της.

Πριν τον πόλεμο, ο Αλέξανδρος Γιάνναρος προσχώρησε, στο Ελληνικό Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Γεωργίου Μερκούρη, το οποίο ιδρύθηκε, το 1934, από τον Γεώργιο Μερκούρη  - γιο του Δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη -, που ήταν στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος (και θείος της Μελίνας Μερκούρη), από το οποίο αποχώρησε το 1932. 

14/12/1934. “Εθνική Σημαία”.

Δημοσιογραφικό όργανο του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος ήταν η ημερήσια εφημερίδα “Εθνική Σημαία” και υποστηρίχθηκε, από πολλούς βασιλόφρονες αποστράτους αξιωματικούς. Στο κόμμα αυτό προσχώρησε και η οργάνωση Μελανοχιτώνων, την οποία είχε σχηματίσει ο Αλέξανδρος Γιάνναρος. 

Ο, ανωτέρω, εικονιζόμενος Αλέξανδρος Γιάνναρος, μαζί με τον πατέρα του Πέτρο, εξέδιδαν την “Πρωινή” και την “Εσπερινή”, δύο σημαντικές εφημερίδες της εποχής. Όπως φαίνεται, από το όνομά τους, οι Μελανοχίτωνες φορούσαν μαύρα πουκάμισα, σύμφωνα με τα φασιστικά πρότυπα. Τα γραφεία της οργάνωσης ήσαν, στο κτίριο Γιάνναρου, στις οδούς Φιλελλήνων και Όθωνος, στην Αθήνα.

1950. Κύπρος. Αστυνομικός έλεγχος, στην περιοχή της Μεσαορίας.

1951. Ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Νίκος Γκάτσος, δεξιά, διασχίζουν την οδό Πανεπιστημίου κατευθυνόμενοι προς το Πικαντίλι.

28/11/1956. Οδός Πατησίων.

Το πλάνο είναι, από την πλευρά της Ομόνοιας, κοιτώντας βόρεια.

Μία συνηθισμένη ημέρα, στην οδό Πατησίων.

Η πολυώροφη λευκή πολυκατοικία είναι, στην διασταύρωση, με την οδό Καποδιστρίου.

1950 (τέλη δεκαετίας). Τζιτζιφιές.

Η Λεωφόρος Ελευθερίου Βενιζέλου (Θησέως), από την Λεωφόρο Ποσειδώνος.

Στο βάθος, διακρίνεται ένα τραμ, δεξιά είναι πιάτσα, με ταξί της εποχής.

1960. Λεωφόρος Αλεξάνδρας.

Η Λ. Αλεξάνδρας την εποχή, που έφευγαν τα μαρμαράδικα.

Στην θέση τους, έγινε η σημερινή Πλατεία Αργεντινής Δημοκρατίας.

Στο βάθος, ο Υμηττός και δεξιά οι πρόποδες του Λυκαβηττού.

1963. Ο  Βαγγέλης Σειληνός, ο σκηνογράφος Διονύσης Φωτόπουλος, ο σκηνοθέτης Ιάκωβος Καμπανέλλης, η Τζένη Καρέζη και ο Νίκος Κούρκουλος, όταν ανέβηκε η παράσταση «Η γειτονιά των αγγέλων», στο θέατρο Κοτοπούλη-Ρεξ. 

Ιούλιος 1972. Η Μελίνα Μερκούρη, συνοδευόμενη, από τον Jules Dassin και τον αδελφό, στην κηδεία τη μητέρας της, στην Αθήνα.

Η δικτατορία των συνταγματαρχών πιεζόμενη, από τις αντιδράσεις, στο εξωτερικό, θα της επιτρέψει, μόνο, μια δεκάωρη παραμονή και κατ’ ευθείαν αναχώρηση, γιο το εξωτερικό. 

Η Μελίνα μικρή στην αγκαλιά του παππού της Σπύρου Μερκούρη.

Αλλά η Μελίνα Μερκούρη δεν ήταν, πάντοτε, αντιστασιακή. Στα χρόνια της Κατοχής η Μελίνα δεν έκανε αντίσταση. Προτίμησε να έχει ιδιαίτερες σχέσεις, με όσους Γερμανούς γνώριζε, προσωπικά. Η Μελίνα μια ημέρα μεσημέρι, στην Κατοχή, είχε καταδώσει δύο νεαρούς αντιστασιακούς, προκειμένου να τους πιάσουν οι Γερμανοί, στο περίφημο μπαρ της εποχής, το «Παν». Το κτίριο υπάρχει και σήμερα, στην οδό Ακαδημίας 4, μια μεσοπολεμική πολυτελή πολυκατοικία, δίπλα από την είσοδο της γαλλικής πρεσβείας. Στην Κατοχή, στο μπαρ σύχναζαν, ως επί το πλείστον, Γερμανοί αξιωματικοί, οι πληροφοριοδότες και οι καταδότες τους, όπως και μαυραγορίτες, που έκαναν την ίδια δουλειά, για τους κατακτητές. Ήσαν οι μόνοι, που είχαν και την διάθεση και το χρήμα, για να πιουν ένα πανάκριβο προπολεμικό κονιάκ, ή να γευθούν ένα δυσεύρετο καλό φαγητό.

Η Μελίνα μικρή και αθώα, ακόμη…

Για την Μελίνα Μερκούρη, το “Παν” ήταν, ουσιαστικά, το δεύτερο σπίτι της και επειδή, στον 4ο όροφο της πολυκατοικίας, ήταν η πολυτελής κατοικία του συζύγου της, Πάνου Χαροκόπου και της ιδίας και καθημερινά, κατέβαιναν, για να πιουν τα ποτά τους. Εκείνη την ημέρα, στα σκαμνιά του μπαρ, μπροστά από τη μπάρα, κάθονταν δύο άνδρες και όρθια ήταν, ανάμεσά τους, η νεαρή ψηλή εντυπωσιακή 20χρονη Μελίνα Μερκούρη. Και οι τρεις αποτελούσαν ένα ιψενικό τρίγωνο, όπως άλλωστε. γνώριζε ολόκληρο το Κολωνάκι, με πολλά σχόλια, για αυτό το τρίο. Οι δύο άνδρες είναι φίλοι και κολλητοί, με μόνο κοινό την ίδια γυναίκα· την Μελίνα Μερκούρη. Πιθανότατα, μάλιστα, το τρίγωνο δεν είχε επίκεντρο την Μελίνα, αλλά τον κοινό εραστή· Τον Αλέξη-Φειδία Γιαδικιάρογλου μεγάλο μαυραγορίτη της εποχής. Ο Χαροκόπος, γόνος παλιάς μεγαλοαστικής οικογένειας, με σπουδές, στην προπολεμική Αγγλία, είναι ο κλασικός τύπος του ανεπρόκοπου πάμπλουτου, που δεν εργάζεται, ποτέ, αλλά τα έχει όλα, άκοπα, διαθέσιμα : λεφτά, γυναίκες και άντρες. Ο Γιαδικιάρογλου, ήταν λίγα χρόνια μεγαλύτερος, από την Μελίνα Μερκούρη, υπήρξε ένας τύπος του υποκόσμου, ο οποίος αγόραζε, σε εξευτελιστικές τιμές, βιομηχανίες, τιμαλφή και ακίνητα, αντί πινακίου φακής, εκβίαζε τους πάντες και κατάφερνε να κλέβει, ακόμη και τους Γερμανούς, ήταν ιδιοκτήτης χαρτοπαικτικών λεσχών, κυκλοφορούσε, πάντοτε, με σωματοφύλακες και πολυτελές αυτοκίνητο, συχνά μεθυσμένος και με ένα - τουλάχιστον - πιστόλι, στην τσέπη. Την εποχή εκείνη, αυτοί είναι οι δύο άνδρες, στην ζωή της Μελίνας Μερκούρη, που θέλει να γίνει μεγάλη ηθοποιός. Οι τρεις τους, δηλαδή η Μελίνα, ο σύζυγος και ο εραστής, πίνουν τα ποτά τους, μπαρ, όταν εισέρχονται δύο νεαροί. Μόλις τους βλέπει η Μερκούρη, εξοργίζεται και φωνάζει, ενώπιον των Γερμανών και των συνεργατών τους: “Είναι κομμουνιστές. Πιάστε τους”. Οι δύο νεαροί αιφνιδιάζονται, αλλά, πριν προλάβουν οι Γερμανοί και εντόπιοι συνεργάτες τους να τους συλλάβουν, βγαίνουν, τρέχοντας, από το μπαρ και εξαφανίζονται. Ήσαν και οι δύο, αθλητές και δεν μπόρεσαν να τους φθάσουν. Με αυτόν τον τρόπο, γλύτωσαν, από την κατάδοση της Μελίνας, που, προφανώς, τους γνώριζε - και δεν ήταν άμαθη, ή αθώο κοριτσόπουλο - και φυσικά ξέφυγαν, από τα βασανιστήρια και την εκτέλεση. Ο ένας, τουλάχιστον, από τους δύο, τότε, νεαρούς αντιστασιακούς, που είχαν την ατυχία να πέσουν, πάνω, στην Μελίνα Μερκούρη, εισερχόμενοι, στο μπαρ για να γλυτώσουν, από άλλους Γερμανούς που τους κυνηγούσαν, βρισκόταν, στην ζωή, τουλάχιστον, έως το 2003. 

Αλλά την ακρίβεια του περιστατικού βεβαιώνουν η δημοσιογράφος Φρίντα Μπιούμπι, που έχει ασχοληθεί, στο σύνολό της, με την Μερκούρη (δείτε το βιβλίο της : "Μελίνα: Μια Θεά με το Διάβολο μέσα της"), καθώς μάλιστα, με πολλή δουλειά, συνέθεσε αυτή την βιογραφία της. Και έχει πολλές αποκαλυπτικές πληροφορίες, για την δραστηριότητα της Μελίνας Μερκούρη  επί Κατοχής και η ηθοποιός Άννα Συνοδινού.

11/1978. Θέατρο Βέμπο.  Ο Τόλης Βοσκόπουλος, με τον Ανδρέα Φιλιππίδη, στο μιούζικαλ «Τραγουδα θεατρίνε».

1980 (αρχές δεκαετίας). Λεωφόρος Συγγρού και Αμβροσίου Φραντζή. Εργοστάσιο «ΦΙΞ».

Ιδρύθηκε το 1864, από τον βαυαρικής καταγωγής Γιόχαν Καρλ Φιξ (Johann Karl Fuchs - Οικογένεια Φιξ), στην Αθήνα, του οποίου ο πατέρας, περίπου, 30 χρόνια νωρίτερα, είχε ξεκινήσει να ασχολείται, στην Ελλάδα, με την ζυθοποιία και ήταν η πρώτη ζυθοποιία μεγάλης κλίμακας της Ελλάδας. 

Ως προμηθευτής της βασιλικής αυλής, στην Ελλάδα, μπόρεσε η επιχείρηση, επί, περίπου, 100 χρόνια, να διατηρήσει μια μονοπωλιακή θέση, στην αγορά.

Η εταιρεία απέκτησε ιδιόκτητο εργοστάσιο, στην Λεωφόρο Συγγρού, το 1893 και το 1900 η μπίρα της βραβεύτηκε, στην έκθεση του Μιλάνου.

Η ποιότητα της μπίρας της ήταν, τόσο καλή και σταθερή, που επισκίασε τους ανταγωνιστές και στον εικοστό αιώνα, ήταν, πλέον, η μοναδική μεγάλη, στην Ελλάδα.

Μετά την πτώχευση της εταιρείας, το 1983 και πολλές αποτυχημένες προσπάθειες αναβίωσης της εμπορικής της ονομασίας, η μπίρα Φιξ επανιδρύθηκε, από νέους ιδιοκτήτες και παράγεται, πάλι, από το 2009, σε ίδιο ζυθοποιείο.

Το 1965, με την ευκαιρία της γέννησης της πριγκίπισσας Αλεξίας, η μπύρα Φιξ, ως προμηθεύτρια της βασιλικής αυλής, διαφήμισε τα προϊόντα της, στα δανέζικα.

Μετά από επενδύσεις ξένων ανταγωνιστών, στην Ελλάδα και τον γάμο της χήρας Ιωάννου Φιξ, με τον Γαρουφαλιά, η εταιρεία έπεσε, σε κρίση και χρεοκόπησε, το 1983. Το όνομα περιήλθε, στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, η οποία το πώλησε, στην εταιρεία Κουρτάκη.

Σήμερα, ανήκει, στην ιδιοκτησία της «Ολυμπιακής Ζυθοποιίας» του δανέζικου ομίλου Carlsberg, που, σε νέες εγκαταστάσεις, στην Εύβοια, παράγει και εμφιαλώνει την νέα Φιξ.

Το εργοστάσιο ΦΙΞ μεταφέρθηκε το 1893, από το Κολωνάκι, σε ιδιόκτητο κτίριο, στην Λεωφόρο Συγγρού.

Το κτίριο κατεδαφίστηκε, το 1957 και στην θέση του, οικοδομήθηκε το γνωστό κτίριο του αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου, το οποίο στέγασε το εργοστάσιο ζυθοποιίας, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970, που μεταφέρθηκε, έξω από την Αθήνα. Σήμερα, στεγάζει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

7/10/2015. Η ALCO A-302, στον Σταθμό του αεροδρομίου “Ελευθέριος Βενιζέλος”, επικεφαλής τουριστικής αμαξοστοιχίας.