Άρθρο 16 Συντάγματος : Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια απαγορεύονται, χωρίς περιστροφές και “δια ροπάλου”, ενώ το άρθρο 28 του Συντάγματος, είναι άσχετο, με το θέμα. Μνήμες δικτατορίας του 1973, αστυνομοκρατία και συνταγματική εκτροπή και ανωμαλία φέρνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που κάνει τεράστια μαλακία, καταργώντας, κάθε, έστω και τυπική, έννοια της εθνικής κυριαρχίας, γι’ αυτό και τα δικαστήρια - παρά τις μπουρδολογίες του Βαγγέλη Βενιζέλου - οφείλουν να κρίνουν τις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου, όταν ψηφιστεί, ως αντισυνταγματικές.

 

Εννοείται, βέβαια, ότι αυτά, που γράφει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο tweet, που ανέβασε, στις 8/3/2019, μαζί με την φωτογραφία του ίδιου, που, τότε, το 1978, ήταν μικρός, με τον, τότε, πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, περί κινδύνου, από τις κολακείες των φίλων, παρά από τις επιθέσεις των εχθρών, είναι, ως συμβουλές, άκρως, επίκαιρες και τον αφορούν, άμεσα.

Εννοείται, επίσης, ότι, εάν ζούσε, σήμερα, ο Κωσταντίνος Καραμανλής θα τον “κρεμούσε, ανάποδα”, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, με αυτές τις μαλακίες που κάνει, με το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ενώ παράλληλα, κάνοντας επίδειξη ισχύος, επιβάλλει ασφυκτική αστυνομοκρατία, στα ΑΕΙ και φέρνει τις όχι και τόσο απόμακρες μνήμες της δικτατορίας των συνταγματαρχών, στο Πολυτεχνείο, τον Νοέμβριο του 1973, όσο και αν, φυσικά, οι συνθήκες, σήμερα, είναι διαφορετικές.

Για μένα, το ουσιώδες, σημαντικό και κυρίαρχο πρόβλημα, που αναφύεται, δεν έχει να κάνει με την επιλογή, ανάμεσα, στα δημόσια και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Δεν με αφορά η επιλογή αυτή και σε τελική ανάλυση, ως αντιεξουσιαστής, είμαι, κατά και των δυο αυτών εμφανιζόμενων, ως επιλογών. 

(Οι αναγνώστες χρήσιμο είναι να διαβάσουν το παλαιότερο άρθρο μου, της 12/6/2023, σε αυτό, εδώ, το μπλογκ, με τίτλο : Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία λένε μαλακίες, σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Άλλωστε το άρθρο 16, παράγραφος 5 του Συντάγματος, που ορίζει ότι “η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση”, είναι ένα θεμελιακό έργο της Νέας Δημοκρατίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή, τα δημιουργήματα του οποίου η παρούσα ΝΔ του τωρινού αρχηγού της, συστηματικά, σε όλα τα επίπεδα, καταστρέφει).

Αυτά τα ζητήματα αφορούν, βέβαια, τους φοιτητές, που πρέπει να έχουν το δικαίωμα να έχουν λόγο και άποψη, που πρέπει να εκφράζονται και να ακούγονται και φυσικά, την γραφειοκρατία των κρατικών πανεπιστημίων· κάτι που, αν και αναγκαίο, είναι αρνητικό. 

Έτσι, το ουσιώδες, σημαντικό και κυρίαρχο, για μένα, έχει να κάνει, με το καθεστώς της αστυνομοκρατίας, στα ΑΕΙ, που επιβάλλει η νεοσυντηρητική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας, πέραν του γεγονότος ότι, σε εμάς τους παλαιότερους, αυτή η αστυνομοκρατία φέρνει μνήμες της δικτατορίας, τον Νοέμβριο του 1973, το προσωποπαγές καθεστώς (το “επιτελικό κράτος”) του Κυριάκου Μητσοτάκη δημιουργεί ένα πραγματικό καθεστώς συνταγματικής εκτροπής και ανωμαλίας, επιβάλλοντας την δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, γεγονός, το οποίο, δυστυχώς, ο απλός κόσμος δεν το αντιλαμβάνεται, ενώ, κυριολεκτικά, γλεντώ, βλέποντας να τους ριψάσπιδες και εθελόδουλους “ευρωπαϊστές” συνταγματολόγους (πχ ο Ευάγγελος Βενιζέλος, του οποίου την εκφρασμένη, πριν 26 χρόνια, άποψη, παραθέτω, στο τέλος του παρόντος δημοσιεύματος, όπως, επίσης, παραθέτω και την νεωτέρα του άποψη, που εξέφρασε, μαζί με τον Βασίλη Σκουρή, τον Δεκέμβριο του 2023 και η οποία, με ώμο και κυνικό ταχυδακτυλουργικό τρόπο, είναι, ριζικά … αντίθετη, από την πρώτη! Κάτι τέτοιες συνταγματικοφανείς οβιδιακές αθλιότητες τις συνηθίζει ο Βαγγελης) να επιχειρούν να εξαλείψουν την ευθεία, ωμή, απροκάλυπτη και απροσχημάτιστη αντισυνταγματικότητα των πράξεων του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Αφήνοντας, λοιπόν, τις ιδεοληψίες και τους δογματισμούς, γύρω από το ζήτημα των κρατικών και των ιδιωτικών πανεπιστημίων, ας δούμε, τώρα, το πώς το Σύνταγμα ρυθμίζει τα ισχύοντα, ως προς τα λεγόμενα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δηλαδή τα πανεπιστήμια, με τις διατάξεις του άρθρου 16 :

Άρθρο 16: (Παιδεία, τέχνη, επιστήμη)

1. H τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Kράτους. H ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελευθερία της διδασκαλίας δεν απαλλάσσουν από το καθήκον της υπακοής στο Σύνταγμα.
2. H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Eλλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
3. Tα έτη υποχρεωτικής φοίτησης δεν μπορεί να είναι λιγότερα από εννέα.
4. Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια. Tο Kράτος ενισχύει τους σπουδαστές που διακρίνονται, καθώς και αυτούς που έχουν ανάγκη από βοήθεια ή ειδική προστασία, ανάλογα με τις ικανότητές τους.
5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους. Συγχώνευση ή κατάτμηση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να γίνει και κατά παρέκκλιση από κάθε αντίθετη διάταξη, όπως νόμος ορίζει.
Eιδικός νόμος ορίζει όσα αφορούν τους φοιτητικούς συλλόγους και τη συμμετοχή των σπουδαστών σ’ αυτούς.
6. Oι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί. Tο υπόλοιπο διδακτικό προσωπικό τους επιτελεί επίσης δημόσιο λειτούργημα, με τις προϋποθέσεις που νόμος ορίζει. Tα σχετικά με την κατάσταση όλων αυτών των προσώπων καθορίζονται από τους οργανισμούς των οικείων ιδρυμάτων.
Oι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν μπορούν να παυθούν προτού λήξει σύμφωνα με το νόμο ο χρόνος υπηρεσίας τους παρά μόνο με τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 88 παράγραφος 4 και ύστερα από απόφαση συμβουλίου που αποτελείται κατά πλειοψηφία από ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς, όπως νόμος ορίζει.
Nόμος ορίζει το όριο της ηλικίας των καθηγητών των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων  εωσότου εκδοθεί ο νόμος αυτός οι καθηγητές που υπηρετούν αποχωρούν αυτοδικαίως μόλις λήξει το ακαδημαϊκό έτος μέσα στο οποίο συμπληρώνουν το εξηκοστό έβδομο έτος της ηλικίας τους.
7. H επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση παρέχεται από το Kράτος και με σχολές ανώτερης βαθμίδας για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από τρία χρόνια, όπως προβλέπεται ειδικότερα από το νόμο, που ορίζει και τα επαγγελματικά δικαιώματα όσων αποφοιτούν από τις σχολές αυτές.
8. Nόμος ορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης άδειας για την ίδρυση και λειτουργία εκπαιδευτηρίων που δεν ανήκουν στο Kράτος, τα σχετικά με την εποπτεία που ασκείται πάνω σ’ αυτά, καθώς και την υπηρεσιακή κατάσταση του διδακτικού προσωπικού τους.
H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.
9. O αθλητισμός τελεί υπό την προστασία και την ανώτατη εποπτεία του Kράτους.
Tο Kράτος επιχορηγεί και ελέγχει τις ενώσεις των αθλητικών σωματείων κάθε είδους, όπως νόμος ορίζει. Nόμος ορίζει επίσης τη διάθεση των ενισχύσεων που παρέχονται κάθε φορά στις επιχορηγούμενες ενώσεις σύμφωνα με τον προορισμό τους.

Τα ισχύοντα, λοιπόν, όσον αφορά τα πανεπιστήμια, στην Ελλάδα, είναι, εξαιρετικά, απλά, σαφή και χωρίς καμμία αμφισημία, ή αμφισβήτηση.

Το άρθρο 16 του Συντάγματος αποκλείει, “δια ροπάλου”, την ύπαρξη ιδιωτικών πανεπιστημίων, τα οποία είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, δηλαδή έχουν κρατική υπόσταση και οι υπηρετούντες, σε αυτά, είναι δημόσιοι λειτουργοί.

Τελεία και παύλα.

Παρά ταύτα, όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιμένει να επιχειρήσει την ευθεία καταδολίευση και κατάργηση, με, κατάφορα, αντισυνταγματικό τρόπο, των διατάξεων του άρθρου 16 του Συντάγματος, παρακάμπτοντας, τις απαιτούμενες διαδικασίες, για την αναθεώρησή του, επειδή, απλούστατα, δεν μπορεί να το αναθεωρήσει.

Έτσι φαίνεται να επικαλείται το άρθρο 28 του Συντάγματος, για να ξεπεράσει το, σαφέστατα και χωρίς περιστροφές απαγορευτικό περιεχόμενο του άρθρου 16, ως προς την ίδρυση ιδιωτικών.

Μόνο που το περιεχόμενο του άρθρου 28 του Συντάγματος δεν έχει σχέση με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, αλλά αφορά την ισχύ των διεθνών συμβάσεων και την διαδικασία της ψήφισής τους, στην βουλή. 

Ας δούμε, τώρα, το περιεχόμενο του άρθρου 28 του Συντάγματος :

Αρθρο 28: (Κανόνες του διεθνούς δικαίου και διεθνείς οργανισμοί)

1. Oι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου. H εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμβάσεων στους αλλοδαπούς τελεί πάντοτε υπό τον όρο της αμοιβαιότητας.
2. Για να εξυπηρετηθεί σπουδαίο εθνικό συμφέρον και να προαχθεί η συνεργασία με άλλα κράτη, μπορεί να αναγνωρισθούν, με συνθήκη ή συμφωνία, σε όργανα διεθνών οργανισμών αρμοδιότητες που προβλέπονται από το Σύνταγμα. Για την ψήφιση νόμου που κυρώνει αυτή τη συνθήκη ή συμφωνία απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
3. H Eλλάδα προβαίνει ελεύθερα, με νόμο που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της, εφόσον αυτό υπαγορεύεται από σπουδαίο εθνικό συμφέρον, δεν θίγει τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος και γίνεται με βάση τις αρχές της ισότητας και με τον όρο της αμοιβαιότητας.

Το άρθρο 28 του Συντάγματος, λοιπόν, αφορά, όπως είναι κατανοητό, την έγκριση των διεθνών συμβάσεων, που συνάπτει το κράτος, με άλλους διεθνείς οργανισμούς και κράτη και δεν σχετίζεται, με τα πανεπιστήμια και την λειτουργία τους. 

Σε αυτό το άρθρο, στηρίχθηκε η ένταξη της Ελλάδας, στην ΕΟΚ, το 1981, η παραμονή της, στο ΝΑΤΟ, που είχε γίνει, το 1952, η ένταξή της, στην ευρωζώνη, το 2002, αλλά και η επιβολή των Μνημονίων, από τον Μάιο του 2010 και μετά.

Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και η ίδρυσή τους δεν έχουν καμμία σχέση, με το άρθρο 28 του Συντάγματος.

Τελεία και παύλα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λοιπόν, και η κυβέρνηση του φέρνουν συνταγματική εκτροπή και ανωμαλία, εάν και εφόσον ψηφίσουν νόμο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και την ίδρυσή τους. 

Και φυσικά, δεν είναι έξυπνος αυτός και βλάκες όλοι οι προηγούμενοι αυτού πρωθυπουργοί (ο Αντώνης Σαμαράς, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Κώστας Καραμανλής, ο Κωστας Σημίτης), που δεν έκαναν αυτό, που επιχειρεί να πράξει αυτός. Γνώριζαν ότι η ψήφιση ενός νόμου, για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, στην Ελλάδα είναι αντισυνταγματική, εφόσον δεν τροποποιείται το άρθρο 16 του Συντάγματος και επειδή ήσαν σοβαροί και όχι ασόβαροι, όπως είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν κατέφυγαν στις αλχημείες και στα βλακεύματα, στα οποία καταφεύγει και διαπράττει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Και καλά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι αυτός που είναι. Ο άνθρωπος αυτός έχει, ανάμεσα στα άλλα και χαρακτηρολογικό/χαρακτηροδομικό πρόβλημα.

Το θέμα είναι ότι βρίσκει και ριψάσπιδες συνταγματολόγους της συμφοράς, που διακατέχονται από “ευρωπαϊστικές” ιδεοληψίες και αλλάζουν απόψεις, σαν τα πουκάμισα, όπως ο Ευάγγελος Βενιζέλος, του οποίου οι οβιδιακές μεταμορφώσεις είναι απίστευτες. 

Ας δούμε το τί έγραφε, πριν 26 χρόνια, Και το τί γράφει, τώρα, για την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων και την γελοία προσπάθειά του να “συνταγματικοποιήσει” το αντισυνταγματικό τερατούργημα, που φέρνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην βουλή. 

Έτσι, λοιπόν, αυτά που έγραφε, το 1998 και τα οποία υποστήριζαν την συνταγματική απαγόρευση, για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως τα αντέγραψα, από το προσωπικό του μπλογκ, έχουν, ως ακολούθως :

Η αλήθεια για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια 

7 Ιουνίου 1998

Δυστυχώς ορισμένοι είτε από άγνοια είτε από δημαγωγική διάθεση εξακολουθούν να καλλιεργούν τη σύγχυση γύρω από το ζήτημα της ίδρυσης και της λειτουργίας ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα εκμεταλλευόμενοι τα υπαρκτά και οξύτατα προβλήματα της ανώτατης εκπαίδευσης και την αγωνία των νέων ανθρώπων που θέλουν να σπουδάσουν καθώς και των οικογενειών τους. 

Κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την αναθεώρηση του Συντάγματος η Νέα Δημοκρατία επικαλέσθηκε κατά κόρον, πρώτον, παραπεμπτική απόφαση του ΣΤ' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (2807/97) με την οποία δήθεν άλλαζε η στάση του Δικαστηρίου και η απαγόρευση σύστασης ιδιωτικών ΑΕΙ εθεωρείτο αντίθετη προς το Κοινοτικό Δίκαιο και, δεύτερον, το ενδεχόμενο η διάταξη του άρθρου 16 του Ελληνικού Συντάγματος ­ που προβλέπει ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται μόνον από ΑΕΙ τα οποία λειτουργούν ως ΝΠΔΔ ­ να κριθεί αντίθετη προς το Κοινοτικό Δίκαιο με απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. 

Τόνισα στη Βουλή ­ χωρίς δυστυχώς να δημοσιοποιηθούν ευρέως τα όσα είπα ­ και επαναλαμβάνω και τώρα ότι η παραπεμπτική απόφαση του ΣΤ' Τμήματος, με πλειοψηφία έξι ψήφων έναντι μιας, αποδεχόταν την κρατούσα και γνωστή προ πολλού νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Σύμφωνα με τη νομολογία αυτή (βλ. για παράδειγμα την απόφαση 2274/90 της Ολομέλειας), η αναγνώριση του χρόνου σπουδών που πραγματοποιείται σε ξένα (κρατικά ή ιδιωτικά) Πανεπιστήμια, που λειτουργούν στην Ελλάδα και στα οποία φοιτούν σπουδαστές που συνεχίζουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό, από όπου και λαμβάνουν τελικά δίπλωμα, συνιστά καταστρατήγηση του άρθρου 16 παρ. 5 του Συντάγματος. Η αναγνώριση του χρόνου σπουδών που πραγματοποιείται στην Ελλάδα θα συνιστούσε έμμεση παραδοχή της δυνατότητας να λειτουργούν στην Ελλάδα ΑΕΙ χωρίς τις προϋποθέσεις του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 του Συντάγματος. 

Συνεπώς, η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που όπως αναφέρουν τα σχετικά δημοσιεύματα ελήφθη με συντριπτική πλειοψηφία, ήταν απολύτως αναμενόμενη, ενώ η επίκληση και η αντιστροφή του περιεχομένου της παραπεμπτικής απλώς απόφασης του ΣΤ' Τμήματος ήταν, δυστυχώς, ανακριβής και δημαγωγική. 

Το ίδιο συμβαίνει και ως προς το περιβόητο επιχείρημα πως, δήθεν, υπάρχει ο κίνδυνος το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων να θεωρήσει ότι στο ζήτημα των ΑΕΙ το Ελληνικό Σύνταγμα αντίκειται στο Κοινοτικό Δίκαιο. 

Το ζήτημα αυτό έχει κριθεί ήδη με την απόφαση της 11.2.1992 (υπόθεση «Παναγιωτοπούλου κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου») του Πρωτοδικείου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το οποίο έκρινε ότι η απαγόρευση σύστασης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 8 του Ελληνικού Συντάγματος, δεν αντιβαίνει στην αρχή της ελεύθερης εγκατάστασης (άρθρο 52 Συνθήκης ΕΟΚ) καθώς η απαγόρευση ισχύει και για τους Ελληνες και για τους κοινοτικούς υπηκόους χωρίς διάκριση. 

Αλλωστε, υποτίθεται ότι κανείς δεν προτείνει τη σύσταση ιδιωτικών κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων. Αυτό που ορισμένοι προτείνουν ­ όπως αποσαφήνισαν ή αναγκάστηκαν να αποσαφηνίσουν ­ είναι να θεσπιστεί η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών αλλά οπωσδήποτε μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, που θα λειτουργούν κατά τα πάντα με αξιοκρατικά κριτήρια. 

Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι εφόσον εμφανισθούν ευεργέτες, δωρητές ή χορηγοί έτοιμοι να χρηματοδοτήσουν ένα μη κρατικό, μη κερδοσκοπικό και αξιοκρατικό ΑΕΙ, η Βουλή μπορεί ­ στο πλαίσιο της ισχύουσας ρύθμισης του άρθρου 16 Συντ. ­ να ψηφίσει νόμο που θα το ιδρύει με την τυπική μορφή του ΝΠΔΔ, με κάθε δυνατή ευελιξία ως προς την οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία του. Η ίδρυση ενός Πανεπιστημίου είναι μια τόσο σοβαρή πράξη στην οποία αξίζει να αφιερωθεί ένας ειδικός νόμος. Αυτό που επιβάλλει ως προϋπόθεση το ισχύον Σύνταγμα είναι τα ΑΕΙ να έχουν τη μορφή του ΝΠΔΔ και όχι να οφείλουν την ύπαρξη και τη λειτουργία τους σε μια αμιγώς κρατική πρωτοβουλία και χρηματοδότηση. 

Επαναλαμβάνω, επίσης, ότι στο πλαίσιο της ισχύουσας συνταγματικής διάταξης ξένα κρατικά Πανεπιστήμια (όπως το κρατικό γαλλικό Πανεπιστήμιο της Λίλης, με αφορμή τα πτυχία του οποίου απεφάνθη το Συμβούλιο της Επικρατείας) ή μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά, ιδρυματικού χαρακτήρα ξένα Πανεπιστήμια μπορούν να συνεργάζονται με τα ελληνικά κρατικά ΑΕΙ για τη διοργάνωση προγραμμάτων σπουδών ­ είτε εδώ είτε στο εξωτερικό ­ κατά τρόπο έγκυρο και ασφαλή για τους φοιτητές και τις οικογένειές τους. Αν ξένα κρατικά ή ιδρυματικού χαρακτήρα Πανεπιστήμια θέλουν να έχουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες στην Ελλάδα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να τις αναπτύσσουν παράνομα ή ημιπαράνομα χωρίς έλεγχο της τήρησης στοιχειωδών ακαδημαϊκών προδιαγραφών. Μπορούν να το κάνουν οργανωμένα σε συνεργασία με το δυναμικό των ελληνικών Πανεπιστημίων. Αυτό άλλωστε εμμέσως συμβαίνει στο πλαίσιο των κοινοτικών προγραμμάτων που διασφαλίζουν την ενδοευρωπαϊκή «κινητικότητα» διδασκόντων και διδασκομένων. 

Στο πλαίσιο της ισχύουσας διάταξης μπορούν επίσης να οργανωθούν νέες εκπαιδευτικές δομές ­ όπως τα προγράμματα σπουδών επιλογής ­ σε προπτυχιακό η μεταπτυχιακό επίπεδο. Τα συνταγματικά περιθώρια για τη δημιουργική αντιμετώπιση των θεμάτων της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας είναι ευρέα και επιτρέπουν και τις καινοτομίες και την ευελιξία που απαιτεί η σημερινή εποχή. 

Αντιθέτως η αναθεώρηση του άρθρου 16, μέσα στα εγχώρια πολιτικά και επιχειρηματικά μας συμφραζόμενα, υπάρχει ο κίνδυνος να εκληφθεί ως σύνθημα για την εμφάνιση και την επέκταση ενός τύπου «επιχειρηματικού» Πανεπιστημίου που δεν υπάρχει πουθενά. Διεθνώς τα κρατικά και τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά και αξιοκρατικά Πανεπιστήμια αντιμετωπίζονται κατά τρόπο ενιαίο. Στο εσωτερικό δε αυτής της ενιαίας ομάδας εμφανίζονται όλες οι αξιολογικές διαφοροποιήσεις με βάση τις ακαδημαϊκές προδιαγραφές και τις διδακτικές και ερευνητικές επιδόσεις. Ορισμένοι λησμονούν ή αποσιωπούν αυτό το τελευταίο σημείο. Οτι δεν νοείται ένα κατά κυριολεξία Πανεπιστήμιο να είναι μόνο εκπαιδευτικός οργανισμός. Το Πανεπιστήμιο είναι και ερευνητικός θεσμός με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τις υποδομές, τους εξοπλισμούς και την ποιότητα του ακαδημαϊκού του προσωπικού. 

Κυρίως όμως πρέπει να τονίζουμε πάντοτε ότι η εισαγωγή και η φοίτηση σ' ένα Πανεπιστήμιο απαιτεί κόπο και κάποιες επιδόσεις. Ούτε η εισαγωγή ούτε η αποφοίτηση είναι και δεν θα γίνει ποτέ μια αυτόματη διαδικασία με μόνο κριτήριο την καταβολή κάποιων διδάκτρων. 

Το ισχύον Σύνταγμα εκλαμβάνεται από ορισμένους ως φραγμός για νέες οργανωτικές πρωτοβουλίες στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δεν είναι έτσι. Το άρθρο 16 παρ. 5 με τα ερμηνευτικά περιθώρια που περιέχει και τα οποία δεν θίγονται σε τίποτα από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν είναι φραγμός αλλά εγγύηση σοβαρότητας και αξιοπιστίας των πρωτοβουλιών αυτών. Πρωτοβουλιών που μπορούν να αναληφθούν από τα ίδια τα Πανεπιστήμια και το πλούσιο επιστημονικό και ερευνητικό τους δυναμικό ή και από φερέγγυους μη κερδοσκοπικούς φορείς, που ακόμα όμως δεν εκδήλωσαν το σχετικό ενδιαφέρον τους. 

Ο τρόπος πάντως με τον οποίο ως τώρα διεξάγεται η συζήτηση για τα ζητήματα αυτά δείχνει ότι πρώτη προϋπόθεση κάθε καινοτομίας είναι να γνωρίζουμε όλες τις πτυχές του θέματος στις λεπτομέρειές τους και να παρουσιάζουμε τα πράγματα με ακρίβεια και ειλικρίνεια.

* Άρθρο του Υπουργού Πολιτισμού, Ευ. Βενιζέλου, στο ΒΗΜΑ

Αυτά έγραφε, τότε, πριν 26 χρόνια, ο συνταγματολόγος Βαγγέλης Βενιζέλος. Έχει κάποιο ασθενές σημείο το άρθρο του αυτό, αλλά δεν θα ασχοληθώ, με αυτό (γράφει δηλαδή ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια μπορούν να λειτουργήσουν, με την μορφή … Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (!;), χωρίς τροποποίηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, κάτι, που αποτελεί μπούρδα, αλλά δεν χρειάζεται να κουράσω τους αναγνώστες, με αυτό το γελοίο “επιχείρημα” του Βαγγέλη Βενιζέλου). Ας μείνουμε, στην γενική εικόνα του, παραπάνω, άρθρου του, που αποκλείει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Τώρα, ο Βαγγέλης Βενιζέλος άλλαξε άποψη και δίνοντας προτεραιότητα στην ισχύ του λεγόμενου “ευρωενωσιακού Δικαίου” και γράφει, μαζί με τον Βασίλη Σκουρή, ότι το άρθρο 16 του Συντάγματος πρέπει να ερμηνευθεί, σύμφωνα, με αυτό το “ευρωενωσιακό Δίκαιο”, το οποίο, προφανώς, κατά τον Βαγγέλη Βενιζέλο, έχει ισχύ πρωτογενούς Δικαίου και πρωτεύουσα νομική ισχύ, έναντι του ελληνικού Συντάγματος!

Αυτά, δεν ισχύουν, σε κανένα κράτος της “Ευρωπαϊκής Ενωσης”…

Ας δούμε, λοιπόν, τις “συνταγματολογικές” ανοησίες και αθλιολογίες, που γράφει ο Βαγγέλης Βενιζέλος, τον Δεκέμβριο του 2023 :

Άρθρο των Ευάγγελου Βενιζέλου και Βασίλειου Σκουρή στα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο 

 

Mη κρατικά ΑΕΙ

Η σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του άρθρου 16 Συντάγματος

9 Δεκεμβρίου 2023

Μετά την εξαγγελία από την κυβερνητική πλειοψηφία της πρόθεσής της να κινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος μόλις συμπληρωθεί η πενταετής προθεσμία από την αναθεώρηση του 2019 με αντικείμενο την άρση των περιορισμών που θέτουν οι παράγραφοι 5 και 8 του άρθρου 16 Σ ως προς την ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών / ιδιωτικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ζητήθηκε η επιστημονική μας άποψη ως προς την ευχέρεια του κοινού νομοθέτη να ρυθμίσει, εντωμεταξύ, θέματα σχετικά με την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα από οντότητες που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του χαρακτηρισμού τους ως πανεπιστημίων ή συνεργάζονται με πανεπιστήμια που εδρεύουν σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ ή σε κράτη που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Γενικής Συμφωνίας για τις Συναλλαγές στον τομέα των Υπηρεσιών (GATS) στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Το νομικό συνεπώς ερώτημα που τίθεται είναι αν,  παρά τη γραμματική διατύπωση του εθνικού Συντάγματος, η ερμηνεία του σε αρμονία προς το Δίκαιο της ΕΕ και προς το Διεθνές Δίκαιο καθιστά συμβατές προς το Σύνταγμα παρόμοιες νομοθετικές επιλογές.

 

Πορεία της έρευνας

 

Προκειμένου να απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά θέσαμε ως αφετηρία τη γραμματική διατύπωση των παρ. 5 και 8 του άρθρου 16 του Συντάγματος που απαγορεύουν ρητά την ίδρυση ανώτατων σχολών από ιδιώτες και επιβάλλουν ως αποκλειστική μορφή των ΑΕΙ στην Ελλάδα αυτή του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Μελετήσαμε και πάλι την πλούσια νομολογία του ΣτΕ σχετικά με την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων σε κατόχους τίτλων σπουδών που έχουν απονεμηθεί από αλλοδαπά πανεπιστήμια (κυρίως κρατών μελών της ΕΕ αλλά και τρίτων κρατών που είναι συμβαλλόμενα μέρη της GATS) μετά όμως από σπουδές που έχουν διενεργηθεί πλήρως ή κατά το μεγαλύτερο μέρος τους στην Ελλάδα και οργανώνονται από επιχειρήσεις / παρόχους παρόμοιων σπουδών συμβεβλημένων με αλλοδαπά πανεπιστήμια. Αξιολογήσαμε προσεκτικά τη νομολογία του ΣτΕ που αρνείται την αναγνώριση αμιγώς ακαδημαϊκής ισοτιμίας στους τίτλους αυτούς, προκειμένου - κατά τη λογική του Δικαστηρίου- να μην καταστρατηγούνται οι περιορισμοί που προβλέπει η γραμματική διατύπωση του άρθρου 16 Σ. Μελετήσαμε παράλληλα την πλούσια νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ) σχετικά με τις θεμελιώδεις ενωσιακές ελευθερίες εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών και την ισχύ των θεμελιωδών δικαιωμάτων που περιλαμβάνονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (ΧΘΔ) και αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση. Παρακολουθήσαμε με ιδιαίτερη προσοχή τον άμεσο ή έμμεσο διάλογο που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια ανάμεσα στο ΣτΕ και το ΔΕΕ με τη διατύπωση προδικαστικών ερωτημάτων και την απάντηση σε αυτά ή με τη μορφή αποφάσεων του ΔΕΕ μετά από προσφυγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ελλάδας. Δώσαμε βαρύτητα στις πλέον πρόσφατες νομολογιακές εξελίξεις με πιο χαρακτηριστική την απόφαση του ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 6ης Οκτωβρίου 2020 στην υπόθεση C- 66/18, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ουγγαρίας.

 

Η πραγματική κατάσταση της αγοράς υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης

 

Η καμπύλη της εγχώριας νομολογίας είναι προφανές ότι έχει διαμορφωθεί υπό την πίεση του Δικαίου της ΕΕ και με δεδηλωμένο, όπως σημειώθηκε, σκοπό την αποτροπή της καταστρατήγησης του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 Σ. Όμως το συνολικό αποτέλεσμα καταλήγει να συνιστά το ίδιο καταστρατήγηση της αρχής της νομιμότητας στο πεδίο της αγοράς υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, καθώς ο εθνικός νομοθέτης αφήνει αρρύθμιστες ουσιώδεις πτυχές δραστηριοτήτων, οι οποίες εκ των πραγμάτων διεξάγονται με «αντάλλαγμα» την άρνηση ακαδημαϊκής αναγνώρισης των τίτλων που χορηγούνται και θεμελιώνουν επαγγελματικά δικαιώματα. Προκειμένου, όμως, να επιτευχθεί αυτή η ισορροπία, η ελληνική έννομη τάξη αφήνει στη ρυθμιστική ευχέρεια των έννομων τάξεων άλλων κρατών μελών τη θέσπιση και τον έλεγχο της εφαρμογής των προδιαγραφών που πρέπει να πληροί η παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα όχι από ελληνικά ΑΕΙ/ΝΠΔΔ, αλλά από άλλες οντότητες, των οποίων η εγκατάσταση και λειτουργία έχει ως νομική βάση το Δίκαιο της ΕΕ. Η ερμηνεία, όμως,  συνταγματικών διατάξεων, όπως αυτών  των παρ. 5 και 8 του άρθρου 16, δεν μπορεί να οδηγεί στην κατ’ αποτέλεσμα απόσυρση του εθνικού νομοθέτη από το αντικείμενο της εγκατάστασης στην Ελλάδα και παροχής υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης από πανεπιστήμια που κινούνται εντός της έννομης τάξης της ΕΕ. Η παρέμβαση του εθνικού νομοθέτη πρέπει προφανώς να γίνεται με σεβασμό στο Δίκαιο της ΕΕ, ιδίως στις θεμελιώδεις ενωσιακές ελευθερίες και στον ΧΘΔ.

 

Η σύγχρονη ερμηνεία του άρθρου 16

 

Η ερμηνεία του άρθρου 16 παρ. 5 και 8, όπως και του Συντάγματος συνολικά, δεν μπορεί να είναι ούτε γραμματική ούτε «οριτζιναλιστική», προσκολλημένη στην αρχική βούληση του συντακτικού νομοθέτη και στην πρόσληψη της γραμματικής διατύπωσης σύμφωνα με τα δεδομένα και τα συμφραζόμενα της εποχής κατά την οποία θεσπίστηκαν οι διατάξεις. Το Σύνταγμα, ιδίως σήμερα, υπό συνθήκες πολυεπίπεδου συνταγματισμού και πολλαπλότητας των έννομων τάξεων ( εθνική, ενωσιακή, διεθνής ) πρέπει να ερμηνεύεται σε αρμονία προς το Δίκαιο της ΕΕ και προς το Διεθνές Δίκαιο με στόχο να διατηρούνται σε κάθε περίπτωση στο ύψιστο δυνατό επίπεδο οι εγγυήσεις της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διαμορφώνεται κατά τον τρόπο αυτό το «επαυξημένο Σύνταγμα» που δεν συνιστά υποχώρηση του εθνικού Συντάγματος, αλλά διασφάλιση της αποτελεσματικής  εφαρμογής του κανονιστικού περιεχομένου του χωρίς περιττές και κυρίως μάταιες πρακτικά συγκρούσεις με την νομολογία του ΔΕΕ και του ΕΔΔΑ.

 

Οι απαγορεύσεις του άρθρου 16 δεν αποτελούν στοιχεία της «εθνικής ταυτότητας»

 

Στο πλαίσιο αυτό εξετάσαμε διεξοδικά αν η απόλυτη απαγόρευση ίδρυσης ανώτατων σχολών από ιδιώτες και η μορφή του ΝΠΔΔ ως αποκλειστική μορφή οργάνωσης των ΑΕΙ μπορεί να θεωρηθεί στοιχείο της ελληνικής εθνικής συνταγματικής ταυτότητας και να θεμελιώσει αποκλίσεις από τις θεμελιώδεις ενωσιακές ελευθερίες και τα θεμελιώδη δικαιώματα που προστατεύει ο ΧΘΔ. Από την ενδελεχή μελέτη της σχετικής νομολογίας του ΔΕΕ και εθνικών συνταγματικών ή ανωτάτων δικαστηρίων προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός αυτός δεν μπορεί να προβληθεί με σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας. Ως εκ τούτου το ερμηνευτικό σχήμα που διασώζει το μέγιστο κανονιστικό περιεχόμενο του εθνικού Συντάγματος και επιτυγχάνει την «αλληλοπεριχώρηση» της εθνικής, της ενωσιακής και της διεθνούς έννομης τάξης είναι η σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 Σ.

 

Τα οκτώ συμπεράσματα της έρευνας

 

Προκειμένου να αποτυπωθούν και να τεκμηριωθούν τα βήματα και τα συμπεράσματα της έρευνας μας συντάξαμε πολυσέλιδη γνωμοδότηση που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες ως αυτοτελής έκδοση (από τις φιλόξενες Εκδόσεις Σάκκουλα). Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει η έρευνα και η γνωμοδότηση μας μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα σημεία που ελπίζουμε να τροφοδοτήσουν  τον   επιστημονικό  διάλογο  και να βοηθήσουν τη  δημόσια συζήτηση και τις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων, πρωτίστως της Βουλής των Ελλήνων:

- Η γενική απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ που εισάγει το άρθρο 16 του ελληνικού Συντάγματος (χωρίς να διακρίνει μεταξύ ημεδαπών και αλλοδαπών φυσικών ή νομικών προσώπων) συνιστά σοβαρό περιορισμό της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, όπως αυτές κατοχυρώνονται στα άρθρα 49 επ. της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) ενώ την ίδια στιγμή παραβιάζει την ελευθερία ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (άρθρο 14 παρ. 3 του ΧΘΔ), την επιχειρηματική ελευθερία (άρθρο 16 του ΧΘΔ) και την ακαδημαϊκή ελευθερία (άρθρο 13 εδάφιο β΄ του ΧΘΔ).

- Ακόμα και αν ήθελε θεωρηθεί ότι η συνταγματική απαγόρευση του άρθρου 16 επιβάλλεται λόγω της ανάγκης να διασφαλισθεί ένα υψηλό επίπεδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης – σκοπός που έχει αναγνωρισθεί ως θεμιτός από τη νομολογία –, δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι ο επιδιωκόμενος αυτός σκοπός είναι αδύνατον να επιτευχθεί με μέτρα λιγότερο περιοριστικά για τις κατοχυρούμενες στη Συνθήκη θεμελιώδεις ελευθερίες και, κατ’ επέκταση, για τα κατοχυρούμενα στον ΧΘΔ θεμελιώδη δικαιώματα.

- Επιπλέον, δεν μπορεί να θεμελιωθεί η άποψη ότι το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί στοιχείο του «σκληρού πυρήνα» της ταυτότητας του ελληνικού Συντάγματος, ώστε να δικαιολογεί αποκλίσεις από τις θεμελιώδεις ενωσιακές ελευθερίες. Η έννοια της εθνικής ταυτότητας (άρθρο 4 παρ. 2 ΣΕΕ) ερμηνεύεται αυθεντικά από τον ενωσιακό δικαστή, ο οποίος είναι αρμόδιος να αποφανθεί ποιες εθνικές ιδιαιτερότητες των κρατών μελών αποτελούν «θεμιτό σκοπό», ικανό να δικαιολογήσει τη μη πλήρη εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν γινόταν δεκτό ότι η απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί ως ιδιαιτερότητα που ανήκει στον «σκληρό  πυρήνα» της εθνικής μας ταυτότητας, δεν μπορεί, πάντως, να υποστηριχθεί ότι μια γενική και απόλυτη απαγόρευση, όπως αυτή του άρθρου 16 παρ. 8 του Συντάγματος, είναι συμβατή με  την ενωσιακή αρχή της αναλογικότητας, ιδίως όταν είναι εδραιωμένη και συνταγματικά αναγνωρισμένη (άρθρο 16 παρ.8 εδαφ. α΄) η μη κρατική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα.

- Έως ότου η διαφαινόμενη σύγκρουση μεταξύ του άρθρου 16 του Συντάγματος και του πρωτογενούς ενωσιακού δικαίου αρθεί οριστικά διά της οδού της συνταγματικής αναθεώρησης, προτείνεται η επίλυσή της στο επίπεδο της κοινής νομοθεσίας μέσω σύμφωνης με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνείας των κρίσιμων συνταγματικών διατάξεων (του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 Σ) και με αξιοποίηση κυρίως της αρχής της αναλογικότητας. Η ερμηνευτική μέθοδος της σύμφωνης με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνείας του εθνικού δικαίου έχει αξιοποιηθεί με επιτυχία στο παρελθόν και από τα ελληνικά δικαστήρια (κυρίως στην υπόθεση του «βασικού μετόχου») ως εργαλείο άρσης των συγκρούσεων που προκύπτουν από την αυξανόμενη αλληλεξάρτηση μεταξύ της εθνικής έννομης τάξης και αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιτυγχάνει ουσιαστικά την αρμονική συνύπαρξη ενωσιακού και εθνικού δικαίου.

- Συνεπώς ο κοινός νομοθέτης έχει την ευχέρεια να αναλάβει πρωτοβουλία για τη ρύθμιση των θεμάτων των σχετικών με την παροχή υπηρεσιών ανώτατης  εκπαίδευσης στην Ελλάδα από οντότητες που δεν είναι ΝΠΔΔ, συγκεντρώνουν, όμως, τις νομοθετικά προβλεπόμενες προϋποθέσεις του χαρακτηρισμού τους ως πανεπιστημίων (ΑΕΙ) ή συνεργάζονται με πανεπιστήμια (ΑΕΙ)  που εδρεύουν σε άλλες χώρες μέλη της ΕΕ ή σε χώρες που είναι υψηλά συμβαλλόμενα μέρη της Γενικής Συμφωνίας για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών (GATS).

- Κατά μείζονα λόγο είναι σύμφωνες προς το Σύνταγμα οι συνεργασίες  των ελληνικών δημοσίων ΑΕΙ με ξένα ΑΕΙ (που προφανώς δεν έχουν τη μορφή ΝΠΔΔ κατά το ελληνικό δίκαιο και εδρεύουν σε κράτος μέλος της ΕΕ ή σε τρίτο κράτος συμβαλλόμενο μέρος της GATS) για την οργάνωση κοινών προγραμμάτων σπουδών σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο, την παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών με δίδακτρα και τη χορήγηση σχετικών τίτλων σπουδών απολύτως ισότιμων με αυτούς που χορηγούνται από τα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ τόσο ακαδημαϊκά όσο και από πλευράς επαγγελματικών δικαιωμάτων.

-Το άρθρο 16 παρ. 5 και 8 Σ, όπως ερμηνεύεται σε αρμονία προς το Δίκαιο της ΕΕ, δεν αντιτίθεται σε εθνικό νόμο που σεβόμενος τις υποχρεώσεις της χώρας ως μέλους της ΕΕ ρυθμίζει τα σχετικά με την εγκατάσταση και παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδα από ΑΕΙ που έχουν την μορφή νομικού προσώπου (κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού)  άλλου κράτους μέλους της ΕΕ ( ή ενδεχομένως και τρίτου κράτους μέρους της GATS), είτε απευθείας είτε σε συνεργασία με επιχείρηση (που έχει έδρα στην Ελλάδα ή σε  άλλο κράτος  μέλος  της ΕΕ ή ενδεχομένως σε τρίτο κράτος μέρος της GATS ),  η οποία (συνήθως στο πλαίσιο σύμβασης  τύπου franchising,  accreditation ή validation) παρέχει υπηρεσίες εκπαιδευτικού χαρακτήρα υπό τον ακαδημαϊκό έλεγχο του αλλοδαπού ΑΕΙ, αλλά  και εθνικής εποπτικής αρχής που ελέγχει την τήρηση νομοθετικά προβλεπόμενων προδιαγραφών ακαδημαϊκής ποιότητας, με σεβασμό προς το Δίκαιο της ΕΕ, όπως αυτό έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία του ΔΕΕ.

- Το άρθρο 16 παρ. 5 και 8 Σ, όπως ερμηνεύεται σε αρμονία προς το Δίκαιο της ΕΕ, δεν αντιτίθεται  στην ίδρυση από ελληνικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ( εμπορικού  ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με στοιχεία διασυνοριακότητας που το εντάσσουν στο πεδίο της έννομης τάξης της ΕΕ ) μη κρατικού / ιδιωτικού πανεπιστημίου. Η δε συμμόρφωση με την εθνική νομοθεσία για την άσκηση εποπτείας στη δραστηριότητά του μπορεί να διασφαλισθεί από εθνική εποπτική αρχή αρμόδια να ελέγχει την τήρηση νομοθετικά προβλεπόμενων προδιαγραφών ακαδημαϊκής ποιότητας, οι οποίες πάντως θα  σέβονται το Δίκαιο της ΕΕ, όπως αυτό έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία του ΔΕΕ. -

 

*Ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης. 
Ο Βασίλειος Σκουρής είναι ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, πρώην Πρόεδρος του Δικαστηρίου της ΕΕ.

1. Εννοείται ότι οι εκφραζόμενες αυτές απόψεις είναι, ευθέως, ανατρεπτικές του Συντάγματος, ενώ ουδέποτε, από ουδεμία μεθοδολογία του δικαίου, μελέτη, ή δικαστική απόφαση οποιουδήποτε δικαστηρίου, υποστηρίχθηκε ότι μια σύμφωνη, με το λεγόμενο “ευρωενωσιακό Δίκαιο”, ερμηνεία, αλλά και κάθε ερμηνεία του Συντάγματος, που είναι η ανώτερη πηγή του αστικοδημοκρατικού δικαίου, μπορεί να γίνεται, κόντρα, στο Σύνταγμα “contra legem”! 
2. 
   
3. Και όμως, ο Ευάγγελος Βενιζέλος αφήνει «ανοικτή την πόρτα», σε μια τέτοια καταδολιευτική και συνταγματικώς, ανώμαλη και εκτρεπτική του Συντάγματος “ερμηνεία”, που έτσι καθίσταται να είναι μια σοφικιστική ιδεοληπτική και πιθανότατα, «κατά παραγγελίαν» ψευδερμηνεία!

2. Άλλωστε, οι διατυπώσεις του άρθρου 16 παρ. 5 και 8 είναι απόλυτες :

Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται, αποκλειστικά, από ιδρύματα, που αποτελούν ΝΠΔΔ. ( 16 παρ. 5).

Η σύσταση ανωτάτων σχολών, από ιδιώτες, απαγορεύεται. ( 16 παρ. 8.).

Έτσι, η ψευδεπίγραφη, ως σύμφωνη, με το “ευρωενωσιακό δίκαιο” ψευδερμηνεία των Βαγγέλη Βενιζέλου - Βασίλη Σκουρή είναι μπούρδα και αθλιότητα, επειδή είναι, μεθοδολογικώς, αδύνατη, αλλά και ανοικτά, προδοτική.

Φυσικά, το ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, όταν καταστεί νόμος του κράτους - ας το πούμε κράτος δηλαδή· δεν είναι, αλλά, τέλος πάντων - θα φτάσει στα ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας, τα οποία, δυστυχώς, είναι τα μόνα που μπορούν να καταστήσουν ανενεργό τον νόμο αυτόν, κηρύσσοντάς τον, ως αντισυνταγματικό· όπως άλλωστε και είναι.

Τα ανώτατα δικαστήρια, με πρώτο το Συμβούλιο της Επικράτειας δεν έχουν το δικαίωμα να ερμηνεύσουν το άρθρο 16, κόντρα, στο Σύνταγμα, ακόμη και αν θεωρήσουν ότι το άρθρο αυτό αντιτίθεται, προς το λεγόμενο “ευρωενωσιακό δίκαιο”, διότι το ελληνικό Σύνταγμα υπερισχύει του “ευρωενωσιακού Δικαίου”, το οποίο, άλλωστε, δεν επιβάλλει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, στην Ελλάδα (ούτε και το Λουξεμβούργο επιτρέπει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων).

Το δυστύχημα είναι ότι το “επιτελικό κράτος”, δηλαδή το καθεστώς του Κυριάκου Μητσοτάκη ελέγχει, σε πολύ μεγάλο βαθμό, το ελληνικό δικαστικό σύστημα. 

Και αυτό είναι, που καθιστά τα πραγματικά δεδομένα, γύρω από το θέμα του νόμου των ιδιωτικών πανεπιστημίων δυσχερέστατο. Παρά ταύτα, όπως έχω ξαναγράψει, το δικαστικό σώμα είναι ιδιόρρυθμο, περίεργο και μη προβλέψιμο, ως προς το τί θα πράξει. 

Ως εκ τούτου, δεν έχουμε εμείς γεροντότεροι, που είμαστε «στα μετόπισθεν», να περιμένουμε, για να δούμε τις αντιδράσεις των φοιτητών και της κοινωνίας, για το θέμα της διαφύλαξης των ρυθμίσεων του Συντάγματος, στο ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, που, βλακωδώς αλλά και συμφεροντολογικώς, θέτει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέτει, τώρα, το ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, επειδή μπορεί να το θέσει, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έχει κανέναν αντίπαλο, στην λεγόμενη κοινοβουλευτική αντιπολίτευση. 

Η κατάρρευση της αριστεράς, που είναι ένα έργο του ΣΥΡΙΖΑ, για τον οποίο η νεοσυντηρητική Νέα Δημοκρατία και η εγχώρια και ξένη ελίτ ευγνωμονούν τον Αλέξη Τσίπρα και την παλαιά ηγεσία αυτού του, υπό διάλυση, κόμματος, έχει λύσει τα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη και φυσικά, αυτός το εκμεταλλεύεται…

Unfortunately…