“Passion of the Christ” (2004). Από μια παρουσίαση της ταινίας, από έναν άθεο, στην Τσακώνικη γλώσσα, στα αρχαία τείχη του Πειραιά, το 1907 και στον Homo Neaderthalensis (τον άνθρωπο του Νεάντερταλ 350000 πΧ - 39000 πΧ) και μετέπειτα : Η μεταμόρφωση της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής, μέσα από το φωτογραφικό υλικό του 19ου και του 20ου αιώνα. (21).
2004. “The Passion of the Christ”. Κινηματογραφική ταινία, σκηνοθετημένη, από τον Αμερικανό ηθοποιό Mel Gibson, ο οποίος είναι πιστός χριστιανός.
Το ότι δεν είμαι χριστιανός δεν σημαίνει ότι δεν εκτιμώ τα έργα τέχνης, ιδίως, όταν αποπειρώνται να αποδώσουν μια ρεαλιστικικοποιημένη παρουσιαστική αφήγηση μιας θεολογικής και θεοκρατικής άποψης, όπως αυτή, που υλοποίησε ο Μel Gibson, στην συγκεκριμένη κινηματογραφική ταινία, η οποία παρουσιάζει, με πραγματιστικό τρόπο, το τελευταίο 12ωρο της ζωής του Ιησού, έτσι όπως αυτό προκύπτει, από τα εμπλεκόμενα, με μύθους, χριστιανικά θεολογικά κείμενα των ευαγγελίων, αλλά και άλλων χριστιανικών κειμένων και πηγών. Έτσι, αν το σύνολο των χριστιανικών πηγών περιέγραφαν αληθινά γεγονότα, κάπως έτσι, όπως αποδίδονται, από την ταινία του Mel Gibson, θα είχαν πραγματοποιηθεί.
Η ταινία αυτή διαφέρει, από τις υπόλοιπες χριστιανικές (και μουσουλμανικές) ταινίες του παρελθόντος, που αφορούν τα πάθη και την πορεία του Ιησού, προς την εκτέλεση και τον θάνατο, δια της σταύρωσης, που ήταν η συνήθης διαδικασία θανάτωσης των θανατοποινιτών, στην ρωμαϊκή εποχή, ακριβώς, ως προς το ότι η ταινία του Mel Gibson έδωσε κεντρική σημασία και βαρύτητα, στην ρεαλιστική απεικόνιση των γεγονότων, έτσι όπως αυτά προκύπτουν, από τις συνδυασμένες χριστιανικές πηγές, με μια φαινομενική τοποθέτηση της θεολογικής πίστης, σε έναν δεύτερο ρόλο, τον οποίο, όμως, με αυτόν τον ρεαλιστικοποιημένο τρόπο, ουσιαστικά, στην πράξη, τον καθιστά πρωτεύοντα, αφού η κινηματογραφική εξιστόρηση των τελευταίων 12 ωρών της ζωής του Ιησού είναι, έτσι όπως θέλει και υποτίθεται ότι την εξιστορεί η χριστιανική θεολογία.
Η τεράστια πρωτοτυπία, που ρεαλιστικοποιεί την ταινία αυτή, είναι η υλοποίηση της ιδέας του Mel Gibson, που αφορά τους διαλόγους της ταινίας, οι οποίοι, για πρώτη φορά, δεν γίνονται, στις σύγχρονες γλώσσες. Όλοι οι διάλογοι και οι φωνές της ταινίας έγιναν, στις γλώσσες, που ομιλούντο εκείνη την εποχή, ήτοι, στα αραμαϊκά, που ήταν η γλώσσα της εποχής του Ιησού, στην ρωμαϊκή Παλαιστίνη, στα αρχαία εβραϊκά και στα Λατινικά, ενώ ακούγονται και φωνές, στα ελληνικά, που και αυτά ομιλούντο, τότε, στην ρωμαϊκή Παλαιστίνη. Αυτό το γεγονός, από μόνο του, ρεαλιστικοποιεί την ταινία, μαζί, με την επιμονή του Mel Gibson, στην απεικόνιση του περιεχομένου των εμφανιζόμενων, ως γεγονότων, έτσι όπως αυτά πρέπει να έγιναν, ιδίως, με την εμφάνιση της ωμής και ακραίας βίας, που, έτσι και αλλιώς, υπήρξε, ως αναπόσπαστο τμήμα της, δια της σταυρώσεως, εκτέλεσης της θανατικής ποινής, στους καταδικαζόμενους, στην ποινή του θανάτου, κατά την περίοδο της ρωμαιοκρατίας.
Ο Ιησούς παρουσιάζεται, σύμφωνα, με την περιγραφή του Λουκά, όπου ο ιδρώτας είναι αναμεμειγμένος με αίμα, αν και υπάρχει και υπερφυσική/μη πραγματική δραματοποιημένη προσθήκη ενός αυθαίρετου διαλόγου του «διαβόλου» με τον Ιησού, ο οποίος ζητάει, μετά, να μην πιεί το πικρό ποτήρι. Στην συνέχεια, εκτυλίσσεται η προδοσία του Ιούδα, όπου ο Mel Gibson αντλεί την σχετική πληροφορία, από την περικοπή του Λουκά, όπου, στην κουστωδία αυτών που στάλθηκαν να συλλάβουν τον Ιησού, ο τελευταίος δεν είναι γνωστός. Ο Ιησούς λέει, στον Ιούδα : «Προδίδεις τον Υιό του Ανθρώπου, με ένα φιλί;».
Από όσες ταινίες γνωρίζω, αυτή είναι η μόνη, στην οποία εμπεριέχεται το κόψιμο του αυτιού του δούλου του Εβραίου αρχιερέα, που εμφανίζεται, με στρατιωτική περιβολή. Η συγκεκριμένη σκηνή, που περιλαμβάνει και την μυθική ίαση του κομμένου αυτιού, από τον Ιησού, οδηγεί, στην πεποίθηση ότι η σκηνή αυτή έχει σχέση με τον Λουκά, ο οποίος και ως αυτοδιδαχθείς ιατρός, έδινε σημασία σε ιατρικές λεπτομέρειες.
Κατόπιν, ο Ιησούς οδηγείται σιδηροδέσμιος, στο Συνέδριο, το οποίο διενεργείται, ασυνήθως, την νύκτα. Υπάρχουν ερωτήσεις υποθετικές και πιθανώς, αυθαίρετες, όπως η : «Αφού είσαι βασιλιάς, από ποιά γενιά κατάγεσαι;», αλλά και η : «Δεν είσαι γιός ενός άσημου ξυλουργού;», η οποία υπάρχει, σε άλλο σημείο του λεγόμενου ευαγγελίου.
Γενικώς και πάντοτε, σε σχέση, με τις άλλες χριστιανικές ταινίες, ο Ιησούς παρουσιάζεται, έτσι όπως, λογικά, θα ήταν, σε αυτές τις περιστάσεις, δηλαδή, έντονα, κακοποιημένος, από τους προπηλακισμούς, που υπέστη, μπροστά στο Συνέδριο. Ο Ιησούς αποκρίνεται ότι μιλούσε, πάντοτε, δημόσια και εκεί, περιγράφεται το χαστούκι, που δέχτηκε, απαντώντας : «Για ποιό κακό, με χαστουκίζεις;».
Εδώ, εμφανίζεται ένας Σύνεδρος να λέει ότι, με την βοήθεια των δαιμονίων, εκβάλλει τα δαιμόνια που είναι μια κατηγορία, η οποία έχει ληφθεί, από άλλο, χρονικά, σημείο του ευαγγελίου. Ο Ιησούς κατηγορείται ότι αποκαλεί τον εαυτό του, βασιλιά των Ιουδαίων και υιό του θεού και ο Ισραηλίτης αρχιερέας τον φτύνει.
Γίνεται κατανοητό ότι η διεξαγόμενη «δίκη» είναι και παρουσιάζεται, στην ταινία, ως αυτό, που ήταν, ήτοι, ως παρωδία και ως, εκτός του εβραϊκού νόμου, συνάθροιση, μέσα στην νύκτα, όπου ο Ιησούς ερωτάται, εάν είναι υιός του θεού και απαντά : «Εγώ είμαι». (Στον Μάρκο, η αντίστοιχη περιγραφή αναφέρει ότι ο Ιησούς απάντησε, πως θα δουν τον υιό του ανθρώπου να έρχεται, επί των νεφελών). Τότε, ο Καϊάφας διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, με τον Ιησού, όπως προαναφέρθηκε, να δέχεται το χαστούκι και εμπτυσμό.
Η ταινία συνεχίζεται, με την τριπλή άρνηση του Πέτρου, όπου εμφανίζεται ο Πέτρος να έχει οπτική επαφή με το Ιησού, κάτι που δεν αναφέρεται, από τις πηγές των χριστιανών, ως γεγονός. Αλλά, τότε, είναι, που παρουσιάζεται, στην ταινία, μια σκηνή από τον λεγόμενο «μυστικό δείπνο», ως ανάμνηση της προδοσίας του Πέτρου, όπου ο Ιησούς του προανήγγειλε την τριπλή άρνησή του : «πριν ο αλέκτωρ λαλήσει, θα με αρνηθείς τρεις φορές». Ο Ιούδας πετάει τα τριάκοντα αργύρια, στο Συνέδριο, χωρίς να καταγράφεται η απόφαση του φαρισαϊκού ιερατείου να διατεθούν τα χρήματα αυτά «επί αγρόν των ξένων», ενώ υφίσταται και μια αυθαίρετη προσθήκη του Mel Gibson, όπου ο Ιούδας συναντάται, με παιδιά, τα οποία παρουσιάζονται, ως Ερινύες, εναντίον του και τον ωθούν να κρεμαστεί.
Ενώπιον του υπαρκτού, ιστορικά, προσώπου του Ποντίου Πιλάτου, ο Ρωμαίος έπαρχος ρωτάει το ιουδαϊκό ιερατείο : «Γιατί δεν τον δικάζετε, με τους δικούς σας νόμους;», για να του δοθεί η απάντηση : «Είναι παράνομο, για εμάς, να τον σκοτώσουμε».
Οι κατηγορίες, εναντίον του Ιησού, είναι η παραβίαση του Σαββάτου, η αίρεση και ο ισχυρισμός ότι είναι ο βασιλιάς, που περιμένουν οι Εβραίοι και ότι έχει απαγορεύσει στους οπαδούς του να τιμούν τον αυτοκράτορα. Αυτές οι κατηγορίες δεν έχουν ληφθεί, μόνον, από ευαγγελικά χωρία, που αναφέρονται σε εκείνο το χρονικό σημείο, αλλά και από ευαγγελικά χωρία, τα οποία αναφέρονται, σε προγενέστερα χρονικά σημεία, όπως οι κατηγορίες, περί υποκίνησης στάσης, ή διχοστασίας, άρνηση πληρωμής φόρου, προς τον Καίσαρα και η ιδιότητα, όχι του αναμενόμενου βασιλιά, αλλά του Μεσσία, που αναφέρει ο Λουκάς. Πιθανότατα, έχουν ενταχθεί και άλλες γενικότερες κατηγορίες, οι οποίες στράφηκαν, αργότερα, εναντίον των χριστιανών, κατά την περίοδο των διωγμών, όπως η μη λατρεία του αυτοκράτορα, που, για τους Ρωμαίους, σήμαινε την μη αναγνώρισή του.
Ο Πιλάτος, ακολούθως, μένει μόνος, με τον Ιησού και του δίνει να πιεί, αλλά ο Ιησούς αρνείται. Ακολουθεί η σκηνή ενός εκτεταμένου διαλόγου τους, ο οποίος έχει, ως πηγή, τον Ιωάννη, όπου ο Πιλάτος τον ρωτάει, εάν είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων. Ο Ιησούς του απαντάει, ρωτώντας τον Πιλάτο, εάν η ερώτηση είναι δική του, ή εάν του την υπέδειξαν άλλοι. Ο Πιλάτος δεν δέχεται ως Ρωμαίος έπαρχος ότι σχετίζεται με το Ισραηλιτικό έθνος και λέει πως οι ίδιοι οι Αρχιερείς του έθνους του Ιησού, τον παρέπεμψαν, σε αυτόν. «Η βασιλεία μου δεν είναι, εκ του κόσμου τούτου. Αν ήταν, οι οπαδοί μου θα με υπερασπίζονταν», λέει ο Ιησούς. «Είσαι βασιλιάς;», τον ρωτάει, ξανά, ο Πιλάτος. «Για τον λόγο αυτόν, γεννήθηκα, για να μαρτυρήσω την αλήθεια. Όποιος αγαπάει την αλήθεια, ακούει την φωνή μου», απαντάει ο Ιησούς. «Και ποιά είναι η αλήθεια;».
Κάπου, εδώ, η κουβέντα φθάνει, σε αδιέξοδο και ο Πόντιος Πιλάτος, ως Ρωμαίος έπαρχος, παραπέμπει τον Ιησού, στον υπαρκτό βασιλιά των Ιουδαίων, που αναγνώριζε, επίσημα, τότε, η Ρώμη, τον Ηρώδη, ο οποίος, στην ουσία ήταν ένας τοπικός νομάρχης, η εξουσία του οποίου οφειλόταν, στον Ρωμαίο αυτοκράτορα (Caesar, ή και Imperator ήταν ο επίσημος τίτλος του άρχοντα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που κράτησαν, έως το 1453 και οι βυζαντινοί αυτοκράτορες), ενώ η ταινία περιέχει σκηνές του Ποντίου Πιλάτου, με την σύζυγό του Claudia, που παρατίθενται, στον Ματθαίο.
Ο Ιησούς, ενώπιον του Ηρώδη, δεν απαντά στις ερωτήσεις του, ούτε ικανοποίησε την επιθυμία του να κάνει ένα θαύμα. Έτσι ο Ηρώδης αναφωνεί, δια της σκηνοθεσίας του Μel Gibson ότι «Δεν είναι ένοχος, είναι τρελός».
Έτσι, ο Ηρώδης και ο Πιλάτος δεν βρίσκουν ένοχο τον Ιησού, αλλά, στην διαδικασία της αμνηστίας, ζητείται να καταδικάσει ο Πιλάτος τον Ιησού, ως απατεώνα και βλάσφημο και να ελευθερώσει τον Βαραββά. Ο Πιλάτος διατάζει να τον βασανίσουν, αλλά να μην τον σκοτώσουν. Εδώ, εκτυλίσσεται η πιο σκληρή σκηνή της μαστίγωσης του Ιησού 39 φορές, αν και στα λεγόμενα Ευαγγελία δεν υπάρχει τετοια περιγραφή, η οποία υφίσταται, ως ιστορική αφήγηση, όσον αφορά το τέλος του Σαούλ (του εκχριστανισμένου Παύλου, του αποκληθέντα, ως «Αποστόλου των Εθνών, που είναι ο, εν τοις πράγμασι, θεμελιωτής του παγκόσμιου χριστιανισμού, τον οποίο απέσπασε, από την κατάσταση μιας απλής εβραϊκής αίρεσης), αλλά και ως γενική ποινή, στους καταδικασμένους, σε σταύρωση.
Εδώ, εμφανίζεται άλλη ανάμνηση, από τον λεγόμενο «μυστικό δείπνο», όπου ο Ιησούς, λέει, στους μαθητές του, να μην φοβούνται, αφού, στην θέση του, θα έλθει ο «Παράκλητος» (μια άλλη μυστηριώδης διασωζώμενη ρήση του Ιησού, που έμεινε ανεκπλήρωτη, δίνοντας την ευκαιρία, αρκετούς αιώνες, αργότερα, στον ιδρυτή της μουσουλμανικής θρησκείας Μωχάμεντ, να παρουσιαστεί, ως ο «Παράκλητος», στον οποίο αναφερόταν ο Ιησούς, ο οποίος, στο Ισλάμ, θεωρείται - όπως και ο Μωχάμεντ -, ως «προφήτης» και όχι, ως «θεός», ή «θεάνθρωπος»).
Στην ταινία, υπάρχει και μια σύντομη τρίτη ανάμνηση, από τον "μυστικό δείπνο", μετά την σκηνή, όπου ο Πιλάτος νίπτει τας χείρας του, για την τύχη του Ιησού και οι εξελίξεις γίνονται, ακόμη πιο, δραματικές, οδηγούμενες, στην κορύφωση του χριστιανικού δράματος του τέλους του Ιησού, ο οποίος εμφανίζεται να σύρεται, μεταφέροντας ένα ισοσκελή σταυρό και να καταρρέει και να ανασηκώνεται, έχοντας, δίπλα του την μητέρα του, την Μαρία, ενώ από μεγάλο μέρος του πλήθους υπάρχει ένας ηττοπαθής θρήνος. Τότε, επειδή ο Ιησούς δεν μπορεί, πλέον, να σηκώνει και να μεταφέρει τον σταυρό, υποχρεώνουν τον Σίμωνα τον Κυρηναίο να σηκώσει αυτός τον σταυρό, παρά τις αντιρρήσεις του. Υπάρχει και εδώ η μυθική παράδοση «του πέπλου της Βερενίκης», ή, «Sudarium», αποκαλούμενο, συχνάκις, ως Volto Santo και υποτίθεται (πρόκειται για έναν μεταγενέστερο, περί το 1199, μεσαιωνικό χριστιανικό μύθο των Καθολικών) ότι είναι ένα κειμήλιο, που, σύμφωνα, με τον θρύλο, αποτελεί την αχειροποίητη αποτύπωση του προσώπου του Ιησού, με την πιο πρόσφατη εκδοχή του μύθου αυτού να αναφέρει ότι η αγία Βερενίκη, από την Ιερουσαλήμ, συνάντησε τον Ιησού, κατά μήκος της λεγόμενης Via Dolorosa, στην πορεία του, προς τον Γολγοθά και όταν τον πλησίασε, για να σκουπίσει τον ιδρώτα (λατινικά suda), από το πρόσωπό του, με το πέπλο της, το πρόσωπο του Ιησού αποτυπώθηκε, πάνω στο ύφασμα. Το “γεγονός” αυτό μνημονεύεται στην 6η στάση της Ακολουθίας του Δρόμου του Σταυρού (Via Crucis), που τελείται, στους καθολικούς ναούς, κατά την διάρκεια της λεγόμενης σαρακοστής.
Στην συνέχεια, ακολουθεί η ώρα της σταύρωσης και εναλλάσσονται και σκηνές, από τον «μυστικό δείπνο», οι οποίες προβάλλονται, παράλληλα. Ο Ιησούς λέει, ότι «όπως εγώ αγάπησα εσάς, να αγαπάτε και εσείς, ο ένας τον άλλο», ενώ, ιδιαίτερα, σκληρή και ωμή παρουσιάζεται - όπως, άλλωστε και πραγματικά, θα ήταν - η όλη τελετουργία της καθήλωσης, δηλαδή του καρφώματος του Ιησού, στον σταυρό, ενώ εμφανίζεται και η πινακίδα, με τα αίτια της σταυρικής καταδίκης του Ιησού.
Την ίδια ώρα παρουσιάζονται οι συστατικοί λόγοι του λεγόμενου «μυστηρίου», το οποίο όπως και στις άλλες ταινίες, τελείται με άζυμα, κατ’ ακολουθίαν, του Λουκά ή και του Παύλου, όταν ο Ιησούς αναφέρει ότι «Αυτό είναι το σώμα μου, που τεμαχίζεται, για σας».
Στην ταινία, οι εναλλαγές σκηνών της σταύρωσης, με αυτές του «μυστικού δείπνου» συνεχίζονται και ακολουθεί ο διάλογος του Ιησού, με τους ληστές, ενώ ο φαρισαίος αρχιερέας εμφανίζεται να λέει : «Αν είσαι ο Μεσσίας, κατέβα από τον σταυρό σου, για να πιστέψουμε». Στον Ματθαίο, αυτή η φράση λέγεται και από κάποιους, από το πλήθος και όχι μόνο, από τους Ισραηλίτες Εβραίους ιερείς, γραμματείς και τους πρεσβυτέρους φαρισαίους.
Ο Ιησούς, εμφανίζεται να ζητεί, από τον «πατέρα» του - τον θεό - να τους συγχωρήσει, διότι όλοι αυτοί δεν γνωριζουν τί ποιούν και αναφέρεται το όνομα του ενός ληστή, «Γησμάς», το οποίο είναι γνωστό και ως «Γίστας» από τον απόκρυφο ψευδο-Νικόδημο. Η σκηνή, με τους ληστές, ολοκληρώνεται, με την μετάνοια του ενός, εξ αυτών.
Από εκεί και πέρα, ρεαλιστικοποιείται ο μύθος της έκλειψης του ηλίου, σε συνδυασμό, με την συμπύκνωση νεφών και την έλευση του σεισμού, ούτως ώστε, διαδοχικά, οι στρατιώτες να παίζουν στα ζάρια, τον χιτώνα του Ιησού, στον οποίο, με το ξέσπασμα του ανέμου, προσφέρεται όξος και χολή, για να ακολουθήσει ένας αυθαίρετος διάλογος της μητέρας του, της Μαρίας, με τον γιο της, αλλά και η ευαγγελική παράδοση, για την ανάθεση, από τον Ιησού, στον Ιωάννη, της προστασίας της μητέρας του.
Το τέλος ολοκληρώνεται, με το «Τετέλεσται! Πατέρα, στα χέρια σου, παραδίδω το πνεύμα μου», όπως αναφέρουν ο Ιωάννης και ο Λουκάς. Με τον σεισμό, περιγράφεται το αναφερόμενο σχίσιμο, στα δύο, του καταπετάσματος του ναού και των βράχων, ενώ υπάρχει και μια προσθήκη, που ακολουθεί τον Ματθαίο, όπου σημαντικά σημεία του ναού φαίνεται να γκρεμίζονται, ενώ δεν αναφέρεται το επικείμενο πάσχα των Εβραίων, που, σε τρεις ώρες, έμπαινε.
Στην ώρα του σεισμού, ένας στρατιώτης επιχειρεί να σπάσει τα πόδια του πτώματος του Ιησού, όμως, αφού έχει, ήδη, πεθάνει, πραγματοποιείται ο λογχισμός για να βεβαιωθεί ο θάνατος του Ιησού και στην μυθοπλασία της ταινίας, οι στρατιώτες τρέχουν έντρομοι, λόγω αυτών των εμφανιζόμενων, ως καιρικών και γεωλογικών συμβάντων, σε συνδυασμό, με τα οποία ο Mel Gibson κάνει σαφή αναφορά, στην λεγόμενη, από τους χριστιανούς, «εις Άδου Κατάβασιν», αφού, με τον θάνατο του Ιησού, εμφανίζεται η μορφή, που άλλες φορές παρουσιάζεται, ως «διάβολος», ή άλλες φορές, ως «Άδης», να θρηνεί, για την ήττα του, σκηνικό, που, εάν ο Mel Gibson δεν έχει πάρει, από τον ψευδο-Νικόδημο, το εμπνέεται, από τον Ωσηέ και τον, πρώην Σαούλ, Παύλο.
Ο επίλογος της ταινίας έρχεται, με ένα πλάνο, στην λεγόμενη «ιερά σινδόνη», η οποία αδειάζει, από το σώμα του Ιησού, αφού έχει αναστηθεί.
Η ταινία του Mel Gibson είναι πιστή, στα γεγονότα, όταν την αποσπάσουμε, από τα χριστιανικά μυθολογικά της στοιχεία, οπότε, ως καταγραφική ταινία των τελευταίων 12 ωρών της ζωής του Ιησού, διατηρεί ακέραιη την αξία της, προφανώς και λόγω της εμμονής του Mel Gibson, στις σκηνές του, ρεαλιστικά/πραγματιστικά βασανιστικού και φρικώδους εξιστοριστικού αφηγήματος του θανάτου του Ιησού, που, σε τελική ανάλυση, ήταν - λιγότερο, ή περισσότερο - η ρεαλιστική αφήγηση, για το τέλος κάθε καταδικασμένου, στην σταυρική θανάτωση, στην αρχαία ρωμαϊκή εποχή.
Φυσικά, εννοείται ότι αυτή η ταινία, ως, πραγματικά, εκπληκτική και ρεαλιστικοποιημένη κινηματογραφική καταγραφή αξιολογήθηκε, έως και αντισημιτική, εξ αιτίας του ρατσιστικού κράτους του Ισραήλ και του εβραϊκού lobby - κυρίως, του αμερικανικού ιουδαϊκού κλάδου. Ανοησίες. Η ταινία καταγράφει, απλώς, μια αλληλουχία γεγονότων, στην Ιστορία του Ισραηλιτικού κλάδου των Εβραίων, σε εκείνη την δεδομένη περίσταση. Δεν καταδικάζονται, συλλήβδην, όλοι οι Εβραίοι εκείνης της εποχής και όλων των μεταγενέστερων εβραϊκών γενεών, για την δολοφονία του Ιησού. Αλλά, ούτε, εξ ορισμού, αθωώνεται, ή απαλλάσσεται της ανάληψης της ευθύνης, για τον θάνατο του Ιησού, οποιοσδήποτε, αφού αυτή αφορά την προσωπική συμπεριφορά και στάση του καθενός μεταγενέστερου όλων των, μετέπειτα, γενεών (Εβραίου, ή άλλου), που αποδέχεται και δικαιολογεί, ή δεν αποδέχεται και δεν δικαιολογεί την θανάτωση του Ιησού, από την θρησκευτική ελίτ της, τότε, ισραηλιτικής κοινωνίας.
Αυτό και τίποτε περισσότερο, από αυτό.
Η ουσία αυτής της ταινίας, που είναι η μεγαλύτερη επιτυχία, στην κατηγορία των ταινιών, που ασχολήθηκαν, με την ζωή του Ιησού (έφθασε, σε εισπράξεις, τα 613.000.000 $), εντοπίζεται, σε δυο αδιαμφισβήτητα γεγονότα· ήτοι ότι οι δημιουργοί της (βασικώς, ο Mel Gibson) :
Α) Πρωτοτύπησαν, ως προς την γλώσσα, που χρησιμοποίησαν, για να προπαγανδισθεί, η ταινία αυτή, στο ευρύ κοινό, η οποία δεν ήταν η αγγλική, ή όποια άλλη ομιλούμενη, σήμερα, γλώσσα, αλλά τρεις μη ομιλούμενες αρχαίες “νεκρές” γλώσσες (Αραμαϊκά, αρχαία Εβραϊκά και Λατινικά), άγνωστες, στο ευρύ κοινό, γεγονός, που ενείχε τον κίνδυνο της παταγώδους αποτυχίας.
Β) Επέμειναν, στην καταγραφή της σκληρότητας και το τεράστιο μέγεθος της ωμής βίας, που υπέστη ο Ιησούς, αποδεικνύοντας ότι, παρά το γεγονός ότι οι σκηνές της άφατης βίας, που καταγράφηκαν, στην ταινία, οδήγησαν, στον χαρακτηρισμό της, ως απαγορευμένης - της “ακατάλληλης”, για τους ανήλικους -, η ταινία αυτή κατέγραψε μια ολόκληρη εποχή και κυρίως, μια συνηθισμένη διαδικασία εκτέλεσης της θανατικής ποινής, στα ρωμαϊκά χρόνια.
Αξιοσημείωτο, τέλος, είναι το γεγονός ότι, όπως προέκυψε, από τα εισιτήρια, που έκοψε, κατέδειξε ότι υπάρχει ένα μεγάλο κοινό, για ταινίες, με θρησκευτικό και θεολογικό περιεχόμενο, στην χριστιανική Δύση και Ανατολή.
Αλλά αυτό το γεγονός, αποτελεί, για έναν άθεο, όπως εγώ, ένα ουσιαστικό πρόβλημα, με την ταινία αυτή, που οδηγεί, τελικά, θεοκρατία. Αυτή είναι η ρεαλιστικοποιημένη, αλλά, θεολογική/θεοκρατική χριστιανική ταινία του Mel Gibson, το 2004, η οποία αξίζει τον κόπο να παρακολουθηθεί, μετά λόγου γνώσεως.
Πέραν τούτων, είναι απαραίτητο να αναφέρω ότι έχει προκύψει, από παλιά και μια διαμάχη, ως προς την ιστορική ύπαρξη του Ιησού, με τον ισχυρισμό ότι δεν υπάρχουν σοβαρές ιστορικές πηγές, για την ιστορική ύπαρξη του Ιησού.
Δεν συμφωνώ. Διαφωνώ, πλήρως. Ο Ιησούς υπήρξε, ως ιστορικό πρόσωπο και δεν ειναι ορθή η διατυπούμενη άποψη, περί της ιστορικής ανυπαρξίας του Ιησού. Ο Ιησούς, προφανώς, ενεπλάκη, σε μια εκτεταμένη μυθολογική “εξιστόρηση”, η οποία πρέπει να αποκαθαρθεί, όμως, είναι ιστορικό πρόσωπο και όχι προϊόν μυθοπλασίας.
Δεν θα καταφύγω, σε πολλές μη χριστιανικές πηγές, από εκείνες, που υφίστανται αμφισβήτηση. Θα αναφερθώ, σε μια, που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση.
Πέρα από τον Ρωμαίο Τάκιτο και ο, επίσης, Ρωμαίος νομικός και ιστορικός Γάιος Σουητώνιος Τράγκυλος (69/77; - 130; μ.Χ), στο έργο του «Οι βίοι των Καισάρων» (De Vita Caesarum), αναφέρεται, στον «βίο του Κλαύδιου», στην εκδίωξη των Ιουδαίων, από την Ρώμη (49 ή 53 μΧ), προκειμένου να παύσουν οι ταραχές, ανάμεσα στους Εβραίους και τους Χριστιανούς της Ρώμης και γι’ αυτόν τον λόγο, εξόρισε τους Ιουδαίους της Ρώμης, αδιαφοροποίητα, χωρίς να γίνεται διάκριση, σε χριστιανούς και μη χριστιανούς Ιουδαίους, των οποίων οι κοινότητες ήσαν, προφανώς, ακμάζουσες και ο πρώιμος (ο πρωτογενής) χριστιανισμός συμπεριφερόταν και αντιμετωπιζόταν, ως εβραϊκή αίρεση.
«Judaeos impulsore Chresto assidue tumultuants Roma expulit. [Suetonii νita Claudii» (XXV’)].
«Επειδή οι Ιουδαίοι, διαρκώς, δημιουργούσαν ταραχές υποκινούμενοι, από τον Χριστό, ο Κλαύδιος τους εξόρισε, από την Ρώμη».
Η απομάκρυνση των Ιουδαίων, από την Ρώμη, αναφέρεται και στις αναφερόμενες, ως «πράξεις των αποστόλων», ενώ η γραφή του ονόματος του Ιησού, ως Chrestus και όχι Christus, παρατηρείται και σε μεταγενέστερες αναφορές, στον Ιησού και είναι, είτε παραλλαγή του ονόματος Christus, είτε αποτελεί ένα ορθογραφικό λάθος των ιστορικών της εποχής. Μάλιστα, ενώ, στον «βίο του Κλαύδιου», ο Σουητώνιοςι αναφέρει, ως Εβραίους, τους οπαδούς του Chrestus, στον «βίο του Νέρωνα» αναφέρεται, στους Χριστιανούς, με την ορθή λέξη Christiani.
Αυτή είναι η άποψή μου - ως ενός, από τα εφηβικά του χρόνια, άθεου, τέως χριστιανού γεννημένου, μέσα σε μια απλή λαϊκή χριστιανική οικογένεια, ο οποίος έχοντας αφήσει πίσω του και έχοντας εγκαταλείψει τις χριστιανικές του καταβολές, δεν αρνείται την πολιτισμική επίδραση του χριστιανισμού, στην προσωπικότητά του, με την οποία έχει συμφιλιωθεί και σε πολλά σημεία, έχει ξεπεράσει -, για την ταινία του Mel Gibson, που, με την πρωτοτυπία της, με ξάφνιασε ευχάριστα, αφού αποκαθάρισα και αφαίρεσα την προπαγανδιστική θεολογική εξιστόρηση των γεγονότων, που οδήγησαν, στον θάνατο του Ιησού.
Η τσακώνικη διάλεκτος, σύγχρονος απόγονος της δωρικής διαλέκτου της αρχαίας ελληνικής.
Για την τσακώνικη διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας, για την οποία διάλεκτο μπορεί να προβληθεί, βάσιμα, ο ισχυρισμός ότι αποτελεί συγγενή χωριστή γλώσσα (όπως και η ποντιακή), δεν γνωρίζει κανείς ακριβώς την ιστορική της πορεία. «Τα τσακώνικα είναι μια προφορική γλώσσα, λακωνική, στην οποία υπάρχουν περίπου 10.000 λέξεις. Για την προέλευσή της, βασιζόμαστε στον μύθο, αφού οι Τσάκωνες πιστεύουν ότι η γλώσσα τους ξεκινάει, από την αρχαία Σπάρτη. Τα θεμέλιά της, όμως, βρίσκονται στην δωρική διάλεκτο. Υπάρχουν δείγματα της διαλέκτου, από τον 18ο αιώνα και κάποιες αναφορές από τον 17ο αιώνα», λέει ο Ρώσος τσακωνολόγος Μαξίμ Κισιλιέρ και συμπληρώνει: «Είναι η γλώσσα των βοσκών και των ψαράδων, όμως, υπήρξαν και Τσάκωνες πλούσιοι εφοπλιστές, έκαναν εμπόριο με την τσαρική Ρωσία και είχαν εγκατασταθεί, κυρίως, στην Ιταλία και στην Γαλλία». Η τσακωνική διάλεκτος διατηρήθηκε αναλλοίωτη. Σήμερα οι Τσάκωνες βρίσκονται παντού και προσπαθούν να διατηρήσουν την διάλεκτο. Κάθε Τετάρτη απόγευμα ο Ρώσος γλωσσολόγος παραδίδει, διαδικτυακά, μαθήματα, σε 30 μαθητές. «Τα μαθήματα ξεκίνησαν, από το Φθινόπωρο και θα ολοκληρωθούν, αρχές καλοκαιριού», διευκρινίζει και προσθέτει: «Να μαθαίνεις μία γλώσσα είναι μεγάλος κόπος, ειδικά, αν πρόκειται, για διάλεκτο. Τα μαθήματα παρακολουθούν Τσάκωνες, απανταχού της γης», λέει και πιστεύει ότι η κατάσταση, με την τσακώνικη διάλεκτο, είναι καλή, την μιλάει και την γνωρίζει αρκετός κόσμος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να την μαθαίνουν και οι νέοι και να συνεχίζουν την μάθησή της. Τα τσακώνικα ομιλούνται, όχι, μόνο, από Έλληνες και κάποιους γλωσσολόγους, αλλά τα γνωρίζουν παιδιά και νέοι. «Βλέποντας το ενδιαφέρων των ξένων, για την διάλεκτο, αρχίζουν να δείχνουν το ενδιαφέρον οι νέοι, για την γλώσσα των προγόνων τους. Τα τσακώνικα διδάσκονται, σε κάποια σχολεία, στην Αρκαδία, στα έξτρα μαθήματα, εκτός προγράμματος και δεν είναι υποχρεωτικά, ενώ η συγγραφέας, Ελένη Μάνου, έγραψε παιδικά βιβλία στα τσακώνικα», λέει ο Μαξίμ Κισιλιέρ. Η διάλεκτος διατηρείται, σήμερα και σε πολιτιστικές παραδοσιακές εκδηλώσεις και σε θρησκευτικές γιορτές, όπως το Πάσχα και τον Δεκαπενταύγουστο. Ο Μαξίμ Κισιλιέρ επισκέπτεται, σχεδόν, κάθε καλοκαίρι, το Λεωνίδιο, όπου πραγματοποιείται το φεστιβάλ "Μελιτζάzz", μια πολύχρωμη, πολυεθνική συνεύρεση πολιτισμών, στην πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. «Μελιτζάzz». «Στην Τσακωνιά γιορτάζουν όλοι, προβάλλοντας τις σπάνιες ιδιότητές τους, την τσακώνικη γλώσσα, τον τσακώνικο χορό, με τις ρίζες του, στους μύθους του Απόλλωνα, την τοπική παράδοση και φιλοξενία, αλλά και το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον του τόπου», λέει και αναφέρει ότι τον εντυπωσιάζει το γεγονός ότι, στο Λεωνίδιο, ορισμένοι μαγαζάτορες διατηρούν τις επιγραφές των καταστημάτων, στα τσακώνικα, υπενθυμίζοντας τις αρχαϊκές τους ρίζες και θέλοντας να δώσουν το τοπικό στίγμα, στους τουρίστες. «Οι Τσάκωνες χρησιμοποιούν τη γλώσσα τους και για την ανάπτυξη του τουρισμού, την χαίρονται και την προβάλλουν, με αυτόν τον τρόπο, στους ξένους. Εγώ, πάντως, δεν νιώθω, πια, ξένος, εδώ».
 |
1880 - 1890 (δεκαετίες, πιθανώς).
1926-1928. Πλατεία Βικτωρίας.
Την δεκαετία του 1930, θα αρχίσουν τα έργα και η επέκταση της σήραγγας, έως τον σταθμό Αττική.
Τα εγκαίνια, λόγω των πολεμικών γεγονότων, έγιναν στις 1 Μαρτίου 1948.
Στην επάνω πλευρά, είναι η οδός 3ης Σεπτεμβρίου.
Τα δύο γωνιακά κτίρια, επί της πλατείας και το γωνιακό, δεξιά, υπάρχουν και σήμερα, και στα ισόγειά τους, φιλοξενούν γνωστές επιχειρήσεις.
Στο βάθος, ο Λυκαβηττός.
Σχόλια