6ος αιώνας πΧ. Η προελληνική πελασγική, με ελληνικούς χαρακτήρες, στήλη των Καμινίων της Λήμνου, η ταύτιση των Πελασγών, με τους Τυρσηνούς (και τους Τρώες) της Μικράς Ασίας και τους Ετρούσκους της Ιταλίας, το χάλκινο νόμισμα του της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου του 3ου αιώνα πΧ, στην Αυστραλία, η περιοχή, το 1858, πριν γίνει η Ομόνοια, η οδός Αθηνάς, το 1865-1870, ο σταθμός Λαρίσης, το 1914 , τα Χαυτεία, ο Σωτήρης Μουστάκας της ΕΟΚΑ, η Marylin Monroe, στην ουρά, για ένα hotdog και μετέπειτα : Η μεταμόρφωση της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής, μέσα από το φωτογραφικό υλικό του 19ου και του 20ου αιώνα. (37).

 

6ος αιώνας πΧ : Η πελασγική προελληνική στήλη των Καμινίων της Λήμνου ανακαλύφθηκε, μέσα σε χαλάσματα χριστιανικού ναού και φυλάσσεται, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, αποδεικνύει την μακρά συνοίκηση των προελληνικών πελασγικών φυλών, με τα ελληνικά φύλα, στον, μετέπειτα, αποκαλούμενο ελλαδικό χώρο.  

Η χρονολόγηση της στήλης των Καμινίων, βασίζεται, στο γεγονός ότι η εισβολή των Αθηναίων, με ηγέτη τον Μιλτιάδη, στην Λήμνο, έγινε το 510 πΧ και ακολούθησε ο εποικισμός του νησιού, από τους Έλληνες. Στην στήλη, υπάρχει η ανάγλυφη μορφή ενός πολεμιστή, ενώ το χρησιμοποιούμενο αλφάβητο είναι παρόμοιο με την  χαλκιδική γραφή του ελληνικού αλφαβήτου. Η γραφή είναι, βουστροφηδόν και, έως τώρα, δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί, παρά τις προσπάθειες, που έχουν γίνει.

Η στήλη των Καμινίων της Λήμνου αποτελείται, από 198 χαρακτήρες, που σχηματίζουν 33, έως 40, λέξεις οι οποίες διαχωρίζονται μεταξύ τους, με την χρήση μιας, έως τρεις, κουκίδες. Το κείμενο χωρίζεται, σε τρία τμήματα, δύο εκ των οποίων, είναι γραμμένα, σε κάθετη διάταξη και το τρίτο, οριζοντίως, όπως φαίνεται και παραπάνω.

Η προελληνική γραφή των Καμινίων της Λήμνου ταιριάζει, εκπληκτικά, με την ετρουσκική γραφή, της Ιταλίας, που και αυτή έχει δανειστεί το χαλκιδικό ελληνικό αλφάβητο, που, αργότερα, υιοθέτησαν οι Ρωμαίοι και έτσι προέκυψε η λατινική γραφή, που σήμερα, χρησιμοποιείται, ευρέως, στην Δύση και, μες της αγγλικής (και δευτερευόντως, της γαλλικής) γλώσσας, έχει καταστεί, παγκόσμιων διαστάσεων, διεθνής γραφή. Οι Ετρούσκοι κυριαρχούσαν, στην σημερινή Ιταλία,, πριν από την κυριαρχία των Ρωμαίων και κατοικούσαν στην περιοχή ανάμεσα στα Απένινα Όρη και στον Τίβερη, δηλαδή, στην σημερινή Τοσκάνη και τον 4ο πΧ αιώνα αποτελούσαν μια δυναμική ομοσπονδία δώδεκα κρατών, έχοντας αναπτύξει έναν σπουδαίο πολιτισμό, ανώτερο των υπολοίπων λαών της Ιταλίας.

Οι Ετρούσκοι εξαφανίστηκαν, με την εξάπλωση της ρωμαϊκής κυριαρχίας, αλλά τα ιστορικά ίχνη τους δείχνουν ότι ήσαν ένας προηγμένος λαός, στην μεταλλουργία, στην αγγειοπλαστική και στην γλυπτική, σε πολύχρωμο άργιλο.Οι τάφοι των Ετρούσκων ήσαν στολισμένοι, με περίτεχνους λήκυθους και αμφορείς, που ήσαν απομιμήσεις της ελληνικής τέχνης, αλλά και άλλα, καθαρώς, ελληνικής τέχνης. Η γλώσσα των Ετρούσκων, όπως αναγραφόταν πάνω σε αγγεία και επιτύμβιες επιγραφές, παρέμενε άγνωστη και εξαιρετικά μυστηριώδης. Επομένως, τίποτε δεν μπορούσε να εξακριβωθεί σχετικά, με την καταγωγή τους και με την συγγένειά τους, με τους άλλους γειτονικούς λαούς. Με το αίνιγμα της ετρουσκικής γλώσσας ασχολήθηκαν, παθιασμένα, πολλοί έγκριτοι γλωσσολόγοι - στο τέλος του κειμένου θα αναφερθώ, σε μια εκδοχή, η οποία χαρακτηρίζει την γλώσσα των Ετρούσκων, ως ελληνική, αλλά αυτή η εκδοχή δεν έχει γίνει αποδεκτή - και αν και οι χαρακτήρες του αλφαβήτου είναι ελληνολατινικοί, καμιά λέξη δεν μοιάζει, με οποιαδήποτε των γνωστών γλωσσών. Έτσι, η γλώσσα των Ετρούσκων παραμένει, σε έναν βαθμό, ακόμη, μη πλήρως, κατανοητή και δεν φαίνεται να έχει γλωσσική συγγένεια, με τις άλλες αρχαίες γλώσσες της Ιταλίας, γεγονός που σημαίνει ότι πήγε, στην Ιταλία, από την Μικρά Ασία και την περιοχή του Αιγαίου, όπως φαίνεται, από την ανακάλυψη στην Λήμνο της στήλης των Καμινίων,, η οποία είναι γραμμένη, σε μια γλώσσα που παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με την ετρουσκική, γεγονός, που δείχνει ότι η παρουσία αυτού του πληθυσμού, στη Λήμνο, στην αρχαϊκή εποχή, που μιλούσε μια παραλλαγή της ετρουσκικής, ηταν ένας ενδιάμεσος σταθμός, στην πορεία των Ετρούσκων, από την Μικρά Ασία, προς την Ιταλία, με ένα μέρος των αυτών να μείνουν, μόνιμα, στην Λήμνο.

Ένα διηνεκές πρόβλημα, που και απασχολεί τους Ιστορικούς είναι η καταγωγή του λαού αυτού. Στην αρχαιότητα, όπως και στις ημέρες μας, υπήρχαν δύο διαφορετικές και αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις, αφού άλλοι υποστήριζαν ότι οι Ετρούσκοι ήσαν αυτόχθονες και άλλοι ότι πήγαν, στην Ιταλία, από την Μικρά Ασία. Η πλειοψηφία των μελετητών - και εγώ, μαζί, με αυτούς - δέχεται ότι οι Ετρούσκοι πήγαν, στην Ιταλία, από την Μικρά Ασία και το Αιγαίο, όπως αποδεικνύει η στήλη των Καμινίων, στην Λήμνο.

Το όνομα των Ετρούσκων, στα λατινικά κείμενα παρουσιάζεται με δύο παραλλαγές: Tusci < Tursci και Etrusci και η χώρα τους, Etruria < Etrusia. Ουσιαστικά πρόκειται για την ίδια ρίζα σε δυο παραλλαγές Turs- και Trus-. Το όνομά τους, στα ελληνικά, ήταν Τυρσηνοί και στην αττική διάλεκτο Τυρρηνοί. Ο Ηρόδοτος και οι περισσότερες ελληνικές πηγές θεωρούσαν ότι οι Τυρσηνοί, τους οποίους ταύτιζαν, με τους Πελασγούς, κατάγονταν, από την βορειοδυτική Μικρά Ασία και ότι ήσαν συγγενείς των Λυδών.

Δεν είναι, ακριβώς, έτσι, τα πράγματα. Η λυδική γλώσσα, δεν έχει σχέση, με αυτή των Τυρσηνών, αν και οι καοι αυτή ήσαν γειτονικοί. Αυτό, που συνέβη, είναι ότι η κάθοδος των Φρυγών, στην Μικρά Ασία, εκτόπισε τους Λυδούς που μετανάστευσαν, νοτιότερα και τους Τυρσηνούς, που έφυγαν, για τα νησιά του Αιγαίου και την Ιταλία. Κάποιοι από τους Τυρσηνούς, πιθανότατα, συμμετείχαν και στην  εισβολή των ονομαζομενων Λαών της Θάλασσας, στην ανατολική Μεσόγειο, αφού καταγράφονται, ως Τeresh, σε αιγυπτιακά κείμενα της εποχής.

Στην ετρουσκική παράδοση, σημαντικότατη προσωπικότητα θεωρούνταν ο Tarchon, από τον οποίο πήρε το όνομά της η ετρουσκική πόλη Ταρκυνία. Οι μελετητές επισημαίνουν την ομοιότητα του ονόματος, με αυτό του σημαντικότερου θεού της Μικρά Ασίας της Εποχής του Χαλκού, του Tarhunt, από τον οποίο πήρε το όνομά της η Tarhuntassa, η δεύτερη σημαντικότερη πόλη των Χετταίων, μετά την πρωτεύουσα Χαττούσα. Ο Tarhunt ήταν ο θεός του κεραυνού, ενώ ο Tarchon υποτίθεται ότι μπορούσε να απομακρύνει τους κεραυνούς και ήταν αδελφός του Τυρσηνού, αρχηγός των Ετρούσκων, στο ταξίδι, προς την Ιταλία και βασιλιάς τους, σύμφωνα, με τον Βιργίλιο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Τυρσηνοί εγκατέλειψαν την χώρα τους, λόγω της πείνας, που προέκυψε και τα αιγυπτιακά κείμενα αναφέρουν αποστολές σίτου, στους Χετταίους, εξαιτίας μεγάλων ελλείψεων, λίγο πριν την κατάρρευση της χεττιτικής αυτοκρατορίας. Επίσης, ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι κάτοικοι της Πλακίης και της Σκυλάκης, ανατολικά της Κυζίκου, μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τους Ετρούσκους. O Ελλάνικος αναφέρει ότι αυτός που οδήγησε τους Ετρούσκους, στην Ιταλία, ήταν κάποιος Νάνας. (Λυδική Nannas, Χεττιτική Nannaya, Nani, Λυκική neni και ο Φρύγας βασιλιάς Νάννακος).

Ο διπλός πέλεκυς, σύμβολο των Λυδών βασιλέων, είναι και σύμβολο των Ετρούσκων ηγεμόνων. Η λατινική λέξη camillus, δανεισμένη από την ετρουσκική, σημαίνει νεαρό αγόρι ευγενούς καταγωγής, που βοηθά, σε ιερές τελετές. Ο Βάρρων ετυμολογούσε την λέξη, από το Κάδμιλος, ή Κάσμιλος, ο οποίος ήταν ένας από τους Καβείρους, των οποίων η λατρεία είχε, ως κέντρο, την Σαμοθράκη και συνδεόταν με τους Πελασγούς/Τυρσηνούς. Το όνομα της πόλης των Ετρούσκων Korythos αντιστοιχεί, στο όνομα του γιου του Πάρη, στην Τροία και φυσικά, λογική είναι Ν σύνδεση, με την ρίζα Turs- / Trus-, δηλαδή με το χεττιτικό όνομα της Τροίας Truisa, Taruisa, που, προφανώς, σημαίνει : η πόλη των Τυρσηνών.

Κάπου εδώ, τα πράγματα μπλέκουν, με τον Όμηρο να περιγράφει ότι οι Τρώες και οι Ελληνε είχαν την ίδια γλώσσα και θρησκεία. Μάλιστα, ο, ανωτέρω, εικονιζόμενος Ιταλός αρχιτέκτονας και ελληνιστής Antonio Cavallazzi,, υποτίθεται ότι κατάφερε, το 1925, να βρει την λύση, για την ετρουσκική γλώσσα. Κατά την εκπονηθείσα μελέτη των ετρουσκικών επιγραφών, ο Cavallazzi, έλαβε, ως βάση, τις δίγλωσσες επιγραφές του Τόντι και προσπάθησε να εξακριβώσει την έννοια μερικών ονομάτων.Έτσι, υποτίθεται ότι ανακάλυψε ότι οι λέξεις που σχηματίζονταν με την χρήση του ετρουσκικού αλφαβήτου και οι οποίες δεν έβγαζαν κανένα νόημα, ήσαν πολλές, συγκεκομμένες ελληνικές λέξεις. Ο Cavallazzi θεώρησε ότι κατόρθωσε να διαχωρίσει, μία προς μία, τις αρχικές συλλαβές των διαφόρων ελληνικών λέξεων, από τις οποίες αποτελούνταν μια ετρουσκική λέξη, ή επιγραφή, και έτσι, υποτίθεται ότι έλυσε το πρόβλημα.

 Για παράδειγμα, σε ένα μικρό δοχείο οίνου υπήρχε η ακατάληπτη επιγραφή “Μικυπεστα”. Ο Ιταλός αρχιτέκτονας ανέλυσε την επιγραφή αυτή, σε τρεις ελληνικές λέξεις: “Μίγνυ, κύπελλω, σταγόνας”. Δηλαδή χύνε, στο δοχείο αυτό, τον οίνο, κατά σταγόνας. Ως γνωστόν, η συνήθεια να αδειάζεται το κρασί, σε ένα δοχείο μικρό, είναι αρχαιότατη. Υποτίθεται, λοιπόν, ότι οι Ετρούσκοι ήσαν Έλληνες, με διάλεκτο την ετρουσκική, όπως άλλοι Έλληνες μιλούσαν την δωρική ή την ιωνική και είχαν αποικήσει την Ιταλία, πιθανώς, προερχόμενοι, από ελληνικές περιοχές της Μικράς Ασίας. Αυτοί οι υποτιθέμενοι, ως Έλληνες της αρχαίας Ετρουρίας, λοιπόν, ονόμαζαν την Μπχώρα τους και τους κατοίκους “Λεπόντα” και “Λιγύροι”. Ο Cavallazzi υποτίθεται ότι ανέλυσε τις λέξεις αυτές και από την παράξενη λέξη «λεπόντα» προκύπτει “Λέπα”, που σημαίνει “όντα”, δηλαδή τα πλάσματα. Η  λέξη “Λιγύροι”, προκύπτει, υποτίθεται, από την ένωση των λέξεων “λίθων” και “γύρον”, δηλαδή κατοικούσαν, στην χώρα, όπου οι πέτρες ήσαν στρογγυλές. Η ακτή αυτή της βόρειας Ιταλίας, ακόμη και σήμερα, ονομάζεται Λιγουρία.

Για την θεωρία αυτή υπάρχει και δημοσίευμα, στις 25/1/1926, στην εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ», όπως φαίνεται, παραπάνω, αλλά, παρά το γεγονός ότι ο Ιταλός αρχιτέκτονας συνέγραψε και βιβλίο, γύρω από την θεωρία της ελληνικότητας των Ετρούσκων, τελικά, η άποψή του δεν έγινε αποδεκτή, από την επιστημονική κοινότητα των αρχαιολόγων και των ιστορικών. Και θεωρώ ότι αυτό συνέβη, δίκαια. Το μυστήριο της ακατάληπτης γλώσσας των Ετρούσκων παραμένει άλυτο και προς επίλυση.

221 πΧ - 204 πΧ. Ένα χάλκινο νόμισμα (περίπου, στο μέγεθος ενός κέρματος των 50 λεπτών) κόπηκε, κατά την διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου του Δ’ του Φιλοπάτορα, στην Αίγυπτο.

Καθόλου περίεργο, βέβαια, αφού εκείνη την εποχή ήταν σύνηθες φαινόμενο, κάθε κράτος, ελληνικό και μη, να κόβει τα δικά του νομίσματα. Το ασύνηθες είναι ότι το συγκεκριμένο νόμισμα βρέθηκε, μετά από πάνω, από 2.000 χρόνια, επτά εκατοστά, κάτω από το έδαφος, στα βάθη του τροπικού δάσους του μακρινού βορείου Κουίνσλαντ, στην Αυστραλία. Προφανώς, βρέθηκε, εκεί, αφού μεταφερθηκε, ως αναμνηστικό, από κάποιον Ευρωπαίο άποικο.

1858. Το μέρος, όπου θα διαμορφωθεί η πλατεία Ομονοίας.

Απέναντι, βλέπουμε την οδό Αγίου Κωνσταντίνου, αριστερά, την οδό Πειραιώς, στο βάθος, ο ελαιώνας (σχεδόν όλη η Δυτική Αθήνα).
Διακρίνονται τα λιγοστά και χαμηλά οικήματα, γύρω από την πλατεία Ομoνοίας, που είναι, ακόμη, σαν ένα μικρό χωριό!

1865-1870. Η οδός Αθηνάς χωματόδρομος.

Στον φόντο, η Ακρόπολη, δεξιά διακρίνεται ο φράγκικος πύργος (έως το 1874).
Πλανόδιοι έμποροι, κόσμος, κάρα, και αραμπάδες (άμαξες ταξί) περιφέρονται και δίνουν ζωή, στο, τότε, ήσυχο κέντρο.
Αριστερά, η εκκλησία της Αγίας Κυριακής (υπάρχει και σήμερα).

1910. Σταθμός Λαρίσης. Οδός Θεόδωρου Δηλιγιάννη.

Στο βάθος, αριστερά, φαίνεται η Ακρόπολη, στο κέντρο, ο λόφος Φιλοπάππου, δεξιά, ο λόφος του Αστεροσκοπείου, το κτίριο, αριστερά, είναι το παλαιό Φρουραρχείο, η «Κόμβος Αλληλοβοήθειας πολιτών» και δίπλα, ακριβώς, το τέρμα της οδού Ιουλιανού.
Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθηνών, ο οποίος είναι γνωστός, με το όνομα «Σταθμός Λαρίσης», είναι ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της Αθήνας, με τον οποίο εξυπηρετούνται τα υπεραστικά δρομολόγια των τρένων προς Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη και άλλες μεγάλες πόλεις και χωριά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Ο σταθμός εξυπηρετεί και δρομολόγια του Προαστιακού Σιδηροδρόμου, όπως και άλλοι σταθμοί, στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας. Ανήκει, στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδoς (ΟΣΕ).
Ο σταθμός εγκαινιάστηκε, στην αρχική του μορφή, στις 30 Ιουνίου 1884, με ένα κτίριο, που έγινε γνωστό με το όνομα «Σταθμός Πελοποννήσου», λόγω της περιοχής, που εξυπηρετούσε, σιδηροδρομικώς. Το 1904, σε πολύ μικρή απόσταση, από τον Σταθμό Πελοποννήσου, εγκαινιάστηκε ο λεγόμενος «Σταθμός Λαρίσης», αρχικός ιδιοκτήτης του οποίου ήσαν οι Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους (ΣΕΚ). 

1912.

1927.

1960.

Η συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου, στα Χαυτεία.

Το ξενοδοχείο αρχικά ονομαζόταν «Μασσαλία». Υπάρχει και σήμερα, ως «Απόλλων».

1950. ΦΙΞ. ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΟ.

Σωτήρης Μουστάκας (Κάτω Πλάτρες Λεμεσού 17/9/1940 - Αθήνα 4/6/2007).

Λίγοι γνωρίζουν ότι, πέρα από εξαιρετικός ηθοποιός,, υπήρξε, στην νεότητά του, ενεργός αγωνιστής της ΕΟΚΑ, στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελληνοκυπρίων, κατά της βρετανικής αποικιοκρατίας και υπέρ της ένωσης, με την Ελλάδα. Για τον αγώνα του αυτόν φυλακίστηκε, επί ένα επτάμηνο και όταν αποφυλακίστηκε, τελείωσε το σχολείο και το 1958 έφυγε, στην Ελλάδα, για να σπουδάσει ηθοποιία, κάτι το οποίο κατάφερε, παίζοντας και στο θέατρο και στον κλασικό ελληνικό κινηματογράφο, παίρνοντας τα πρωτεία, στην κωμωδία, μαζί με τον Θανάση Βέγγο, τον Κώστα Χατζηχρήστο και τον Ντίνο Ηλιόπουλο.

Παρά ταύτα, ο Σωτήρης Μουστάκας υπήρξε εξαιρετικός και ως δραματικός ηθοποιός, που έδειξε το αστείρευτο ταλέντο του, στην ποιοτική ταινία “Ένας νομοταγής πολίτης”, που ήταν πολύ προχωρημένη, για την εποχή της (αλλά και σήμερα), στον ρόλο ενός ελευθεριακού και κατ’ ουσίαν, αναρχικού διευθυντή εταιρείας, που γυρίστηκε, στην περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών και μάλιστα, στην ιωαννιδική σκληρή και τελική της φάση, το 1974. Μετά την κατάρρευση του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, πέρα από την θεατρική σκηνή, που ουδέποτε ο Σωτήρης Μουστάκας εγκατέλειψε, πρωταγωνίστησε και συμμετείχε, σε πολλές βιντεοταινίες της δεκαετίας του 1980. Κυριολεκτικά, στο τέλος της ζωής του, συμπρωταγωνίστησε, το 2007, στην ταινία του Γιάννη Σμαραγδή “El Greco”, για να πεθάνει, το ίδιο έτος, από βαριά αναπνευστική λοίμωξη, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής του, έπασχε από καρκίνο. Ζήτησε και τάφηκε, με την ελληνική σημαία. 

1957. Η Norma Jeane Mortenson, σε στο χαρακτηριστικές φωτογραφίες, στην Νέα Υόρκη.

Η “Marylin Monroe”, αν και ντίβα, έκανε ασυνήθιστα πράγματα. Στην πρώτη φωτογραφία, περιμένει, στην ουρά, για ένα hotdog, ενώ, στην δεύτερη, ταΐζει ένα σκυλί.

1976-1977 Αθήνα. Νίκος Χατζησάββας και Τάσος Αναστασοπουλος.