1846 (η «ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΥΛΗΣ από τα 1770 έως τα 1836») και μετέπειτα : Η μεταμόρφωση της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής, μέσα από το φωτογραφικό υλικό του 19ου και του 20ου αιώνα. (08).

Απριλίου 12, 2024

1846. «ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΥΛΗΣ από τα 1770 έως τα 1836».

Το εξώφυλλο, από το βιβλίο, με τα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, στον Γεώργιο Τερτσέτη.

Τα φυλασσόμενα πολεμικά κειμήλια του φυσικού ηγέτη του ελληνικού πολέμου, για την Ανεξαρτησία (1821 - 1832), Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

1859. Η ανέγερση της Ακαδημίας Αθηνών, (μπροστά και πίσω όψη).

Αριστερά βλέπουμε το Οφθαλμιατρείο, στο βάθος η Ακρόπολη με τον Φράγκικο πύργο, δεξιά διακρίνεται το Αστεροσκοπείο.

1890. Πλάκα Ρωμαϊκή αγορά. Η πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς, στην δυτική πλευρά της Ρωμαϊκής Αγοράς.

Μνημειώδης είσοδος, με τέσσερις δωρικούς κίονες και αέτωμα, από πεντελικό μάρμαρο. Κατασκευάσθηκε, από τις δωρεές του Ιουλίου Καίσαρα και του Αυγούστου και αφιερώθηκε, από το Δήμο των Αθηναίων, στην Αθηνά Αρχηγέτιδα (11 π.Χ.) Το Ανατολικό Πρόπυλο, με τέσσερις ιωνικούς κίονες, από γκρίζο μάρμαρο Υμηττού (19-11 π.Χ.), βρίσκεται, στην ανατολική πλευρά της Ρωμαϊκής Αγοράς.

1930 (δεκαετία). Πλατεία Ομονοίας. Η είσοδος του σταθμού ηλεκτρικού σιδηροδρόμου.

Στο βάθος, η οδός Πανεπιστημίου, τα ξενοδοχεία «Excelsior», «Plaza» και ο Λυκαβηττός.

1950. Πλατεία Ομονοίας.

Βλέπουμε τραμ, αυτοκίνητα και κόσμο να διέρχονται, επί της πλατείας, απέναντι τον κινηματογράφο Κοτοπούλη και δεξιά την αρχή της 3ης Σεπτεμβρίου.

1950. Παλαιό Φάληρο.

Το αρχοντικό, με τους δύο κωνικούς πυργίσκους, ήταν η έπαυλις του Κωνσταντίνου Νικολούδη, Λεωφόρος Ποσειδώνος και Πρωτέως.
Η έπαυλις αυτή στέγασε το Δημαρχείο του Παλαιού Φαλήρου.

Η κατεδάφιση έγινε, την δεκαετία του 1960.
Αρχιτέκτων: Αλέξανδρος Νικολούδης

1928. Ακαδημία Αθηνών, οδός Πανεπιστημίου.

1930. Τα δημοτικά λουτρά της Καλλιθέας, οδός Ανδρομάχης 100. Το κτίριο υπάρχει και σήμερα, σε άριστη κατάσταση.

1958 και 1960 (δεκαετία) : Συλλήψεις νεαρών και κούρεμα, με την ψιλή, στους “τεντιμπόηδες” της εποχής, με βάση τον Ν. 4000/1958, περί τεντιμποϊσμού, που θέσπισε η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Σύμφωνα, με τον νόμο αυτόν, οι νεαροί, που κατηγορούνταν, για το αδίκημα της, έργω και λόγω, εξύβρισης, θα τιμωρούνταν, αφού συλλαμβάνονταν, με κούρεμα (τους έπαιρναν τα μαλλιά με την ψιλή) και σκίσιμο των ρεβέρ, στα παντελόνια τους. Ο νόμος 4000, τελικά, καταργήθηκε, πολύ αργότερα, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, το 1983, αφού, για τελευταία φορά, εφαρμόστηκε, το 1981.

1962. Διαφημιστική αφίσα της γνωστής ταινίας της Finos Film, «Νόμος 4000», που δίχασε την ελληνική κοινωνία εκείνης της εποχής.

1860. Πλατεία Συντάγματος.

Άποψη προς την Ακρόπολη, από τα Ανάκτορα.

Σε πρώτο πλάνο, ο χώρος, όπου διαμορφώθηκε, πολύ αργότερα, το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου, τότε, μια πλαγιά, με δέντρα.
Τα Ανάκτορα είχαν χτιστεί, στον λόφο της Μπουμπουνίστρας.
Πιο πίσω, διασχίζει το πλάνο, από αριστερά προς τα δεξιά, η Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας.
Το μόνο κτίριο, επί της Όθωνος, είναι το "Ξενοδοχείο των Ξένων", στην γωνία, με την Φιλελλήνων.
Κατεδαφίστηκε, το 1916 και την θέση του πήρε το Μέγαρο Γιάνναρου, το πρώτο, πραγματικά, πολυώροφο κτίριο της Αθήνας. Η άκτιστη Όθωνος μας επιτρέπει να διακρίνουμε πολλά, από τα κτίρια, επί της Φιλελλήνων.
Στην απέναντι γωνία, Φιλελλήνων και Μητροπόλεως, το Μέγαρο Παχύ, κτίριο, ούτε δεκαετίας, τότε, που κατεδαφίστηκε, το 1959.
Στο βάθος, εκτός από την Ακρόπολη και οι λόφοι του Φιλοπάππου και του Αστεροσκοπείου.
Η λήψη έγινε, από άγνωστο φωτογράφο και περιλαμβάνεται, σε album, από το ταξείδι του Robert d'Orléans, duc de Chartres, στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

1906. Πλατεία Συντάγματος.

Οι βασιλικές άμαξες, κατά την Μεσολυμπιάδα. Από αριστερά, τα μέγαρα Ιωάννου Βούρου, Στέφανου Σκουλούδη και το μέγαρο Αντώνη Δημητρίου, τότε, το σημερινό ξενοδοχείο της «Μεγάλης Βρεταννίας».

1953. Πλατεία Συντάγματος.

1970. Πλατεία Συντάγματος.

1970. Οδός Πατησίων Μέγαρο ΟΤΕ.

Ένα από τα σημαντικότερα κτίρια της ΟΤΕestate, στην Αθήνα, είναι το Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών, με πρόσοψη, επί τών οδών Πατησίων και 3ης Σεπτεμβρίου. Πρόκειται, για ένα συγκρότημα κτιρίων, που, ενώ κτίστηκε, σε φάσεις, είναι ενιαίο, λειτουργικά. Η ανωδομή του ανέχεται, σε 35.600 μ2 περίπου, ενώ η συνολική του δόμηση, μαζί με τα υπόγεια, σε 42.700 μ2. Έχει δομηθεί, σε οικόπεδο έκτασης 7.900 μ2, περίπου.
Το αρχικό κτίριο, επί της Πατησίων 85, οικοδομήθηκε, περί το έτος 1950, πάνω σε σχέδια του φημισμένου αρχιτέκτονα και καθηγητή του ΕΜΠ Κώστα Κιτσίκη (1892 – 1969).

1863. Ο αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού.

Φωτογραφία, που απεικονίζει την λεγόμενη «Οδό των Τάφων», με τα πρώτα αρχαιολογικά ευρήματα, στον σημερινό αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού. Σε πρώτο πλάνο, το ταφικό μνημείο του νεαρού ιππέα Δεξίλεω, που σκοτώθηκε, πολεμώντας εναντίον των Σπαρτιατών, το 394/3, με την επιτύμβια στήλη του εγκιβωτισμένη, για προστασία, σε ξύλινο κιβώτιο. Στην αρχαία Αθήνα, ο Κεραμεικός, ο δήμος των Κεραμέων, ήταν ο πιο σημαντικός δήμος, στο βορειοδυτικό τμήμα του άστεως. Το γεγονός ότι, από αυτόν ξεκινούσαν σημαντικές οδικές αρτηρίες –ανάμεσά τους, η Ιερά Οδός και ο «Κεραμεικός», ή «Έξω Δρόμος», που οδηγούσε, στην Ακαδημία του Πλάτωνα -, σε συνδυασμό, με την συνήθεια των Αθηναίων να θάβουν τους νεκρούς τους, έξω από τα τείχη της πόλης, στις παρυφές των δρόμων, που έφευγαν από αυτήν, κατέστησε, από παλιά, την περιοχή μια νεκρόπολη, που περιλάμβανε και το επίσημο νεκροταφείο της Αθήνας, το Δημόσιο Σήμα, στο οποίο θάβονταν, τιμητικά, όσοι πέθαιναν, στο πεδίο της μάχης και οι επιφανείς πολίτες. Ταυτόχρονα, ο Κεραμεικός ήταν μια χαμηλή κοιλάδα, που, συχνά, πλημμύριζε, από τα νερά και την αργιλώδη ιλύ του Ηριδανού, που τον διασχίζει, καθώς και των δυο άλλων κοντινών ποταμών, του Κηφισού και του Κυκλόβορου. Αυτό, βέβαια, αποθάρρυνε την κατοίκηση, σε αυτόν, συγκέντρωσε, όμως, στην περιοχή, πολλά κεραμικά εργαστήρια και άλλες βιοτεχνικές δραστηριότητες. Εγκαταλειμμένος, από αιώνες, καλυμμένος, από επιχώσεις, που έφθαναν, μέχρι και τα 9 μέτρα ύψος και γνωστός, μόνο, μέσα από τα αρχαία κείμενα, ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού παρουσίαζε, πολύ διαφορετική εικόνα, τον 19ο αιώνα : ήταν μια περιοχή, με χαμηλά υψώματα, σκόρπιες κατοικίες, βιοτεχνίες και ένα εργοστάσιο κατασκευής σαπουνιού, που τα απορρίματά του σχημάτιζαν ένα ξεχωριστό λοφίσκο, την Σταχτοθήκη. Αν και είχαν προηγηθεί κάποια μικρά ευρήματα, στην περιοχή, η θέση και η ταυτότητά του αποκαλύφθηκαν, τυχαία, το 1863, όταν ο τροχός μιας άμαξας, που έκανε αμμοληψία, στην περιοχή, «βρήκε», στο ανθέμιο της ψηλής μαρμάρινης στήλης του Αγάθωνος και του Σωσικράτους, δύο μετοίκων, από τον Πόντο. (Διακρίνεται σε δεύτερο πλάνο, στην φωτογραφία). Η ανακάλυψη του πιο σημαντικού νεκροταφείου της αρχαίας Αθήνας, του «Νεκροταφείου της Αγίας Τριάδας», όπως έγινε, τότε, γνωστό, δημιούργησε τέτοια αίσθηση, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ώστε η θέση αυτή επιλέχθηκε, για την υποδοχή και την παράδοση των κλειδιών της πόλης, στο νεαρό βασιλιά Γεώργιο Α΄ κατά την άφιξή του, στην Ελλάδα, στις 30 Οκτωβρίου 1863. Σε αυτήν την μικρή αρχαία οδό της φωτογραφίας, βρέθηκαν, τελικά, πολλά, από τα καλύτερα διατηρημένα ταφικά μνημεία του Κεραμεικού, κάτι, που της χάρισε και το όνομά της : «Οδός των Τάφων». Οι συστηματικές ανασκαφές, στον χώρο, ξεκίνησαν, το 1870 και συνεχίζονται, μέχρι σήμερα. Στα πλαίσια αυτών, το 1931, κατεδαφίστηκε το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας, που βλέπουμε στο βάθος, για να γίνουν ανασκαφές, στο ύψωμα, που υπήρχε, κάτω από αυτό. Το εκκλησάκι αντικαταστάθηκε, αργότερα, από μια νέα μεγαλύτερη εκκλησία, που κατασκευάστηκε, σε σχέδια του Τσίλερ. Ας σημειώσουμε, τέλος, ότι αριστερά, από το ανθέμιο της στήλης του Αγάθωνος και του Σωσικράτους, διακρίνουμε και μια καμινάδα, από το εργοστάσιο του φωταερίου, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε, το 1857.

1920. Ο αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού.

1910 (δεκαετία). Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Θεμελιώθηκε, στις 28 Ιουνίου του 1842. Εμπνευστής του ήταν ο Μακεδόνας αστρονόμος και καθηγητής αστρονομίας, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεώργιος Βούρης. Ο Γεώργιος Βούρης έπεισε τον Γεώργιο Σίνα να χρηματοδοτήσει την ανέγερση του αστεροσκοπείου Αθηνών.
Την ημέρα, μάλιστα, των εγκαινίων συνέπεσε και έκλειψη ηλίου, που περιέγραψε ο Δανός ιστορικός και γεωγράφος A. L. Koppen.
Το αρχικό κτίριο του πρώτου αυτού ελληνικού ερευνητικού ιδρύματος ήταν προσανατολισμένο, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και κτίστηκε, με βάση τα σχέδια του Δανού αρχιτέκτονα Θεόφιλο Χάνσεν, στον Λόφο των Νυμφών, έναν, από τους επτά λόφους, που δεσπόζουν, στην πόλη των Αθηνών. Ήταν δωρεά του Βορειοηπειρώτη τραπεζίτη βαρώνου Γεωργίου Σίνα και η κατασκευή του περατώθηκε, το 1846, με συνολικό κόστος 500.000 δραχμών.