Ο Leon Trotsky, από την ψευδοσυνειδησιακή υπεράσπιση του Μαρξισμού, στην πραγματιστική πρόβλεψη, για την σύγχρονη κοινωνία του γραφειοκρατικού καπιταλισμού.

Λέων Νταβίντοβιτς Μπρονστάϊν Τρότσκυ (7/11/1879 - 21/8/1940). 

"Αν, αντίθετα προς όλες τις πιθανότητες, η Οκτωβριανή Επανάσταση αποτύχει, στην διάρκεια του τωρινού πολέμου, ή αμέσως μετά, να βρει την συνέχεια της, σε οποιαδήποτε από τις προηγούμενες χώρες και αν, αντίθετα, το προλεταριάτο σπρωχτεί πίσω, παντού και σε όλα τα μέτωπα, τότε θα πρέπει, χωρίς αμφιβολία, να βάλουμε το ζήτημα της επανεξέτασης της αντίληψης μας, για την τωρινή εποχή και τις κινητήριες δυνάμεις της.

Σ΄αυτή την περίπτωση, το ζήτημα δεν θα είναι να κολλήσει κάνεις μία ετικέτα, στην ΕΣΣΔ, ή στην σταλινική συμμορία, αλλά να επανεκτιμήσει την παγκόσμια ιστορική προοπτική, για τις επόμενες δεκαετίες, αν όχι για τους επόμενους αιώνες: έχουμε μπει στην εποχή της κοινωνικής επανάστασης και της σοσιαλιστικής κοινωνίας, ή, αντίθετα, στην εποχή της παρακμάζουσας κοινωνίας της ολοκληρωτικής γραφειοκρατίας; ...

... Είναι, εντελώς, αυταπόδειχτο ότι, αν το διεθνές προλεταριάτο αποδειχθεί, σαν αποτέλεσμα της πείρας ολόκληρης της εποχής μας και του τωρινού νέου πολέμου, ανίκανο να γίνει ο κύριος της κοινωνίας, αυτό θα σήμαινε το χάσιμο κάθε ελπίδας, για μία σοσιαλιστική επανάσταση, γιατί είναι αδύνατο να περιμένει κανείς ευνοϊκότερες συνθήκες, γι' αυτήν."

Λέων Τρότσκυ : "Στην υπεράσπιση του Μαρξισμού". 

Μπορεί να έχουν περάσει  πάνω από 81 χρόνια, από τότε, που γράφτηκαν, μέσα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτές οι γραμμές και να μοιάζουν - και να είναι - προφητικές, αλλά η αλήθεια είναι ότι υπήρξαν προϊόν μιας σκληρής εσωκομματικής διαμάχης, μέσα στο αμερικανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα των Εργατών ((Socialist Workers Party), γύρω από τα βασικά, τα θεμελιώδη ζητήματα του Μαρξισμού, σε συνάρτηση, με την πραγματικότητα της εποχής, πριν, κατά και μετά τον πόλεμο.

Και φυσικά αυτή η εσωκομματική διαμάχη συγκεντρωνόταν, γύρω από τα ζητήματα των κινητήριων και κυρίαρχων κοινωνικών δυνάμεων - την πολιτική και κοινωνική γραφειοκρατία των κομμάτων, των συνδικάτων και των επιχειρήσεων, από την μία πλευρά και το προλεταριάτο, από την άλλη -, που διαμόρφωναν την σύγχρονη κοινωνία του ολιγοπωλιακού και εντεινόμενα κρατικιστικού μετακλασικού καπιταλισμού της διευθυνόμενης οικονομίας, που ανδρώθηκε, από την δεκαετία του 1890 και κυρίως, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Σε αυτήν την σκληρή εσωκομματική διαμάχη, η οποία προέκυψε, με αφορμή το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότωφ και την εισβολή της "Σοβιετικής Ενωσης" του Ιωσήφ Στάλιν, στην Πολωνία και την Φιλλανδία και την κατάληψη των βαλτικών χωρών, που, εν τω συνόλω, τους έθεσαν το ζήτημα της υπεράσπισης της "ΕΣΣΔ", ή μη, ο Λέων Τρότσκυ  παρά τα όσα, έγραψε παραπάνω, επέλεξε, μαζί με την πλειοψηφία του κόμματος, την υπεράσπιση της "ΕΣΣΔ", ως εκφυλισμένου εργατικού κράτους και φυσικά την υπεράσπιση των βασικών αρχών του Μαρξισμού, περί του κυρίαρχου ρόλου της εργατικής ταξης, στην οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας. 

Η μειοψηφική εσωκομματική αντιπολίτευση των James Burnham, Max Sachtman Και Martin Abern, από την άλλη πλευρά, παρουσίασε μια συνεκτική εκτίμηση ότι η κυρίαρχη κοινωνική δύναμη της εποχής του κρατικομονοπωλιακού και ολιγοπωλιακού καπιταλισμού, είτε στην δυτική μεικτή εκδοχή της, είτε, στην καθαρά κρατική εκδοχή της, στην "σοβιετική" μορρφή της, είναι η ανερχόμενη γραφειοκρατία των μεγάλων επιχειρήσεων και των άλλων μεγάλων οργανισμών, αντιτιθέμενη, στην υπεράσπιση της "ΕΣΣΔ" και της γραφειοκρατίας. 

Αυτή η διαμάχη, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1939, με άρθρα και επιστολές του Λέοντα Τρότσκυ  μέχρι και την 17/8/1940, ήτοι 4 ημέρες πριν από την δολοφονία του, από τον πράκτορα των "Σοβιετικών" Ramon Mercader, στο Κογιοακάν του Μεξικού, συγκεντρώθηκε και παρουσιάστηκε, ως βιβλίο, με τίτλο, "Στην υπεράσπιση του Μαρξισμού  (Ενάντια στην μικροαστική αντιπολίτευση)". 

Τώρα, βέβαια, γνωρίζουμε την εξέλιξη των πραγμάτων και αντιλαμβανόμαστε ότι η αποκαλούμενη, από τους τροτσκιστές και τον ίδιο τον Τρότσκυ, ως "μικροαστική" αντιπολίτευση, είχε το δίκιο με το μέρος της, πολύ περισσότερο, λόγω της αυτοδιάλυσης της "Σοβιετικής Ενωσης" και του αποκαλούμενου σοσιαλιστικού στρατοπέδου, που δημιούργησε, με την νίκη της, στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο επειδή η μεγάλη πλειοψηφία της "σοβιετικής" γραφειοκρατίας επέλεξε να μετασχηματισθεί, στην δυτικού τύπου εκδοχή της, έτσι όπως αυτή έχει διαμορφωθεί, ως γραφειοκρατία των μεγάλων επιχειρήσεων, που συνυπάρχει, με τους κλασικούς καπιταλιστές. 

Και αν αυτή η εξέλιξη, το 1991, κατέδειξε μια μορφή ενός φαινομενικού κοινωνικού κεντρισμού της "σοβιετικής" γραφειοκρατίας γραφειοκρατίας, η, πολιτικά, απίστευτη εξέλιξη της γραφειοκρατίας του, μετά τον πόλεμο, κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, η οποία επέλεξε, από το 1990 και μετά την εκτεταμένη εφαρμογή ενός υβριδικού συστήματος ενός, κεντρικά, σχεδιασμένου οικονομικού συστήματος κρατικού καπιταλισμού, που συνδυάζει τις δύο μορφές του σύγχρονου γραφειοκρατικού καπιταλισμού, που συμπεριλαμβάνουν την δυτική εκδοχή του, συνδυασμένη με την εκδοχή του "σοβιετικού" συστήματος, μας δείχνει ότι δεν υφίσταται κανείς πραγματικός κεντρισμός, στην ανατολικού τύπου διευθυντική γραφειοκρατία. 

Αυτό συμβαίνει διότι, απλούστατα, οι όποιες μετατοπίσεις της, γίνονται, εντός του πλαισίου του κοινού γραφειοκρατικού συστήματος και χωρίς πραγματικό κοινωνικό αντίπαλο, αφού η εργατική τάξη, ακόμη και όταν καλείται να παίξει έναν ρόλο, αυτός είναι ο ρόλος του παθητικού πεζικού, στην υλοποίηση των αποφάσεων, που παίρνουν οι κυρίαρχες τάξεις και ιδίως, η διευθυντική γραφειοκρατία των κομμάτων και των μεγάλων επιχειρήσεων, η οποία είναι ένα κοινωνικό προϊόν, με διπλή καταγωγή, ήτοι των κοινωνικών αγώνων των καπιταλιστών και των εργατικών και των αγροτικών τάξεων. 

Υπ' αυτή την έννοια, η υπεράσπιση του Μαρξισμού, από τον Λέοντα Τρότσκυ, ήταν η υπεράσπιση μιας ιδεολογίας νοουμένης, ως ψεύδους συνειδήσεως, έτσι όπως ορίζαν αυτό το ψευδοσυνειδησιακό φαινόμενο, που διαθλά και αποκρύβει την πραγματικότητα, ο Karl Marx και ο Friedrich Engels, στην Γερμανική Ιδεολογία. 

Φυσικά, ο Λέων Τρότσκυ έχοντας επίγνωση αυτής της κατάστασης, έθεσε, δια των αποσπασμάτων, που παρουσίασα, στο παρόν κείμενο,  πολύ ρεαλιστικά, τα πραγματικά όρια της διάψευσης του Μαρξισμού, ως μιας ψευδοσυνειδησιακής ιδεολογίας. 

Και φυσικά, είχε δίκιο...