Ο Πούτιν, ο πόλεμος στην Ουκρανία και εγώ. (OXI, στον πόλεμο, αλλά)…

 

Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, προχωρεί και φυσικά, πρόκειται να έχει έναν σαφή νικητή δηλαδή την Ρωσία, τουλάχιστον, στο παρόν και στο μεσομακροπρόθεσμο μέλλον, θεωρώ χρήσιμο να γράψω κάποια πράγματα, όσον αφορά την προσωπική μου θέση, απέναντι στον πόλεμο αυτόν. Και τούτο, διότι πολλοί αναγνώστες της αρθρογραφίας μου, σε αυτό εδώ το blog, γύρω από το ουκρανικό ζήτημα, όπως και πολλοί φίλοι  και γνωστοί μου, στην καθημερινή ζωή, έχουν, κάπως, μπερδέψει τα πράγματα και θεωρούν την στάση μου, ως φιλορωσική.

Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Δεν υπάρχει ίχνος φιλορωσισμού, σε όσα γράφω. Αυτό που υπάρχει είναι η προσπάθεια μιας ρεαλιστικής, μιας πραγματιστικής καταγραφής της πραγματικότητας και των γεωπολιτικών συνθηκών, που επικρατούν και οι οποίες επέβαλαν και συνεχίζουν να επιβάλλουν, την διεξαγωγή του πολέμου, στην Ουκρανία. 

Έτσι, στην πράξη, αυτό, που χρειάζεται, δεν είναι ο συναισθηματισμός, ούτε και η απλή και άπλετη επίδειξη ανθρωπιστικών αισθημάτων. Δεν είναι ότι αυτά τα συναισθηματικά στοιχεία δεν υπάρχουν. Υπάρχουν. Αλλά δεν είναι αυτά, που πρέπει να καθοδηγούν την λογική όλων μας, όταν προσπαθούμε να περιγράψουμε και να απεικονίσουμε την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα έχει την δική της λογική και δεν είναι τίποτε περισσότερο, από την αντικειμενική περιγραφή των γεγονότων και την στάθμιση της αντιπαραθέμενης ισχύος, ανάμεσα στις αντιμαχόμενες δυνάμεις. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ρωσική εισβολή, στην Ουκρανία, είναι ένας καθαρά επιθετικός πόλεμος, ο οποίος, ως τέτοιος, είναι καταδικαστέος, όπως, άλλωστε, είναι καταδικαστέος κάθε πόλεμος, ως πράξη και χρήση βίας, η οποία είναι πάντοτε κακή, ακόμη και στην περίπτωση, που είναι  δικαιολογημένη. 

Και αυτό διότι είναι πόλεμος, δηλαδή οργανωμένη χρήση ένοπλης κρατικής βίας, σε βάρος ανθρώπων και κυρίως, αμάχων, ανήμπορων να αντιδράσουν, αλλά και ανθρώπων και κοινωνιών, που δεν θέλουν να πάρουν μέρος, στον πόλεμο αυτόν, ο οποίος τους επιβάλλεται. 

Αυτή η αντίθεση, στην χρήση της βίας και του πολέμου, ως μέσου, για την επίλυση των ανθρωπίνων και των κοινωνικών διαφορών, είναι η άποψη, που διατηρώ, ως εκφρασμένος αντίπαλος, απέναντι, σε κάθε μορφή εξουσίας, δεν με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν δίκαιοι και χρήσιμοι πόλεμοι. Κάθε άλλο. Υπάρχουν δίκαιοι και χρήσιμοι πόλεμοι· για παράδειγμα, ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος, που γέννησε μια πρωτοφανή κοινωνική και θεσμική επανάσταση και ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος, διότι, μέσω αυτού, έπρεπε να ξεριζωθούν οι απανθρωπιστικές θεωρίες και κυρίως, οι εκτεταμένες ρατσιστικές πρακτικές του γερμανικού ναζισμού, για να αναφερθώ, σε, σχετικά, πρόσφατες περιπτώσεις. 

Όμως, ακόμα και αυτοί οι δίκαιοι και χρήσιμοι πόλεμοι παραμένουν, πάντα, κακοί. Και αυτό είναι κάτι, που δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ, διότι η χρήση βίας και πολύ περισσότερο, η χρήση του πολέμου, ως μέσου άσκησης κρατικής βίας, δεν είναι απλά εργαλεία, τα οποία τα χρησιμοποιεί κάποιος, ή μια κοινωνία, για μια φορά και στην συνέχεια, τίθενται, στην άκρη. Δυστυχώς δεν είναι απλά μέσα, διότι έχουν ένα διαμορφοποιητικό περιεχόμενο και διαπλάθουν χαρακτήρες, διαμορφώνουν συνειδήσεις, στάσεις και συμπεριφορές, οι οποίες καθιστούν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες, ως βίαιες και φονικές μηχανές, μέσω του ενστικτώδους και συνειδησιακού προσανατολισμού και εθισμού τους, στην συνήθεια, την δικαιολόγηση και την εκλογίκευση της βίας και του πολέμου. Και φυσικά, όλα αυτά είναι απαράδεκτα, μέσα σε μία οργανωμένη κοινωνία.

Αλλά αυτές οι γενικές διαπιστώσεις και τοποθετήσεις, γύρω από τον πόλεμο και ειδικότερα, μιλώντας για τον πόλεμο, στην Ουκρανία, δεν πρέπει να θολώνουν την κρίση μας και να μας οδηγούν, στην διαστρέβλωση των γεγονότων και της πραγματικότητας, που πρέπει να περιγράφονται, έτσι όπως είναι, δηλαδή, με αντικειμενικότητα, όσο σκληρή και ωμή επιβάλλεται να είναι η καταγραφή, η περιγραφή και οι θετικές και αρνητικές κρίσεις μας, για τα γεγονότα, όπως και  ο καταμερισμός των ευθυνών, για αυτά τα καταγραφόμενα και τα περιγραφόμενα γεγονότα και την πραγματικότητα  που, στο σύνολό τους, συγκροτούν. 

Έτσι λοιπόν, αυτός που καταγράφει τα γεγονότα, κατά την προσπάθεια της περιγραφής τους και όσον αφορά την κρίση του, για αυτά, οφείλει να είναι αντικειμενικός, όποια κι αν είναι η προσωπική του γνώμη, για όσα συμβαίνουν. 

Στην περίπτωση την δική μου, λοιπόν, παρά τις σαφείς αντιεξουσιαστικές μου θέσεις, είμαι υποχρεωμένος να περιγράψω και να κρίνω αυτά, που βλέπω, εισερχόμενος και στην θέση των πολιτικών και στρατιωτικών  εξουσιαστών, οι οποίοι λαμβάνουν και εκτελούν τις αποφάσεις, για την διεξαγωγή των πολέμων και στην περίπτωσή μας, για την διεξαγωγή του πολέμου, στην Ουκρανία. Και αυτό πρέπει να γίνει και γίνεται, επειδή πρέπει να εξηγηθεί το σύνολο των πράξεων και των συμπεριφορών των εξουσιαστών, στον πόλεμο αυτόν, χωρίς η προσωπική άποψη και η τοποθέτηση αυτού που παρουσιάζει τα γεγονότα - δηλαδή εμού - να επηρεάζει και να θολώνει την παρουσίαση και την κρίση των γεγονότων αυτών. 

Δυστυχώς όμως, για την προσπάθειά μου αυτή να εισέλθω και στον τρόπο της σκέψης και των ενεργειών των εξουσιαστών, για να παρουσιάσω, να εξηγήσω και να κρίνω τα γεγονότα του πολέμου, στην Ουκρανία, μου απευθύνεται η μομφή ότι, με τον τρόπο αυτόν, δικαιολογώ τις πράξεις των εξουσιαστών και συγκεκριμένα ότι τίθεμαι, υπέρ των πράξεων του Βλαντιμίρ Πούτιν. 

Όπως έγραψα, δεν είναι έτσι τα πράγματα. 

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ένας εθνικιστής ηγέτης, ένας εξουσιαστής και μάλιστα με ειδικότητα, στην κατασκοπεία, ως παλαιός καγκεμπίτης, μια ιδιότητα, την οποία ουδέποτε ξέχασε και φυσικά  με αυτόν τον τρόπο σκέπτεται και βλέπει τον κόσμο, που τον περιβάλλει και τον γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό χώρο, στον οποίο βρίσκεται το κράτος και η αχανής χώρα του, όπως και τον πλανήτη ολόκληρο, αφού η Ρωσία παραμένει μια στρατιωτική υπερδύναμη. Γι' αυτήν του την ιδιότητα και τα προσωπικά προσόντα, που έχει, επελέγη, από την προηγούμενη ηγεσία της Μόσχας και τοποθετήθηκε, στην θέση, αρχικά, του πρωθυπουργού  τον Αύγουστο του 1999 και τον Ιανουάριο του 2000, στην θέση του προέδρου της Ρωσίας, εκφράζοντας τους σκοπούς και τους στόχους του βαθύτατου ρωσικού κράτους και ενός τμήματος της ρωσικής ολιγαρχίας, για την ανόρθωση της εσωτερικής και της παγκόσμιας γεωπολιτικής ισχύος του εξουθενωμένου μετασοβιετικού ρωσικού κράτους. Και αυτούς τους στόχους, που είχε και έχει τους υπηρέτησε και εξακολουθεί να τους υπηρετεί.

Έτσι και ο πόλεμος, στην Ουκρανία, εντάσσεται μέσα, στην εξυπηρέτηση των στόχων του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, για την ανόρθωση και την επανάκαμψη της στρατιωτικής και της στρατηγικής ισχύος του κράτους του. Προφανώς, ο πόλεμος αυτός είναι ένας κακός πόλεμος, όχι μόνο επειδή γενικά οι πόλεμοι είναι κακοί, αλλά και επειδή ο συγκεκριμένος πόλεμος, στα ουκρανικά εδάφη, είναι ένας επιθετικός και κατακτητικός πόλεμος. Αυτή είναι η αλήθεια και φυσικά, αυτή την αλήθεια δεν μπορούμε να την κρύψουμε. Δεν είναι δική μου πρόθεση η συγκάλυψη της φύσεως, των σκοπών και των στόχων αυτού του πολέμου. 

Αλλά αυτή η διαπίστωση, όσο αληθινή κι αν είναι, δεν είναι αρκετή για να περιγράψει την πραγματικότητα· είναι ένα κομμάτι της πραγματικότητας, το οποίο, αν δεν συνοδευθεί και από εξηγήσεις, που αφορούν τους λόγους, για τους οποίους γίνεται ο πόλεμος, στην Ουκρανία, τότε αυτή η μισή αλήθεια δεν είναι τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο, από ένα ψέμα. Και φυσικά, το ψέμα δεν είναι χρήσιμο σε έναν αναλυτή, σε έναν αρθρογράφο, σε έναν αντικειμενικό παρατηρητή, που θέλει να περιγράψει όσα αφορούν τον πόλεμο αυτόν.

Δυστυχώς, δεν ζούμε μέσα σε μια θεσμισμένη αντιεξουσιαστική κοινωνία. Αυτό μας οδηγεί στην αναγκαιότητα να πρέπει να αντιλαμβανόμαστε και να κατανοούμε τους λόγους, για τους οποίους η βία και οι πόλεμοι καθίστανται και χρησιμοποιούνται, ως μέσα συνέχισης της εκάστοτε εφαρμοζόμενης κρατικής πολιτικής, όπως έλεγε ο Κλαούζεβιτς, αλλά και γιατί η ίδια η εφαρμοζόμενη κρατική πολιτική, πολλές φορές, είναι μια συνέχεια των προηγηθέντων πολέμων. Και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπορούμε να κατανοούμε τον τρόπο σκέψης και δράσης των, κάθε λογής, κρατικών και ειδικά, των κυβερνητικών ομάδων πολιτικής εξουσίας και τα συμφέροντα, που αυτές οι ομάδες ανθρώπων εκφράζουν και υπηρετούν. 

Κατανοώντας, έτσι τον τρόπο σκέψης και τις αιτίες της δράσης και των έργων των κυβερνητικών εξουσιαστών μπορούμε να έχουμε μια γενικότερη θεώρηση της πραγματικότητας και να εξηγήσουμε, αντικειμενικά, όσα αυτοί πράττουν και να κατανοήσουμε τα πεπραγμένα και τα πραττόμενα των κυβερνητικών ομάδων εξουσίας, χωρίς, φυσικά, αυτό να σημαίνει ότι δικαιολογούμε τις πράξεις τους, πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν οι κυβερνήτες χρησιμοποιούν την πολεμική βία, ως όργανο επιβολής της πολιτικής τους. 

Αυτό είναι που συμβαίνει, στην συγκεκριμένη περίπτωση του πολέμου της Ουκρανίας, όσον αφορά την δική μου τοποθέτηση, απέναντι, στον ίδιο τον πόλεμο και στα έργα του Βλαντιμίρ Πούτιν. 

Δεν υπάρχει, λοιπόν, καμία προσπάθεια δικαιολόγησης, για την προσφυγή, στον πόλεμο, του ρώσου ηγέτη και της ομάδας, που τον περιβάλλει, για τις πράξεις τους και ιδίως, για την χρησιμοποίηση του πολέμου, ως οργάνου άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Αυτό που υπάρχει, εκ μέρους μου, είναι η κατανόηση και η εξήγηση, μέσω των αφηγημάτων μου, των αιτιών αυτών των πράξεων και της χρήσης του πολέμου, στην Ουκρανία, ως ακραίου μέσου άσκησης εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Ως εκ τούτου, μπορώ να κατανοήσω και κατανοώ τους λόγους, για τους οποίους ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέλεξε την οδό του πολέμου, προκειμένου να λύσει το περίφημο ουκρανικό πρόβλημα, το οποίο δημιουργήθηκε, ακριβώς επειδή, μετά το πραξικόπημα του Φεβρουαρίου του 2014 και την ανατροπή της κυβέρνησης του, τότε, προέδρου Βίκτωρ Γιανουκόβιτς, η φιλοδυτική μερίδα της ουκρανικής ολιγαρχίας επέλεξε, συστηματικά, να εντάξει την Ουκρανία, στο ΝΑΤΟ και στην Δύση, βρίσκοντας πλήρη στήριξη και συμμετοχή, στο πραξικόπημα αυτό και τελώντας, υπό καθοδήγηση, από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την αυτοαποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Η κριτική, που μπορεί να γίνει στον Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ότι, τότε, δεν έπραξε αυτό, που πράττει τώρα, περιοριζόμενος στην προσάρτηση της Κριμαίας. Αν είχε εισβάλει, τον Φεβρουάριο του 2014, στην Ουκρανία, όλα θα γίνονταν, περίπου, χωρίς την αιματοχυσία, που γίνεται σήμερα. Το ουκρανικό κράτος δεν ήταν προετοιμασμένο, ενώ, τώρα, 8 χρόνια μετά, ύστερα, από την συνεχή εκπαίδευση των αμερικανονατοϊκών δυνάμεων και της Δύσης, γενικότερα, έχει, έστω αυτή την μικρή δυνατότητα να εμφανίζει αντίσταση, στην εισβολή και να έχει πείσει ένα μέρος του ουκρανικού πληθυσμού, για το δίκαιο της αντίστασης, στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, με την ενθάρρυνση του προέδρου Ζελένσκι, ο οποίος, μέχρι τώρα, δεν παραδίδεται και δεν εγκαταλείπει την χώρα. 

Εκείνη την εποχή, δηλαδή τον Φεβρουάριο του 2014, μια τέτοια στάση του πληθυσμού δεν θα υπήρχε, ενώ ουκρανικός στρατός ήταν αδύναμος να προβάλλει οποιαδήποτε σοβαρή αντίσταση και θα είχε παραδώσει τα όπλα, περίπου, αμαχητί· κάτι που τώρα δεν συμβαίνει.

Εδώ, πρέπει να τονίσω αυτό, που τονίζω, πάντα, σε όλα τα κείμενα μου, μέχρι τώρα. Η Ρωσία, με προφανή δική της ευθύνη, από την εποχή της διάλυσης της “Σοβιετικής Ένωσης”, μέχρι σήμερα, έχει βρεθεί περικυκλωμένη από τις αμερικανονατοϊκές δυνάμεις, λόγω της τεράστιας εξάπλωσης του ΝΑΤΟ, στα εκτεταμένα ρώσικα ευρωπαϊκά σύνορα, με την εισδοχή, στην Βορειοατλαντική Συμμαχία των χωρών του πρώην “υπαρκτού σοσιαλισμού”. 

Αυτή την κατάσταση προσπαθεί η ρωσική ηγεσία να την αποτρέψει, τώρα, με πολεμικό τρόπο, προκειμένου να αποσπάσει την Ουκρανία, από την δυτική επιρροή και να αποφύγει την ένταξή της, στο ΝΑΤΟ και πιθανώς, στους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς θεσμούς - αναφέρομαι, δηλαδή, για την απόπειρα ένταξης της Ουκρανίας, στην αυτοαποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Και κάπου εδώ, είναι, που κατανοώ τον Βλαντιμίρ Πούτιν και την ρωσική πολιτικοστρατιωτική ηγεσία. Αλλά η κατανόησή μου αυτή εξαντλείται, σε αυτό το σημείο. Δεν πηγαίνει παραπέρα και δεν δικαιολογεί την ρωσική εισβολή, στην Ουκρανία. Απλώς, την περιγράφει, προσπαθώντας να το κάνει αυτό, με έναν τρόπο ψύχραιμο, ωμό και όσο είναι δυνατόν, αντικειμενικό. 

Προσωπική μου γνώμη είναι ότι τα έχω καταφέρει. Μπορεί κάποιοι, από τους αναγνώστες και τους φίλους μου, να μην αντιλαμβάνονται, έτσι, την στάση μου. Και αυτό είναι κατανοητό, διότι αυτός ο ψυχρός ρεαλιστικός και ωμός τρόπος, που περιγράφω τα πράγματα, ξενίζει. Όπως επίσης, ξενίζει και το γεγονός ότι, κρίνοντας τις ενέργειες του Βλαντιμίρ Πούτιν και της ρωσικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, στην περίπτωση του πολέμου, στην Ουκρανία, μπορώ να ισχυρισθώ - και το ισχυρίζομαι - ότι, εάν βρισκόμουν, στην θέση του Βλαντιμίρ Πούτιν, εάν δηλαδή ήμουν πολιτικός εξουσιαστής, θα έκανα και εγώ, ως εξουσιαστής, την ίδια κίνηση, δηλαδή θα πραγματοποιούσα την εισβολή, στην Ουκρανία. 

Φυσικά δεν είμαι πολιτικός εξουσιαστής και εδώ που τα λέμε, δεν θέλω και να είμαι εξουσιαστής και γι’ αυτόν τον λόγο, αντιτίθεμαι, στον πόλεμο αυτόν, ο οποίος μπορεί να είναι κατανοητός, αλλά παραμένει αδικαιολόγητος. Πολλοί, επίσης, μου επισημαίνουν αυτή την αντίφαση, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι, προσπαθώντας να περιγράψω όσα συμβαίνουν, επιβάλλεται να είμαι αντιφατικός, επειδή είναι αντιφατικά τα ίδια γεγονότα, στα οποία αναφέρομαι. 

Και για να γίνω σαφέστερος, πρέπει να γράψω ότι, εάν ήμουν, στην θέση του Βολοντιμίρ Ζελένσκι, θα έκανα τα ίδια πράγματα, που κάνει και αυτός, ως εξουσιαστής και θα υπερασπιζόμουν την θέση μου και τα συμφέροντα, που εκπροσωπώ, παντί τρόπω, εκμεταλλευόμενος το ηθικό πλεονέκτημα του αμυνόμενου.

Πέρα από όλα αυτά, όμως, το θέμα είναι ότι η ρωσοουκρανική πολεμική σύγκρουση δεν αφορά, μόνον, αυτά τα δύο κράτη. Δυστυχώς, ακριβώς επειδή η Ρωσία είναι μία στρατιωτική υπερδύναμη, η υπόθεση αυτή αφορά την Ευρώπη και τον πλανήτη ολόκληρο, διότι ο πόλεμος αυτός μπορεί να είναι - και είναι πάρα πολύ πιθανό να είναι - τα προεόρτια ενός γενικότερου πολέμου, ο οποίος δεν αποκλείεται να καταλήξει να γίνει ένας παγκόσμιος πόλεμος, ακόμη και με την χρήση πυρηνικών όπλων. Και φυσικά αυτό είναι κάτι, που πρέπει να αποφευχθεί, με οποιονδήποτε τρόπο είναι δυνατόν, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι η Ουκρανία θα περάσει, έστω και τεμαχιζόμενη, στην ρωσική σφαίρα επιρροής. Και αυτό ο Βλάντιμιρ Πούτιν το πράττει, εις βάρος των συμφερόντων της ρωσικής ολιγαρχίας, υπερασπιζόμενος τα συμφέροντα του βαθύτατου ρωσικού κράτους, ως παγκόσμιας υπερδύναμης, στα πλαίσια της αντιπαράθεσής του, με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Δύση. 

Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που, όπως αποκαλύφθηκε τις τελευταίες ημέρες, λειτουργούν, στην Ουκρανία, υπό την αιγίδα του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, βιολογικά εργαστήρια, με επεξεργασία ιών και βακτηριδίων, που βρίσκονται, υπό διεθνή απαγόρευση, όπως της πανώλης, του άνθρακα, της λύσσας και διαφόρων άλλων μικροοργανισμών, που είναι, ευρύτερα, άγνωστοι. Και φυσικά, μετά την κυνική ομολογία της αμαρτωλής Βικτώρια Νούλαντ, οι ΗΠΑ και οι διάφορες ουκρανικές ηγεσίες, οφείλουν να απολογηθούν και να παραπεμφθούν, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, ή, έστω, στο δικαστήριο του νικητή του διεξαγόμενου πολέμου.

Η ουσία, στην όλη υπόθεση, δεν είναι να κάνουμε ανασκόπηση στο παρελθόν. Αυτή την έχουμε κάνει, στα προηγούμενα κείμενα, που έχω δημοσιεύσει, από τον Φεβρουάριο του 2014 και μετά. Αυτό, που έχει την πρώτη προτεραιότητα, σήμερα, είναι ότι πρέπει να τελειώσει ο πόλεμος, εάν είναι δυνατόν ακόμη και τώρα, αυτή την στιγμή, που γράφω αυτό το κείμενο.

Δυστυχώς, όμως, κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί.

Κατόπιν των ανωτέρω, είπα και ελάλησα και αμαρτίαν, ουκ έχω.