Η "καμπύλη του Laffer" και ο Γιώργος Αλογοσκούφης - ή γιατί η αύξηση της φορολογίας δεν οδηγεί, απαραίτητα, στην μείωση των εσόδων. (Μια απάντηση στον Γιώργο Καισάριο).

Η καμπύλη του Laffer.

Στο e-rooster.gr δημοσιεύτηκε ένα άρθρο του Γιώργου Καισάριου, με τίτλο : "Γιατί αύξηση των φόρων σημαίνει ... μείωση των εσόδων" http://e-rooster.gr/01/2010/2085 , με το οποίο ο αρθρογράφος θέλησε να στοιχειοθετήσει την ισχύ της περιβόητης "καμπύλης του Laffer" (που - υποτίθεται - ότι αποδεικνύει ότι η αύξηση των φόρων μειώνει τα έσοδα), με μια - τουλάχιστον ατυχή - αναφορά στο παράδειγμα της Ελλάδας και το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2009, που παρουσιάστηκε από τον τότε υπουργό Οικονομίας Γιώργο Αλογοσκούφη τον Οκτώβριο του 2008 και το οποίο παράδειγμα ουδεμία σχέση έχει με την "καμπύλη του ArthurLaffer", αφού φυσικά η αποτυχία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2009 (που ήταν, εντελώς, διαφορετικός από το προσχέδιο του Οκτωβρίου του 2008), ήταν προϊόν της επελθούσας παγκόσμιας ύφεσης, που κτύπησε και την Ελλάδα εντός του 2009.

Με παρέμβασή μου στα σχόλια του άρθρου αυτού έδωσα την παρακάτω απάντηση :


"Επειδή ο Γιώργος Αλογοσκούφης αδικείται από τον αγαπητό κ. Καισάριο, πρέπει να πούμε κάποια πράγματα, τα οποία είναι πασίδηλα, πλην όμως ο κ. Καισάριος φαίνεται ότι κάνει πως τα αγνοεί.

Το τι παρουσίασε ο Γιώργος Αλογοσκούφης τον Οκτώβριο του 2008, ως προσχέδιο προϋπολογισμού 2009 δεν έχει καμμία σχέση με το τι συνέβη μετέπειτα. Το προσχέδιο αυτό ήταν αποτέλεσμα μιας προεργασίας που είχε γίνει πριν από την έλευση της ύφεσης τον Σεπτέμβριο του 2008 και παρουσιάστηκε την στιγμή εκείνη, που δεν υπήρχε καθαρή εικόνα για την έκταση που ελάμβανε η ύφεση στην συνέχεια.

Αυτό ο κ. Καισάριος το γνωρίζει, αλλά το παρακάμπτει και αυτό δεν είναι δεοντολογικό. (Βρήκε έναν πολιτικό, στον οποίον οι μεταγενέστεροι από αυτόν στο πόστο του υπουργού Οικονομίας του φόρτωσαν τα πάντα - και όχι την δική τους ανικανότητα να εκτελέσουν τον τελικό προϋπολογισμό του 2009, που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2008 και που ήταν εντελώς διαφορετικός από το προσχέδιο για το οποίο ομιλεί ο κ. Καισάριος - και τον κτυπάει άδικα).

Ως εκ τούτου, η αφετηριακή βάση από την οποία ξεκινά ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου, για να μας πει για την διαχρονική ισχύ της καμπύλης του Laffer, είναι εσφαλμένη και ως εκ τούτου και όλο το οικοδόμημα της ανάλυσής του είναι κτισμένο σε σαρθρά θεμέλια (σαν αυτά του Porte Au Prence, καλή ώρα), αφού ο εν λόγω συγγραφέας δεν αναφέρει τον ερχομό της παγκόσμιας ύφεσης στην χώρα, που έκανε επιφυλακτικούς, αρχικά τους καταναλωτές και τους επενδυτές, μειώνοντας την εσωτερική ζήτηση στην ελληνική οικονομία και στην συνέχεια την εξωτερική ζήτηση, μέσω των ελληνικών εξαγωγών και κατόπιν την ζήτηση στην βαριά βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό και τέλος ξανά την εσωτερική ζήτηση, με πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις. Όλα αυτά αθροιστικά κτύπησαν αρχικά τους δείκτες χονδρικής και στην συνέχεια της λιανικής κατανάλωσης, ήτοι της συνολικής κατανάλωσης της ελληνικής οικονομίας.

Για όλα αυτά, δεν φταίει, ούτε ο Αλογοσκούφης, ούτε το σχέδιο προϋπολογισμού 2009, που παρουσίασε τον Οκτώβριο του 2008. Δεν μπόρεσε να προβλέψει την έλευση της ύφεσης. Βέβαια, είναι καθηγητής Οικονομικών και - θα μου πει κάποιος ότι - θα έπρεπε να την προβλέψει. Θα συμφωνούσα, με μια τέτοια απαίτηση, αλλά δεν την χρεώνω αυτήν την αβλεψία μόνον στον Αλογοσκούφη. Τόσοι άλλοι (πολύ εγκυρότεροι από αυτόν) οικονομολόγοι και θεσμοί ολόκληροι δεν μπόρεσαν να το κάνουν μια τέτοια πρόβλεψη, τον Αλογοσκούφη θα ψέξουμε;

Πέρα από αυτό, όπως έγραψα, όσα λέει ο αγαπητός κ. Καισάριος στηρίζονται σε σαθρή βάση, διότι η καμπύλη του Laffer και η παραβίαση των όποιων "κανόνων", που την συγκροτούν, ως μαθηματικό μοντέλο, δεν έχει να κάνει με την αποτυχία του προσχεδίου προϋπολογισμού 2009 του Αλογοσκούφη. Το προσχέδιο προϋπολογισμού απέτυχε λόγω της ορμητικής έλευσης της ύφεσης μέσα στο 2009, την οποία έλευση δεν είχε προβλέψει και δεν είχε περιλάβει στα μεγέθη του.

Ο τότε υπουργός Οικονομίας αναθεώρησε και επικαιροποίησε τις προβλέψεις - και αυτό δεν το λέει ο καλός φίλος κ. Καισάριος. Δυστυχώς.

Και για να μην μείνουν αναπάντητα όσα λέει ο αγαπητός κ. Καισάριος για την ισχύ της καμπύλης του Laffer, πρέπει να του πω ότι αυτή η καμπύλη - πέρα από το ότι δεν έχει σχέση με το σχέδιο προϋπολογισμού του 2009, δεν έχει σχέση, ούτε με την περίπτωση της Ελλάδας ειδικότερα, στην οποία τα δημόσια έσοδα είναι μικρά.

Αλλά η καμπύλη του Laffer δεν έχει ούτε γενική ισχύ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Δανία (και όχι μόνον). Ας δούμε τα σχετικά στοιχεία :



ΔANΙΑ :

ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΕΠ : 37.200 $.

ΑΕΠ : 204,1 δισ. $

ΕΣΟΔΑ : 188,6 δισ. $

ΕΞΟΔΑ : 176,3 δισ. $

ΕΣΟΔΑ / ΑΕΠ : 92,46%

ΕΞΟΔΑ / ΑΕΠ : 86,38%

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/da.html



ΣΟΥΗΔΙΑ :

ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΕΠ : 38.200 $.

ΑΕΠ : 345,1 δισ. $

ΕΣΟΔΑ : 259,9 δισ. $

ΕΞΟΔΑ : 248,1 δισ. $

ΕΣΟΔΑ / ΑΕΠ : 75,31%

ΕΞΟΔΑ / ΑΕΠ : 71,89%

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sw.html


ΟΛΛΑΝΔΙΑ :

ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΕΠ : 40.500 $.

ΑΕΠ : 673,5 δισ. $

ΕΣΟΔΑ : 405,9 δισ. $

ΕΞΟΔΑ : 397,3 δισ. $

ΕΣΟΔΑ / ΑΕΠ : 60,27%

ΕΞΟΔΑ / ΑΕΠ : 58,99%

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html


Ούτε και επί Ρήγκαν, η καμπύλη του Laffer έπαιξε τον ρόλο που της αποδίδεται - κάποιον ρόλο τον έπαιξε σίγουρα, αλλά με την σημαντικότατη συνεπικουρία της κλασσικής κεϋνσιανής πολιτικής των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων, που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις Ρήγκαν εκείνης της περιόδου (1981 - 1988).


Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστική - και αφοπλιστικότατη - η ρήση των Ρήγκαν και Τσένυ ότι "τα ελλείμματα δεν έχουν καμμιά σημασία".

Περιττό να πω ότι και οι δύο είχαν δίκιο (ως νεοσυντηρητικοί κεϋνσιανοί, που ήσαν).

(Ο Αλογοσκούφης έχει κάνει τα μύρια όσα σφάλματα, που τον βαρύνουν – το κυριότερο : Σε καιρούς, που μπορούσε και ήταν αρμόδιος, δεν συμμάζεψε την φοροδιαφυγή, την παραοικονομία, την εισφοροδιαφυγή και την διαφθορά. Καλόν είναι να του καταλογίζονται αυτά και όχι εκείνα για τα οποία δεν φταίει, ή που δεν τα έκανε μόνον αυτός).

Πάντα φιλικά και καλοπροαίρετα (διότι ο Αλογοσκούφης δεν είναι φίλος μου - ούτε καν γνωστός μου)''.


Τον πολύ καλό διάλογο, που ακολούθησε μπορείτε να τον παρακολουθήσετε στο : "Γιατί αύξηση των φόρων σημαίνει ... μείωση των εσόδων" http://e-rooster.gr/01/2010/2085 .